
 !"#$%&'($%
)*%+',-,"./012345+,%'".60780.7769%:;,"
%'<=+3>")*?%454#
@1&A%BCCD:,$%EF:
'
&%%GHIJ&J9D$%K&
#L%&%%
1!'M*%NO!%H
12:11' 16/01/2007 (GMT+7)
(VietNamNet) - Mô hình Nhà nước, quan hệ giữa Nhà nước với Đảng ra sao là nội dung cuộc trao
đổi giữa phóng viên VietNamNet và ông Nguyễn Sỹ Dũng, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội.

>>> Khắc phục tình trạng chồng chéo giữa Đảng và Nhà nước
>>>"Làm rõ quyền, trách nhiệm của Đảng và Nhà nước"
>>>Giải quyết mối quan hệ giữa Đảng và Nhà nước
>>>Cái "khó" của nghề Bộ trưởng hay chuyện cơ chế

Cuộc phỏng vấn này được thực hiện ngày 15/10/2006 nhưng vẫn còn giữ nguyên tính thời sự.
VietNamNet giới thiệu lại cuộc trao đổi này.

- Một trong những nội dung chính của Hội nghị TƯ4 là bàn về việc tiếp tục đổi
mới tổ chức và hoạt động của các cơ quan nhà nước, trong đó có Quốc hội và
Chính phủ. Theo ông thì chúng ta nên đổi mới hệ thống của mình như thế
nào?

-
Nên như thế nào thì chắc là Hội nghị Trung ương sẽ bàn và sẽ quyết.
Chúng ta phải chờ thôi. Song điều dễ hiểu là người ta bao giờ cũng phải
nhắm vào những vấn đề đang được đặt ra để xử lý. Vậy những vấn đề
đó là gì? Xin thử kể ra đây một vài vấn đề dễ nhìn thấy nhất.

- Thực ra, chưa bao giờ chúng ta có một sự khẳng định chắc chắn là đã thiết kế chính thể của mình theo
mô hình nào. Chính vì vậy có thể nhận thấy một số pha trộn giữa các mô hình. Ví dụ, việc Chính phủ
được thành lập dựa trên cơ sở của Quốc hội và chịu trách nhiệm trước Quốc hội là sự áp dụng mô hình
đại nghị.

Thế nhưng, việc Chính phủ và Quốc hội được thiết kế tách biệt nhau, mỗi cơ quan đều hoạt động theo sự
"phân công, phân nhiệm" riêng thì lại rất giống với mô hình tổng thống. Câu hỏi đặt ra là một sự pha trộn
như vậy có vận hành hay không? Và với những vấn đề đang được đặt ra hiện nay (như đã nói ở phần
trên), trả lời khẳng định chắc chắn là rất khó khăn.

Theo thiển ý của cá nhân tôi, về cơ bản, Nhà nước ta đang được tổ chức theo những nguyên tắc của mô
hình đại nghị nhiều hơn cả. Theo mô hình này, đảng nào có đa số ở quốc hội thì đảng đó thành lập chính
phủ. Nhờ vậy, quyền lập pháp và quyền hành pháp về cơ bản gắn kết với nhau. Thậm chí, trụ sở của nội
các nằm ngay trong nhà quốc hội. Người đứng đầu đảng sẽ giữ chức thủ tướng, và thủ tướng là nhân vật
chính trị trung tâm của hệ thống.

Việc Đảng cộng sản Việt Nam có đa số trong Quốc hội và có quyền thành lập Chính phủ là hoàn toàn
phản ánh nguyên tắc của mô hình đại nghị. Tuy nhiên, điểm khác biệt ở đây là người đứng đầu Đảng
không nắm giữ chức danh thủ tướng. "Sự lệch pha" này rõ ràng phản ánh hoàn cảnh lịch sử cụ thể của
đất nước ta. Tuy nhiên, chúng ta cũng sẽ thấy nó không thể không để lại những hệ luỵ cho việc vận hành
hệ thống.

Như vậy, trước khi trả lời câu hỏi có thể đổi mới ra sao, cũng cần trả lời câu hỏi mô hình chính thể nào
đang được lựa chọn.

- Nhưng có lẽ "sự lệch pha" này là do trong mô hình Nhà nước ta có vai trò lãnh đạo Đảng?

- Có lẽ, không nhất thiết phải như vậy. Trong mô hình nhà nước hiện đại nào mà đảng chẳng có vai trò
lãnh đạo, đặc biệt là đảng có đa số trong quốc hội?! Vấn đề chỉ là tổ chức sự lãnh đạo đó như thế nào mà
thôi. Chúng ta sẽ thấy theo nguyên tắc của mô hình đại nghị, toàn bộ ban lãnh đạo đảng (ví dụ như Công

quả hơn trước các vấn đề của đất nước.

Ở các nước theo mô hình đại nghị trên thế giới, chính phủ bao giờ cũng có một bộ trưởng phụ trách quan
hệ với QH. Và mỗi bộ đều có một vụ phụ trách quan hệ với QH. Ở ta thì tất cả mối quan hệ giữa Chính
phủ và Quốc hội chỉ do một vụ của Văn phòng Chính phủ đảm nhiệm.

