Vấn đề giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Giáy ở Tỉnh Lào Cai hiện nay - pdf 18

Download miễn phí Luận văn Vấn đề giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Giáy ở Tỉnh Lào Cai hiện nay



Trong nghi lễ tang ma, trước đây khi có người thân qua đời, dân tộc Giáy thường để từ 3 đến 5 đến 7 ngày thậm chí là 9 ngày và có thể hơn. Còn hiện nay phổ biến là để 3 ngày do đó nghi thức mo tang lễ gồm 80 bài cũng phải giản lược, về hình thức, thủ tục thực hiện các tiết mo, bài mo sẽ được sắp xếp lại chặt chẽ hơn. Một xu hướng biến đổi khác trong nghi thức tang lễ của dân tộc Giáy hiện nay là đem người chết đi chôn trước rồi thực hiện nghi thức mo tang lễ sau, như vậy vừa thực hiện được nếp sống văn minh vừa giữ gìn được tinh hoa văn hoá của dân tộc mình. Tuy nhiên một xu thế khác đang diễn ra đó là một số người( nhất là lớp trẻ) ít quan tâm đến văn hoá của dân tộc mình, họ muốn tổ chức tang lễ theo kiểu thành thị do đó họ cũng không muốn học mo và như vậy mo tang lễ có được giữ gìn hay không chỉ còn trông đợi vào các ông thầy mo có kiên trì truyền dạy cho con cháu hay không. Sự tồn tại của mo tang lễ dân tộc Giáy diễn ra như vậy là do cuộc sống văn minh, hiện đại lấn át nếp sống cũ, từ đó thế hệ sau này sẽ đơn giản hoá các phong tục và như vậy, tang lễ và mo tang lễ của dân tộc Giáy cùng với những ý nghĩa giáo dục sâu sắc và sắc thái đặc trưng mà nó có cũng sẽ bị mai một, thất truyền một cách đáng tiếc.
 



Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí

Tóm tắt nội dung tài liệu:

