ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP LỊCH SỬ 2014-2015
( TRƯỜNG THPT TAM DƯƠNG )
Câu 1: Hãy cho biết những chuyển biến về các mặt: kinh tế, văn hóa, xã hội
nước ta thời Bắc thuộc.
a. Về kinh tế
- Trong nông nghiệp: Công cụ sắt được sử dụng phổ biến, công cuộc khai
hoang được đẩy mạnh, thuỷ lợi mở mang ⇒ Năng suất lúa tăng hơn trước.
- Thủ công nghiệp, thương mại có sự chuyển biến đáng kể.
+ Nghề cũ phát triển hơn: Rèn sắt, khai thác vàng bạc làm đồ trang sức.
+ Một số nghề mới xuất hiện như làm giấy, làm thuỷ tinh.
+ Đường giao thông thuỷ bộ giữa các vùng quận hình thành.
b. Về văn hoá, xã hội:
- Về văn hóa:
+ Một mặt ta tiếp thu những tích cực của văn hoá Trung Hoa thời Hán –
Đường như: ngôn ngữ, văn tự.
+ Bên cạnh đó nhân dân ta vẫn giữ được phong tục tập quán: Nhuộm răng,
ăn trầu, làm bánh chưng, bánh dày, tôn trọng phụ nữ.
→ Nhân dân ta không bị đồng hoá.
- Về xã hội:
+ Nhân dân > < chính quyền đô hộ Đấu tranh chống đô hộ.♦
+ Ở một số nơi nông dân tự do bị nông nô hoá, bị bóc lột theo kiểu địa tô
phong kiến.
Câu 2: Vì sao trong hơn 1000 năm Bắc thuộc, với chính sách đồng hóa tàn
bạo, khốc liệt của kẻ thù song nhân ta vẫn giữ được tiếng nói và các phong tục
tập quán tốt đẹp?
• Do lòng yêu nước, ý thức dân tộc nên các phong tục tập quán của người
Việt vẫn được duy trì trong nhân dân ta.
• Kẻ thù chỉ chiếm được lãnh thổ đất nước song không thể chiếm được trái
tim và tình cảm của nhân dân ta.
• Chính sách đô hộ tàn bạo càng làm cho nhân dân căm thù, khi có cơ hội là

- Ở trung ương: đứng đầu là vua, dưới có tể tướng và một số qua đại thần.
Bên dưới là các cơ quan: sảnh, đài, viện, cục.
- Ở địa phương: chia làm các lộ, trấn. dưới lộ là các: phủ, huyện, châu, xã.
❖
Thời Lê sơ:
- Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi vua, nhà nước quân chủ mới được tổ chức theo
mô hình thời Lý - Trần - Hồ với một số thay đổi.
- Đến thời Lê Thánh Tông với cuộc cải cách hành chính, tổ chức bộ máy
nhà nước ở trung ương và địa phương có những thay đổi và chặt chẽ và
thống nhất hơn:
+ Trung ương: Vua trực tiếp nắm 6 bộ cùng với Ngự sử đài, Hàn lâm viện.
+ Cả nước chia thành 13 đạo, thừa tuyên mỗi đạo có 3 ti. Dưới đạo là: Phủ,
huyện, Châu, Xã.
Câu 5: Lập niên biểu các cuộc kháng chiến thời kì phong kiến độc lập thế kỉ X
– XV
Cuộc kháng
chiến
Thời gian Quân
xâm lược
Người chỉ huy Trận quyết chiến chiến
lược
Chống Tống
thời Tiền Lê
980 – 981 Tống Lê Hoàn Trên sông Bạch Đằng
Chống Tống
Thời Lý
1075 - 1077 Tống Lý Thường Kiệt Trên sông Như Nguyệt
Ba lần chống
Mông-
Nguyên

tục.
Câu 7: Phân tích hậu quả của tình trạng đất nước bị chia cắt thời Trịnh
Nguyễn phân tranh.
• Chiến tranh gây bao cảnh thương đau tang tóc cho nhân dân
• Đất nước không ổn định, chiến tranh liên miên làm cho kinh tế suy yếu.
• Đất nước bị chia cắt làm suy yếu sức mạnh đoàn kết dân tộc, kẻ thù bên
ngoài lợi dụng xâm lược.
Câu 8: Hãy cho biết sự hưng khởi của các đô thị nước ta từ thế kỉ XVI đến thế
kỉ XVIII. Tại sao đến giữa thế kỉ XVIII, ngoại thương nước ta dần suy yếu, đô
thị lụi tàn?
- Thế kỷ XVI – XVIII nhiều đô thị mới hình thành phát triển hưng thịnh.
- Thăng Long – kẽ chợ với 36 phố phường trở thành đô thị lớn của cả nước.
- Những đô thị mới như: Phố Hiến (Hưng Yên), Hội An (Quảng Nam), Thanh
Hà (Phú Xuân – Huế) trở thành những nơi buôn bán sầm uất.
- Sự hưng khởi của các đô thị thể hiện sự phát triển của thương nghiệp, đặc
biệt là ngoại thương. Tuy nhiên đến giữa thế kỉ XVIII, ngoại thương suy yếu,
một số đô thị lụi tàn do:
+ Chính sách hạn chế ngoại thương, hạn chế giao lưu giữa các vùng của
chính quyền phong kiến.
+ Chế độ thuế khóa nặng nề, hà khắc và phức tạp của triều Nguyễn.
+ Kinh tế sa sút, đời sống nhân dân khó khăn, xã hội không ổn định.
Câu 9: Trình bày nét chính của phong trào Tây Sơn trong việc lật đổ chúa
Nguyễn, vua Lê, chúa Trịnh, thống nhất đất nước. Vai trò của Quang Trung
đối với dân tộc.
❖
Nét chính của phong trào Tây Sơn:
• Vào giữa thế kỉ XVIII, chế độ phong kiến đàng Trong, đàng Ngoài khủng
hoảng sâu sắc.
• Năm 1771, cuộc khởi nghĩa nông dân Tây Sơn bùn nổ.Từ Tây Sơn, cuộc
khởi nghĩa đã phát triển, lật đổ chính quyền họ Nguyễn ở đàng Trong, làm

