Tài liu ôn thi công chc v NNVN
1
Suătm bi phuong1290
CHUYểNă 1
B MÁYăNHĨăNC CNG HOÀ XÃ HI
CH NGHAăVIT NAM


I/ KHÁI NIM B MÁYăNHĨăNC,ăCăQUANăNHĨăNC:
1/ Khái nim b máyăNhƠănc:
*Bămáyănhàă nc:ă làăhă thngă cácăcăquanănhàă ncăđcătă chcă vàăhotă
đngătrênăcăsănhngănguyênătcăchung,ăthngănht,ănhmăthcăhinănhimăv,ăchcă
nngăchungăcaănhàănc.
*B máyănhàăncăCHXHCNVNăcóăđcătrng:
- Căcu t chc, hotăđng ca b máyănhàănc boăđm tính thng nht ca
quyn lcănhàănc. Tt c quyn lcănhàănc thuc v nhân dân, nhân dân thc hin
quyn lcănhàăncăthôngăquaăcácăcăquanăđi din do nhân dân lpăra.ăCácăcăquană
khác caănhàăncăđu bt ngun t căquanăđi din dân c, chu trách nhim và báo
cáoătrcăcăquanăđó.
- Tuy b máyănhàăncătaăđc t chc theo nguyên tc tp trung, quyn lc nhà
nc là thng nht,ănhngătrongăb máyănhàănc có s phân công, phi hp gia các
căquanăthc hin các quyn lpăpháp,ăhànhăpháp,ătăpháp nhm tránh s chng chéo,
mâu thun, ln ln chcănngăgia chúng.
- B máyănhàănc thng nht qunălỦăcácălnhăvc khác nhau caăđi sng xã
hi.
*Chcănngăca b máyănhàănc: th hinătrênăbaălnhăvc hotăđng: lp pháp,
hànhăpháp,ătăpháp.
+ăTrênălnhăvc lp pháp: B máyănhàănc th ch hoáăđng li,ăquanăđim
caăng Cng Sn thành pháp lut caănhàănc.
+ Trênălnhăvc hành pháp: B máyănhàănc bng hotăđng c th,ăđaăphápă

nc, giám sát vic tuân theo hin pháp và pháp lut.
*Căcu t chc ca QH gm:
+ U banăThng v QH
+ Hiăđng dân tc
+ Các u ban QH
+ăoànăđi biuăQHăvàăđi biu QH
a/ U ban thng v QH:
- UBTVQHălàăcăquanăthòngătrcăcaăQHăgmăcó:ăChătchăQH,ăcácăphóăchă
tchă QH,ă cácă uă viênă đcă lpă raă tiă kă hpă thă nhtă miă khoáă QH.ă Thànhă viênă
UBTVQHăkhôngăthăđngăthiălàăthànhăviênăchínhăph.
- Vi chcănngălàăcăquanăthng trc caăQH,ăUBTVQHăđc hin pháp trc
tip trao nhng nhim v, quyn hn c th,ăđng thiăđc thc hin mt s nhim v,
quyn hn ca QH gia hai k hp ca QH.
Nhng nhim v, quyn hn ca UBTVQH do hinăphápăquyăđnhăđc c th
hoá trong lut t chc QH th hin v tríăphápălỦăđc bit caăcăquanăthng trc ca
QH trongăcăcu t chc ca QH. Vic thc hin nhim v, quyn hnăđóăchínhălàăs
boăđm tính hotăđng liên tc ca QH bên cnhăcácăcăquanăkhácăcaănhàănc.
- UBTVQHălàăngi t chc hotăđng ca QH: công b, ch trì vic bu c đi
biu QH, t chc chun b vic triu tp, ch trì các k hp ca QH; ch đo,ăđiu hoà
phi hp hotăđng ca hiăđng dân tc, các u ban ca QH, gi mi liên h cht ch
viăđoànăđi biu QH.
- UBTVQH thc hin mt phn chcă nngă lp pháp, giám sát ti cao, quyn
đnh nhng vnăđ quan trng nht caăđtănc, t chc b máyănhàănc.
- Ban hành pháp lnh v nhng vnăđ đcăQHătraoătrongăchngătrìnhălàmă
lut ca QH, gii thích hin pháp, lut, pháp lnh.
- Thc hin quyn giám sát vic thi hành hin pháp, lut, ngh quyt ca QH,
pháp lnh, ngh quyt ca UBTVQH; giám sát hotăđng ca chính ph, toà án nhân

