Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi nãi ®Çu
Sự nghiệp đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa diễn ra ở nước ta
đã gần hai thập kỷ, từ khi chuyển đổi nền kinh tế sang cơ chế thị trường bộ
mặt đất nước ta có những biến đổi cơ chế thị trường bộ mặt đất nước ta có
những biến đổi sâu sắc.
Bên cạnh những thành tựu to lớn của đường lối đổi mới về kinh tế mà
chủ yếu về mặt tích cực của cơ chế thị trường tác động, thì xã hội cũng chịu
sự tác động của những mặt trái của nó mà rõ nhất là sự phân hóa giàu nghèo.
Trước những biến động của xã hội thì người nghèo là nhóm xã hội chịu
ảnh hưởng lớn. Nhà nước đã có nhiều chính sách và biện pháp nhằm xóa
đói, giảm nghèo, nâng cao mức sống cho toàn dân, đưa nền kinh tế của đất
nước ngày một đi lên, đem lại sự cân bằng và tiến bộ xã hội. Đã có một số
công trình nghiên cứu về người nghèo, hộ nghèo của một số bộ và các cơ
quan trức năng chủ yếu là khảo sát về thực trạng phân hóa qua tác động của
cơ chế thị trường và sác định chính sách hỗ trợ. Còn vấn đề trên thực tế các
chính sách xã hội tác động như thế nào, thậm chí sự tác động đã "thấm" đến
người nghèo hay chưa…thì mới được đề cập ở tầm lý luận khái quát mà ít có
công trình nào khảo sát cụ thể, trên một địa bàn cụ thể với những đối tượng
cụ thể, trong tình hình đó đã thôi thúc em chọn đề tài: “Sự tác động của
chính sách xã hội tới hộ nghèo ở tỉnh Lai Châu”. §Ó tiến hành nghiên cứu
về người nghèo, các hộ gia đình nghèo tại địa bàn miền núi của tỉnh Lai
Châu. đề tài chỉ ra một cách cụ thÓ chân dung của nhóm hộ nghèo của tỉnh
từ đó phân tích sự tác động của chính sách xã hội đối với họ như thế nào.
Kết quả đạt được trong nghiên cứu này cũng chỉ góp một cách nhìn xã
hội học về nhóm hộ nghèo trong tỉnh trong nÒn kinh tÕ thị trường với sự tác
động, hỗ trợ của chính sách xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề này là bước đi ban đầu trên con đường nghiên cứu khoa học
và mặc dù đã tập dượt cho bản thân em về phương pháp luận, phương pháp

phân hoá giai cấp.
Xoá đói, giảm nghèo là nhiệm vụ cấp bách và cơ bản hiện nay của đảng
vànhà nước ta.
Lai châu là một tỉnh miền núi còn găp nhiều khó khăn, vì vậy sự tồn tại
hiện tuợng “nghèo” ở đây đã ảnh hưởng lớn đến chiếm lược phát triển kinh
tế – xã hội của các tỉnh miền núi và cả nước, do vậy việc giải quyết tình
trạng nghèo là hết sức cấp thiết.
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
phc v trng trỡnh phỏt trin kinh t xó hi, xoỏ úi, gim
nghốo, to iu kin nõng cao i sng cho dõn nghốo a phng. ó cú
nhiu cụng trỡnh nghiờn cu khoa hc, nhiu cuc iu tra kho sỏt v ngi
nghốo, cỏc cuc kho sỏt ó a ra nhng gii phỏp, khuyn ngh cỏc nh
lm chớnh sỏch cú hng khc phc vn nghốo mt cỏch tt nht.
2. ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài.
2.1- ý nghĩa khoa học của đề tài.
Nghiờn cu s tỏc ng ca chớnh sỏch xó hi ti h nghốo trong quỏ
trỡnh i mi hin nay, giỳp cho chỳng ta hỡnh thnh quan nim ỳng n v
khoa hc v vn nghốo úi, cú gii phỏp khc phc nhng vn nghốo
úi, a ra nhng bin phỏp hu hiu hn m ng v nh nc ta ó th
hin trong vn kin i hi ca ng v vic vn dng mt cỏch khoa hc
vo nghiờn cu i sng hin ũi hi.
Thụng qua nghiờn cu ti, phn no em lm sỏng t h thng cỏc
khỏi nim, lý thuyt, phm trự, phng phỏp nghiờn cu xó hi hc: c bit
l phm trự chớnh sỏch xó hi v vic vn dng mt cỏch khoa hc vo
nghiờn cu i sng thc tin.
2.2 ý nghĩa thực tiễn của đề tài.
ti phỏc tho bc tranh v s phỏt trin kinh t- xó hi ca cỏc h
nghốo trong quỏ trỡnh i mi, m thụng qua ú cũn giỳp cỏc nh hoch nh
chớnh sỏch núi chung v c quan a phng núi riờng, cú mt cỏch nhỡn

