Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU
STT
Số trang
1. Lý do chọn đề tài .............................................................................. 4
2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu ……………………………………. 5
3. Đối tượng nghiên cứu ……………………………………………… 5
4. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu………………………………………. 5
5. Phương pháp nghiên cứu……………………………………………. 6

B. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận………………………………………………………… 6
2. Thực trạng…………………………………………………………… 8
3. Giải pháp, biện pháp …………………………………………………...13
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp ……………………………………..13
b. Nội dung và cách hức thực hiện giải pháp và biện pháp ………………14
c. Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp ……………………………..14
d. Mối quan hệ giữa giải pháp. Biện pháp ……………………………….29
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu ………..30

C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận ………………………………………………………………..31
2. Kiến nghị ……………………………………………………………...31
Tài liệu tham khảo .....................................................................................32

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Trần Thu Ngọc Hà
-1Trường MN Hoa Phượng



-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Trần Thu Ngọc Hà
-2Trường MN Hoa Phượng


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

Tổ chức hoạt động tạo hình là tạo điều kiện để phát triển nhân cách của trẻ
nói chung và tính sáng tạo nói riêng, đồng thời phát triển khả năng cảm nhận
thẩm mỹ của trẻ trong nghệ thuật và trong cuộc sống.
Môn tạo hình là hoạt động nghệ thuật. Để giúp trẻ học tốt tạo hình nhiệm
vụ của người giáo viên là :
+ Cung cấp cho trẻ những kỹ năng tạo hình đơn giản, giúp trẻ thể hiện cảm xúc,
tình cảm của mình về vẻ đẹp của thế giới xung quanh.
+ Giúp trẻ bồi dưỡng về thị hiếu thẩm mỹ.
+ Giúp trẻ phát triển khả năng quan sát, phát triển trí nhớ, trí tưởng tượng, sáng
tạo .
+ Rèn một số thói quen trong học tập.
- Hoạt động tạo hình là một hoạt động nghệ thuật ở trường mầm non gồm có vẽ,
nặn, xé dán, thủ công… nhằm phát triển ở trẻ khả năng quan sát, phát triển trí
nhớ, trí tưởng tượng, sáng tạo.
- Tuy nhiên trong thực tế giáo viên mầm non chưa thật sự quan tâm đến sự phối
hợp của tất cả các hoạt động tưởng chừng như trái ngược nhau nhưng lại hỗ trợ cho
nhau và cùng đạt đến những mục đích chung.
- Giáo viên mầm non cần hướng cho trẻ khám phá với sự tham gia của các giác quan.
Trẻ suy luận, phán đoán, phân tích, so sánh, tổng hợp tìm ra những đặc điểm đặc trưng
dựa trên biểu tượng trẻ đã biết.
- Vì vậy, tôi đã tiến hành nghiên cứu trong thời gian từ tháng 10/2018 đến tháng 4/2019
dựa trên tâm lý phát triển của lứa tuổi trẻ 5-6 tuổi lớp Lá 2 trường Mầm non Hoa

