ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

TRANG
76
Chương 1
GIỚI THIỆU SƠ LƯC NHÀ MÁY
DẦU NHỚT CÁT LÁI CASTROL VIỆT
NAM

Nhà máy dầu nhớt Cát Lái - Castrol Việt Nam với tổng diện tích 11160
m
2
. Nằm trên đòa bàn Quận hai - Thành phố Hồ Chí Minh, cách ngã ba Cát Lái
về hướng Nam 7,5 km.
Đối diện với nhà máy gồm có nhà máy lọc xăng dầu Sài Gòn - Petrol và
“Morning Start Cement” là công ty liên doanh giữa công ty xi măng Hà Tiên 1
và “Holderband” Thụy Só.
Mặt phía sau nhà máy giáp với sông Đồng Nai.
Nhà máy được chia làm hai khu vực chính yếu :
• Khu vực đặt các bồn chứa nằm độc lập trên diện tích 1100m
2
; Ngoài ra còn
có bãi chứa hàng, nhà kho tương lai và bãi bốc dỡ hàng năm kế cận.
• Khu vực xưởng vô lon và toà nhà văn phòng chiếm diện tích 2720m
2

• Khu vực còn lại của nhà máy xem sơ đồ tổng thể mặt bằng.
Nhà máy nằm ở khu vực đòa hình khá bằng phẳng với đặc điểm đòa chất
là loại đất Sét kết nên điện trở suất của đất có giá trò ρ = 100 ÷ 200 Ω m. Hiện
nay nhà máy được cung cấp điện từ nguồn lưới điện quốc gia. Các dụng cụ thiết
bò điện - điện tử phục vụ cho dây chuyền sản xuất của nhà máy cơ bản gồm có :

văn phòng làm việc.
3. So sánh kinh tế kỹ thuật :
Phương án 2 có nhiều ưu điểm hơn so với phương án 1.
• Xét về kinh tế: chỉ dùng 2 hệ thống chống Sét bảo vệ cho toàn nhà
máy; nên giá thành thấp hơn về vấn đề mua sắm thiết bò, thi công lắp
đặt.
• Xét về kỹ thuật: chỉ dùng một hệ thống chống Sét bảo vệ cho phân
xưởng vô lon mà vẫn bảo vệ được tòa nhà văn phòng, đảm bảo tính tin
cậy an toàn cho công trình. Vì khi tính toán bán kính bảo vệ Rp cho
phân xưởng vô lon thì phần diện tích của tòa nhà văn phòng cũng nằm
hoàn toàn trong vùng bảo vệ hệ thống chống Sét của phân xưởng vô
lon. Sơ đồ mặt bằng vùng bảo vệ trình bày ở hình vẽ 2.
* Tóm lại : Phương 2 - Chống Sét trực tiếp cho tòan nhà máy Castrol Cát
Lái được quyết đònh lựa chọn án.
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

TRANG
78
II. CHỐNG SÉT LAN TRUYỀN :
Khi xảy ra hiện tượng phóng điện Sét sẽ gây nên một sóng điện từ tỏa ra
xung quanh với tốc độ rất lớn trong không khí, tốc độ của nó tương đương với tốc
độ ánh sáng. Sóng điện từ truyền vào công trình theo các đường dây điện lực,
thông tin gây ra hiện tượng quá điện áp tác dụng lên cách điện của các thiết bò
trong công trình, gây hư hỏng, đặc biệt với các thiết bò nhạy cảm: thiết bò điện tử,
máy tính cũng như mạng máy tính gây ra những thiệt hại rất lớn. Như vậy, cần
phải tiến hành chống Sét lan truyền bằng các thiết bò cắt Sét và lọc Sét; các thiết
bò này lắp đặt ở vò trí phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả bảo vệ của nó.
Đối với nhà máy Castrol Cát Lái, hiện nay nhà máy được cung cấp điện
từ nguồn lưới điện quốc gia thông qua các thiết bò điện được lắp đặt như :
♦ Cầu dao tổng của nhà máy.

b. Lọc Sét riêng lẻ cho từng thiết bò điện tử, máy tính...
Ưu điểm :
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

TRANG
79
Bảo vệ an toàn cho mỗi thiết bò điện tử, máy tính...
Nhược điểm :
♦ Mỗi thiết bò cần bảo vệ cần phải lắp đặt thiết bò lọc Sét riêng lẻ, do đó vấn
đề dây nối đất sẽ phức tạp nhất là cho các máy tính.
♦ Nếu nhà máy phát triển thêm thiết bò, lại phải gắn thêm thiết bò lọc Sét.
♦ Đắt hơn phương án 1.
Tóm lại : Từ ưu điểm và nhược điểm của 2 phương án trên. Chúng tôi quyết
đònh lựa chọn phương án 1 để thực hiện nhiệm vụ tính toán cho đề tài này.
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

TRANG
80
Chương 3
TÍNH TOÁN LỰA CHỌN CẤP BẢO VỆ
CHỐNG SÉT CHO NHÀ MÁY
CÁT LÁI - CASTROL VIỆT NAM

Việc lựa chọn cấp bảo vệ thích hợp trong thiết kế chống Sét tùy thuộc
vào tầm quan trọng của mỗi công trình xây dựng ; và các yếu tố sau:
• Môi trường xung quanh công trình (dễ cháy, dễ nổ, nóng...).
• Loại công trình (dân dụng, công nghiệp...).
• Loại vật liệu chứa trong công trình.
• Có hay không có người làm việc thường xuyên.
• Mật độ Sét của vùng xây dựng công trình.