Các xã nghèo có đủ cơ sở hạ tầng thiết yếu( thủy lợi nhỏ, truờng học,
trạm y tế, đường dân sinh, điện, nước sinh hoạt. chợ).
- Lĩnh vực xoá đói giảm nghèo.
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Bao gồm các chính sách và dự án sau:
3.1.1. Các chính sách hỗ trợ cho người nghèo, hộ nghèo, xã nghèo, bao gồm:
hỗ trợ về y tế, về giáo dục, chínhc sách an ninh xã hội, miễn thuế sử dụng
đất nông nghiệp trợ giúp đối tượng nghèo về nhà ở, công cụ lao động và đất
sản xuất.
3.1.2. các dự án hỗ trợ trực tiếp xoá đói giảm nghèo gồm:
- Nhóm các dự án xoá đói giảm nghèo chung.
Dự án tín dụng cho hộ nghèo vay vốn để phát triển sản xuất, kinh
doanh
Dự án hướng dãn người nghèo cách làm ăn, khuyến nông, khuyếnlâm,
khuyến ngư.Dự án xây dựng mô hình xoá đói giảm nghèo ở các vùng đặc
thù( bãi ngang ven biển, vùng cao biên giới , hải đảo, vùng ATK, vùng sâu,
đồng bằng sông Cửu Long).
- Nhóm các dự án xoá đói giảm nghèo cho các xã nghèo (có 25% hộ
nghèo trở lên và chưa đủ cơ sở hạ tầng thiết yếu) không thuộc Chương trình
135
Dự án xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu ở xã nghèo " thủy lới nhỏ,
trường học, trạm y tế, đường dân sinh, điện, nước sinh hoạt, chợ"
Dự án hỗ trợ sản xuất và phát triển nghành nghề các xã nghèo
Dự án đào tạo bồi dưỡng cán bộ làm công tác xoá đói giảm nghèo và
cán bộ các xã nghèo
Dự án ổn định dân di cư và xây dựng kinh tế mới ở các xã nghèo
Dự án định canh định cư ở các xã nghèo.
Dự kiến nguồn vốn huy động của Chương trình khoảng 22.580 tỷ đồng
bao gồm các nguồn sau.