- Hình thành và phát triển trí tưởng tượng ngay trong quá trình trẻ tri giác, trẻ so sánh
những sự vật hiện tượng được nhìn thấy với những vật khác mà trẻ liên tưởng đến dựa
vào một vài dấu hiệu giống với nó.
- Sản phẩm đơn giản, ngộ nghĩnh thể hiện ý tưởng rất ngây thơ, độc đáo, những sản
phẩm của trẻ luôn mang tính sáng tạo, mang cái nhìn của trẻ thơ đó là điều rất độc đáo
của trẻ tạo cho người xem có cảm giác thích thú, ngạc nhiên sản phẩm tuy đơn giản
nhưng chứa đựng đầy sự ngây thơ hồn nhiên của trẻ.
- Khả năng tạo hình là đặc điểm riêng của từng cá nhân trẻ, giúp trẻ tạo ra các sản phẩm
tạo hình theo ý thích của mình. Khả năng tạo hình của trẻ mầm non chỉ tồn tại và phát
triển trong chính hoạt động của trẻ. Hoạt động tạo hình là một hoạt động mang tính
sáng tạo rất cao, vì thế khả năng tạo hình của trẻ chính là phát triển năng lực sáng tạo
của trẻ.
Trong việc lựa chọn, sử dụng các nguyên vật liệu, màu sắc của trẻ được bộc lộ rõ ấn
tượng, cảm xúc về thế giới xung quanh, việc hình thành và phát triển khả năng tạo hình
cho trẻ ở lứa tuổi mầm non là hết sức cần thiết. Để trẻ thỏa mãn, đáp ứng được nhu cầu
và sự quan tâm, giáo viên cần hướng dẫn cho trẻ cách làm và cách thể hiện, hoặc giáo
viên có thể cùng làm với trẻ ngoài ra giáo viên cần khuyến khích óc tưởng tượng, sáng
tạo của trẻ bằng cách thu thập nhiều nguyên vật liệu khác nhau và cùng thảo luận với
-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Trần Thu Ngọc Hà
-5Trường MN Hoa Phượng


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

trẻ về khả năng sử dụng chúng. Giáo viên nên đưa ra nhiều phương tiện phù hợp với trẻ
và khuyến khích trẻ hoạt động.
II. Thực trạng vấn đề
Trong thời buổi hiện nay cấp học mầm non được ngành học Mầm Non được sự quan
tâm của Phòng Giáo Dục và đào tạo nên phòng giáo dục đã triển khai tổ chức nhiều



Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

Giáo viên có chuẩn bị và tìm kiếm các nguyên vật liệu khác nhau nhưng chưa đa dạng
và thu hút trẻ.
- Đôi khi giáo viên chưa mạnh dạn để trẻ tự làm theo suy nghĩ của trẻ, giáo viên còn
can thiệp vào quá trình tạo ra sản phẩm của trẻ, do vậy sản phẩm của trẻ chưa có tính
sáng tạo cao.
- Sự phối hợp môn Tạo hình trong cá tiết học chưa logic và chưa phong phú đa dạng về
hình thức dẫn đến việc trẻ không có cơ sở để sáng tạo và tích cực hoạt động.
- Sự kết hợp giữa họat động tạo hình chưa được thường xuyên ở hoạt động ngoài trời và
hoạt động góc
Với sự mổ lực của các giáo viên thì cũng đã gặt hái được một số thành công nhất định.
- Giáo viên nắm được cách thức tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình thông qua vui chơi
để tạo ra những sản phẩm mà trẻ thích.
- Các nguyên vật liệu được sắp xếp bắt mắt, hợp lý, dễ lấy và cất khi sử dụng.
- Một số sản phẩm có thể hiện nét riêng của cá nhân.
- Hoạt động tạo hình thông qua các nguyên vật liệu mở làm cho trẻ rất thích và tích cực
tham gia hoạt động. Hoạt động này đã giúp trẻ có thêm một số kỹ năng mới, phát triển
sự khéo léo và óc tưởng tượng.
Bên cạnh những thành công thì cũng không tránh khỏi một số hạn chế, Tuy giáo
viên nắm được lý thuyết về tổ chức xây dựng môi trường phong phú, đa dạng các
nguyên vật liệu mở để tạo cơ hội tốt nhất trẻ được phát huy khả năng sáng tạo trong quá
trình chơi tạo hình nhưng trên thực tế việc tổ chức môi trường vẫn chưa thật phong phú.
- Các nguyên vật liệu được sắp xếp hợp lý, bắt mắt nhưng số lượng vẫn chưa nhiều cho
trẻ hoạt động.
- Kỹ năng tạo hình của trẻ phát triển không đồng đều, một số trẻ còn yếu.
Trường Mầm Non Hoa Phượng - TT Buôn Trấp- Huyện Krông Ana- Tỉnh Đăk Lăk.
là trường công lập, chất lượng chuyên môn được đánh giá tốt, đội ngũ giáo viên có

