Số hóa bởi trung tâm học liệu http://lrc.tnu.edu.vn/

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP Thái nguyên - 2013

Số hóa bởi trung tâm học liệu http://lrc.tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

Thái nguyên - 2013

Số hóa bởi trung tâm học liệu http://lrc.tnu.edu.vn/

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các
thông tin, số liệu, kết quả đƣợc sử dụng trong luận văn là trung thực, có
nguồn gốc rõ ràng và chƣa đƣợc sử dụng để bảo vệ ở bất kỳ luận văn
nào khác.
Tôi xin cam đoan, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã
đƣợc cảm ơn và các thông tin, các tài liệu trích dẫn trong luận văn đều đã đƣợc
chỉ rõ nguồn gốc./.
Tác giả luận văn
Thân Thị Lanh Số hóa bởi trung tâm học liệu http://lrc.tnu.edu.vn/


Thân Thị Lanh
Số hóa bởi trung tâm học liệu http://lrc.tnu.edu.vn/

MỤC LỤC

Lời cam đoan ………………………………………………………………………………………………………………… ……………….……

Lời cảm ơn ………………………………………………………………………………….……………………………………….…………………

Mục lục …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………

Danh mục các chữ viêt tắt ………………………………………………………………………………………………….…………….
i
Danh mục các bảng ………………………………………………………………………………………………………………….…………
ii
MỞ ĐẦU ……………………………………………………………………….……………………………………………………………….………
1
1. Tính cấp thiết của đề tài ………………………………………………………………………………………………………….……
1
2. Mục đích nghiên cứu ……………………………………………………………………………………………………………… …
2
3. Mục tiêu của đề tài ………………………………………………………… ……………………………………………………………
2
4. Yêu cầu của đề tài …………………………………………………………………………………………………………………………
2
5. Ý nghĩa của đề tài …………………………………………………………………….……………………………………………………
3
5.1. Ý nghĩa khoa học ………………………………………………………………………………………………………………………
3
5.2. Ý nghĩa thực tiễn …………………………………………………………………………… …………………………………………

10
1.3.1.2. Công tác thu hồi, giải phóng mặt bằng ở Thái Lan ……………….………… ……………….
11
1.3.1.3. Công tác thu hồi, giải phóng mặt bằng ở Hàn Quốc ………… …….………… …………
12
1.3.2. Tình hình trong nƣớc … ……………………………… …………………………………………………….…………………
12
1.3.2.1. Thời kỳ năm 1993 đến năm 2003 …… …………………………………………………….…………………
12
1.3.2.2. Từ khi có Luật Đất đai năm 2003 …… …………………………………………………….…………………
13
1.3.2.3. Chính sách giao đất dịch vụ tại tỉnh Vĩnh Phúc … …………………………….…………………
14
1.3.2.4. Thành phố Hà Nội với công tác giao đất dịch vụ cho ngƣời dân ……… …………
14
1.4. Công tác giải phóng mặt bằng trên địa bàn tỉnh Bắc Giang ……………….…………………
15
1.4.1. Tình hình chung trên toàn tỉnh …… …………………………………………………….……………… ……………
15
1.4.1.1. Quy trình thực hiện công tác thu hồi, bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ
trên địa bàn tỉnh bắc Giang .………………………………… …………………………………………………….…………………
15
1.4.1.2. Một số kết quả trong công tác thu hồi, bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ
trên địa bàn tỉnh ………………………………………… ……………………………………………… …………………….…………………
19
1.4.2. Thực trạng công tác thu hồi, bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ trên địa bàn
huyện Việt Yên ……………………………………… ………………… …………………………………………………….…………………
20
1.4.2.1. Trƣớc năm 2010…….…………………………………… …………………………………………………….…………………
21