= 2.
• C
3
, hệ số phụ thuộc vào vật liệu chứa trong công trình.
Ở đây khu vực bồn chứa, chứa vật liệu có giá trò rất cao, bắt lửa cao, dễ
gây nổ, chọn C
3
= 3.
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

TRANG
81
• C
4
, hệ số phụ thuộc vào tính năng của công trình.
Ở đây khu vực bồn chứa tập trung đông người, khó sơ tán, chọn C
4
= 3.
• C
5
, hệ số phụ thuộc vào tác hại của Sét.
Ở đây khu vực bồn chứa có tác hại đối với môi trường như dễ cháy, dễ nổ,
nóng... ; nên chọn C
5
= 10.
1. Tính tần số Sét chấp nhận N
c
theo công thức :
N
c

= 11 m.
A
c
= L
1
. W
1
+ 6H
1
(L
1
+ W
1
) + 9π
H
1
2
Thay số vào :
A
c
= 44 . 25 + 6 . 11 (44 + 25) + 9 . π . 11
2
= 9075 m
2
3. Tính tần số Sét đánh trực tiếp N
d
vào khu vực bồn chứa :
Trong một năm, tần số này được tính như sau :
N
d

K
= 78,6 do tổng cục khí tượng thuỷ văn
thống kê.
Do đó : N
gmax
=
N
K
10
78 6
10
=
,
= 7,86
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

TRANG
82
Vậy : N
d
= 7,86 . 9075 . 1 . 10
-6
= 0,07
* Để chọn cấp bảo vệ phù hợp với khu vực bồn chứa phải dựa vào tần số
Sét có thể chấp nhận N
c
và tần số Sét tính toán N
d
:
Nếu N

Do đó cấp bảo vệ lựa chọn cho khu vực bồn chứa theo tính toán là cấp 3 ;
D = 60 m ; dòng xung đỉnh 14,7 KA.
* Nhưng vì cấu trúc cần bảo vệ là bồn chứa, chứa vật liệu dễ cháy, dễ nổ.
Nếu xảy ra hỏa hoạn gây ô nhiễm môi trường gây thiệt hại về kinh tế lớn. Nên
để đảm bảo an toàn hơn cho khu vực bồn chứa. Trong thực tế chọn cấp bảo vệ
là cấp 2 với khoảng cách phóng điện Sét là D = 45 m và dòng xung đỉnh là
I
Smax
= 9,5 KA.
II. TÍNH TOÁN LỰA CHỌN CẤP BẢO VỆ CHO XƯỞNG VÔ LON VÀ
TÒA NHÀ VĂN PHÒNG :
Vì xưởng vô lon và toà nhà văn phòng đặt gần nhau, song song vơí nhau
nên tính toán lưạ chọn cấp bảo vệ cho xưởng vô lon và toà nhà văn phòng được
xem như một công trình.
Các thông số cần thiết cho việc tính toán:
♦ H
2
= 11m : chiều cao của xưởng vô lon và toà nhà văn phòng.
♦ L
2
= 68 m : chiều dài của xưởng vô lon và toà nhà văn phòng.
♦ W
2
= 40 m : chiều rộng của xưởng vô lon và toà nhà văn phòng.
• C
1
, hệ số phụ thuộc vào vò trí công trình.
Ở đây công trình là khu vực xưởng vô lon và tòa nhà văn phòng nằm độc
lập, không có các công trình khác trong phạm vi 3H
2

, hệ số phụ thuộc vào tác hại của Sét:
Đối với xưởng vô lon và toà nhà văn phòng, khi bò Sét đánh trực
tiếp sẽ gây ra hỏa hoạn, dễ nổ, nóng... có tác hại đối với môi trường; nên chọn
C
5
=10.
1. Tính tần số Sét chấp nhận N
c
:

N
CCCCC
c
== = =
55 55 55
23310
003
2345
,, ,
...
,

2. Tính vùng tập trung tương đương A
c
của xưởng vô lon và tòa nhà văn
phòng:
Vùng tập trung tương đương A
c
được tính :
A

.A
c
.C
1
. 10
-6
(/năm)
Trong đó :
N
gmax
= 0,04.
N
N
K
K
125
10
,
=

được gọi là mật độ phóng điện Sét lớn nhất trong một năm trên một km
2
N
K
là số ngày dông trung bình trong năm ở một số đòa phương của Việt Nam.
Đối với nhà máy Cát Lái thuộc khu vực Thành phố Hồ Chí Minh có số ngày
dông trung bình trong năm N
K
= 78,6 do tổng cục khí tượng thủy văn thống kê.
Do đó : N