- Phải chăng ở nước ta, ngược với điều mong đợi, quyền lực đang bị phân tách hơn cả những nước công
khai theo đuổi học thuyết phân quyền?

- Sợ rằng không khéo đó là tình hình thực tế. Chúng ta sẽ thấy, trong tất cả các nước theo mô hình đại
nghị, đảng với nhà nước, Quốc hội với Chính phủ bao giờ gắn kết chặt chẽ với nhau làm nên một sự
thống nhất rất cao trong quá trình ban hành quyết định. Đảng không quyết rồi giao cho quốc hội thể chế
hoá, mà đảng quyết ngay trong quốc hội.

Trong lúc đó ở ta, Đảng, Quốc hội, Chính phủ đều được thiết kế rất tách rời nhau. Hậu quả là: sự tương
tác giữa các cơ quan này không chỉ làm mất rất nhiều thời gian, mà còn không ít khi gây ra hiện tượng
"tam sao thất bản".

- Theo ông thì nếu thiết kế lại cho đúng những nguyên tắc cơ bản của mô hình đại nghị,chúng ta sẽ được
những gì? Phải chăng là sự “quy về một mối” mọi nguồn lực để giải quyết các vấn đề đất nước?

- Ta sẽ được một mô hình hết sức thống nhất và minh bạch, với rất nhiều điểm mạnh. Xin được kể ra đây
một vài ưu điểm như sau:

1. Quy trình ban hành quyết định là một quy trình thống nhất và minh bạch và hiệu quả từ sáng kiến về
chính sách đến tranh luận về chính sách và phê chuẩn chính sách.

2. Tiết kiệm một lượng rất lớn thời gian của đất nước. Cách làm hiện nay có tới 2, 3 nơi phải quyết định,
rồi còn gửi qua gửi lại thì rất mất thời gian chờ đợi nhau. Riêng chuyện ban hành quyết định chậm thì
mình đã thua các nước khác rất nhiều.

Một tỷ lệ nhất định những người ngoài đảng, độc lập, có trình độ, có tâm với đất nước làm chức năng
giám sát bên cạnh chức năng đại diện và phản ánh những tiếng nói đa dạng của cử tri là rất cần thiết. Tỷ
lệ bao nhiêu thì phải có tranh luận để tìm ra phương án tối ưu.

- Trước mắt, và chuẩn bị tới lần bầu Quốc hội sắp tới (5/2007), ta sẽ cần những điều chỉnh gì khi Bộ Chính
trị, Ban chấp hành trung ương đã bầu xong?

- Thực tế, điều này không những không ảnh hưởng, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc sắp xếp lại tổ
chức cho phù hợp. Thực ra, trong nhiệm kỳ vừa rồi tuyệt đại đa số các đồng chí lãnh đạo của đảng cũng
nằm trong QH. Chỉ có điều quy trình các đồng chí này tham gia hoạch định chính sách và ban hành quyết
định lại bị tách ra khỏi cơ quan có thẩm quyền về mặt pháp lý để làm điều đó là QH.

- Xin cảm ơn ông.

• Khánh Linh (thực hiện)
Nguyên Phó Trưởng Ban tổ chức TƯ Đảng, ông Nguyễn Đình Hương:
C&A'(5& O!%HC
08:53' 15/01/2007 (GMT+7)
(VietNamNet) - Từng là một cộng sự về công tác tổ chức của Đảng ở nhiều thời Tổng bí thư, ông
Nguyễn Đình Hương rất tâm huyết và có kinh nghiệm khi bàn về cơ cấu tổ chức, về mối quan hệ
giữa Đảng và Nhà nước, TƯ và địa phương, quyền hạn và trách nhiệm của người đứng đầu bộ
máy. Đặc biệt, ông mạnh dạn đề xuất một số ý kiến để làm rõ vai trò lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối và
toàn diện, của Đảng.
>>>Giải quyết mối quan hệ giữa Đảng và Nhà nước
>>>Cái "khó" của nghề Bộ trưởng hay chuyện cơ chế
"…Không chỉ là xếp mâm này sang mâm kia"
- Thưa ông, hôm nay Hội nghị TƯ 4 sẽ khai mạc. Một trong những nội dung của Hội nghị lần này là bàn
thay đổi cơ cấu tổ chức. Với kinh nghiệm hàng chục năm làm công tác tổ chức, theo ông, Hội nghị nên
bàn vào vấn đề gì?
Hội nghị TƯ 4 bàn về thay đổi tổ chức nhưng phải dựa trên cơ sở đổi mới phương thức lãnh đạo của

