***** Giáo án Đại số 9 ****** Trang 48
Tiết thứ : 30 Tuần : 15 Ngày soạn : 16/12/2008
Tên bài giảng : Chơng iii : hệ hai phơng trình bậc hai ẩn
Đ 1 . phơng trình bậc nhất hai ẩn
Mục tiêu : Qua bài này học sinh cần :
- Nắm đợc khái niệm phơng trình bậc nhất hai ẩn và nghiệm của nó .
- Hiểu đợc tập nghiệm của một phơng trình bậc nhất hai ẩn và biểu diễn hình học của
nó
- Biết cách tìm công thức nghệm tổng quát và vẽ đờng thẳng đờng thẳng biểu diễn
tập nghiệm của một phơng trình nhất hai ẩn
Nội dung và các hoạt động trên lớp :
Hoạt động 1 : Kiểm tra nề nếp tổ chức lớp và sự chuẩn bị học tập của học sinh .
Hoạt động 2 : Kiểm tra bài cũ
- Phát biểu định nghĩa phơng trình bậc nhất có một ẩn số ? Cho ví dụ
- Giải phơng trình 2x-5 = 0 .Cho biết số nghiệm của phơng trình bậc nhất có một ẩn
số ?
Phần hớng dẫn của thầy giáo
và hoạt động học sinh
Phần nội dung
cần ghi nhớ
Hoạt động 3 : Đặt vấn đề và giới thiệu nội dung chơng III
- GV giới thiệu bài toán cổ " Vừa gà, vừa chó ...."
và đặt vấn đề nh SGK
- GV giới thiệu chơng trình trong chơng III
I-Đặt vấn đề: SGK
Hoạt động 4 :Khái niệm về phơng trình bậc nhất hai ẩn
- GV: Các phơng trình x+y = 36 ; 2x + 4y = 100
ở bài toán cổ, nêu ở phần trên là các phơng trình
bậc nhất hai ẩn số
- Thế nào là phơng trình bậc nhất hai ẩn số?
- GV cho HS đọc định nghĩa SGK và lu ý HS a

bằng vế phải
thì cặp số (x
0
,y
0
) đợc gọi là nghiệm của
phơng trình
- Ví dụ : SGK
- Chú ý: SGK
- Phơng trình bậc nhất hai ẩn số có vô số
nghiệm
Hoạt động 5 :Tập nghiệm của phơng trình bậc nhất hai ẩn số
- HS làm ?3 SGK
- Dùng bút chì điền kết quả vào ô trống
III-Tập nghiệm của ph ơng trình bậc
nhất hai ẩn số :
Đậu Thanh Quân

***** Giáo án Đại số 9 ****** Trang 49
- GVkiểm tra kết quả HS
- Từ kết quả ?3 em hãy viết tập nghiệm của phơng
trình: 2x-y=1
- GV giới thiệu cách viết nghiệm tổng quát
- HS vẽ đồ thị hàm số y=2x-1
- Giữa đồ thị hàm số y=2x-1 và tập nghiệm của
phơng trình y=2x-1 có mối quan hệ gì ?
- Mỗi điểm thuộc đờng thẳng y=2x-1 có phải là
nghiệm của phơng trình không ? Vì sao?
-GV cho HS xét phơng trình :0x+2y=4
- Hãy viết nghiệm tổng quát?



=

2y
Rx
-Trên mặt phẳng tọa độ, nghiệm của
phơng trình là đờng thẳng
y=2
Xét phơng trình: 4x + 0y = 6
- Nghiệm tổng quát:




=
Ry
5,1x
- Trên mặt phẳng tọa độ, nghiệm của
phơng trình là đờng thẳng x=1,5
- Tổng quát: SGK
Hoạt động 6 : Củng cố - Dặn dò
Đậu Thanh Quân

y
0
x
0
y
x

- Chuẩn bị bài sau : Hệ hai phơng trình bậc nhất hai ẩn .
Tiết thứ : 31 Tuần :16 Ngày soạn :20/12/2008
Tên bài giảng : Đ2 . Hệ hai phơng trình bậc nhất hai ẩn
Mục tiêu : Qua bài này học sinh cần :
- Nắm đợc nghiệm của hệ hai phơng trình bậc nhất hai ẩn .
- Phơng pháp minh họa hình học tập nghiệm của hệ hai phơng trình bậc nhất hai ẩn .
- Khái niệm hai hệ phơng trình tơng đơng .
Nội dung và các hoạt động trên lớp :
Hoạt động 1 : Kiểm tra nề nếp tổ chức lớp và sự chuẩn bị học tập của học sinh .
Hoạt động 2 : Kiểm tra bài cũ
- HS1: Vẽ 2 đờng thẳng: 3x+2y=5 và x+2y=1 trên cùng mật phẳng tọa độ?
- Tìm tọa độ giao điểm của 2 đờn thẳng trên
- HS2: Tìm điều kiện của m để 2 đờng thẳng y=(m+1)x +m và y=-3x-4 cắt nhau, song
song, trùng nhau.
Phần hớng dẫn của thầy giáo
và hoạt động học sinh
Phần nội dung
cần ghi nhớ
Hoạt động 3 Khái niệm về hệ hai phơng trình bậc nhất hai ẩn
- HS làm ?1 SGK?
- GV: Cặp số (2;-1) là nghiệm của hệ



=
=+
4y2x
3x2
- Vậy thế nào là nghiệm của hệ phơng trình


nghiệm chung thì hệ vô nghiệm .
- Giải hệ phơng trình là tìm tất cả các
nghiệm của hệ
Hoạt động 4 : Minh họa hình học tập nghiệm của hệ phơng trình bậc nhất hai ẩn số.
- HS làm ?2 SGK.
- GV gọi (d) là đờng thẳng ax+by=c và (d') là đờng
thẳng a'x + b'y = c' thì điểm chung của hai đờng
thẳng có liên quan gì đến nghiệm của hệ phơng
II-Minh họa hình học tập nghiệm của
hệ ph ơng trình bậc nhất có hai ẩn số .
Ví dụ 1: SGK
Đậu Thanh Quân

***** Giáo án Đại số 9 ****** Trang 51
trình



=+
=+
'cy'bx'a
cbyax
- HS xét ví dụ 1:
- Vẽ hai đờng thẳng x+y=3 và x-y=0 trên cùng một
hệ trục tọa độ
- Tìm tọa độ giao điểm của hai đờng thẳng trên . Từ
đó suy ra nghiệm của hệ phơng trình ở ví dụ1 .
- HS xét ví dụ 2:
- Vẽ hai đờng thẳng 3x-2y=-6 và 3x-2y=3 trên cùng
một hệ trục tọa độ ?


Đậu Thanh Quân

-2 0
***** Giáo án Đại số 9 ****** Trang 52
Tiết thứ : 32 Tuần :16 Ngày soạn :23/12/2008
Tên bài giảng : Đ2 . giải hệ phơng trình bằng phơng pháp thế
Mục tiêu : Qua bài này học sinh cần :
- Hiểu cách biến đổi hệ phơng trình bằng quy tắc thế .
- Nắm vững cách giải hệ phơng trình bằng phơng pháp thế .
- Không bị lúng túng khi gặp các trờng hợp đặc biệt (hệ phơng trình vô nghiệm, hoặc
vô số nghiệm)
Nội dung và các hoạt động trên lớp :
Hoạt động 1 : Kiểm tra nề nếp tổ chức lớp và sự chuẩn bị học tập của học sinh .
Hoạt động 2 : Kiểm tra bài cũ
- HS1: Dự đoán nghiệm của hệ phơng trình



=
=+
3yx2
3yx
và giải thích vì sao ? Sau đó tìm tập
nghiệm của hệ đã cho bằng cách vẽ dồ thị
- HS2: Định nghĩa hệ phơng trình tơng đơng? Kiểm tra xem hai hệ phơng trình



