B GIÁO DO
I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
VÕ TH HOÀNG OANH
CHÍNH SÁCH CAN THIP CC
I VI HONG THU GOM CHT THI RN SINH
HOT TI THÀNH PH H CHÍ MINH
LU TP. H CHÍ MINH
i.
L
TP. H
Tác gi Võ Th Hoàng Oanh
ii. LI C
9
: BI CNH NGHIÊN CU VÀ T TÀI 9
1.1. Bi cnh nghiên c tài 9
1.2. Tng quan các nghiên cc 11
: CAN THIP C C VÀO TH NG DCH V
THU GOM CHT THI RN SINH HOT 14
2.1. c can thip vào th ng dch v thu gom cht thi rn sinh
hot: 14
2.2. Các hình thc can thip có th 17
: THC TRU TIT HONG CUNG NG DCH V
THU GOM CHT THI RN SINH HOT A BÀN THÀNH PH H
CHÍ MINH 19
3.1. u tit hong cung ng 19
3.1.1. n c 19
3.1.2. n ca TPHCM 19
3.2. T chc b máy thc hiu tit hong thu gom CTRSH 22
3.3. Các hình thc cung ng và chng dch v cung ng 23
3.3.1. Khu vc: 23
3.3.2. Khu v 24
3.4. t qu v u tit 30
3.4.1. Mc 30
3.4.2. Mt hn ch và nguyên nhân ca nhng hn ch: 31
2
: KHUYN NGH CHÍNH SÁCH 38
4.1. V qun lý cung ng 38
4.1.1. Các v n t chc hong c cung ng: 38
BHXH
BHYT
CBCC
CTR
CTRSH
DNTN
DVCI
LRDL
H
DANH MC CÁC HÌNH
Hình 1.1: Bi khng cht thi rn sinh hoi TPHCM (giai
n 1992- 2009)
Hình 2.1: Cây quynh cho s can thip ca chính quyn
Hình 3.1: b u tit hong thu gom cht thi rn sinh hot ti TPHCM
Hình 3.2: Mng thu gom (khu vc nhà
c)
Hình 3.3: M s dng các dng c bo h ng
Hình 3.4: Mng thu gom (khu v
Hình 3.5: Thu nhp bình quân hàng tháng cng t bán ph liu thu gom
Hình 3.6: chng dch v ca các h
Hình 3.7: T l ký hng thu gom so vi t l không ký hng thu gom
Hình 3.8: T l thc hiu khon trong hng thu gom
Hình 3.9: T l c phát biên lai thu phí so vi t l c phát biên lai thu phí
Hình 3.10: Các ch th thông báo lch thu gom cho h
Hình 3.11: S ln thu gom trong mt tun
Hình 3.12: sch trong thu gom
5
PHN M U
1. Lý do ch tài
Thành ph H Chí Minh (TPHCM), vi din tích 2.095 km
2
và dân s trên 8 trii,
là trung tâm kinh t- i- du lch và công nghip ln nhc. T phát trin
kinh t n nhiu thành tu quan trng trong giai
1
Ph lc 5
2
Ph lc 1
6
2. Mi nghiên cu
2.1.Mu:
Nhm tìm ra mt s nguyên nhân ca viu tit hong thu gom CTRSH
ca TPHCM hin nay. T n ngh mt vài gii pháp chính sách c th thành ph
có th cung ng dch v thu gom CTRSH t
2.2.Câu hi nghiên cu
Nghiên cu tp trung tr li các câu hi sau:
-
?
-
?
-
quan?
3. Phu
3.1.Phm vi
tài nghiên cu ni dung can thip cc thu gom CTRSH ca các
h
3
ti yu phân tích t chc cung ng ca các ch th
thuc khu vn/huyi vi các HTX, tác gi
ch khái quát thc trng hin nay mà các nghiên co sát.
chng dch v c cung c phn nào thc tri dân
khu vc phng vn ng x vng CTRSH hàng ngày ca h .
ng/xã: c trc tip nht,
hiu rõ nht thc trng cung ng và s dng dch v thu gom CTRSH t
phng vn trc tip Ch tch (hoc Phó Ch tch UBND hong) ti 5
ng/xã, có th thc thc trng qun lý và cung ng dch v thu gom CTRSH ti
t c gi o luc phng vn v mt
s gii pháp ci thin thc trng hin nay.
Ngoài 3 nhóm trên, tác gi còn tip xúc và phng vn trc tip vi 3 chuyên gia t
quan chuyên môn và 1 vin nghiên cu
6
; kho sát v t chc và hong ca 3 công ty
TNHH mt thành viên DVCI qun/huyn
7
, 4 doanh nghip thu gom, vn chuyn rác
8
, 1
ng qun và 3 t LRDL
9
.