đạo, Nhà nước quản lý, do đó, Đảng phải đưa nhiều cán bộ xuất sắc sang bên Nhà nước để quản lý Nhà
nước. Quản lý Nhà nước tốt tức là thành tích của Đảng tốt. Đảng lãnh đạo bằng Nghị quyết. Sau khi Nghị
quyết ra, người thực hiện là Nhà nước, cụ thể hoá. Nhà nước có mạnh thì mới đạt được mục tiêu mà
Đảng đề ta. Lý luận đó tôi cho là đúng, tôi cho là như vậy. Nhà nước không khoẻ thì Đảng không thể hiện
được vai trò lãnh đạo của mình.
Tinh gọn các Ban Đảng như thế nào?
- Nhưng thực tế vẫn có tình trạng tồn tại song trùng: ví dụ Nhà nước có Bộ, ngành nào thì Đảng cũng có
các Ban tương tự. Vì vậy, có nên giảm bớt các ban này thế nào?
Có vấn đề thế này, Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý. Bốn vị đứng đầu đất nước tất nhiên là những
người lãnh đạo cao nhất của Đảng rồi. Đó là sự lãnh đạo rồi. Bên Chính phủ đều là những người trong Bộ
Chính trị. Vì thế cho nên, không cần phải có các Ban của mình thì Đảng cũng đã thể hiện sự lãnh đạo một
cách tuyệt đối, trực tiếp và toàn diện rồi.
Tất nhiên, có các cơ quan quan trọng của Đảng không thể thay đổi được: Đó là Ban Tổ chức, Ban Kiểm
tra, Ban Tuyên huấn, Văn phòng TƯ, Trường Đảng. Tôi thấy từ khi lập Đảng đã có 3,4 cơ quan ấy.
Ban tổ chức để chuyên về tổ chức cán bộ của Đảng; Ban kiểm tra Đảng là để giữ kỷ luật Đảng nghiêm,
Ban Tuyên huấn để đảm bảo giáo dục; kiểm tra công tác tư tưởng trong Đảng - đoàn kết trong Đảng là
phải bắt đầu từ việc tư tưởng, quan điểm; văn phòng để tiếp công văn, giúp việc cho Ban Bí thư, Bộ Chính
trị và Ban Chấp hành TƯ.
Còn các cơ quan khác như Ban kinh tế, Ban dân vận, Ban bảo vệ chính trị nội bộ, Ban nội chính, Ban an
ninh là sau này mới có - phụ thuộc quan điểm của lãnh đạo mỗi thời kỳ.
Nếu mạnh dạn, tôi cho rằng nên bàn cụ thể sự tồn tại các ban trên, đồng thời bỏ hành chính hoá các đoàn
thể. Muốn mạnh phải thế. Hồi kháng chiến khác, động viên nhau ghê lắm, ba sẵn sàng, ba đảm đang. Bây
giờ không nên giữ hệ thống tổ chức các đoàn thể như thời còn chiến tranh.
Quy định rõ quyền hạn và trách nhiệm chính trị của mỗi vị trí
- Trở lại với vấn đề ông đã đề cập ở trên. Ông có thấy rằng thực tế rất khó để quy trách nhiệm cá nhân cho
một ai đó?
Việc quy trách nhiệm như thế nào lại phải xem xét. Vì thực tế, người ta có nhiều cách để trốn trách nhiệm
lắm.
Thông thường thì ai cũng kể thành tích còn khi xảy ra sự việc thì chẳng ai nhận tránh nhiệm về mình mà
đổ cho tập thể, cho người khác. Ví dụ rõ nhất là sai lầm về giá lương tiền hồi trước Đổi mới mà tôi còn

kiện nhiều thì trước hết lãnh đạo tỉnh đó phải kiểm điểm trước TƯ.
Các Bộ thì chỉ quản lý nhà nước. Quyết định là như thế nhưng Bộ vẫn giữ nhiều quyền, nhất là quyền bổ
nhiệm cán bộ các đơn vị bên dưới.
Hay tỉnh cũng thế, quyền ghê gớm lắm, nhưng nhiều việc thuộc quyền "anh" không làm vì sợ quyết định
sai thì bị kỷ luật nên cái gì cũng xin ý kiến tập thể, xin ý kiến trên.
Chúng ta vẫn thường nói: Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ nhưng nhân dân làm chủ
là thế nào, làm chủ lúc nào, làm chủ theo cơ chế thế nào? Chúng ta đôi khi hay hô khẩu hiệu: dân biết,
dân bàn, dân làm, dân kiểm tra. Nhưng mà dân đến đâu mà kiểm tra? Kiểm tra lúc nào? Dân bàn lúc nào?
Cái gì dân được bàn? Phải làm rõ ra!
- Xin cảm ơn ông!
• Đăng Việt (thực hiện)
CDPC %(#&HJ%''M
13:06' 14/01/2007 (GMT+7)
(VietNamNet) - "Bộ trưởng có muốn bổ nhiệm một vụ phó cũng phải đưa ra Ban Cán sự Đảng trong
khi nhận thức rất khác nhau. Đối với những người năng lực hạn chế, Bộ trưởng cũng không thay
được", lời tâm sự rất thật của Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển cho thấy những ràng
buộc của cơ chế đối với tổng tư lệnh ngành và ngay cả với người đứng đầu Chính phủ.
Bộ trưởng Tuyển: Đảng phải làm sao phát huy hơn nữa vai trò chủ động của Nhà nước
và sự năng dộng của người dân.
Để giải quyết được những cái khó này, theo Bộ trưởng Tuyển, cần phải giải quyết vấn đề tổng thể hơn:
xác định rõ vai trò lãnh đạo của Đảng và quyền hạn, trách nhiệm quản lý của Nhà nước.
"Đảng cần có một cơ chế tốt để lựa chọn được những cá nhân tốt, tận dụng được thời cơ tốt và phát huy
được vai trò chủ động của nhà nước trong việc định ra và thực thi những chính sách kinh tế xã hội", đúc
kết của một người từng là Bí thư Tỉnh uỷ và ngồi trên ghế Bộ trưởng hơn chục năm.
VietNamNet trích đăng cuộc trò chuyện giữa nhà báo Nguyễn Anh Tuấn và Bộ trưởng Thương mại
Trương Đình Tuyển xoay quanh chủ đề trên.
Bổ nhiệm một anh Vụ phó cũng phải đưa ra ban cán sự
Nhà báo Nguyễn Anh Tuấn: Với vai trò tổng tư lệnh ngành, ông có thấy là mình đã phát huy, tận dụng
được hết và đầy đủ những quyền hạn mình có hay chưa, hay là đôi khi vẫn còn phụ thuộc vào những
quyền lực khác và đôi lúc ông không quyết định được?