Krông Ana- Tỉnh Đăk Lăk
tôi đã được nhà trường tạo điều kiện dự giờ các tiết tạo hình cho khối lá 5-6 tuổi do
giáo viên trong trường dạy và bản thân đã tiến hành quan sát quá trình tổ chức hoạt
động của các giáo viên dạy khối lá và đã tiến hành điều tra, khảo sát ý kiến từ 8 giáo
viên về việc tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi, kết quả thu được như sau:

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Trần Thu Ngọc Hà
-8Trường MN Hoa Phượng


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

Câu hỏi điều tra

Phương án lựa chọn

1. Theo cô việc tổ chức a. Rất cần thiết

Số

ý

kiến
5ý kiến

Tỉ lệ %
62, 5%

hoạt động taọ hình hiện


100%

trẻ hoạt động trong tiết c. Đất nặn
học tạo hình?
d. Nguyên vật liệu mở
4. Việc tổ chức hoạt a. Trong tiết học tạo hình

100%

5 ý kiến

62,5%

động tạo hình trong
dạy học đã được cô tiến b. Ngoài giờ học tạo hình
hành:

3 ý kiến

37,5%

c. Trong các ngày lễ, hội được
tổ chức trong trường.

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Trần Thu Ngọc Hà
-9Trường MN Hoa Phượng



Qua thu thập số liệu từ phiếu trưng cầu ý kiến đối với giáo viên mầm non Trường mầm
non Hoa Phượng, chúng tôi nhận thấy đa số giáo viên đều thấy được sự cần thiết của
hoạt động tạo hình trong quá trình giáo tạo hình cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
Kết quả điều tra cho thấy giáo viên hiểu được vai trò của hoạt động tạo hình đối với sự
phát triển của trẻ 5-6 tuổi. Khi tổ chức hoạt động tạo hình hầu hết giáo viên đều có ý
kiến là giúp trẻ Củng cố, tái tạo lại các ý tưởng của trẻ, dùng để giải trí cho trẻ đồng
thời qua đó phát triển kỹ năng tạo hình và năng khiếu về mỹ thuật cho trẻ.
Giáo viên gặp không ít khó khăn khi tổ chức hoạt động tạo hình. Những số liệu trên
cũng phản ánh rõ đội ngũ giáo viên chưa thực sự khắc phục khó khăn về điều kiện cơ sở
vật chất, hạn chế trong việc tìm kiếm, sưu tầm nguyên vật liệu mở. Giáo viên hay sử
dụng nguyên vật liệu có sẵn như giấy, bút màu...

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Trần Thu Ngọc Hà
- 10 Trường MN Hoa Phượng


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

* Những hoạt động tạo hình thường tổ chức cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi
STT
1
2
3
4
5
6

Hình thức
vẽ, tô màu



Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

- Tôi tạo điều kiện cho trẻ phát huy ý tưởng, thể hiện sản phẩm mang tính cá nhân và
động viên khuyến khích trẻ sáng tạo tích cực để trẻ có cảm giác yên tâm thể hiện theo ý
thích, vốn hiểu biết cảm xúc, tình cảm của trẻ với sự vật hiện tượng xung quanh, giúp
trẻ tự tin, tích cực, chủ động thể hiện sự sáng tạo của mình.
Nhằm tạo cơ hội giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng sáng tạo theo ý thích tôi thực hiện
với chủ đề “Thế giới động vật” chủ đề nhánh là “những con vật sống ở trong rừng”.
* Chuẩn bị: Giấy màu các loại, giấy gói quà,…
- Các nguyên vật liệu: keo dán, kéo, bút chì, bút màu sáp…
* Tiến hành:
Ban đầu tôi cung cấp các biểu tượng cho trẻ bằng phương pháp trực quan cho trẻ quan
sát đối tượng tạo điều kiện và cơ hội để trẻ được tiếp xúc với môi trường xung quanh
qua một số phim về thế giới động vật, qua tranh ảnh sưu tầm trên mạng cùng trẻ quan
sát, trò chuyện, mô tả về những con vật mà trẻ vừa xem.
- Đây là con gì? - Con thấy hai chú ngựa đang làm gì?