3.1.1.1 Vị trí địa lý ………………………………………… …………………………………………………….………………….……………
29
3.1.1.2. Địa hình, địa mạo ………………………………………… …………………………………………………… ….……………
29
3.1.1.3. Khí hậu, thủy văn ………………………………………… …………………………………………………….………………
30
3.1.1.4. Các nguồn tài nguyên ………………………… ………… …………………………………………….…… ……………
30
3.1.2. Điều kiện kinh tế ………………………………………… …………………………………………………….…… ………………
32
3.1.2.1 Tăng trƣởng kinh tế và sự chuyển dịch cơ cấu chung ………………………….………………
32
3.1.2.2. Thực trạng phát triển đô thị và các khu dân cƣ nông thôn …… ………….………………
32
3.1.2.3. Thực trạng phát triển cơ sở hạ tầng …………………………………………………… ……….………………
33
3.1.3. Điều kiện xã hội ………………………………………… ………………………………………………………….…………………
33
3.2. Tình hình quản lý và sử dụng đất trên địa bàn huyện năm 2012 …….…………………
35
3.2.1. Thực trạng công tác quản lý đất đai trên địa bàn huyện Việt Yên …….………………
36
3.2.2. Hiện trạng sử dụng đất của huyện ………………………………………………………….…………………………
36
3.3. Đánh giá kết quả thực hiện chính sách giao đất ở và kinh doanh dịch vụ …… …
39
3.3.1. Cơ sở thực tiễn của việc ban hành chính sách và nội dung chính sách giao
đất ở và kinh doanh dịch vụ ………………………………………………………….……………………………………… …………
39
3.3.2. Công tác lãnh, chỉ đạo và quán triệt tổ chức thực hiện …………… ……………… …………

67
1. Kết luận ………………………………………………………….……………………………………… …………………………………………….
67
2. Đề nghị ………………………………………………………….……………………………………………………………… ………… …………
68
TÀI LIỆU THAM KHẢO ……………………………………………… …….……………………………………… …………
Số hóa bởi trung tâm học liệu http://lrc.tnu.edu.vn/ i
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

KCCN
:
Khu, cụm công nghiệp
KCN
:
Khu công nghiệp
KDC DV
:
Khu dân cƣ dịch vụ
Đất NNP
:
Đất sản xuất nông nghiệp
HGC
:
Hộ gia đình, cá nhân

trên địa bàn huyên Việt Yên
39
Bảng 3.6.
Diện tích đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân đã thu hồi
thuộc các dự án đƣợc hƣởng chính sách giao đất dịch vụ trên địa
bàn huyện Việt Yên
41
Bảng 3.7.
Phƣơng án giải phóng mặt bằng để bồi thƣờng, hỗ trợ khi thu hồi đất
nông nghiệp xây dựng khu dân cƣ dịch vụ
44
Bảng 3.8.
Kết quả điều tra về công tác giải phóng mặt bằng xây dựng khu dân cƣ
dịch vụ
45
Bảng 3.9.
Kết quả phê duyệt giao đất dịch vụ cho các đối tƣợng đƣợc hƣởng tiêu
chí trên địa bàn từng xã, thị trấn
48
Bảng 3.10.
Kết quả xử lý đối với các lô đất quy hoạch ngoài tiêu chí
50
Bảng 3.11.
Cơ cấu ngành nghề trƣớc và sau khi đƣợc giao đất dịch vụ trên địa bàn
các xã, thị trấn nghiên cứu
52
Bảng 3.12.
Tỷ lệ về thu nhập của các hộ sau khi đƣợc giao đất tại khu vực
nghiên cứu
54

