Chương 1 : SỰ ĐIỆN LI
BÀI 5
Luyện tập
AXIT, BAZƠ VÀ MUỐI.
PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION
TRONG DUNG DỊCH CÁC CHẤT ĐIỆN LI
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
Củng cố các kiến thức về : Axit, bazơ, hiđroxit lưỡng tính, muối trên cơ sở thuyết A-rê-ni-ut.
2. Kĩ năng
- Rèn luyện kĩ năng vận dụng điều kiện xảy ra phản ứng giữa các ion trong dung dịch chất điện li.
- Rèn luyện kĩ năng viết phương trình ion đầy đủ và phương trình ion rút gọn.
- Rèn luyện kĩ năng giải các bài toán có liên quan đến pH và môi trường axit, trung tính hay kiềm.
II . PHƯƠNG PHÁP
- Vấn – đáp.
- Đàm thoại.
III. CHUẨN BỊ
HS chuẩn bị trước nội dung bài 5 để đến lớp tham gia thảo luận.
IV. KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li xảy ra khi nào?
2. Viết các phương trình phân tử và ion rút gọn của các phản ứng (nếu có) xảy ra trong dung dịch
giữa các cặp chất sau :
a) Fe
2
(SO
4
)
3
+ NaOH
b) NH
4

PO
4
, Pb(OH)
2
, HBrO.
1. Axit khi tan trong nước phân li ra ion
+
H
.
2. Bazơ khi tan trong nước phân li ra ion
−
OH
.
3. Hiđroxit lưỡng tính khi tan trong nước vừa có thể
phân li như axit vừa có thể phân li như bazơ.
4. Hầu hết các muối khi tan trong nước phân li hoàn
toàn ra cation kim loại (hoặc anion
+
4
NH
) và anion
gốc axit.
Bài tập 1 (SGK trang 22)
a)
−+
+→
2
2
SK2SK
b)

+
H
+
−2
4
HPO
−2
4
HPO

→
¬ 

+
H
+
−3
4
PO
d) Pb(OH)
2

→
¬ 
Pb
2+
+ 2
−
OH


−
F
h) HClO
4

→
¬ 

+
H
+
−
4
ClO
Hoạt động 2 : Ôn tập về pH
GV hỏi : Các công thức chính có liên quan đến
pH?
HS : Ở 25
o
C
][H
+
= 1,0.
pH
10
−
M
][H
+
.

][H
+
< 1,0.
7
10
−
M hay pH > 7,00
5. Tích số ion của nước là :
OH
2
K
=
][H
+
.
][OH
−
= 1,0.
14
10
−
(ở 25
o
C)
Một cách gần đúng, có thể coi giá trị của tích số
này là hằng ố cả trong dung dịch lãong của các
chất khác nhau.
6. Các giá trị
][H
+

Hoạt động 3 : Ôn tập về phản ứng trao đổi
ion trong dung dịch các chất điện li
GV : Cùng với HS trao đổi với nhau về điều kiện
xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các
chất điện li.
GV : Hướng dẫn HS rèn luyện kĩ năng vận dụng
điều kiện vào giải các bài tập 4, 5, 6, 7 SGK
trang 22 – 23.
7. Màu của quỳ, phenolphtalein và chất chỉ thị vạn
năng trong dung dịch ở các giá trị pH khác nhau.
Bài tập 2 (SGK trang 22)
2
10.0,1]H[
−+
=
M  pH = 2 và
12
10.0,1]OH[
−−
=
M
Môi trường axit. Trong dung dịch axit quỳ có màu
đỏ.
Bài tập 3 (SGK trang 22)
pH = 9,0 
9
10.0,1]H[
−+
=
M và

CaCO
3
 + 2NaNO
3
Ca
2+
+
−2
3
CO

→
CaCO
3

b) FeSO
4
+ 2NaOH
→
Fe(OH)
2
 + Na
2
SO
4
Fe
2+
+ 2
−
OH

2
CO
3
+ H
2
O
−
3
HCO
+
−
OH

→

−2
3
CO
+ H
2
O
e) Phản ứng không xảy ra.
g) Pb(OH)
2

(r)
+ 2HNO
3

→

2
PbO
2
+ 2H
2
O
Pb(OH)
2 (r)
+ 2
−
OH

→

−2
2
PbO
+ 2H
2
O
i) CuSO
4
+ Na
2
S
→
CuS + Na
2
SO
4

OH

→
Cr(OH)
3

(NaOH dùng vừa đủ)
b) Al(OH)
3
AlCl
3
+ 3KOH
→
Al(OH)
3
 + 3KCl
Al
3+
+ 3
−
OH

→
Al(OH)
3

(KOH dùng vừa đủ)
c) Ni(OH)
2
Ni(NO