1 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Lời mở đầu
1. Tính tất yếu của đề tài
Nền kinh tế nước ta đang ngày càng phát triển và đang hội nhập với nền
kinh tế thế giới. Chính sách mở cửa của Việt nam đã làm tăng sự giao thương
giữa nước ta với các nước trên thế giới, giúp thúc đẩy sự phát triển của hoạt
động xuất nhập khẩu. Nằm trong guồng phát triển ấy, các ngân hàng thương
mại tại Việt Nam đã có nhiều thay đổi trong việc đa dạng hóa các sản phẩm
dịch vụ, trong đó thanh toán quốc tế là một loại hình sản phẩm dịch vụ ngày
càng đóng vai trò quan trọng bởi nó liên quan trực tiếp tới hoạt động xuất
nhập khẩu của một quốc gia.
Là một trong những chi nhánh trực thuộc Ngân hàng thương mại cổ phần
Hàng Hải Việt Nam, Ngân hàng Hàng Hải chi nhánh Thanh Xuân cũng đã và
đang cung cấp các loại hình thanh toán quốc tế phổ biến. Qua hơn ba năm
phát triển, hoạt động thanh toán quốc tế của Ngân hàng Hàng Hải chi nhánh
Thanh Xuân đã đạt được những thành tựu đáng kể. Tuy nhiên, với nhịp độ
tăng trưởng xuất nhập khẩu như hiện nay, hoạt động thanh toán quốc tế của
ngân hàng Hàng Hải chi nhánh Thanh Xuân cần phát triển hơn nữa để có thể
đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của thị trường. Theo cách xem xét đó,
đề tài “Phát triển hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng thương mại cổ
phần hàng hải Maritime Bank – Chi nhánh Thanh Xuân” được chọn để nghiên
cứu.
2. Mục đích nghiên cứu đề tài
- Nghiên cứu khái quát sự phát triển của hoạt động kinh doanh của toàn
Ngân hàng thương mại cổ phần Hàng Hải nói chung và của chi nhánh
Thanh Xuân nói riêng
Lâm Thị Thu Hiền – Lớp Kinh tế quốc tế 48B
2 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
- Nghiên cứu sự phát triển của hoạt động thanh toán quốc tế tại Ngân
hàng thương mại cổ phần Hàng Hải – chi nhánh Thanh Xuân
- Từ đó, đưa ra các giải pháp nhằm phát triển hoạt động thanh toán quốc

Lâm Thị Thu Hiền – Lớp Kinh tế quốc tế 48B
4 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
CHƯƠNG1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN HÀNG HẢI (MSB)
1.1 Quá trình hình thành và phát triển của MSB
1.1.1 Giới thiệu chung về MSB
Tên gọi: Ngân hàng Thương mại Cổ phần Hàng hải Việt Nam
Tên giao dịch quốc tế: Vietnam Maritime Commercial Stock Bank
Tên viết tắt: Maritime Bank hoặc MSB
Hội sở chính: 519 Kim Mã, Quận Ba Đình, TP. Hà Nội
Điện thoại: (84.4) 3771 8989
Website: www.msb.com.vn
Logo:
1.1.1.1 Lịch sử thành lập
Thành lập:
Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) là ngân hàng TM được
thành lập đầu tiên sau khi Pháp lệnh về Ngân hàng Nhà nước và Pháp lệnh
Ngân hàng thương mại, hợp tác xã tín dụng và công ty tài chính được ban
hành vào tháng 5 năm 1990 theo Giấy phép số 0001/NH-GP do Thống đốc
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cấp ngày 08/06/1991, Giấy phép số 45/GP-
UB do Ủy ban Nhân dân TP Hải Phòng cấp ngày 24/12/1991. Ngày
12/07/1991, MSB đã chính thức khai trương và đi vào hoạt động.
Tầm nhìn
Trở thành Ngân hàng TMCP phát triển bền vững với chất lượng dịch
vụ hàng đầu theo các chuẩn mực quốc tế.
Lâm Thị Thu Hiền – Lớp Kinh tế quốc tế 48B
5 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Mục tiêu
Đến năm 2012, MSB là một trong mười NHTMCP lớn nhất Việt Nam
với quy mô về vốn, tài sản và lợi nhuận.

