1
ĐỀ CƢƠNG MÔN HỌC
TÂM LÝ HỌC LAO ĐỘNG

Đại học Quốc gia Hà Nội
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
Khoa Tâm lý học Bộ môn: Tâm lý học Quản lý kinh doanh
1. Thông tin về giảng viên
1.1.Họ và tên giảng viên1: Phạm Mạnh Hà
Chức danh, học hàm, học vị: Thạc sỹ
Thời gian, địa điểm làm việc: Thứ 2, 4, 6 Tại: văn phòng Khoa Tâm lý học
Tầng 1 nhà D. Trường Đại học khoa học Xã Hội và Nhân Văn
336 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội.
Địa chỉ liên hệ: Khoa Tâm lý học, Trường Đại học khoa học Xã Hội và
Nhân Văn, Phòng 108, Tầng 1, Nhà D, 336 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà
Nội.
Điện thoại: 84-4-8588003. Di động: 0904801212. Email:
Các hướng nghiên cứu chính:
- Tâm lý học đại cương
- Tâm lý học lao động
- Tâm lý học quản lý
- Tâm lý học hướng nghiệp
1.2. Họ và tên giảng viên 2: Đào Thị Oanh
Chức danh, học hàm, học vị: Phó giáo sư, tiến sỹ
Thời gian, địa điểm làm việc: Thứ 2, 4, 6 Tại: P:102, Trung tâm Tâm sinh
lý lứa tuổi, Đại học Sư phạm Hà Nội
Điện thoại:
Email:

2

Nắm được kỹ năng đọc tài liệu, kĩ năng chuẩn bị thảo luận theo yêu
cầu của giáo viên.
Kỹ năng làm việc nhóm và kỹ năng vận dụng tri thức vào giải quyết
các tình huống thực tế (bố trí nơi làm việc, tổ chức môi trường vật lý, giải
quyết các vấn đề xung đột trong tập thể sản xuất).
3.1.3. Thái độ:
Tạo được thái độ tích cực nghe giảng trên lớp, chăm chỉ trong việc
chuẩn bị bài ở nhà, hỗ trợ và hợp tác làm việc theo nhóm có kết quả.
Có thái độ tích cực đối với lao động và tinh thần sẵn sàng tham gia
vào quá trình lao động xã hội.
3.2. Mục tiêu của từng bài học cụ thể?
Mục tiêu

Nội dung

Bậc 1

Bậc 2

Bậc 3
Nội dung 1
Nắm vững đối
tượng, nhiệm vụ
của Tâm lý học
lao động.
Nắm vững những
nét cơ bản trong
tiến trình hình
thành phát triển
của chuyên ngành

động

Nội dung 2
Nắm vững các vấn
đề chung trong
việc tổ chức quá
trình lao động như
vấn đề phân công
lao động, chế độ
nghỉ ngơi.
Liệt kê được
những biện pháp
tổ chức quá trình
lao động
Phân tích được
những yếu tố ảnh
hưởng đến quá trình
lao động như chế độ
nghỉ ngơi, sự mệt
mỏi, các yếu tố vật
lý như ánh sáng, âm
thanh… Từ đó đánh
giá được mặt ưu,
nhược của các biện
pháp tổ chức quá
trình lao động.
Vận dụng được tri
thức được học về tổ
chức lao động để
giải quyết các bài

xuất

điểm cá nhân với
các trường hợp bất
hạnh.
tìm ra được nguyên
nhân của các
trường hợp tai nạn
lao động. Đề xuất
được các giải pháp
trong việc nâng cao
tính an toàn trong
lao động.
Nội dung 4
Nắm vững khái
niệm kích thích
lao động.
Liệt kê được các
biện pháp kích
thích lao động
thường được các
nhà quản lý sử
dụng
Phân tích được
điểm mạnh, điểm
yếu, thời điểm áp
dụng các biện pháp
kích thích lao động.
Vận dụng được các
biện pháp kích


6
dung, và các biện
pháp tuyển dụng
nhân sự và đào tạo
nghề cho người
lao động được vai trò, ý
nghĩa và các biện
pháp tuyển chọn và
đào tạo nghề cho
người lao động
trong tổ chức.
Phân tích được
những tác động của
hoạt động tuyển
chọn và đào tạo
nghề đến sự phát
triển của tổ chức.
tri thức, kỹ năng
tuyển chọn và đào
tạo nghề để giải
quyết các bài tập và
tình huống thực tế
Nội dung 7
Nắm bắt được
những tri thức về
nhóm, tập thể, bầu