Cần từng bước tạo ra văn hóa tranh cử
Nhà báo Nguyễn Anh Tuấn: Thưa ông, với cương vị một Bộ trưởng, như ông nói là cũng không dễ mà có
được cơ chế bổ nhiệm cán bộ dưới quyền của mình. Nếu giả sử cho ông được quyền phát huy hết năng
lực của mình và hoàn thành nghĩa vụ với đất nước khi giao cho ông trọng trách Bộ trưởng thì ông cần
những quyền gì?
Bộ trưởng Trương Đình Tuyển: Ở đây là chuyện của một dây chuyền chứ không phải làm tốt một khâu
là hoàn toàn giải quyết được hết vấn đề. Giả sử, giao cho "anh" Bộ trưởng có quyền, cũng là chuyện rất
tốt nhưng vấn đề là chọn Bộ trưởng thế nào? Nếu chọn bộ trưởng đúng thì yên tâm lắm, tất cả vì công
việc, chí công vô tư.
Trường hợp chúng ta chọn chưa đúng người có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân sau đây. Thứ nhất, do
đánh giá không đúng, thứ hai, do động cơ không đúng.
"Chúng ta cần tăng cường khả năng tranh
cử trong nội bộ Đảng thì các lựa chọn mới
tốt. Còn nếu để ai đấy lựa chọn thì nhiều
thứ còn tồn tại lắm.
Đảng không ngăn cấm điều này, nhưng
trong cơ chế hoạt động lại chưa tạo ra văn
hóa ứng cử".
Muốn đánh giá đúng, anh phải là người hiểu biết, có
trình độ. "Anh" không thể nhận xét trình độ người khác
nếu trình độ anh kém. Tôi không nghĩ rằng anh có trình
độ kém lại đánh giá được nhân viên tốt. Anh phải giỏi
hơn người khác mới đánh giá được người khác. Nếu
không, chỉ là nói theo.
Thứ hai, anh phải rất khách quan. Có thể, anh cũng đánh giá người này người nọ giỏi nhưng vì vướng víu
một điều gì đó nên anh lại không công khai thừa nhận điều này. Cơ chế này cần phải nghiên cứu rất kỹ
lưỡng. Chúng ta cần tăng cường khả năng tranh cử trong nội bộ Đảng thì các lựa chọn mới tốt. Còn nếu
để ai đấy lựa chọn thì nhiều thứ còn tồn tại lắm.
Công khai tranh cử trong nội bộ Đảng. Tất nhiên, cũng không ai cấm, và trong điều lệ cũng khuyến khích.
Nhưng thật ra, nếu có đó mà đứng ra ứng cử chúng ta vẫn xem là hiện tượng lạ. Đảng không ngăn cấm