=

y=?
- Thế y=-5 vào phơng trình : x=3y+2

x=?
- Nghiệm của hệ phơng trình (x=?,y=?)
- GV tổng quát lại 2 bớc của quy tắc thế.
I-Quy tắc thế: SGK
-Ví dụ1: Giải hệ phơng trình



=+
=
1y5x2
2y3x
SGK
Hoạt động 4 :áp dụng
-GV cho HS áp dụng quy tắc thế để giải hệ phơng
trình



=+
=
4y2x
3yx2

)2(
)1(
-Hãy biểu diễn y theo x từ phơng trình (1) , ta đợc




=+
=
4y2x
3yx2

)2(
)1(
Từ phơng trình (1) ta có y=2x- 3
- Thế y=2x-3 vào phơng trình (2), ta
có phơng trình:x + 2(2x-3) = 4

x+4x-6=4

5x=10

x=2
-Thế x = 2 vào phơng trình
y=2x-3, ta đợc: y = 2.2-3= 4-3 = 1.
-Vậy hệ phơng trình có nghiệm :



=
=
1y
2x
-Chú ý: SGK

II . Chuẩn bò :
GV : Bảng phụ
HS : n tập câu hỏi và bài tập
III . Hoạt động trên lớp :
GV HS
Hoạt động 1 : n tập lý thuyết căn bậc hai thông qua
bài tập trắc nghiệm :
Xem các câu sau đúng hay sai ? Giải thích Nếu sai hãy
sửa lại cho đúng
1. Căn bậc hai của
4
25
là
2
5
±
2.
a
=x ⇔ x
2
= a
HS trả lời miệng
§Ëu Thanh Qu©n

***** Gi¸o ¸n §¹i sè 9 ****** Trang 55
3.
{
2
( 2) 2a a− = −
nếu a ≤ 0

xác đònh khi x ≥ 0 và x ≠ 4
GV yêu cầu HS lần lượt trả lời câu hỏi có giải thích
thông qua đó ôn lại :
Đònh nghóa căn bậc hai của một số
Căn bậc hai số học của một số không âm
Hằng đẳng thức
2
A A=
Khai phương một tích khai phương một thương
Khử mẫu của biễu thức lấy căn , trục căn thức ở mẫu
Điều kiện để biểu thức chứa căn xác đònh
Hoạt động 2 : Luyện tập
Dạng 1 : Rút gọn tính giá trò của biểu thức
Bài 1 : Tính :
a )
12,1.250
2 2
) 2,7. 5. 1,5
) 117 108
14 1
) 2 .3
25 16
b
c
d
−
Bài 2 : Rút gọn biểu thức :
a ) 75 48 300+ −
2
) (2 3) 4 2 3

Dạng 3 : Bài tập rút gọn tổng hợp
Bài 4 Bài 106 SBT
Cho biểu thức :
2
( ) 4a b ab a b b a
A
a b ab
+ − +
= −
−
a ) Tìm điều kiện để A có nghóa
Hỏi : Các căn thức bậc hai xác đònh khi nào ?
Các mẫu thức khác 0 khi nào ?
Tổng hợp điều kiện A có nghóa khi nào ?
GV : Nhấn mạnh : Khi tìm điều kiện để biểu thức chứa
căn thức có nghóa cần tìm điều kiện để tất cả các biểu
thức dưới căn không âm và tất cả các mẫu thức ( Kể
cả xuất hiện trong quá trình biến đổi ) khác 0
b ) Khi A có nghóa chứng tỏ giá trò của A không phụ
thuộc vào a ?
Hướng dẫn về nhà : Tiếp tục ôn tập chương II xem lại
các bài tập đã làm
Bài 30 , 31 , 32 , 33, 34 Tr 62 SBT
HS nhận xét sửa chữa
HS : Các căn thức bậc hai xác đònh khi
a≥0
b ≥ 0
các mẫu thức khác 0 khi a ≠ 0 , b≠
0 ,a≠ b
A có nghóa khi a > 0 , b > 0 , a ≠ b