một trong những nội dung quan trọng đó. Tuy nhiên, kết quả và tiến độ thực hiện
thu hồi, giải phóng mặt bằng phụ thuộc rất nhiều vào các chế độ chính sách của nhà
nƣớc trong việc đảm bảo quyền lợi, lợi ích cơ bản, thiết thực nhất trong cuộc sống
hiện tại và cả trong tƣơng lai của ngƣời dân bị thu hồi đất. Nó đƣợc cụ thể hoá bằng
những chính sách hỗ trợ, bồi thƣờng và tái định cƣ khi nhà nƣớc thu hồi đất trên cơ
sở phù hợp với tình hình thực tế nhiều mặt của địa phƣơng.
Có thể nói có nhiều hình thức hỗ trợ khi nhà nƣớc thu hồi đất. Đối với huyện
Việt Yên, với số lƣợng khu, cụm công nghiệp (KCCN) tƣơng đối lớn, ngành nghề
chính của ngƣời dân là sản xuất nông nghiệp, kéo theo đó là diện tích đất nông
nghiệp của ngƣời dân bị thu hồi để xây dựng KCCN là rất lớn, thậm chí nhiều hộ
gia đình mất trên 80% diện tích đất nông nghiệp đƣợc giao. Do đó việc tiếp tục sinh
sống và ổn định đời sống dựa vào sản xuất nông nghiệp đối phần lớn ngƣời dân là
một câu hỏi khó tìm ra hƣớng giải quyết. Trƣớc tình hình đó, UBND tỉnh Bắc
Giang đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách bồi thƣờng, hỗ trợ cho ngƣời bị thu hồi
đất, trong đó có chính sách hỗ trợ giao đất ở và kinh doanh dịch vụ, để giúp ngƣời
dân có thể thực hiện chuyển đổi nghề nghiệp, thay đổi cơ cấu ngành nghề phù hợp
theo hƣớng phát triển hơn. Đây là một chính sách hỗ trợ đặc trƣng đối với tỉnh Bắc
Giang nói chung và huyện Việt Yên nói riêng, nhƣng thực tế hình thức hỗ trợ này Số hóa bởi trung tâm học liệu http://lrc.tnu.edu.vn/ 2
mới đƣợc quy định và tổ chức thực hiện những năm gần đây đối với các dự án phát
triển kinh tế trọng điểm, đặc biệt là dự án xây dựng các KCCN.
Là một huyện trọng điểm của tỉnh đƣợc đầu tƣ phát triển nhiều KCCN, một
vấn đề cần quan tâm lớn là phải có cơ chế chính sách hợp lý, thoả đáng cho ngƣời
dân bị thu hồi đất, có nhƣ vậy mới tạo điều kiện thuận lợi cho công tác giải phóng
mặt bằng để triển khai đầu tƣ dự án. Với chính sách giao đất ở và kinh doanh dịch

thực tế địa phƣơng và đảm bảo thực thi trên cơ sở nghiên cứu vận dụng các văn bản
pháp luật liên quan.
5. Ý nghĩa của đề tài
5.1. Ý nghĩa khoa học
Kết quả nghiên cứu góp phần hoàn thiện chính sách giao đất ở và kinh doanh
dịch vụ nói riêng và các chính sách khác trong lĩnh vực thu hồi, giải phóng mặt bằng
nói chung.
5.2. Ý nghĩa thực tiễn
Việc thực hiện hiệu quả chính sách này sẽ góp phần giúp ngƣời dân ổn định
đời sống xã hội, tạo ra sự phát triển bền vững nhiều mặt tại địa phƣơng. Số hóa bởi trung tâm học liệu http://lrc.tnu.edu.vn/ 4
CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
1.1. Cơ sở khoa học
1.1.1. Cơ sở lý luận
Thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất là một trong những nội dung quản
lý nhà nƣớc về đất đai đƣợc quy định rõ tại Điều 6 Luật Đất đai năm 2003. Nó góp
phần điều tiết, phân phối đất đai cho hợp lý trên cơ sở cân đối hài hoà các mục đích
của nhà nƣớc, của nhân dân, từ đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội.
Tuy nhiên khâu trung gian của các vấn đề này lại chính là công tác bồi
thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ khi nhà nƣớc thu hồi đất. Việc hỗ trợ, bồi thƣờng là
cần thiết và có ảnh hƣởng rất lớn đến sự ổn định đời sống của ngƣời bị thu hồi đất
và sự phát triển xã hội khu vực thu hồi đất trong cả hiện tại và tƣơng lai. Chỉ khi
những khâu trung gian này đƣợc giải quyết một cách kịp thời, thoả đáng mới mang
lại hiệu quả thiết thực của công tác thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất.