MSB đang triển khai thành lập Công ty chứng khoán, nghiên cứu thành lập
Công ty bất động sản, Công ty quản lý và khai thác tài sản.
1.1.1.2 Quá trình phát triển – các cột mốc đáng nhớ
Với tầm nhìn, mục tiêu và chiến lược nêu trên đã được cổ đông và cán
bộ nhân viên MSB theo đuổi trong suốt 17 năm hoạt động của mình và những
kết quả đạt được đã chứng minh rằng đó là các định hướng đúng đối với
MSB. Đó cũng chính là tiền đề giúp Ngân hàng khẳng định vị trí của mình
trong hệ thống ngân hàng thương mại tại Việt Nam. Dưới đây là một số cột
mốc đáng nhớ của MSB:
 Ngày 12/7/1991: MSB chính thức khai trương tại thành phố Cảng
Hải Phòng
 Thời kỳ 1992 – 1994: MSB phát triển mạnh việc thực hiện giao
dịch qua hệ thống máy tính nối mạng và là một địa chỉ danh tiếng về
chất lượng dịch vụ đặc biệt là thanh toán quốc tế;
 Năm 1995: tại Hội sở chính MSB đã thực hiện việc tách riêng
Trung tâm Điều hành đảm nhận nhiệm vụ quản lý điều hành Hệ
thống với Hội sở đảm nhận việc trực tiếp giao dịch, kinh doanh. Đây
là ngân hàng thương mại cổ phần đầu tiên áp dụng mô hình tổ chức
này;
Lâm Thị Thu Hiền – Lớp Kinh tế quốc tế 48B
7 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
 Năm 1996: MSB đã phát triển được mạng lưới Chi nhánh trên 6
tỉnh, thành phố trọng điểm kinh tế của đất nước;
 Năm 1997, với sự bảo lãnh của Chính phủ, MSB đã thu xếp được
28 triệu USD thông qua Ngân hàng Mỹ (B.O.A) để đầu tư vào 3 Dự
án trọng điểm quốc gia: Đường Láng - Hoà Lạc, Quốc lộ 51 và
Quốc lộ 14, góp phần quan trọng khẳng định sự đúng đắn của cơ
chế Đầu tư - Thu phí - Trả nợ cho các công trình giao thông của
Việt Nam;
 Thời kỳ 1998 - 2000, cùng với sự thăng trầm của nền kinh tế đất

phối tập trung phân phối sản phẩm dịch vụ cho Khách hàng mục
tiêu;
1.1.1.3 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Maritime bank
Lâm Thị Thu Hiền – Lớp Kinh tế quốc tế 48B
9 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
1.1.1.4 Cơ cấu bộ máy quản trị của Maritime bank
- Đại hội đồng Cổ đông
Đại hội đồng cổ đông là cơ quan có thẩm quyền cao nhất của Maritime
Bank, quyết định các vấn đề thuộc nhiệm vụ và quyền hạn được Luật pháp và
Điều lệ MSB quy định.
- Hội đồng Quản trị
Do ĐHĐCĐ bầu ra, là cơ quan quản trị Ngân hàng, có toàn quyền nhân
danh Ngân hàng để quyết định mọi vấn đề liên quan đến mục đích, quyền lợi
của Ngân hàng, trừ những vấn đề thuộc thẩm quyền của ĐHĐCĐ. HĐQT giữ
vai trò định hướng chiến lược, kế hoạch hoạt động hằng năm; chỉ đạo và giám
sát hoạt động của Ngân hàng thông qua Ban điều hành và các Hội đồng.
- Ban Kiểm soát
Do ĐHĐCĐ bầu ra, có nhiệm vụ kiểm tra hoạt động tài chính của Ngân
hàng; giám sát việc chấp hành chế độ hạch toán, kế toán; hoạt động của hệ
thống kiểm tra và kiểm toán nội bộ của Ngân hàng; thẩm định báo cáo tài
chính hàng năm; báo cáo cho ĐHĐCĐ tính chính xác, trung thực, hợp pháp
về báo cáo tài chính của Ngân hàng.
- Các Hội đồng, Ủy ban
Do HĐQT thành lập, làm tham mưu cho HĐQT trong việc quản trị
ngân hàng, thực hiện chiến lược, kế hoạch kinh doanh; đảm bảo sự phát triển
hiệu quả, an toàn và đúng mục tiêu đã đề ra. Hiện nay, Ngân hàng có hai Hội
đồng và một Ủy ban, bao gồm:
Lâm Thị Thu Hiền – Lớp Kinh tế quốc tế 48B
10 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Hội đồng tín dụng: Quyết định về chính sách tín dụng và quản lý rủi ro