Da vào kt qu phng vn, khi chiu vnh hin hành v thu
a bàn TPHCM, tác gi nêu bt s khác bit gia kt qu mà thành ph
mong muu tit so vi thc t n ra, phân tích nhng nguyên 4
Ph lc 6a, 6b, 6c
5
Qun 1, qun 3, qun Phú Nhun, qun 10 và huyn Bình Chánh
6
Thc tru tit hong cung ng dch v a bàn
TPHCM
Khuyn ngh chính sách
9
BI CNH NGHIÊN CU VÀ T TÀI
1.1.Bi cnh nghiên c tài
gom CTRSH có ng li sng xã hc kho cng
ng, v ng, m c bit l-
10
- nu CTRSH b ng, không thu gom kp
thi, s ng li sng kinh t- xã hm bnh v
, lây nhim rt nhanh. Vì l càng phát trin thì càng phi có mt h
thng thu gom CTRSH có mc bao ph hu tit vn hành hiu qu.
Hình 1.1: (Ngun: S liu thn 1992- 2009, Phòng qun lý cht thi rn, S TNMT)
TPHCM hi
), HTX, doanh nghi
11
. n/huyn, các
HTXc 2005, Lut Hu chnh.
2009
10
i vi t chc và hot
ng ca lng làm dch v thu gom cht thi rn dân la bàn thành ph (quy
ch 5424
12
.
- tr các doanh nghi-
gnvà x lý
13
.
hm gim gánh nng trong công tác qua bàn thành ph, tin xóa
b bao cp trong công tác n
14
-
-
Bên c chc qun lý lng thu gom CTRSH, v mt chng
dch v cung ng vn còn nhiu hn ch. Không th ph nhn lng thu gom CTRSH
toàn thành ph u n lc góp phn gi ng thành ph. Tuy nhiên, do
hn ch u t khâu t chc, qun lý nên quá trình trin khai thc hin còn rt manh
mún. Tuy kt qu u tra ch s hiu qu qun lý hành chính công cp Tnh (PAPI) Vit
Nam (2010)
16
cho thy ch s hài lòng v chng dch v ch v thu
gom CTRSH) ci dân thành ph H Chí là khá cao (cao nht trong 30 tnh/thành
ph ph hài lòng vi chng dch v này.
nhìn thy tình trng rác sinh hong hay ng
hàng gi ngoài ngõ các con ph. Bên c thu
thiu ca rác tm tp trung rác ch vn chuy lý gây ng nhin
ng sng c
n bi
-
-
gom CTRSH.
1.2.Tng quan các nghiên cc
Nghiên cu v qun lý CTRSH là mt ch thu hút s quan tâm ca nhiu tác gi, nhà
nghiên cc. Riêng nghiên cu da trên thc trng ca TPHCM, Trung
tâm nghiên cu ng dng công ngh và qung (CENTEMA)- thui hc
- i s ch trì ca TS Nguyn Trung Vi c hin báo cáo khoa hc
hoch tng th h thng hành chính qu TP.H (1998).
Báo cáo là mt trong nhng công trình nghiên cu tiên v CTR TPHCM. Báo cáo
khnh ba kt lun quan trng: mt là, h thng qu c xây dng
xuyên sut t thành ph n qun/huyn. Hai là, trong h thng này tn ti c hai thành
phn kinh t- - cùng hong vi hiu qu khác nhau. Ba là, h thng
càng ngày càng bc l nhim ln nh cán b quá
th vt cht quá nghèo nàn.
Tóm t
Tác gi ng quan v mt s can thip ca chính quyi vi hot
ng thu gom CTRSH. Thành ph hin có hai lng chính tham gia cung ng dch v
thu gom, thuc khu vc và khu vCác công ty u
chnh bi Lut Doanh nghip, Lui vi các t LRDL, chính quyn thành
ph u tin khai tho s ng
thun cao t các bên liên quan.
t nhiu nghiên cu c v ch này. Tác gi cn mt trong nhng
nghiên c u tiên v qun lý CTR ti TPHCM ca Nguyn Trung Vit và cng s
(1998) và hai nghiên cu ga Giang Th Yn (2006) và Trn Nht Nguyên (2008).