Đảng là hoàn toàn hợp lý.
Nhưng từ cái toàn thể đó, những chuyện
khác chúng ta lại áp đặt vào làm giảm bớt
tính chủ động, sáng tạo của người dân.
Đảng nên có sự lãnh đạo để người dân trở
nên năng động hơn.
Đó là thành tựu lâu dài của hai mươi năm đổi mới và một thắng lợi quan trọng của hai mươi năm đổi mới.
Đảng phải tạo ra một xã hội năng động.
Thủ tướng còn chưa kỷ luật được hết nữa là ông Bộ trưởng
- Phùng Tiến Thắng. Dia chi: 562 Nguyễn Văn Cừ- Long Biên - Hà Nội. Email: : Kính
thưa Bộ trưởng, chúng tôi là một doanh nghiệp chuyên kinh doanh XNK và thấy rằng, hiện nay ngay trong
Bộ Thương mại có một số đội ngũ những cán bộ hoạch định chính sách thương mại có trình độ và năng
lực thấp, tư duy không phù hợp với sự phát triển của thương mại thế giới nhưng vẫn làm việc?
- Bộ trưởng Trương Đình Tuyển: Ngay cả những người tôi đánh giá năng lực hạn chế nhưng vẫn chưa
thay được. Cơ chế thay người của chúng ta rất khó. Thứ nhất, việc điều chuyển nhân sự, nhưng nếu điều
chuyển mà nơi khác không nhận nên không thể thải hồi được thì rất khó xử.
Thứ hai, phải xác định đó là người nào, cụ thể. Hãy liên hệ với tôi và nói rõ ai là người đó. Có thể tôi chưa
thay được nhưng tôi thấy được rằng anh nói đúng.
- Nguyễn Hoàng Anh, TP.HCM: Thưa Bộ trưởng, chúng ta lâu nay có những phê phán và thậm chí, xử lý
những cán bộ công chức đảng viên đi sai hướng hoặc có vấn đề tư tưởng, nhưng chúng ta chưa xử lý
những người làm chậm tiến trình đổi mới?
- Bộ trưởng Trương Đình Tuyển: Khuôn khổ đổi mới do Đảng đề ra. Bàn về nó nhanh hay chậm thì phải
rất công phu, nhanh quá thì có thể đổ vỡ. Nhiều nước dùng liệu pháp sốc, tất nhiên sốc thì có thể gây ra
đổ vỡ nhưng cũng sẽ được sắp xếp lại, chấn chỉnh sau vài chục năm.
Chúng ta vừa có tổng kết 20 năm đổi mới và khẳng định đúng đắn. Nếu có khâu nào đó trì trệ, chúng ta
phải có cơ chế và phương thức để xử lý anh trì trệ.
Với phương thức hiện nay thì rất khó. Thủ tướng cũng nói Thủ tướng còn chưa kỷ luật được hết nữa là
một ông Bộ trưởng. Ban chống tham nhũng có quyền đình chỉ nhưng nếu để đình chỉ thứ trưởng phải đưa
ra Ban Bí thư.
Cần tăng trách nhiệm cá nhân lên

tốt và phát huy được vai trò chủ động của nhà nước trong việc định ra và thực thi những chính sách kinh
tế xã hội. Nếu nhà nước không phát huy được tính chủ động thì hiệu quả thực tế sẽ không cao.
Có một điều mà dường như tôi chưa từng nghe ai phát biểu, đó là ở vào thời đại của chúng ta khác những
thời đại trước ở chỗ tư duy mạnh hơn kinh nghiệm. Kinh nghiệm có thể chiếm vai trò rất quyết định trong
nền kinh tế nông nghiệp. Sang kinh tế công nghiệp cũng vẫn còn vai trò lớn, nhưng sang thời kỳ này kinh
nghiệm không bằng tư duy.
Đặc biệt, hiện nay, quy mô không bằng tốc độ. Tuổi thọ sản phẩm đang ngắn lại khi các sản phẩm mới liên
tiếp ra đời. Một doanh nghiệp lớn, trong thời gian 5 năm, chắc gì đã phát triển bằng một anh doanh nghiệp
nhỏ nhưng có tốc độ phát triển nhanh.
Trong bối cảnh này, Đảng phải xác định nhiệm vụ mấu chốt là phát huy hơn nữa vai trò chủ động của nhà
nước. Hội nghị TƯ 4 tới đây cũng sẽ có chương trình để bàn về việc này.
• VietNamNet
4Q&I:#5$%RH%+,
12:45' 29/08/2008 (GMT+7)
- Trong tháng 9, Bộ Nội vụ sẽ trình Thủ tướng ban hành
Quyết định về trợ cấp cho cán bộ, công chức hưởng lương từ
ngân sách nhà nước có mức lương thấp, đời sống khó khăn.
VPCP vừa thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng
tại cuộc họp đánh giá việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội
ngày 14/8 vừa qua.
Phó Thủ tướng lưu ý, phải gắn chính sách tiền lương với các chính
sách an sinh xã hội, thực hiện việc rà soát, bổ sung đầy đủ các chính
sách, chương trình phục vụ an sinh xã hội.
Phó Thủ tướng yêu cầu giải
quyết dứt điểm số đói nghèo
trong các năm qua. Ảnh: LAD
Theo đó, phải tính toán và phân loại đối tượng hỗ trợ, chu kỳ hỗ trợ,
xác định tổng nguồn cho vay theo khả năng đáp ứng của ngân sách
nhà nước. Trước mắt, triển khai thực hiện khoản trợ cấp cho các đối
tượng khó khăn do giá cả và lạm phát tăng cao.