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Trần Thu Ngọc Hà
- 12 Trường MN Hoa Phượng


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

-

Con voi sống ở đâu? - Con voi thích ăn gì?


- Con thích vẽ con gì nhất? Dạ thưa cô con thích vẽ hai con voi ạ?
- Vì sao con lại vẽ hai con voi ? ( Con thưa cô con vẽ gia đình nhà voi có voi bố và voi
mẹ, nếu con vẽ một con thì voi bố sẽ buồn lắm vì không có voi mẹ)
- Nhắc nhở cháu tư thế ngồi thẳng lưng, và sử dụng các nguyên vật liệu cho thật phù
hợp và khéo léo.

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Trần Thu Ngọc Hà
- 14 Trường MN Hoa Phượng


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

- Bé H’ Li Na Ênuôl đã dùng bút chì vẽ hai chú voi đang quay mặt vào nhau đùa giỡn
trên bãi cỏ,bé vẽ thêm cây cối, và các bạn nhỏ đang xem hai chú voi đùa giỡn trong
vườn bách thú, sau đó bé dùng bút màu sáp tô màu bức tranh mà bé vừa vẽ.
- Cô ơi con vẽ xong rồi nè, cô thấy bức tranh của con có đẹp không?

- Sau một quá trình trẻ thực hiện thì đây là tranh vẽ của cháu H’ Li Na Ênuôl

Bé H’ Li Na Ê nuôl vẽ về gia đình nhà voi
Ngoài kỹ năng vẽ cô có thể mạnh dạn cho trẻ sử dụng kỹ năng “cắt dán ” trẻ sử dụng
các hình hình học để dán thành các con vật, qua quá trình hoạt động tôi thấy mặc dù ở
lứa tuổi lớp chồi, kỹ năng cắt của trẻ còn yếu nhưng trẻ yêu thích hình thức tạo hình này
bởi sự hấp dẫn rực rỡ của những mảnh giấy màu trẻ như được vui đùa với nhiều màu
sắc khác nhau giúp trẻ phát triển khả năng tri giác màu sắc, phát triển trí tưởng tượng,
sáng tạo, phát triển khả năng vận động khéo léo linh hoạt của bàn tay, ngón tay.
Trong quá trình trẻ thực hiện cùng với trẻ hoạt động và tôi trò chuyện với bé Y Khuê,
H’ Khăn về cách làm và những ý tưởng sáng tạo của bé.
-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

Còn đây là chú ngựa bay xinh xắn của bé Y Thoại
Khi được cô hỏi về ý tưởng sáng tạo của mình, vì sao con ngựa của con lại bay được ?
thì trẻ trả lời con được nghe bố kể chuyện ngày xưa Thánh gióng cưỡi ngựa bay nên
con thích làm con ngựa bay.
- Biện pháp 3: tìm tòi và sang tạo:
- Ví dụ: Ở chủ đề “Những con vật sống dưới nước” các bé sử dụng lá cây để tạo hình
các con vật bé Phượng Vỹ và Trà Giang như đã cùng tạo ra sản phẩm là một con cua,
hai sản phẩm này gần tương đồng nhau nhưng ở sản phẩm của bé Phượng Vỹ vẫn có sự
khác biệt trong thể hiện ý tượng sáng tạo của mình bé sử dụng lá dừa để làm chân chân
con cua.

Sản phẩm của bé Phượng Vỹ

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Trần Thu Ngọc Hà
- 18 Trường MN Hoa Phượng


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

Sản phẩm chú cua của bé Trà giang

Đây là sản phẩm của bé Y’ Chung

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Trần Thu Ngọc Hà
- 19 Trường MN Hoa Phượng


Bé H’ Hiu Ry, Y’ Trung, y’ Thoại tạo hình con voi từ túi xách
- Cũng là túi xách giấy nhưng bé H’ Phượng và bé H’ Trâm đã tạo ra một đồ chơi khác
cũng không kém phần xuất sắc, các bé sử dụng giấy màu sau đó nhờ cô giúp các bé tạo
thành mặt của chú thỏ xinh xắn với chiếc áo chấm bi thật đẹp.