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Trong nền kinh tế thị trường sự phân tầng xã hội thể hiện rõ tính hai
mặt của nó. Một mặt đó là sự phân hoá xã hội, phân hoá giàu nghèo, bất bình
đẳng xã hội. Mặt khác nó cũng là sự phân công lao động xã hội hợp lý và
tính năng động của xã hội được phát huy . Ở nước ta phân tầng xã hội được
phản ánh kết quả phát triển của một nền kinh tế đa sở hữu, nhiều thành phần,
một nền kinh tế được vận hành theo cơ chế thị truờng có sự quản lý của Nhà
nước.
Để nghiên cứu thực trạng về người nghèo và ranh giới giữa các tầng
lớp trong xã hội là một vấn đề khó và phức tạp. Những yếu tố nào có thể
được dùng làm cơ sở để phân biệt thực trạng và đánh giá mức độ khác nhau
giữa các tầng ; thế nào là vật chất tinh thần uy tín chất lượng hay quyền
lực… đó là những gì sẽ giúp chúng ta tìm những tiêu chí đo lường khi
nghiên cứu về người nghèo.
4.2 Phương pháp nghiên cứu.
Trước hết là khảo sát thực tế tại địa bàn Tỉnh Lai Châu, khảo sát được
tiến hành vào tháng 4 năm 2006 tại địa bàn Tỉnh Lai Châu, nhằm thu nhập
những thông tin chung nhất thông qua sự giới thiệu của các cán bộ của Tỉnh
và các xã và cán bộ uỷ ban nhân dân các xã , tiến hành phỏng vấn 10 hộ gia
đình , đó là những hộ gia đình nghèo . ngoài ra còn sử dụng phương pháp
quan sát để thu thập thông tin bổ sung qua các cuộc khảo sát và nghiên cứu
về người nghèo trên cơ sở tổng hợp và phân tích các thông tin thu được để
xác định được tác động của chính sách xã hội tới hộ nghèo.
5. Giải thích và nghiên cứu .
5.1 Giải thuyết nghiên cứu
Do điều kiện địa lý tự nhiên, tình hình kinh tế của Tỉnh còn gặp nhiều
khó khăn nên tỷ lệ đói nghèo trên địa bàn toàn Tỉnh chiếm tỷ lệ cao.
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

chính sách xã
hội đi đôi với
công tác xã hội
của tỉnh Lai
Châu
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
1. Chơng trình định canh, định c và sử dụng chính sách
2. Tín dụng cho ngời nghèo
3. Chính sách thực hiện công tác dân số
4. Chăm sóc sức khoẻ
5. Hoạt động công tác xã hội
6. Phân tầng xã hội (ngời giàu, ngời nghèo)
Phần 2: NộI DUNG
Chơng 1 :
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Cơ sở lý luận và thực tiến của đề tài
1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu.
Xoỏ úi gim nghốo l mt trong nhng trng im phỏt trin kinh t
xó hi, l nhim v cp bỏch v lõu di l mt trong nhng chớnh sỏch xó hi
c bn l hng u tiờn trong ton b chớnh sỏch xó hụi nc ta.
Thc hin chng trỡnh mc tiờu quc gia xoỏ úi gim nghốo giai
on 2001-2005 l trin khai thc hin chim lc xoỏ úi gim nghốo
chim lc ú thc hin t nm 2001-2010 gúp phn thc hin thng li
chim lc phỏt trin kinh t- xó hi ca t nc .
i tỏc ton cu v phỏt trin nc ta thc s cú nhng cụng trỡnh,
ti nghiờn cu mang tớnh kh thi ó úng gúp nhng phng ỏn cng nh
d bỏo su hng vn ng v phỏt trin, v su hng nay chng hn nh
cụng trỡnh nõng cao v hot ng v iu hnh ca ban ch o vn phũng
chng trỡnh mc tiờu quc gia xoỏ úi gim nghốo v vic lm 2002 ca