mỏi, kích thích lao động …các phương pháp nghiên cứu cơ bản của tâm lý
học lao động như: quan sát, điều tra, trắc nghiệm, thực nghiệm, phỏng vấn ;
quá trình hình thành và phát triển của các lý thuyết trong TLH lao động trên
thế giới, cơ chế tâm lý của các quá trình lao động, những yếu tố tâm sinh lý
ảnh hưởng đến sự an toàn lao động của người công nhân, những biện pháp
kích thích lao động, xây dựng bầu không khí tâm lý lành mạnh nhằm nâng
cao năng suất lao động và sự phát triển tích cực của những tập thể sản xuất
5. Nội dung chi tiết môn học
5.1. Bài 1. Tâm lý học lao động là một khoa học
1. Đối tượng, nhiệm vụ, ý nghĩa của tâm lý học lao động
2. Sơ lược lịch sử của tâm lý học lao động
3. Mối quan hệ giữa Tâm lý học lao động với các khoa học khác
4. Các hệ thống lý thuyết và phương hướng phát triển của tâm lý học
lao động hiện đại
5. Các phương pháp nghiên cứu trong Tâm lý học lao động
5.2. Bài 2. Những vấn đề tâm lý học của việc tổ chức quá trình lao động
1. Vấn đề phân công lao động
2. Vấn đề chế độ lao động và nghỉ ngơi
+ Sự mệt mỏi
+ Sức làm việc
+ Các giờ giải lao
3. Tổ chức môi trường lao động
+ Tổ chức môi trường vật lý trong sản xuất
+ Tổ chức môi trường làm việc
- Sắp xếp vị trí nơi làm việc
- Sắp xếp vị trí máy móc và nguyên vật liệu
5.3. Bài 3. Tâm lý học và an toàn lao động

8
1. Nguồn gốc của các trường hợp tai nạn lao động

+ Các nguyên tắc thiết kế môi trường làm việc với các thiết bị
kỹ thuật
5.6. Bài 6. Vấn đề tuyển chọn và đào tạo nghề
1. Vấn đề tuyển chọn nhân sự cho các vị trí lao động
+ Nghề và năng lực
+ Phân loại nghề
+ Hoạ đồ nghề
+ Biện pháp tâm lý trong tuyển chọn nhân sự
2. Vấn đề đào tạo nghề
+ Dạy nghề
+ Bồi dưỡng nâng cao tay nghề
5.7. Bài 7. Sự thích ứng giữa con ngƣời với con ngƣời trong sản xuất
1. Tập thể và ý nghĩa của tập thể lao động trong sản xuất
2. Những hiện tượng tâm lý xã hội phổ biến trong tập thể lao động
3. Người lãnh đạo và công việc quản lý.
6. Học liệu
6.1.Học liệu bắt buộc:
1. Trần Trọng Thuỷ . Tâm lý học lao động. Tập bài giảng. Phòng tư liệu
Khoa Tâm lý học
2. Đào Thị Oanh. Tâm lý học lao động. NXB ĐHQG. 2000. Thư viện
ĐHQG HN. Phòng tư liệu Khoa Tâm lý học.
3. Harold Koontz; Cyril Odonnell; Heinz Weihrich. Những vấn đề cốt yếu
trong quản lý. NXB Khoa học kỹ thuật 1994. Phòng tư liệu Khoa Tâm lý
học.
6.2.Học liệu tham khảo:

10
4. Phạm Mạnh Hà. Hoạt động hướng nghiệp và tư vấn nghề. Tập bài giảng.
Phòng tư liệu Khoa Tâm lý học.
5. Jonh Arnod. Work psychology. Prentice Hall 2005. Phòng tư liệu Khoa
3
Nội dung 2
3

2 5
Nội dung 3
2
2
4
Nội dung 4
2

2 4
Nội dung 5
2
1
1
điểm
Nội dung chính
Yêu cầu SV
chuẩn bị
Ghi
chú

11
Lí thuyết
(2 h)

ĐHKHXH
&NV
Những vấn đề chung của
Tâm lý học lao động (đối
tượng, mục đích, nhiệm
vụ, mối quan hệ Tâm lý
học lao động với các
ngành khoa học khác.
Các quan điểm lý luận và
phương pháp luận trong
Tâm lý học lao động.
Các phương pháp nghiên
cứu trong Tâm lý học lao
động
Q1 (2-18)
Q2 (9-26)

Tự học
(0 h)
Lý thuyết
(1h)
ĐHKHXH
&NV
Các vấn đề phân công lao
động.
Vấn đề chế độ lao động

Q 1 (19 - 26)
Q 2 (198-12
và nghỉ ngơi
- Sự mệt mỏi
- Sức làm việc
203)
Q3 (257 -
278)

Nội dung 2 tuần 3

Hình thức
tổ chức dạy
học
Thời
gian, địa
điểm
Nội dung 2 tuần 4
Hình thức
tổ chức dạy
Thời
gian, địa
Nội dung chính
Yêu cầu SV
chuẩn bị
Ghi
chú

13
học
điểm
Thảo luận
(2 h)
ĐHKHXH
&NV
Vấn đề tổ chức môi
trường làm việc
+ Sắp xếp vị trí nơi làm
việc
+ Sắp xếp vị trí máy móc
và nguyên vật liệu
Q 2 (140 -
155)
60)
Q 2 ( 213 -
223) Nội dung 3 tuần 6 14
Hình thức
tổ chức dạy
học
Thời
gian, địa
điểm
Nội dung chính
Yêu cầu SV
chuẩn bị
Ghi
chú
Tự học
(2 h)
ĐHKHXH
&NV
Vận dụng các biện pháp
đảm bảo an toàn lao động
trong hoạt động lao động
sản xuất.
Q 2 ( 223 -
236)