Các nghiên cp nhng góc nhìn khác nhau v thc trng cung ng các dch v 17
u 3, Khon 12, Lut Bo v ng 2005
13
n thu gom, vn chuyn và x lý CTR t xut mt s gii pháp
chính sách có th giúp thành ph xây dc mi cung ng các dch v liên quan
ch v thu gom CTRSH- c t các git
trng vào khu v
14
CAN THIP CC
18
Anh (2010), Bài ging Kinh t hc khu vc côngng dy kinh t Fulbright.
19
Trn Nht Nguyên (2008), Xây dng h thng qun lý lng thu gom cht thi rn sinh hoa
bàn TPHCM, i hc Bách khoa TPHCM, ph lc 2, trang 16.
15
.
. Lãn
-
- Theo Joseph E.Stiglitz
20
-
-.
.
CT
-
xã
-
(Lê Chi Mai, 2003)
17
2.2.Các hình thc can thip có th
Hình 2.1: Cây quynh cho s can thip ca chính quyn
23Khi can thip vào bt c th n: duy trì thm
quyn hoc y quyn.
Can thic duy trì thm quyn:
H thnh: c s d u tit vic cung ng dch v
ca các ch th trên th ng nhm bo th ng hn ch c các tht bi vn có,
vng cc. Ví d c- mt lon
24
Tóm t
Tác gi c can thip vào th ng dch v thu gom CTRSH.
c ht, dch v thu gom CTRSH là mt loi dch v nc cung ng tt s mang li
ngoi tác tích cc cho xã hch v t loi dch v
khuyn dng. Tuy nhiên, xut phát t nhiu nguyên nhân khác nhau mà dch v này có xu
c tiêu dùng quá mc trong khi cung ng hn chc thù bn cht
nên th ng dch v thu gom CTRSH có th dc quyn trong cung ng. Chính
vì các l trên nên mc dù là mt lo trng dch v thu
gom CTRSH cc can thip nhm gim thiu các hn ch nêu trên ca th
ng.
can thin là duy trì thm quyn hoc y quyn.
Dù can thii bt c c vn phm bo th ng cung
ng nhng sn phm có chng mt chun nhnh.
24
Lê Chi Mai (2003), Ci cách dch v công Vit Nam, NXB Chính tr quc gia, tr.47
19
THC TRU TIT HONG CUNG NG
DCH V THU GOM CHT THI RN SINH HOT
A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH
3.1. u tit hong cung ng
Chính quyu tit hong cung ng dch v thu gom CTRSH da vào mt
xung hoc k lui vi t
tu 8)
Lng thu gom rác dân l c hoc cp giy chng nhn v
vic hành ngh l u 11). Cá nhân n u king/xã ra
quynh chp nhn và b trí vào T LRDL t
T c hong dch v nhi thuc lng DVCI
nu không có s chp thun ca c n lý chuyên ngành v sinh công cng ca
qun/huyn. Ch c ho ký kt hng dch v bn gia
mình hoc t vi ch h ho (khou 13). Khi làm
vic phi mc qu nghiêm cm vin li, làm ch thu vic
thu gom rác (Khon 3, khou 13).
Nhìn chung, quy ch t s n sau:
Th nht, thu gom phi bao gm quét d gom rác và vn chuy
Th hai, phi có hng bn gia lng thu gom và ch ngun thi.
Th ba, nghiêm cn li, làm ch thu vic thu gom.
3.1.2.2. Quy-UB ngày 18/11/2002 ca UBND Thành ph v
vic ban hành quy ch qung trêa bàn thành ph.
nh trách nhim ca các ch ngun thi và các ln công tác qun
lý, thu gom, vn chuyn và x ng
26
-
Mt là, ch ngun thu kin phi trang b t ng phân loi
rác t ngu nh cc m a, khon 1
và khou 5).
Hai là, các t chc thu gom, vn chuyn, tip nhn và x ng phi t
chc và hong và nh him bu
ki dng c, v ng. Rác phi thành
li chi cho thu gom ti ngun và trích np ngân sách. Ph li phc v công tác thu
phí không phi chu thu np thu trên doanh thu.
i vi các h ly rác dân lp c min thu.
y, Quy -UBND v -TNMT-TC-CT quy
nh nhn sau:
Th nht: c tip ti vi các t
ng/xã có th trc tip thu phí hoc y quyn cho cá nhân, t chc khác
thu phí.
Th hai: Vic thu phí phi s d phát hành hoc t in
theo m chp nhn
Th ba: Mi cá nhân, t chc có hong làm phát sinh CTR phi np phí thu gom, vn
chuyn và x lý CTR.
Th Các t chc thu gom CTRSH c np thu i vi tng loi
hình t chc. Riêng các h ly rác dân lc min thu. 27
T l 10% này là tm thi. Trong quá trình thc hin s u chnh sau