5.00%
10.00%
15.00%
20.00%
25.00%
2006 2007 2008 2009
Hình 1.1: Chỉ số ROE của MSB từ 2006 - 2009
(Nguồn: bản cáo bạch MSB)
Qua hình 1.1, ta thấy chỉ số ROE của MSB luôn giữ ở mức ổn định. Đặc
biệt trong năm 2007, mức chỉ số lên tới 21,53%. Năm 2008, ROE giảm do
mức độ tăng vốn chủ sở hữu song đến năm 2009, chỉ số đã này tăng lên 18,29
%. Nhìn chung, MSB vẫn duy trì sử dụng nguồn vốn một cách hiệu quả, đảm
bảo khả năng sinh lời cho cổ đông.
- ROA (lợi nhuận trước thuế/tổng tài sản)
Hiệu quả của việc chuyển vốn đầu tư thành lợi nhuận được thể hiện qua
ROA. ROA càng cao tức là doanh nghiệp thu được nhiều tiền hơn trên lượng
đầu tư ít hơn.
1.19%
1.33%
1.44%
1.16%
0.00%
0.20%
0.40%
0.60%
0.80%
1.00%
1.20%
1.40%
1.60%

gia tăng nhanh chóng nợ xấu trong hoạt động tín dụng, MSB vẫn tiếp tục duy
trì việc quản lý chặt chẽ rủi ro tín dụng theo các chuẩn mực quốc tế, kiểm soát
tỷ lệ nợ xấu cuối năm 2008 dưới mức 1.5% tổng dư nợ tín dụng.
Đơn vị: tỷ đồng
Lâm Thị Thu Hiền – Lớp Kinh tế quốc tế 48B
13 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
2888
6528
11211
23942
0
5000
10000
15000
20000
25000
2006 2007 2008 2009
Hình 1.4: Tổng dư nợ của MSB từ 2006 – 2009
(Nguồn: bản cáo bạch MSB)
- Vốn huy động
Vốn huy động bao gồm nguồn vốn từ các tổ chức kinh tế, các tổ chức tín
dụng, và nguồn vốn từ dân cư trong đó nguồn vốn duy động từ các tổ chức tín
dụng chiếm tỉ trọng lớn. Trong những năm qua, hoạt động huy động vốn của
MSB liên tục tăng, tốc độ tăng trưởng bình quân là hơn 50%/năm được thể
hiện qua biểu đồ sau.
Đơn vị: tỷ đồng
7616
15478
29842
58792

Đơn vị: tỷ đồng
Chỉ tiêu MSB VP OCB VIB MB SHB
Vốn điều lệ 1,500 2,000 1,111 2,000 2,000 2,000
Tổng tài sản 17,569 18,231 11,755 39,305 31,000 12,367
Vốn huy động 15,478 15,355 9,803 29,705 23,010 9,946
Dư nợ cho vay 6,528 13,217 7,515 16,661 11,613 4,184
Lợi nhuận trước
thuế TNDN
240 313 231 425 609 176
Nguồn: bản cáo bạch MSB
1.1.3 Một số hoạt động chính của MSB
1.1.3.1 Hoạt động huy động vốn
Với định hướng là một ngân hàng thương mại cổ phần đa năng, MSB đã
triển khai các sản phẩm dịch vụ đa dạng đáp ứng nhu cầu của dân cư, tổ chức
Lâm Thị Thu Hiền – Lớp Kinh tế quốc tế 48B
15 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
kinh tế và tổ chức tín dụng cả bằng ngoại tệ và nội tệ. Công tác phát triển
khách hàng theo hướng chuyên nghiệp hóa giúp tận dụng mọi khả năng kinh
doanh, khai thác lợi thế cả khách hàng tên cơ sở hợp tác hai bên cùng có lợi.
Hoạt động huy động vốn của MSB chủ yếu tập trung vào hai mảng thị trường:
- Mảng thị trường tập trung vào các là tổ chức kinh tế và khu dân cư:
Nguồn vốn huy động từ các tổ chức kinh tế và dân cư tăng trưởng cao
và ổn định. Đặc biệt trong năm 2008, mặc dù bị tác động mạnh từ
những biến động lãi suất trên thị trường trong nước, nguồn vốn huy
động của MSB vẫn có mức tăng trưởng ổn định mà không phải ngân
hàng cổ phần nào cũng đạt được. Huy động vốn dân cư và tổ chức kinh
tế để thực hiện đầu tư vào nền kinh tế luôn được MSB coi là mục tiêu
chiến lược trong hoạt động kinh doanh của mình. Là một ngân hàng cổ
phần với thành phần tham gia cổ đông sáng lập là các Tổng công ty và
tập đoàn kinh tế mạnh của Việt Nam đã tạo điều kiện thuận lợi cho

