Sinh lý tiêu hóa
I. Đặt tính tiêu hóa ở các lòai động vật
Dựa vào tập tính ăn uống người ta chia
động vật làm 3 loại:
- ăn thịt = enzyme – lên men vi sinh vật
- ăn cỏ: Chia 2 nhóm:
+ Dd đơn: ngựa, thỏ = enzyme – vsv
+ Dd kép: trâu, bò, dê, cừu = lên men
vi sinh vật – enzyme – vsv
- ăn tạp = enzyme – lên men vi sinh vật (heo,
người)
Điều hòa hoạt động tiêu hóa nhờ vào hai
yếu tố:
- Thần kinh dinh dưỡng (Meissner,
Auerbach)
- Nội tiết
Caùc phaàn ruoät non
Sơ đồ tổ chức mạng thần kinh ruột
Kích thích tố chủ yếu điều hòa hoạt động tiêu hóa
Kích thích tố Vò trí Chất kích
thích tiết
Tác động
Gastrin Hạ vò dạ
dày
Peptide và axít
amin dạ dày.
pH dạ dày cao.
Kích thích
thần kinh mê
tẩu
Kích thích tiết axít dạ dày. Kích

Giảm sản xuất axít dạ dày. Ức chế cử
động dạ dày. Kích thích tiết insulin
Motilin Tá tràng
và không
tràng
Acetylcholine Điều hòa nhòp co bóp ruột giữa các
bữa ăn. Điều tiết trương lực cơ vòng
thực quản
II. Hoạt động cơ học của bộ máy tiêu hóa
1. Miệng
- Lấy thức ăn: Thể rắn và thể lỏng
- Nhai:
+ Mục đích: Nghiền thức ăn, nhào
trộn với nước bọt
+ Tác dụng của răng
+ Cơ chế
- Nuốt:
+ Cơ chế
+ Diển biến



2. Thực quản
Thức ăn vận chuyển trong thực quản nhờ 3 yếu tố:
- Cử động nhu động của thực quản:
+ Nhu động chính
+ Nhu động phụ
- Trọng lực của thức ăn
- p lực trong miệng và trong yết hầu


- Nôn
4. Ruột non
Có ba cử động cơ học:
- Cử động đốt
- Cử động con lắc
- Cử động nhu động
Sự vận động cơ học của ruột non chòu sự chi phối bởi thần
kinh dinh dưỡng (thần kinh thực vật và thần kinh động vật).




5. Ruột già
- Hoạt động cơ học của manh tràng:
+ Co bóp trộn đều các chất được tiêu hóa
+ Co bóp trộn đều – vi sinh vật có thể tác
động dể dàng
+ Hấp thu các sản phẩm của tiến trình
lên men bởi các vi sinh vật (acid béo bay hơi, nước,
ion, NH
3
+ Giúp thức ăn di chuyển
- Hoạt động cơ học của kết tràng:
+ Cử động co thắt chặt ống ruột
+ Cử động nhu động:
. Nhu động xuôi
. Nhu động ngược
- Hoạt động thải phân
II: Hoạt động phân tiết
1. Hoạt động tuyến nước bọt