Hình thức
tổ chức dạy
học
Thời
gian, địa
điểm
Nội dung chính
Yêu cầu SV
chuẩn bị
Ghi
chú
Thảo luận
(2 h)
ĐHKHXH
&NV
Thảo luận việc vận dụng
các biện pháp kích thích
lao động đối với từng loại
đối tượng lao động
Q 3 (478 -
498) 15

Nội dung 5, tuần 9

Hình thức
tổ chức dạy
học

Q 1 ( 61 - 69) Nội dung 5 tuần 10

Hình thức
tổ chức dạy
học
Thời
gian, địa
điểm
Nội dung chính
Yêu cầu SV
chuẩn bị
Ghi
chú
Lý thuyết
(1 h)
ĐHKHXH
&NV
Việc thiết kế các bộ phận
điều khiển và những
nguyên tắc trong thiết kế
các bộ phận điều khiển
của thiết bị công nghiệp.
Q 2( 140 -
155)
Q 1 (69 - 79)
chú
Lý thuyết
(2 h)
ĐHKHXH
&NV
Những vấn đề liên quan
đến chọn nghề và công
tác hướng nghiệp, các
biện pháp tổ chức hướng
nghiệp cho người lao
động trong tổ chức
Q 2 (78 - 90)
Q 4 (5 - 35) Nội dung 6, tuần 12
Hình thức
tổ chức dạy
Thời
gian, địa
Nội dung chính
Yêu cầu SV
chuẩn bị
Ghi
chú

17
học
điểm
Lý thuyết

Yêu cầu SV
chuẩn bị
Ghi
chú
Thực hành
(2 h)
ĐHKHXH
&NV
Thực hành tuyển chọn
nhân sự theo các vị trí lao
động cần tuyển chọn
Kỹ năng
phân tích
công việc
Kỹ năng
phỏng vấn
nhân sự
Kỹ năng sử
dụng trắc
nghiệm tâm
lý
Q 4 (57 - 70) 18

Nội dung 6+7, tuần 14

Hình thức
tổ chức dạy

Q2 (176-186) Nội dung 7, tuần 15
Hình thức
tổ chức dạy
học
Thời
gian, địa
điểm
Nội dung chính
Yêu cầu SV
chuẩn bị
Ghi
chú
Lý thuyết
(2 h)
ĐHKHXH
&NV
Các hiện tượng tâm lý xã
hội thường gặp trong các
tập thể lao động
Các vấn đề liên quan đến
vai trò của người lãnh
đạo trong việc giải quyết
các vấn đề phát sinh
Q2 (174 -
197)
Q3 (498-511
và 534- 560)

- Chuẩn bị bài đầy đủ
- Tích cực tham gia ý kiến
9.1.3. Hình thức kiểm tra định kỳ

20
Kiểm tra bài chuẩn bị tại nhà hoặc quá trình tham gia phát biểu trong
thảo luận.
9.2. Kiểm tra giữa kỳ (1 giờ tín chỉ)
9.2.1. Mục đích:
Đánh giá tổng hợp kiến thức và các kĩ năng thu được sau nửa học kỳ,
làm cơ sở cho việc điều chỉnh, cải tiến cách dạy và học.
9.2.2. Mục tiêu:
Kiểm tra đánh giá kiến thức, kĩ năng đọc, viết, kĩ năng phân tích, tổng
hợp, phê phán các vấn đề, quan điểm nghiên cứu.
9.2.3. Các tiêu chí đánh giá:
Thể hiện sự nắm vững vấn đề mà giảng viên yêu cầu đồng thời có khả
năng vận dụng kiến thức được học vào giải quyết các bài tập tình huống.
9.2.4. Hình thức: Bài làm viết trên lớp (1 giờ tín chỉ)
9.3. Bài thi cuối kỳ: (2 giờ tín chỉ)
9.3.1. Mục đích:
+ Đánh giá khả năng tổng hợp, khái quát và vận dụng kiến thức và kỹ
năng thu được trong môn học.
9.3.2. Các tiêu chí đánh giá:
+ Xác định đúng nội dung, nhiệm vụ câu hỏi của đề thi một cách rõ
ràng, hợp lý.
+ Thể hiện kĩ năng phân tích, tổng hợp trong việc giải quyết các nội
dung của đề thi.
+ Trình bày rõ ràng, lô gíc và đầy đủ các nội dung theo yêu cầu
+ Ngôn ngữ trong sáng, trích dẫn hợp lệ.
9.3.3. Hình thức:

Giáo viên biên soạn

PGS.TS. Nguyễn Hữu Thụ

PGS.TS. Nguyễn Hữu Thụ

Ths. Phạm Mạnh Hà