2613.97 5340 8990 17894
Dân cư
1484.03 2285 6230 10369
Tổ chức tín dụng
3518 7853 14621 30529
Hình 1.6: Cơ cấu vốn huy động của MSB giai đoạn 2006 – 2009
(Nguồn: báo cáo thường niên MSB)
1.1.3.1.1 Hoạt động tín dụng
Ngay từ những ngày đầu thành lập, MSB đã có được nền tảng khách
hàng tín dụng là các doanh nghiệp thuộc các ngành kinh tế lớn như Hàng Hải,
Hàng không và Bưu chính viễn thông, Thuỷ sản và chế biến hàng xuất khẩu.
Bằng sự năng động của một ngân hàng cổ phần, với thế mạnh trong hoạt động
tài trợ thương mại và thanh toán quốc tế, MSB đã tạo điều kiện hỗ trợ tài
chính cho các doanh nghiệp thông qua các sản phẩm tín dụng truyền thống và
hiện đại, bằng nội tệ và ngoại tệ. Tín dụng trung và dài hạn của MSB đã góp
phần vào sự phát triển mạnh của ngành Hàng Hải Việt Nam trong thời kì hội
nhập kinh tế quốc tế.
Đơn vị: tỷ đồng
Lâm Thị Thu Hiền – Lớp Kinh tế quốc tế 48B
17 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
2595
359
5760
767
9816
1394
21359
2583
0
5000

- Đào tạo về nghiệp vụ
- Các khóa học chuyên sâu do các chuyên gia tư vấn nước ngoài đảm
trách
- Khóa bồi dưỡng kiến thức quản lý
- Kỹ năng quản lý tổng hợp
- Các khóa đào tạo, các hội nghị, diễn đàn tại nước ngoài như Hồng
Kông, Singapore, Đài Loan, Malaysia, Anh, Mỹ…
Các chế độ dành cho nhân viên:
- Khen thưởng công bằng gắn liền với hiệu quả công việc và kết quả hoạt
động kinh doanh của Ngân hàng
- Thưởng theo quý, thưởng thêm tháng lương và thưởng trong các dịp
Lễ, Tết, và ngày kỉ niệm thành lập Ngân hàng.
- Được đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế phù hợp với Bộ Luật lao động,
khám chữa bệnh định kì, các phụ cấp theo chuyên môn và chức vụ.
- Đồng phục, các hoạt động sinh hoạt đoàn thể, tham quan, nghỉ mát, vui
chơi mang giá trị tinh thần cao và đậm bản sắc của MSB.
1.1.3.3 Chất lượng dịch vụ
Nhận thức được vai trò quan trọng của hoạt động dịch vụ trong việc đêm
lại nguồn thu an toàn với chi phí thấp và đứng trước tình hình cạnh tranh gay
gắt của các tổ chức tín dụng khác, MSB đã triển khai hàng loạt các dịch vụ
truyền thông. Đây là hoạt động có quan hệ chặt chẽ, là công cụ hỗ trợ để tăng
trưởng các hoạt động khác như huy động vốn, tín dụng.
Lâm Thị Thu Hiền – Lớp Kinh tế quốc tế 48B
19 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Luôn bám sát triết lý kinh doanh “khách hàng là trung tâm”, chất lượng
dịch vụ khách hàng được xác định là nền tảng cho sự phát triển lâu dài, bền
vững, vì thế luôn được MSB quan tâm hàng đầu.Trong quá trình hoạt động,
MSB luôn lắng nghe ý kiến khách hàng để ngày càng hoàn thiện các dịch vụ
ngân hàng.
1.1.3.4 Công nghệ thông tin