a gần gũi vừa hoang sơ đã tạo cho đồng bào các dân tộc thiểu số ở Lào Cai có được một bản sắc văn hoá dân tộc độc đáo, riêng biệt thống nhất trong đa dạng.
2.1.2 Đặc điểm kinh tế – xã hội:
Đặc điểm môi trường tự nhiên có vai trò quan trọng đối với con người, nhưng khả năng hiệu quả tiềm lực và của cải thiên nhiên phụ thuộc vào trình độ kỹ thuật và tính chất của chế độ xã hội nhất định. ảnh hưởng của thiên nhiên đối với con người thế nào, ở mức độ nào, phụ thuộc vào chế độ xã hội nhất định, mà chế độ xã hội lại do cách sản xuất quyết định. Nói cách khác, là chính lao động sản xuất, chính bản thân cách sản xuất quy định cách sống của con người. Nhân cách, phẩm chất, cách sống, phong tục, tập quán của con người hình thành trước hết trong hoàn cảnh sản xuất và biểu hiện thông qua hoạt động sản xuất của họ. C.Mác cho rằng: sự phát triển của con người được quy định bởi sự phát triển của xã hội mà trong đó con người sống và hoạt động.
ở Lào Cai, cơ cấu kinh tế truyền thống của đồng bào Giáy gồm 3 bộ phận chính: Trồng trọt, chăn nuôi , nghề thủ công và trao đổi hàng hoá . Trong đó trồng trọt đóng vai trò chính, chăn nuôi, nghề thủ công chỉ đóng vai trò phụ và luôn phụ thuộc vào trồng trọt. Hoạt động các ngành nghề thủ công chỉ đóng vai trò phụ và luôn phụ thuộc vào kinh tế nông nghiệp. Vì thế thời gian dành cho nghề thủ công là những lúc nông nhàn( chủ yếu là đan chài, lưới, nghề mộc, nghề rèn). Ngoài trồng trọt, chăn nuôi, trao đổi hàng hoá ở chợ phiên cũng thực hiện chức năng hỗ trợ trong nông nghiệp. Cơ cấu kinh tế này tồn tại như một hệ thống chỉnh thể, thực hiện các chức năng hỗ trợ cho nhau, khuyết một trong 3 yếu tố đó kinh tế của người Giáy sẽ mất cân đối.
Cơ sở của trồng trọt ở đây là vườn và ruộng, nương rẫy. Họ lấy kinh tế trồng trọt lúa nước làm trọng. Các công cụ sản xuất của họ( như: chiếc cày, bừa đôi, chiếc cuốc bản),... dùng để làm ruộng từ bao đời nay vẫn không được cải biến. Tuy nhiên người Giáy lại áp dụng nhiều biện pháp thâm canh có hiệu quả cho nên năng suất cây trồng cao.
Do đặc điểm của các hình thái kinh tế trên, nền kinh tế cổ truyền của dân tộc Giáy là dựa vào thiên nhiên và mang tính tự cấp tự túc là chủ yếu. Trong từng làng, bản, đơn vị kinh tế (kể cả sản xuất và tiêu thụ) vẫn là từng gia đình. Trong lao động sản xuất chưa có sự chuyên hoá. Người đàn ông và đàn bà nào cũng làm những việc lao động sản xuất như những người cùng giới. Cho nên ở phương diện nào dó, tình trạng không chuyên hoá trong lao động dẫn đến sự lãng phí sức sản xuất, gây tâm lý ỷ lại vào những tập quán cha ông truyền lại, làm chậm trễ quá trình cải tiến sản xuất và cản trở sự phát triển xã hội.
Nhìn chung xã hội người Giáy có sự phân hoá giai cấp khá rõ ràng nhưng bộ phận người Giáy ở vùng Lào Cai diễn ra nhanh hơn, sâu sắc hơn những vùng khác. Dưới chế độ thực dân phong kiến các thành phần xã hội và quan hệ ruộng đất đại thể như sau:
Những người làm việc trong bộ máy thống trị:
Lý trưởng gọi là “srảy”(quan) coi 1 xã , Phó lý(pỏ). Tuỳ theo số dân ít hay nhiều mà quy định số pỏ. Chủ(srủ) coi hai, ba thôn có nơi hàng trăm hộ; Pinh thầu( pinh), chức này coi việc hành chính trong các xóm nhỏ, có nơi chỉ 5 - 7 hộ; Xip ná còn gọi là mù láo, là người giúp pinh thu thuế đốc phu; Xã đoàn, tổng đoàn, châu đoàn. Lính dõng, các loại lính ăn lương nhà nước(khố đỏ, khố xanh, lính cơ),
Nhân dân lao động và các thành phần khác:
Nhân dân lao động làng nào, phải phục dịch bọn chức dịch làng đó; Những người làm nghề mê tín gồm mo, tào, chỉm (then) và thầy bói; Những người làm nghề thủ công; Người liên lạc (trả) thông báo tin tức trong làng; Các trai làng đi ở gọi là “bảo ná”; Đầy tớ ( hỏi); Người trong nhà( hún rán đáu) là người phục vụ nhà srảy
Hầu hết các làng còn có ruộng công dùng vào việc thờ cúng gọi là ná xía, ná cáu tức là ruộng thần, ruộng cầu. ở vùng Giáy ruộng công nhiều hơn ruộng tư, ruộng tư (ná tí), ruộng tự khai phá lấy thường xấu mỗi làng có rất ít. Từ lâu đồng bào đã khẳng định : “ Xịp ba rì - tý bỏ đáy xì ná” có nghĩa là “ Mười đám nương không so được một góc ruộng”. Nên họ gắn bó với ruộng nước, sớm ổn định canh cư. Chế độ sở hữu ruộng đất như vậy làm tăng nhanh phân hoá xã hội, góp phần củng cố các làng, bản người Giáy. Người ta cần có một phần ruộng công để nuôi gia đình, có địa vị xã hội. Khi là chức dịch, có địa vị xã hội thì nhất thiết phải được chiếm một xuất ruộng công. Người Giáy gắn bó với làng bản thực chất là gắn với ruộng công.
Do sống trong hoàn cảnh kinh tế nông nghiệp lạc hậu, tư tưởng phong kiến thống trị, cho nên trong xã hội Giáy trước đây tồn tại nhiều phong tục tập quán về ma chay, cưới hỏi, kiêng cấm rất nặng nề. Dưới ách áp bức , bóc lột của thực dân, phong kiến, họ phải đi lính tàn phá xóm làng ở những nơi mà họ bị đưa đi cướp phá, họ chết cha mẹ cũng không biết mồ mả ở đâu. Còn quyền lợi thì bọn vua quan được hưởng. Tuy thế họ cũng biết phân biệt rất rõ việc đi lính cho vua, quan với việc cầm súng bảo vệ bản làng. Cho nên trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc mỹ, dân tộc Giáy đã nhiều lần cầm súng, gươm kiên cường chống lại những cuộc hành quân chinh phục của kẻ địch để bảo vệ độc lập tự do cho đất nước, để giải phóng bản thân dân tộc mình.
Qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, đồng bào Giáy đã kiên cường chống lại những cuộc hành quân chinh phục của kẻ địch để bảo vệ độc lập tự do cho đất nước, để giải phóng bản thân mình. Họ dần dần nhận thức được Đảng cộng sản Việt Nam là người duy nhất dẫn dắt cuộc đấu tranh đến thắng lợi hoàn toàn và con đường mà Đảng ta đề ra bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa tiến lên chủ nghĩa xã hội là con đường đúng đắn duy nhất.
Như vậy sống trong những điều kiện môi trường tự nhiên, kinh tế – xã hội đặc thù riêng, dân tộc Giáy đã cùng các dân tộc thiểu số ở Lào Cai cùng nhau cần cù lao động, cùng chung sức chung lòng đứng lên chống ách áp bức , nô dịch của thực dân phong kiến và đế quốc để bảo vệ Tổ quốc, góp phần cùng nhân dân trong tỉnh cũng như cả nước kiên trì đấu tranh giành độc lập, tự do cho Tổ quốc. Đó là những cơ sở hình thành nên bản sắc văn hoá dân tộc độc đáo riêng của đồng bào Giáy ở Lào Cai
2.2. Thực trạng việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Giáy ở Lào Cai hiện nay và những vấn đề đặt ra
2.2.1. Thực trạng việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Giáy ở Lào Cai hiện nay
Sự nghiệp đổi mới do đảng ta khởi xướng và lãnh đạo đac đạt được những kết quả to lớn, đặc biệt là ở hai lĩnh vực kinh tế và văn hoá. Đời sống kinh tế không ngừng được nâng cao, đưa đến những cải thiện trong đời sống tinh thần. Trong tiến trình đổi mới và mở cửa, hội nhập kinh tế q...
Music ♫

Copyright: Tài liệu đại học © DMCA.com Protection Status