HS2: Giải bài tập 14b SGK
Phần hớng dẫn của thầy giáo
và hoạt động học sinh
Phần nội dung
cần ghi nhớ
Hoạt động 3 : Luyện tập giải hệ phơng trình bằng phơng pháp thế
- Gọi HS lên bảng giải bài tập 16a và 16 b
- GV cho HS xác định các hệ số của mỗi
phơng trình, sau đó biểu thị một ẩn qua ẩn
kia . Hãy giải thích việc làm đó?
- GV gọi HS giải bài tập 16c SGK.
- Gợi ý: HS đa phơng trình (1) về dạng có
hệ số nguyên và phơng trình (2) về dạng
ax + by = c rồi giải .
Bài tập 16a :
Giải hệ phơng trình



=+
=
13y2x5
5yx3

)2(
)1(
- Rút y từ phơng trình (1) ta có: y=3x-5
- Thế y = 3x-5 vào phơng trình (2) ta đợc
phơng trình :5 x+2(3x-5) = 23


)b(
)a(





=+
=
10yx
0y2x3

)2(
)1(
- Rút x từ phơng trình (2) ta có : x = 10-y
- Thế x=10-y vào phơng trình(1) ta đợc :
3(10-y) - 2y = 0

30-3y-2y = 0

-5y =-30

y = 6
-Thế y=6 vào phơng trình : x=10-y ta đợc
x =10- 6 = 4
Vậy hệ phơng trình có nghiệm :




1y3x

)2(
)1(
- Rút x từ phơng trình(1) ta có phơng trình: x
=1-3y
- Thế x=1-3y vào phơng trình (2) ta có phơng
trình:
2(1-3y)+6y=-2

2- 6y + 6y =-2

0y=- 4
- Phơng trình vô nghiệm , do đó hệ phơng trình
vô nghiệm
Hoạt động 5 : Xác định các hệ số của hệ phơng trình khi biết nghiệm của hệ phơng
trình.
- GV gọi một HS lên giải bài tập 18a SGK
- GV gợi ý: Thế x=1;y=-2 vào hệ phơng
trình
- Ta nên thế x=1 ; y=-2 vào phơng trình
nào trớc ? vì sao ? Trong trờng hợp cả hai
phơng trình đều có cha đầy đủ các tham
số, ta phải làm nh thế nào ?
- Vậy em hãy tìm b= ?
- Làm thế nào để tìm a ?
- GV khái quát lại dạng bài tập tìm a,b
của hệ phơng trình khi biết nghiệm của hệ
phơng trình.
Bài tập 18a :

Đậu Thanh Quân

***** Giáo án Đại số 9 ****** Trang 59
Tiết thứ :38 Tuần :19 Ngày soạn :
Tên bài giảng : Đ4 . giải hệ phơng trình
bằng phơng pháp cộng đại số
Mục tiêu : Qua bài này học sinh cần :
- Hiểu cách biến đổi hệ phơng trình bằng phơng pháp cộng đại số.
- Nắm vững cách giải hệ phơng trình bậc nhất hai ẩn bằng phơng pháp cộng đại số.
- Nâng cao dần kỹ năng giải hệ phơng trình bậc nhất hai ẩn .
Nội dung và các hoạt động trên lớp :
Hoạt động 1 : Kiểm tra nề nếp tổ chức lớp và sự chuẩn bị học tập của học sinh .
Hoạt động 2 : Kiểm tra bài cũ
- HS1: Tóm tắt cách giải hệ phơng trình bằng phơng pháp thế? Giải sau hệ phơng
trình bằng phơng pháp thế:



=
=+
2yx3
3yx2
)2(
)1(
- HS2: Kiểm tra xem (x=1; y=1) có phải là nghiệm của hai hệ phơng trình sau không?



=
=+