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Trần Thu Ngọc Hà
- 21 Trường MN Hoa Phượng


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

Sản phẩm của các bé H’ Phượng và bé H’ Trâm
Ở mẫu giáo nhỡ giáo viên có thể cho trẻ phối hợp với tất cả các loại hoạt động tạo hình
với với một số hoạt động khác như hoạt động vui chơi.
- Sáng tạo của trẻ xuất phát từ nhu cầu tự nhiên, sáng tạo của trẻ gắn liền với hứng thú
cá nhân, sáng tạo biểu hiện một cách tự phát độc lập với ý muốn của người lớn, ý tưởng
của trẻ luôn nảy sinh trong quá trình hoạt động do nguyên vật liệu và gợi ý của cô, trao
đổi với bạn, hứng thú của trẻ nảy sinh trong quá trình hoạt động của trẻ chứ không ở kết
quả, trẻ thể hiện ý tưởng một cách bộc phát, ngẫu nhiên và kết quả ban đầu này được
người lớn khen ngợi, động viên, khuyến khích giúp trẻ cảm thấy tự tin và mong muốn
được tạo ra những cái khác, cái mới đối với bản thân trẻ.
- Có nhiều giải pháp để kích thích trẻ sáng tạo trong các hoạt động tạo hình như: tạo
hình trong giờ học, tạo hình ngoài trời… Tuy nhiên tạo hình trong giờ vui chơi là cơ hội
mang lại hiệu quả cao nhất và việc tổ chức môi trường phong phú nhằm khuyến khích
tính chủ động và khả năng sáng tạo của trẻ.
- Ở hoạt động vui chơi giáo viên chuẩn bị nhiều nguyên vật liệu, hướng dẫn và cùng
làm với trẻ các con vật gần gũi quen thuộc. Đầu tiên tôi đã dành một khoảng thời gian
để sưu tầm các nguyên vật liệu mở như cành khô, ống hút, những đồ chơi nhỏ nhẹ, vải


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

- Dạ con dùng hộp xà bông làm mình con nai, còn, đầu cổ, chân con làm từ hộp bánh
đậu xanh.
- Cô ơi sừng Nai làm như thế nào hả cô?
- Con thấy sừng con Nai thế nào? - Dạ nó mọc lung tung lắm ạ.
- Con có thể dùng giấy se lại thành sừng Nai.
- Sau khi tham khảo ý kiến của cô thì bé Tuyết Nhi đã dùng giấy để làm sừng Nai.
Bé Y Phôn sử dụng giấy bìa, màu , bút chì, kéo, hồ dán tạo ra một chú voi con màu
xám rất dễ thương

Bé Trâm thích thú với sản phẩm của mình làm ra
Sau khi trẻ hứng thú tạo ra nhiều sản phẩm đẹp và sáng tạo tôi đã cho trẻ áp dụng vào
các góc trong giờ hoạt động vui chơi ở trên lớp để tạo cho trẻ có một cơ hội trải nghiệm
qua đó trẻ cảm thấy thích thú và mong muốn tạo ra được nhiều sản phẩm đẹo để phục
vụ cho nhu cầu vui chơi của trẻ ở mọi lúc mọi nơi mà không hề có sự nhàm chán.
Tôi cho trẻ dùng những sản phẩm của mình làm ra để tạo thành mô hình kể chuyện sáng
tạo trong giờ hoạt động vui chơi, qua đó trẻ có cơ hội muốn giới hiệu về sản phẩm của

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Trần Thu Ngọc Hà
- 24 Trường MN Hoa Phượng


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

mình làm tăng vốn từ và ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ, giúp trẻ có những kỹ năng giao
tiếp vững vàng, có những kiến thức sơ đẳng giúp trẻ có thói quen nề nếp trong học tập.
- Tôi trò chuyện và gợi ý cho trẻ về cách sử dụng sản phẩm của mình trong hoạt động