dân tại 500 xã trực tiếp bầu chủ tịch?
Xã là cấp thấp nhất của chính quyền, cấp mà người dân có thể hiểu rõ
nhất người đứng đầu. Ông chủ tịch là người nằm ngay trong lòng dân,
hàng ngày tiếp xúc với dân nên ông là người thế nào dân cũng biết.
Năm 1946, khi bầu Quốc hội, có người không tin nhưng Bác Hồ nói
phải tin dân, và thực tế đúng như vậy, dân đã chọn ra những người
sau này trở thành những chính khách lỗi lạc của đất nước.
Nguyên Bộ trưởng Tư pháp
Nguyễn Đình Lộc: Tôi bầu
người có tư tưởng đổi mới.
Ảnh: VA
Cho nên để dân lựa chọn thì dân sẽ tìm ra người xứng đáng. Có phải 1 - 2 người chọn đâu mà dân cả một
xã chọn cơ mà. Vì thế không nên ngại, mà đây cũng không phải là việc làm xa lạ, nhiều nước làm như
vậy.
Mình thực ra có một cái dở: Nói dân làm chủ nhưng làm thay dân nhiều lắm. Chúng ta đã trải qua 20 năm
đổi mới rồi, trình độ dân trí cao lên rất nhiều, bây giờ phải tin rằng dân có đủ khả năng, trình độ, sáng suốt
để chọn ra người đại diện cho họ, nhất là với người đại diện trực tiếp chứ không phải ở đâu xa, người mà
nếu không xứng đáng thì dân sẽ bãi miễn. Cho nên theo tôi, đây là việc rất đáng làm mà lẽ ra phải làm từ
lâu rồi.
- Giả sử trong quá trình đề cử vào chức chủ tịch, có người có năng lực nhưng không phải là đảng viên ra
ứng cử, chúng ta có chấp nhận không?
Không nên quy định "cứng" rằng ông chủ tịch xã phải là đảng viên. Sau khi người ta được dân tín nhiệm
làm chủ tịch, chúng ta hoàn toàn có thể bầu họ và kết nạp họ. Vấn đề là người đó làm thế nào, người dân
sẽ giám sát.
Bao nhiêu năm nay chúng ta mong muốn có một bộ trưởng không phải là đảng viên thì ở cấp cơ sở, việc
gì phải đòi hỏi cao thế. Bác Hồ từng nói rồi, Đảng chỉ có từng ấy người
còn dân thì đông. 86 triệu dân biết bao người tốt mà chúng ta chưa kết
nạp hoặc vì lý do nào đó mà họ chưa vào Đảng.
- Cá nhân ông, nếu là một người dân bình thường ở một xã, được đi
bầu thì ông sẽ bầu người như thế nào?

còn xã có quản lý không, mặc
kệ.
Các nước quản lý theo mô hình
khác. Cấp tỉnh mà cấm, về đến
xã, đến huyện còn thấy thì phạt
anh chủ tịch xã, huyện, bởi phạt
dân là việc của các ông này".
dân đóng góp để bầu mình.
- Tức là phải xác định cho rõ đại biểu ở trung ương làm gì cho dân, đại biểu ở tỉnh, huyện, xã thì làm gì?
Đúng như vậy. Đại biểu là phải thiết thực đại diện cho dân. Chúng ta phải xem lại tính chất đại diện cho
thật rõ, đại diện thì làm gì, cấp nào thì cần. Có nhiều người đại diện quá, nhưng cuối cùng dân lại hay tìm
đến nhà báo bởi nói hôm trước hôm sau lên công luận rồi, hoặc đến gặp ĐBQH chứ không phản ánh với
đại biểu HĐND. Mà ngay ĐBQH cũng bị xem như cái thùng thư mà.
Ta lâu nay có cái dở. QH họp 1 năm 2
kỳ, đến HĐND phường cũng họp như
vậy, thành ra rất chung chung, mà công
việc ở phường thì rất cụ thể, lẽ ra phải
họp 3 tháng 1 kỳ, có chuyện gì đột xuất
dân bức xúc là phải họp bất thường
ngay. Như chuyện ở đồng bằng sông Cửu Long có phân bón giả, hay mưa lụt lẽ ra HĐND phải họp
ngay.
HĐND từng cấp phải giải quyết những việc cụ thể của địa phương đó, cấp càng cao thì vấn đề càng
chung, còn ở dưới phải rất cụ thể, công việc hàng ngày của người dân.
Không trái Hiến pháp
- Việc bỏ tổ chức HĐND ở huyện, quận, phường có trái với Hiến pháp không, thưa ông?
Hiến pháp năm 1980 quy định các đơn vị hành chính đều có HĐND nhưng đến Hiến pháp năm 1992,
chúng ta thấy vấn đề không đơn giản như thế nên đã tính đến việc bỏ HĐND cấp huyện. Nhưng lúc đó có
một số đồng chí băn khoăn, bảo: Cấp huyện to như thế mà người dân không có đại diện của mình à? Nói
thế thì bức xúc quá còn gì.
Kết quả là Hiến pháp 1992 ghi "Việc thành lập HĐND và UBND do luật định". Nghĩa là vấn đề này không