1.1.3. Cơ sở pháp lý
Hiến pháp năm 1992 của Nƣớc Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
Luật Đất đai ngày 26 tháng 11 năm 2003;
Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29 tháng 10 năm 2004 của Chính phủ
về hƣớng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2003;
Nghị định 188/2004/NĐ-CP ngày 16 tháng 11 năm 2004 của Chính phủ về
phƣơng pháp xác định giá đất; Thông tƣ số 114/2004/TT-BTC ngày 26 tháng 11
năm 2004 của Bộ Tài chính hƣớng dẫn thi hành nghị định 188/2004/NĐ-CP;
Nghị định số 197/2004/NĐ-CP ngày 12 tháng 3 năm 2004 của Chính phủ về
bồi thƣờng, hỗ trợ, tái định cƣ khi nhà nƣớc thu hồi đất; Thông tƣ số 116/2004/TT-
BTC ngày 12 tháng 7 năm 2004 của Bộ Tài chính về hƣớng dẫn thực hiện Nghị
định số 197/2004/NĐ-CP; Thông tƣ số 69/2006/TT-BTC ngày 02 tháng 08 năm
2006 của Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung thông tƣ 116/2004/TT-BTC;
Nghị định số 198/2004/NĐ-CP ngày 03 tháng 12 năm 2004 của Chính phủ
về thu tiền sử dụng đất; Nghị định số 120/2010/NĐ-CP ngày 30 tháng 12 năm 2010
của Chính phủ về việc sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 198/2004/NĐ-
CP ngày 03 tháng 12 năm 2004;
Nghị định số 17/2006/NĐ-CP ngày 27 tháng 01 năm 2006 về sửa đổi, bổ
sung một số điều của các Nghị định hƣớng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2003 và
Nghị định số 187/2006/NĐ-CP ngày 27/01/2006 về việc chuyển công ty nhà nƣớc
thành công ty cổ phần; Số hóa bởi trung tâm học liệu http://lrc.tnu.edu.vn/ 6
Nghị định số 84/2007/NĐ-CP ngày 25 tháng 5 năm 2007 của Chính phủ quy
định bổ sung về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, trình tự, thủ tục thu hồi,
bồi thƣờng, tái định cƣ khi nhà nƣớc thu hồi đất và giải quyết khiếu nại về đất đai;
7
Quyết định số 71/2007/QĐ-UBND ngày 24/8/2007 về việc ban hành quy định
bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ khi nhà nƣớc thu hồi đất để xây dựng khu công
nghiệp, đô thị - dịch vụ và san Golf Vân Trung tỉnh Bắc Giang. Trong đó có chính
sách hỗ trợ giao đất để ở và kinh doanh dịch vụ với nội dung: khi nhà nƣớc thu hồi
1.250 m2 đất nông nghiệp giao ổn định lâu dài thì hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi
đất đƣợc giao 1 lô đất có diện tích 72m2 để ở và kinh doanh dịch vụ theo quy hoạch
phân lô của dự án; các hộ có diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi lớn hơn hoặc nhỏ
hơn mức giao 1 lô đất đƣợc ghép với nhau để giao đất [27];
Ngoài ra, trong từng giai đoạn, UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành các văn
bản chính sách: Quyết định số 04/2008/QĐ-UBND ngày 18/01/2008 của UBND
tỉnh Bắc Giang về việc Ban hành bản Quy định một số điểm cụ thể về bồi thƣờng,
hỗ trợ và tái định cƣ khi Nhà Nƣớc thu hồi đất áp dụng trên địa bàn tỉnh Bắc Giang;
Quyết định số 112/2009/QĐ-UBND ngày 28/10/2009 của UBND tỉnh Bắc Giang về
việc ban hành bản Quy định một số điểm cụ thể về bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ
khi Nhà nƣớc thu hồi đất theo quy định tại Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày
13/8/2009 của Chính phủ áp dụng trên địa bàn tỉnh Bắc Giang; Quyết định số
36/2011/QĐ-UBND ngày 27/1/2011 của UBND tỉnh Bắc Giang ban hành quy định
một số điểm cụ thể về bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ khi nhà nƣớc thu hồi đất áp
dụng trên địa bàn tỉnh Bắc Giang; Quyết định số 177/2012/QĐ-UBND ngày
20/6/2012 của UBND tỉnh Bắc Giang ban hành quy định trình tự, thủ tục khi nhà
nƣớc thu hồi đất, bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ; giao đất, cho thuê đất để thực
hiện dự án đầu tƣ trên địa bàn tỉnh Bắc Giang [28] [29] [30] [31].
1.2. Khái quát về công tác thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất, bồi
thƣờng, giải phóng mặt bằng
1.2.1. Khái niệm thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất, bồi thường, hỗ trợ
và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất
Thu hồi là việc Nhà nƣớc ra quyết định hành chính để thu lại quyền sử dụng