tranh giành độc lập của các thuộc Anh ở Bắc Mỹ.
a. Nguyên nhân:
- Giữa thế kỉ XVIII, nền công thương nghiệp tư bản chủ nghĩa của 13 bang
thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ phát triển mạnh mẽ.
• Chính quyền thực dân Anh ở Bắc Mỹ cản trở sự phát triển của kinh tế
TBCN
• Mâu thuẫn giữa nhân dân 13 bang thuộc địa với thực dân Anh gay gắt
chiến tranh giành độc lập.♦
b. Diễn biến:
- Năm 1773 nhân dân Bô-xtơn tấn công tàu chở chè Anh.
- Năm 1774, đại hội lục địa Phi-la-đen-phi-a họp yêu cầu vua bãi bỏ chính
sách hạn chế công thương nghiệp nhưng không được chấp nhận.
- 4/1775 chiến tranh bùng nổ.
- 5/1775 đại hội lục địa lần 2 họp quyết định thành lập quân đội thuộc địa.
- 4/7/1776, Tuyên ngôn độc lập được thông qua, chính thức thành lập Hợp
chủng quốc Mỹ.
- Năm 1781,chiến tranh kết thúc, quân thuộc địa giành thắng lợi.
Câu 2: Chứng minh thời kì chuyên chính Gia-cô-banh là đỉnh cao của cách
mạng tư sản Pháp.
• Chính quyền cách mạng đã thi hành các biện pháp: xóa bỏ mọi nghĩa vụ
của nông dân đối với phong kiến, chia ruộng đất cho nông dân, quy định
giá các mặt hàng bán cho dân nghèo….
• Ban hành lệnh tổng động viên, xây dựng quân đội cách mạng hùng mạnh,
nhờ đó đánh bại ngoại xâm và nội phản.
• Vì nội bộ chia rẽ nên phái Gia-cô-banh bị đảo chính 27/7/1794.
Với những chính sách mang lại quyền lợi cho đại đa số nhân dân lao động thời kì
chuyên chính Gia-cô-banh thật sự là đỉnh cao của cách mạng tư sản Pháp.♦
Câu 3: Trình bày những thành tựu chủ yếu của cách mạng công nghiệp ở
nước Anh thế kỉ XVIII –XIX.
• Những phát minh đầu tiên xuất hiện trong công nghiệp dệt vải bông…máy

động. Do đó Công xã Pa-ri được coi là nhà nước kiểu mới.♦

❖
Ý nghĩa lịch sử: Mặc dù công xã chỉ tồn tại trong 72 ngày nhưng nó có ý
nghĩa rất lớn:
- Công xã là một hình ảnh thu nhỏ của chế độ xã hội mới.
- Phát huy mạnh mẽ chủ nghĩa anh hùng cách mạng.
- Những chính sách mà công xã đề ra đã thể hiện sự sáng tạo trong việc xây
dựng hình thức nhà nước kiểu mới dựa trên lợi ích của đa số nhân dân lao động.
- Để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý như: Cách mạng muốn thắng lợi phải
có đảng chân chính lãnh đạo, thực hiện liên minh công – nông chặt chẽ, kiên
quyết trấn áp kẻ thù.
Câu 6: Trình bày hoàn cảnh lịch sử bùng nổ và những hình thức đấu tranh
đầu tiên của giai cấp công nhân quốc tế.
❖
Hoàn cảnh lịch sử dẫn tới bùng nổ phong trào công nhân quốc tế:
• Giai cấp công nhân ra đời, lớn mạnh cùng với sự hình thành và phát triển
của CNTB.
• Trong các công xưởng, công nhân phải làm việc hết sức vất vả: trung bình
tử 14 – 15 giờ mỗi ngày….
• Việc sử dụng máy móc làm cho công nhân phải sống trong cảnh đe dọa
mất việc làm.
Đó là nguyên nhân thúc đẩy công nhân đứng lên đấu tranh.♦
❖
Hình thức đấu tranh buổi đầu của giai cáp công nhân:
• Phong trào đập pha máy móc, đốt công xưởng. Xuất phát từ nhận thức còn
hạn chế, lầm tưởng máy móc là nguồn gốc gây nên nổi khổ cho họ. Đây là
phong trào mang tính tự phát và là hình thức đấu tranh sơ khai đầu tiên của
giai cấp công nhân.
• Hình thức bãi công đòi tăng lương, giảm giờ làm. Đây là hình thức đấu