Download Tiểu luận Mối liên hệ giữa Quốc hội và Chính phủ trong việc tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước miễn phí
Quốc hội thành lập ra Chính phủ chứ Chính phủ không thể thành lập ra Quốc hội. Trên cơ sở hình thành của mối quan hệ này thì chỉ có một chiều như vậy. Quốc hội bầu ra Thủ tướng Chính phủ trong số các đại biểu Quốc hội tại kỳ họp đầu tiên của mỗi khóa. Trên cơ sở giới thiệu của Thủ tướng, Quốc hội phê chuẩn các chức danh khác của các thành viên thuộc Chính phủ gồm các phó Thủ tướng, các bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ và các thứ trưởng.
Đồng thời với việc bầu và phê chuẩn, Quốc hội có quyền bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với tất cả các chức danh thuộc chính phủ. Hiến pháp 1992, sửa đổi năm 2001 quy định, trước khi quyết định việc bãi miễn các chức danh Thủ tướng, Phó thủ trướng, Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm của Quốc hội với các chức danh đó. Trong trường hợp người đảm nhiệm chức danh nêu trên bị mất tín nhiệm, thì Quốc hội bỏ phiếu bãi nhiệm (Điều 84).
/tai-lieu/de-tai-ung-dung-tren-liketly-38814/
Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download choTóm tắt nội dung:
A. Lời mở đầu
Điều 83 Hiến pháp 1992 quy định: Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến và lập pháp. Quốc hội quyết định những chính sách cơ bản về đối nội và đối ngoại, nhiệm vụ kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của đất nước, những nguyên tắc chủ yếu về tổ chức và hoạt động của bộ máy Nhà nước, về quan hệ xã hội và hoạt động của công dân, Quốc hội thực hiện quyền giám sát tối cao đối với toàn bộ hoạt động của Nhà nước.
Điều 109 Hiến pháp 1992 quy định: Chính phủ là cơ quan chấp hành của Quốc hội, cơ quan hành chính Nhà nước cao nhất của nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.Chính phủ thống nhất quản lý việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của Nhà nước; bảo đảm hiệu lực của bộ máy Nhà nước từ trung ương đến cơ sở; bảo đảm việc tôn trọng và chấp hành Hiến pháp và pháp luật; phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bảo đảm ổn định và nâng cao đời sống vật chất và văn hoá của nhân dân. Chính phủ chịu trách nhiệm trước Quốc hội và báo cáo công tác với Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước.
Như vậy, ngay từ những quy định của Hiến pháp chúng ta đã thấy mối liên hệ giữa Quốc hội và Chính phủ là đặc biệt quan trọng và góp phần to lớn vào việc tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước. Trong phạm vi bài viết này sẽ làm rõ phần nào mối liên hệ giữa hai cơ quan thay mặt cho hai lĩnh vực quan trọng là lập pháp và hành pháp được quy định theo pháp luật hiện hành.
B. Nội dung
I. Khái quát về Quốc hội và Chính phủ
1. Quốc hội
Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, thay mặt cho ý chí, lợi ích của nhân dân lao động dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam. Các đại biểu Quốc hội là những công nhân, nông dân trí thức và những người lao động ưu tú thuộc mọi dân tộc trong cả nước được nhân dân tín nhiệm bầu ra và chịu trách nhiệm trước quần chúng nhân dân, họ có mối liên hệ chặt chẽ với quần chúng, nắm vững nguyện vọng, tâm tư của quần chúng…Nhiệm kì Quốc hội là 5 năm.
Quốc hội có vai trò đặc biệt to lớn trog việc xây dựng, củng cố phát triển bộ máy nhà nước từ trung ương đến địa phương, từ các cơ quan quyền lực nhà nước đến các cơ quan quản lí nhà nước, cơ quan xét xử và cơ quan kiểm sát. Quốc hội xem xét, lựa chọn, quyết định những mô hình tổ chức, nguyên tắc hoạt động cho các cơ quan đó và được cụ thể hóa bằng Hiến pháp, luật.
Ngoài ra, Quốc hội còn thực hiện chức năng giám sát tối cao nhằm đảm bảo cho những quy định của Hiến pháp, luật được thi hành triệt để, nghiêm minh và thống nhất. Đảm bảo cho các cơ quan hoàn thành nhiệm vụ, quyền hạn đã được quy định, làm cho bộ máy nhà nước hoạt động nhịp nhàng, có hiệu lực, không chồng chéo, chống các biểu hiện quan liêu, tham nhũng, hách dịch cửa quyền.