Để làm được điều này, Chính phủ phải có đề án trình với QH, khi đó QH sẽ có nghị quyết cho làm thí
điểm. Chưa kể vấn đề này cũng liên quan đến Hiến pháp. Quốc hội phải có nghị quyết cho thí điểm việc
đó để bảo đảm tính pháp lý.
Lâu nay HĐND bầu, miễn nhiệm các chức danh của UBND, nay thí điểm không có HĐND cấp quận,
huyện thì ai sẽ làm điều này?
- Điều này những người lập đề án sẽ phải tính, có thể giao HĐND cấp trên, hoặc chủ tịch UBND cấp trên
quyền bổ nhiệm các chức danh đó.
Giả sử người được nhân dân bầu vào vị trí chủ tịch UBND xã không phải là đảng viên thì liệu điều này có
ảnh hưởng đến vai trò lãnh đạo của Đảng không?
- Rõ ràng chúng ta thấy rằng những người giữ vị trí chủ chốt như vậy phải ở trong cấp ủy, trong thường vụ
để có thể nắm vững được tất cả các chủ trương, chính sách triển khai, quán triệt ở địa phương mình.
Vì sao khi xây dựng Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân, UBND không đặt ra vấn đề này mà đến tận bây giờ
mới có chủ trương thí điểm?
- Đây là một quá trình đổi mới, cải cách. Khi xây dựng luật thì cũng có bàn tới nhưng lúc đó trách nhiệm cá
nhân chưa được đề cao lắm.
Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu:
Chính phủ phải có đề án trình QH,
khi đó QH sẽ có Nghị quyết cho làm
thí điểm bầu trực tiếp chủ tịch
xã. Ảnh: LN
Người dân ở 500 xã sẽ thực hiện thí điểm bầu trực tiếp chủ tịch xã. Ảnh
minh họa: VNN
Đến thời điểm này, chúng ta đang tiến hành cải cách hành chính, muốn đề cao trách nhiệm, vai trò của
một số vị trí như chủ tịch UBND cơ quan hành chính cấp xã.
Có khuyến khích người dân ứng cử?
Làm thế nào để chủ trương này phát huy hiệu quả, tránh được bệnh hình thức, thưa ông?
- Bây giờ bầu cử trực tiếp thì người dân thể hiện ý chí của họ rồi, và trên cơ sở các điều kiện của chức
danh đó, người dân sẽ bằng lá phiếu, lựa chọn ra người đại diện cho mình để quản lý, điều hành ở xã của
mình.
Ở xã, phường tồn tại rất nhiều dòng họ lớn, liệu điều này có dẫn tới tình trạng bè cánh, mất đoàn kết, hoặc

09:09' 01/08/2008 (GMT+7)
- "Với địa bàn rộng lớn hiện nay, Hà Nội có thể lập những tổ công tác ở một vài huyện để
nắm bắt kịp thời nhu cầu của dân, tránh "bệnh" quan liêu", GS. TS. Phạm Hồng Thái, Trưởng khoa
Nhà nước và Pháp luật (Học viện Hành chính quốc gia) nói.
>> Toàn cảnh Hà Nội sau ngày mở rộng
Tiện lợi cho dân
- Thưa ông, nhiều người đang lo lắng rằng sau khi sáp nhập với Hà Tây, số lượng công việc sẽ tăng lên
nhiều đối với các cán bộ sở, ngành. Có cách gì để cán bộ có trụ sở làm việc ở Hà Nội, Hà Đông gần dân
hơn, đặc biệt dân ở xa như huyện Ba Vì?
Khi nhập Hà Tây vào Hà Nội thì tính chất lãnh thổ sẽ thay đổi, phạm vi,
số lượng công việc tăng lên nhiều nên số người quản lý cũng phải tăng
lên.
Do vậy, có thể phân công công tác theo vùng, tức là có những người
đặc trách trong một sở phụ trách các công việc ở vùng "Hà Tây".
Trụ sở các sở, ngành đặt ở Hà Nội hay Hà Đông thì cũng chỉ là biển
hiệu. Thành phố hoàn toàn có thể lập những tổ công tác, có thể chỉ
gồm 1 - 2 người, ở một vài huyện để trực tiếp chỉ đạo công việc.
Như thế sẽ tiện lợi cho người dân, còn đối với chính quyền, như thế sẽ
nắm bắt kịp thời nguyện vọng của dân, tránh bệnh quan liêu, xa rời
Ảnh minh họa: Internet
GS. TS. Phạm Hồng Thái: "Các Sở
Giao thông, Xây dựng, Tài nguyên
môi trường nên đặt cán bộ ở một số
huyện". Ảnh: VA
thực tiễn.
Trước mắt, Sở Giao thông, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên môi trường là những cơ quan đầu tiên nên đặt
cán bộ ở một số huyện. Nếu vẫn áp dụng mô hình quản lý tập trung, cán bộ chỉ ở trung tâm chỉ huy (trụ sở
cơ quan) Hà Nội hay Hà Đông, tôi e rằng sẽ không thể gần dân và dẫn tới quản lý lỏng lẻo.
- Chúng ta hay nói đến Chính phủ điện tử, giao ban trực tuyến Nhưng chính tại Thủ đô Hà Nội - trung
tâm hành chính của cả nước, công cụ này dường như chưa được phát huy. Địa bàn rộng lớn hiện nay có