cơ cấu kinh tế, bảo vệ môi trƣờng và sức khỏe cộng đồng.
1.2.3. Những yếu tố tác động đến công tác thu hồi, chuyển mục đích sử
dụng đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
Công tác thu hồi, chuyển mục đích, bồi thƣờng, hỗ trợ là một hoạt động nhạy
cảm và phức tạp chịu tác động của nhiều yếu tố kinh tế, văn hóa, xã hội. Về cơ bản
gồm một số yếu tố chính sau [15]:
- Chính sách của nhà nƣớc về lĩnh vực thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất,
bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ. Số hóa bởi trung tâm học liệu http://lrc.tnu.edu.vn/ 9
Chính sách của nhà nƣớc về thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất, bồi
thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ ảnh hƣởng lớn đến tiến độ, hiệu quả thực hiện các nội
dung này, đồng thời có tác động mạnh đến đời sống kinh tế, xã hội của ngƣời dân
cũng nhƣ tình hình an ninh chính trị trên địa bàn. Chính sách cụ thể, phù hợp sẽ
mang lại lợi ích hài hoà giữa nhà nƣớc và ngƣời dân (thu hồi, giải phóng mặt bằng
nhanh, thuận lợi; người dân đồng tình ủng hộ và đời sống mọi mặt ổn định, phát
triển). Ngƣợc lại nếu chính sách không phù hợp với thực tế sẽ là trở ngại lớn trong
việc thực hiện các nội dung liên quan để bàn giao giao đất thực hiện các dự án,
đồng thời dễ gây búc xúc, khiếu kiện đông ngƣời trong nhân dân, ảnh hƣởng đến
đời sống ngƣời dân và tình hình kinh tế- xã hội của địa phƣơng.
- Quy mô dự án và đặc điểm kinh tế - xã hội của địa bàn.
Địa điểm, quy mô dự án và đặc điểm kinh tế xã hội của địa bàn quyết định
khối lƣợng bồi thƣờng, hỗ trợ, mức độ đa dạng, phức tạp của công tác bồi thƣờng,
hỗ trợ.
- Công tác giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,
thống kê, kiểm kê đất đai, nhà ở.

Đăng ký đất đai, lập và quản lý hồ sơ địa chính; công tác ban hành các văn bản liên
quan; hoạt động thanh tra, kiểm tra lĩnh vực đất đai… đều có những ảnh hƣởng nhất
định đến tiến độ, hiệu quả công tác bồi thƣờng, hỗ trợ của mỗi địa phƣơng.
1.3. Thực trạng công tác thu hồi, bồi thƣờng, hỗ trợ, tái định cƣ trên thế
giới, trong nƣớc
1.3.1. Đối với thế giới
1.3.1.1. Công tác thu hồi, giải phóng mặt bằng ở Trung Quốc [18]:
Trong chính sách bồi thƣờng, hỗ trợ, tái định cƣ ở Trung Quốc luôn hạn chế
tối đa việc thu hồi đất, giải tỏa mặt bằng, cũng nhƣ số lƣợng ngƣời bị ảnh hƣởng bởi
việc thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tƣ. Trong trƣờng hợp không thể tránh khỏi
thì công tác thu hồi, giải phóng mặt bằng đƣợc xây dựng, thiết lập và tính toán, cân
đối một cách toàn diện, hài hòa giữa lợi ích của nhà nƣớc, tập thể và cá nhân, nhằm
đảm bảo cho những ngƣời bị thu hồi đất có thể khôi phục lại hoặc cải thiện mức
sống so với trƣớc khi bị thu hồi đất. Ngƣời bị thu hồi đất đƣợc thanh toán ba loại
tiền: tiền bồi thƣờng đất đai, tiền trợ cấp về tái định cƣ, tiền trợ cấp bồi thƣờng hoa
màu trên đất (trong đó tiền bồi thường đất đai và tiền trợ cấp tái định cư được xác
định trên cơ sở tổng giá trị tổng sản lượng của đất đai những năm trước đây rồi
nhân với hệ số; tiền bồi thường cho hoa màu, cho các loại tài sản trên đất được tính
theo giá cả hiện tại). Số hóa bởi trung tâm học liệu http://lrc.tnu.edu.vn/ 11
Mức bồi thƣờng cho giải tỏa mặt bằng đƣợc thực hiện theo nguyên tắc đảm
bảo cho ngƣời dân có cuộc sống bằng hoặc cao hơn nơi ở cũ. Việc quản lý giải
phóng mặt bằng đƣợc giao cho các cục quản lý tài nguyên đất đai ở địa phƣơng đảm
nhiệm. Tổ chức, cá nhân đƣợc quyền sử dụng thửa đất nào sẽ trả tiền thuê một đơn
vị xây dựng giải tỏa mặt bằng. Để giải quyết nhà ở cho ngƣời dân khi giải phóng