chung thậm chí chống lại sự phản kháng của những người khác không tham
gia vào hành động. Quyền lực do kinh tế quýêt định cố nhiên không đồng
nhất với quyền lực như nó tồn tại. Trái lại sự xuất hiện của quyền lực kinh
tế, có thể là hậu quả của quyền lực như nó tồn tại. Trái lại sự xuất hiện của
quyền lực kinh tế, có thể là hậu quả của quyền lực tồn tại trên cơ sở khác.
con người đấu tranh vì quyền lực không phải chỉ làm giàu cho bản thân về
mặt kinh tế. Quyền lục bao gồm cả quyền lực kinh tế có thể đánh gía là " vì
lợi ích mà thôi" điều rất thường xảy ra đó là sự đấu tranh vì quyền lực cũng
còn được quy định bởi "danh dự" Xã hội mà nó kéo theo nữa Ông chứng
minh rằng sự phân tẫng xã hội là do sự quy định của yếu tố như, tài sản,uy
tín, tính hợp pháp, tôn giáo, cơ may….Những yếu tố nãy tồn tại độc lập với
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
nhau. việc tìm hiểu lý thuyết về phân tầng xã hội là rất cần thiết đối với quá
trình nghiên cứu về vấn đề người nghèo trong xã hội, để chỉ ra thực trạng
cũng như tính năng động xã hội của nhóm người nghèo và tác động của
chính sách xã đối với họ.
3. C¸c kh¸i niÖm c«ng cô.
3.1 Kh¸i niÖm vÒ ngêi nghÌo vµ hé nghÌo
Tại hội nghị bàn về nghèo đói trong khu vực Châu á Thái Bình Dương
do ESCAP tổ chức ở Bang Kok (Thái Lan) tháng 9 năm 1993 đưa ra khái
niệm :" Nghèo đói là tình trạng một bộ phận dân cư không đựơc hưởng và
thoả mãn những nhu cầu cơ bản của con người đã đựơc thừa nhận tuỳ theo
trình độ phát triển kinh tế xã hội và phong tục tập quán của từng địa
phương".
Định nghĩa có tính chất hướng dẫn về phương pháp đánh giá đã đưa ra
nét chính yếu , phổ quát về nghèo đói. Các tiêu chí và chuẩn mực đánh giá
còn để ngỏ về mặt lượng bởi nó cần phải tính đến những khác biệt về trình
độ phát triển chênh lệch giữa các vùng, các điều kiện lịch sử cụ thể ở mỗi
quốc gia.

( tính từ năm)
Lo¹i hé HiÖn vËt (kg g¹o/ngêi/th¸ng
Gía trị (đồng)
Đói 13kg 45000
NghÌo
Dưới 15 kg 50000
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368
Như vậy hộ nghèo là hộ có thu nhập dưới 1/3 mức thu nhập trung bình
của xã hội (hay các hộ có thu nhập bình quân đầu người nằm dưới giới hạn
nghèo đói gọi là hộ nghèo).
3.2 Khái niệm về chính sách xã hội.
Khái niệm chính sách xã hội, nội dung và tính chất đặc trưng của nó đã
được thảo luận ở một số cuộc hội thảo Quốc gia và quốc tế.Đương nhiên
xung quanh chủ đề này luôn luôn có những cách tiếp cận và quan điểm khác
nhau. Chính sách xã hội chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của chế độ chính trị xã
hội, các yếu tố về kinh tế, văn hóa dân số các giá trị về chuẩn mực truyền
thống…thực tiễn chính sách xã hội ở nước này hay nước khác cũng rất khác
nhau như vậy phải xem xét chúng trong những điều kiện không gian và thời
gian cụ thể.Ở nước ta hiện nay, chính sách xã hội được nhìn nhận ở 2 cấp
độ:
- Thứ nhất: Chính sách xã hội theo nghĩa hẹp là một hệ thống đảm bảo
xã hội được nhà nước quy định trong pháp luật, nhằm khắc phục những rủi
ro và biến cố đó là tuổi già, thất nghiệp,ốm đau, tai nạn…
- Thứ hai: Theo nghĩa rộng, chính sách xã hội bao quát một số các lĩnh
vực: Các hệ thống bảo hiểm xã hội, trợ giúp gia đình, nhà ở, giáo dục, tham
gia quản lý xí nghiệp, quản lý xã hội.
Chính sách xã hội được xem như sự tác động có định hướng hỗ trợ của
Nhà nước vào sự phân phối, ổn định và phát triển các điều kiện sống của
con người của các nhóm xã hội khác nhau trong các lĩnh vực thu nhập, việc

sự đan sen giữa ba mô thức. Chính sách xã hội đối với người nghèo nằm
trong mô thức thứ ba. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc Đảng cộng sản
Việt nam làn thứ VI xác định: Chính sách xã hội bao trùm mọi mặt của cuộc
Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368