nhân dân, chỉ có cơ quan hành chính.
Đó là áp dụng cho nội thành, còn ngoại thành thì tính chất tự quản nhiều hơn, đời sống chính trị, kinh tế,
văn hoá khác hơn so với cuộc sống đô thị nên vẫn giữ ba cấp, nhưng cấp huyện không có hội đồng nhân
dân.
Cấp trung gian: quận, phường sẽ được tổ chức lại cho phù hợp với đời sống đô thị. Hai cấp này chỉ cần
thành lập cơ quan hành chính mà không cần thành lập hội đồng nhân dân.
- Lợi ích của mô hình chính quyền hai cấp này là gì, thưa ông?
Chúng tôi đề xuất như vậy là bởi ở nội thành, hội đồng nhân dân phường, quận thực chất chỉ mang tính
hình thức. Phường không thể ra chính sách hay lên kế hoạch các vấn đề kinh tế - xã hội, văn hóa, an ninh
trên địa bàn mà chỉ tổ chức triển khai, thực hiện. Quận cũng vậy, đây là cấp trung chuyển quyền lực, thực
hiện các chính sách do thành phố ban hành.
Tổ chức đô thị thì phải liên thông, nếu cứ duy trì kiểu quản lý như hiện nay theo địa bàn phường, quận thì
có những điểm tích cực nhưng ở đô thị đang bộc lộ rất nhiều bất cập.
Những vấn đề giao thông, môi trường, cấp thoát nước nếu xảy ra ở địa phận giáp ranh thì phường nọ
đẩy cho phường kia, quận nọ đẩy cho quận kia.
Nhưng ở ngoại thành, cấp xã lại cần đến hội đồng nhân dân bởi tính chất tự quản cộng đồng.
Vấn đề này không chỉ đang được xem xét ở Hà Nội mà còn ở TP. Hồ Chí Minh. Trước đây, từ năm 1997
đã có nhiều những công trình nghiên cứu về chính quyền đô thị, các nhà khoa học cũng đưa ra nhiều
phương án khác nhau. Nhưng giữa nghiên cứu và thực tiễn còn có nhiều vấn đề nên cần làm thí điểm để
rút kinh nghiệm dần và nhân rộng.
Thành phố Hà Nội đang trên đà phát triển mạnh về cả không gian và quy mô. Chính quyền nên tập trung
và dành nhiều đầu tư hơn cho nghiên cứu chiến lược, quy hoạch, trong đó chọn mô hình chính quyền gọn
nhẹ, hiệu lực, hiệu quả là mục tiêu cần hướng tới.
• Vân Anh

9:#"C`VQDC
19:36' 22/05/2008 (GMT+7)
- Tình trạng chạy chức, chạy quyền ở mọi cấp, mọi nơi gia tăng. Dù về mặt pháp lý, quy
định đã khá chặt chẽ, qua nhiều cấp giới thiệu, phát huy dân chủ nhưng trên thực tế, "con voi vẫn
chui lọt lỗ kim". ĐBQH Lê Văn Cuông nói tại phiên thảo luận sáng 22/5 về dự thảo Luật Cán bộ,

và không làm như thế nào, chế độ chính sách đối với họ ra sao.
Ông Nhã cũng lưu ý với QH, những vấn đề về công chức, về cán bộ là luôn luôn thay đổi. "Nếu QH tham
vọng đưa vào một luật thì hàng năm sẽ phải bàn thay đổi luật đó".
Ý kiến của ông Nhã được ĐB Trần
Du Lịch ( TP. Hồ Chí Minh) ủng hộ.
Ông đề nghị QH nên tập trung vào
phạm vi điều chỉnh.
"Công vụ là khái niệm rất rộng,
nhưng công vụ là đối tượng luật này tôi đề nghị cần xác định lại, đó là xây dựng chế độ công vụ trong bộ
máy hành chính công quyền. Bộ máy này chuyển từ nền hành chính quan liêu sang nền hành chính phục
vụ", ông Lịch nói.
Ông Lịch cũng đề nghị, trong Luật phải quy định rõ nghĩa vụ và quyền lợi của công chức, theo đó việc đã
giao là phải làm, quyền lợi vật chất và tinh thần thế nào
ĐB Phạm Quốc Anh ( Đồng Nai) cũng nhận xét mục tiêu đề ra là Luật Cán bộ, công chức có phạm vi quá
rộng.
Tại sao không đặt tên Bộ Thanh niên, Bộ Phụ nữ, Bộ Công đoàn?
Nguy cơ hành chính hóa các tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp được nhiều ĐB quan tâm. Là Chủ tịch
Hội Luật gia, ông Phạm Quốc Anh cho rằng nếu các tổ chức chính trị, chính trị - xã hội - nghề nghiệp bị
hành chính hóa thì rất khó hoạt động.
" Nếu như thế này, tại sao không đặt ra là Bộ Thanh niên, Bộ Phụ nữ, Bộ Công đoàn? Tôi cũng phân vân
mãi cách giải thích tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp với tổ chức chính trị - xã hội nó khác nhau ở
chỗ nào? Tôi thấy những chuyện đó không được rõ ràng, không được cụ thể", ông Quốc Anh thắc mắc.
ĐB Nguyễn Thành Tâm ( Tây Ninh) cũng đề nghị không đưa các tổ chức này vào luật để "không góp phần
làm cho hoạt động của các tổ chức này bị hành chính hóa thêm".
• Vân Anh
TIN LIÊN QUAN
• Lãnh đạo Hà Nội kiên quyết loại bỏ công chức nhũng nhiễu
• Bỏ đánh giá cán bộ kiểu "con hát mẹ khen hay"
• Tuyển công chức giỏi: Không phải việc riêng của Bộ Nội vụ
• "Dự Luật Công vụ còn quá nhiều mỹ từ"