12
lƣợc quốc gia thì nhà nƣớc đền bù với giá rất cao so với giá thị trƣờng. Nhìn chung,
khi tiến hành lấy đất của dân, nhà nƣớc hoặc cá nhân đầu tƣ đều đền bù với mức cao
hơn giá thị trƣờng.
1.3.1.3. Công tác thu hồi, giải phóng mặt bằng ở Hàn Quốc [18]:
Vào những năm 70 của thế kỷ trƣớc, trƣớc tình trạng di dân ồ ạt từ các vùng
nông thôn vào đô thị, thủ đô Xơ-un đã phải đối mặt với tình trạng thiếu đất định cƣ
trầm trọng trong thành phố. Để giải quyết nhà ở cho dân nhập cƣ, chính quyền thành
phố phải tiến hành thu hồi đất của nông dân vùng phụ cận. Việc đền bù đƣợc thực
hiện thông qua các công cụ chính sách nhƣ hỗ trợ tài chính, cho quyền mua căn hộ do
thành phố quản lý và chính sách tái định cƣ. Các hộ bị thu hồi đất có quyền mua hoặc
nhận căn hộ do thành phố quản lý, đƣợc xây tại khu đất bị thu hồi. Đồng thời với sự
bùng nổ của thị trƣờng bất động sản, hầu hết các hộ đƣợc mua căn hộ có thể bán lại
quyền mua căn hộ của mình với giá cao hơn nhiều lần so với giá gốc.
1.3.2. Tình hình trong nước
1.3.2.1. Thời kỳ năm 1993 đến năm 2003
Trên cơ sở Hiến pháp 1992, Luật Đất đai năm 1993 đƣợc Quốc hội thông qua
và có hiệu lực từ ngày 15 tháng 10 năm 1993, những quy định về bồi thƣờng, giải
phóng mặt bằng đã thu đƣợc những thành tựu quan trọng trong giai đoạn đầu thực
hiện, nhƣng càng về sau, do sự chuyển biến nhanh, mạnh của tình hình kinh tế - xã
hội, nó đã dần mất đi vai trò làm động lực thúc đẩy phát triển. Để tạo điều kiện đẩy
nhanh tốc độ bồi thƣờng, giải phóng mặt bằng, đồng thời bảo đảm quyền lợi hợp
pháp của ngƣời sử dụng đất, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai năm
1993 đã đƣợc thông qua ngày 29 tháng 6 năm 2001. Và Chính phủ đã cụ thể hoá các
quy định của Luật Đất đai năm 1993 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật
Đất đai năm 2001 thông qua việc ban hành nhiều văn bản quy định chi tiết về lĩnh
vực này nhƣ: Nghị định số 90-CP ngày 17 tháng 8 năm 1994 của Chính phủ quy định
về việc bồi thƣờng thiệt hại khi Nhà nƣớc thu hồi đất để sử dụng vào mục đích an
ninh, quốc phòng, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng; Nghị định số 22/1998/NĐ-CP
ngày 24 tháng 4 năm 1998 của Chính phủ về việc bồi thƣờng thiệt hại khi Nhà nƣớc