2. Chính phủ.
Chính phủ là cơ quan chấp hành của Quốc hội, cơ quan hành chính nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Chính phủ do Quốc hội thành lập ra theo nhiệm kì của Quốc hội, khi Quốc hội hết nhiệm kì Chính phủ tiếp tục hoạt động cho đến khi bầu ra Chính phủ mới. Thành viên Chính phủ hoạt động dưới sự giám sát của Quốc hội, Chính phủ chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Quốc hội. Chính phủ cụ thể hóa Hiến pháp, luật của Quốc hội bằng các văn bản dưới luật như nghị định, nghị quyết…
Chính phủ có nhiệm vụ đảm bảo sự thống nhất trong quản lý nhà nước, thực hiện vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện và kiểm tra hoạt động của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và UBND.
Thủ tướng chính phủ do Quốc hội bầu ra trong số đại biểu Quốc hội theo đề cử của Chủ tịch nước, các thành viên khác do Thủ tướng Chính phủ giới thiệu, Quốc hội phê chuẩn.
II. Cơ sở cho mối quan hệ giữa quốc hội và chính phủ.
1. Cơ sở lý luận.
Bắt nguồn từ bản chất giai cấp của nhà nước CHXHCN Việt Nam là nhà nước của dân, do dân, vì dân, nhân dân là chủ nhân, dân làm chủ thể hiện tập trung tối đa ý chí nguyện vọng của nhân dân; trên cơ sở quyền lực nhà nước là thống nhất nhưng có sự phân công phối hợp vận dụng những hạt nhân hợp lý của thuyết phân chia quyền lực ở các nước tư sản. Quốc hội không thể tự mình thực hiện hết mọi chức năng quản lý nhà nước và xã hội nên đành giao công việc này cho các cơ quan nhà nước khác như chính phủ, những cơ quan do mình thành lập nên nhưng lại có sự độc lập tương đối để Quốc hội có thể thực hiện tốt hơn phần việc của mình là lập pháp tránh tình trạng lan man không chuyên sâu không sát thực tế. Nhưng Quốc hội vẫn có quyền kiểm tra giám sát tối cao hoạt đông của chính phủ. Cho nên mối quan hệ giữa Quốc hội và Chính phủ về mặt nguyên tắc là một mối quan hệ hai chiều nhưng chiều ngược lại từ Chính phủ tới Quốc hội là không lớn. Quốc hội là cơ quan mang quyền lực nhà nước cao nhất thành lập ra tất cả các cơ quan nhà nước khác ở trung ương nên vai trò của Quốc hội là rất lớn trên lý luận. Còn trên thực tế thì người thực hiện quản lý xã hội sát nhân dân và mang quyền lực thực tế lại là Chính phủ. Nhưng cho dù quyền lực nhà nước có như thế nào đi nữa thì mối quan hệ giữa Quốc hội và Chính phủ cũng vì lợi ích phụng sự nhân dân.
2. Cơ sở pháp lý.
Cơ sở pháp lý là cơ sở tồn tại trên mặt pháp lý khách quan được quy định trong hiến pháp và luật của Quốc hội. Quốc hội có mối quan hệ gì với Chính phủ? Chính phủ và Quốc hội có mối quan hệ như thế nào? Các điều này được quy định trong hiến pháp - “đạo luật cơ bản của hầu hết các nhà nước đương đại” và được cụ thể hóa trong luật của Quốc hội số 32/2001/QH10 ngày 25 tháng 12 năm 2001 về tổ chức chính phủ - gồm 43 điều luật quy định rất rõ cho mối quan hệ này. Điều 109 Hiến pháp 1992 quy định “Chính phủ là cơ quan chấp hành của Quốc hội cơ quan hành chính nhà nước cao nhất của nhà nước CHXHCN Việt Nam. Chính phủ thống nhất quản lý việc thực hiện nhiệm vụ chính trị kinh tế văn hóa xã hội quốc phòng an ninh và đối ngoại của nhà nước. Bảo đảm hiệu lực của nhà bộ máy nhà nước từ trung ương đến cơ sở. Bảo đảm việc tôn trọng hiến pháp và pháp luật phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Bảo đảm ổn định và nâng cao đời sống vật chất văn hóa của nhân dân. Chính phủ chịu trách nhiệm trước Quốc hội và báo cáo trước Quốc hội, ủy ban thường vụ quốc hội và chủ tịch nước.” Dựa trên cơ sở này ta có thể thấy được sự ràng buộc nhất định giữa hai cơ quan này tạo nền tảng cho việc hình thành bộ máy nhà nước từ trung ương đến địa phương nói chung và hệ thống các cơ quan quyền lực nói riêng.
III. Mối quan hệ giữa Quốc hội và Chính phủ.
1. Về sự hình thành.
Quố...