này đã tăng đến 2,036,851.49 USD năm 2009, tốc độ tăng trưởng năm
2009 tăng 181.13% so với năm 2008. Kết quả huy động vốn của MSB
Thanh Xuân được thể hiện qua hình 1.8 sau:
Lâm Thị Thu Hiền – Lớp Kinh tế quốc tế 48B
21 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Đơn vị: USD
27264
148318
724519
2036851
0
500000
1000000
1500000
2000000
2500000
2006 2007 2008 2009
Hình 1.8: Tình hình huy động vốn của MSB Thanh Xuân
giai đoạn từ 2007 - 2009
(Nguồn: báo cáo tài chính MSB Thanh Xuân)
- Bên cạnh công tác huy động vốn, chi nhánh luôn chú trọng đến hoạt
động sử dụng vốn và chất lượng tín dụng. Tổng dư nợ năm 2009 tăng
115.42% so với năm 2008. Tổng dư nợ năm 2008 tăng 238.91% so với
năm 2007. Kết quả dư nợ của MSB Thanh Xuân được thể hiện qua
hình 1.9 sau:
Đơn vị: USD
54679
188945
640351
1379501

19411
0
5000
10000
15000
20000
2007 2008 2009
Hình 1.10: Lợi nhuận trước thuế của MSB Thanh Xuân
giai đoạn 2007 - 2009
(Nguồn: báo cáo tài chính MSB Thanh Xuân)
Lâm Thị Thu Hiền – Lớp Kinh tế quốc tế 48B
23 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
- Tổng thu nhập kinh doanh của chi nhánh liên tục tăng qua các năm. Từ
6,582,478,044 VND năm 2007 tăng lên 31,210,875,370 VND năm
2009. Kết quả thu nhập kinh doanh của MSB Thanh Xuân được thể
hiện qua hình 1.11 sau:
Đơn vị: triệu đồng
811
6582
19294
31210
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
35000
2006 2007 2008 2009

chung và MSB Thanh Xuân nói riêng rất năng động, không ngừng nỗ
lực thu hút vốn từ các thành phần kinh tế thông qua các chính sách huy
động vốn.
- Thứ hai, bản thân MSB Thanh Xuân mới được thành lập từ cuối năm
2006. Do vậy, quá trình đi vào hoạt động chưa lâu. Sự phát triển của
hoạt động thanh toán quốc tế cũng chưa có nhiều thành tựu nổi bật.
- Thứ ba: do quy mô ngân hàng thuộc diện bậc trung nên khách hàng
tham gia giao dịch thanh toán quốc tế tại MSB Thanh Xuân đa phần là
các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Khác với các ngân hàng quốc doanh như
Vietcombank, đối tượng khách hàng hầu như là các doanh nghiệp lớn,
các doanh nghiệp quốc doanh. Vì thế, giá trị những hợp đồng giao dịch
tại ngân hàng không lớn.
Lâm Thị Thu Hiền – Lớp Kinh tế quốc tế 48B
25 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG
THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI MSB THANH XUÂN
2.1 Quy trình tổ chức hoạt động thanh toán quốc tế
Mô hình hoạt động thanh toán quốc tế của MSB Thanh Xuân nằm trong
hệ thống hoạt động thanh toán quốc tế của toàn ngân hàng.
Đối với phương thức thư tín dụng và nhờ thu có chứng từ, phòng khách
hàng doanh nghiệp của MSB Thanh Xuân giữ vai trò trung gian giữa Hội sở
chính và khách hàng. Cán bộ thanh toán quốc tế của chi nhánh sẽ nhận hồ sơ
trực tiếp từ khách hàng, xử lý những vướng mắc, sai sót bề nổi của hồ sơ. Sau
đó hồ sơ sẽ được phòng khách hàng doanh nghiệp gửi lên Hội sở chính. Hội
sở chính chịu trách nhiệm kiểm tra, xử lý hồ sơ ở mức độ chuyên sâu. Ví dụ
trong trường hợp thanh toán bằng thư tín dụng chứng từ, cán bộ thanh toán
quốc tế của chi nhánh sẽ chịu trách nhiệm kiểm tra các giấy tờ thủ tục liên
quan đến hồ sơ. Nếu hợp lệ sẽ gửi lên Hội sở chính. Hội sở chính sẽ kiểm tra
lỗi L/C. Sau đó sẽ báo về cho cán bộ thanh toán quốc tế ở chi nhánh. Theo đó,
cán bộ thanh toán ở chi nhánh có trách nhiệm báo lại với khách hàng. Nếu bộ