BTC ngày 26 tháng 11 năm 2004 của Bộ Tài chính về hƣớng dẫn thực hiện Nghị
định số 188/2004/NĐ-CP; Nghị định số 197/2004/NĐ-CP ngày 03 tháng 12 năm
2004 của Chính phủ về bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất;
Nghị định 69/2009/NĐ-CP ngày 13/08/2009 của Chính phủ quy định bổ sung về
quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ và
Thông tƣ số 14 /2009/TT-BTNMT ngày 01 tháng 10 năm 2009 của Bộ Tài nguyên
và Môi trƣờng Quy định chi tiết về bồi thƣờng, hỗ trợ, tái định cƣ và trình tự, thủ Số hóa bởi trung tâm học liệu http://lrc.tnu.edu.vn/ 14
tục thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất. Trong đó có nội dung quy định trƣờng hợp
thu hồi đất của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất mà không có đất để bồi
thƣờng cho việc tiếp tục sản xuất thì ngoài việc bồi thƣờng bằng tiền, ngƣời bị thu
hồi đất còn đƣợc nhà nƣớc hỗ trợ để ổn định đời sống, đào tạo để chuyển đổi ngành
nghề, bố trí việc làm mới.
1.3.2.3. Chính sách giao đất dịch vụ tại tỉnh Vĩnh Phúc [3]
Vĩnh Phúc là một trong những tỉnh đầu tiên trong cả nƣớc ban hành chính
nghiệp đƣợc Nhà nƣớc thu sách, cơ chế giao đất dịch vụ cho các hộ gia đình, cá
nhân có đất sản xuất nông hồi để chuyển sang mục đích khác. Trong đó Thành phố
Vĩnh Yên là đơn vị cấp huyện đi đầu và đã có nhiều đột phá trong việc thực hiện
chính sách này với một số kết quả nổi bật nhƣ: quy hoạch tổng số 18 khu đất dịch
vụ với diện tích gần 80ha để giải quyết giao đất dịch vụ 6.088 hộ, diện tích đất nông
nghiệp bị thu hồi là 468,6ha, diện tích đất dịch vụ các hộ đƣợc hƣởng là 15,6 ha;
hiện đã phê duyệt giao đất đƣợc 442 lô cho 1582 hộ. Quá trình hỉ đạo, triển khai
thực hiện, thành phố Vĩnh Yên gặp không ít khó khăn, vƣớng mắc làm phát sinh
nhiều đơn thƣ, kiến nghị liên quan. Do có sự tập trung chỉ đạo và phối hợp chặt chẽ
giữa các cơ quan, đồng thời thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp phù hợp nên mọi

/1hộ chƣa thực
sự công bằng giữa những ngƣời đƣợc giao đất dịch vụ nên ngƣời dân nhiều nơi
chƣa thực sự thoả đáng
Hiện Hà nội đang tập trung và tăng cƣờng để cải thiện tiến độ thực hiện
chung trên toàn thành phố. Trong đó khuyến khích, tạo điều kiện cho các hộ gia
đình nhận tiền thay cho việc nhận đất dịch vụ
1.4. Công tác giải phóng mặt bằng trên địa bàn tỉnh Bắc Giang
1.4.1. Tình hình chung trên toàn tỉnh
1.4.1.1. Quy trình thực hiện công tác thu hồi, bồi thường, hỗ trợ và tái định
cư trên địa bàn tỉnh Bắc Giang
Bƣớc 1: Thông báo thu hồi đất, thành lập hội đồng bồi thƣờng, hỗ trợ và tái
định cƣ, thành lập tổ công tác và xây dựng kế hoạch thực hiện [31]
- Ban hành văn bản thông báo thu hồi đất: Sau khi nhận đƣợc văn bản cho
phép thu hồi đất của Chủ tịch UBND cấp có thẩm quyền thu hồi đất, trong thời gian
không quá 15 ngày làm việc, Phòng Tài nguyên và Môi trƣờng phải thực hiện các
công việc sau: Tổ chức hội nghị tại Uỷ ban nhân dân cấp xã để thông báo chủ
trƣơng đầu tƣ và thu hồi đất; phối hợp với Tổ chức phát triển quỹ đất, Uỷ ban nhân
dân cấp xã nơi có đất và cơ quan có liên quan xác định vị trí, địa điểm, ranh giới
khu vực thu hồi đất trên bản đồ và thực địa, số tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có đất
dự kiến thu hồi; trình Uỷ ban nhân dân cấp huyện ban hành văn bản thông báo thu
hồi đất.