Tài liu ôn thi công chc v NNVN
3

hiăđng dân tcăđc lp ra nhmăgiúpăchoănhàănc gii quyt có hiu qu các vnăđ
dân tc.
Hiăđng dân tc nghiên cu, kin ngh vi QH nhng vnăđ dân tc, thc hin
quyn giám sát vic thi hành chính sách dân tc,ăcácăchngătrình,ăk hoch phát trin
kinh t - xã hi minănúiăvàăvùngăcóăđng bào dân tc thiu s. Ngoài ra, hiăđng dân
tc còn thmăđnh các d án lut, pháp lnhăvàăcácăvnăbn khác caănhàănc có liên
quanăđn vnăđ dân tc, có quyn kin ngh v lut, pháp lnh, v chngătrìnhălàmă
lut ca QH.
Căcu ca hiăđng dân tc có: ch tch, các phó ch tch và các u viên do QH
bu,ătrongăđóăcóămt s thành viên làm vic theo ch đ chuyên trách.
c/ U ban ca QH:
Các u ban caăQHăđc thành lpătheoăcácălnhăvc hotăđng ca QH nhm
giúp QH thc hin nhim v, quyn hnătrênăcácălnhăvc caăđi sng xã hi. Các u
ban ca QH là hình thcăthuăhútăcácăđi biu vào vic thc hin công tác chung ca QH.
Nhim v ca các u ban QH là nghiên cu,thm tra d án lut, kin ngh v
lut, pháp lnh và các d án khác, nhngăbáoăcáoăđc QH hoc UBTVQH có ý kin v

Tài liu ôn thi công chc v NNVN
4
Suătm bi phuong1290
chngătrìnhăxâyădng lut, pháp lnh; thc hin quyn giám sát trong phm vi nhim
v, quyn hn do pháp lutăquyăđnh, kin ngh nhng vnăđ thuc phm vi hotăđng
ca u ban.
QH thành lp 7 u ban: u ban pháp lut; u ban kinh t - ngân sách; u ban
quc phòng, an ninh; u banăvnăhoáă- giáo dc thanh niên, thiuăniênăvàănhiăđng; u
ban v các vn đ xã hi, u ban khoa hc ậ công ngh - môiătrng; u banăđi ngoi.
Căcu ca u ban QH gm có: ch nhim, phó ch nhim và các u viên, trong
đóăcóămt s thành viên hotăđng theo ch đ chuyên trách.
d/ i biu QH:
i biuăQHălàăngiăđi din cho ý chí, nguyn vng caănhânădân,ăđng thi

Niăthc hin quyn giám sát ti cao caăQHăđi vi các hotăđng caăcăquană
nhàănc;ăniăraăđi ca các quyt sách caănhàănc liên quan trc tipăđn phát trin
đtănc, xã hi v miăphngădin.

Tài liu ôn thi công chc v NNVN
5
Suătm bi phuong1290
QH hp miănmăhaiăk.ăTrongătrng hp cn thit, theo yêu cu ca ch tch
nc, th tng chính ph hoc ít nht 1/3 s đi biu, QH có th tin hành k hp bt
thng. Vic triu tp và chun b, ch trì các cuc hp ca QH do UBTVQH thc
hin.
Ti k hp th nht ca mi khoá QH, vnăđ tăcáchăđi biuăđcăquyăđnh: bu
các chcădanhălưnhăđo cao nht trong b máyănhàănc. Ti các k hp khác, QH thc
hin chcănng,ănhim v thông qua vic bàn bc, tho lun, quytăđnh các d án k
hochănhàănc, tng d toán ngân sách, các báo cáo d án lut và các d án phát trin
kinh t - xã hi khác caănhàănc theo trình t:
+ăCácăcăquanăson tho, trình bày d ánătrc QH.
+ Thuyt trình vic thm tra d án.
+ Tho lun d án.
+ Biu quyt thông qua d án.
Mt phn thi gianăthíchăđángăca các k hp QH dành cho cht vn caăđi biu
QHăđi vi ch tchănc, ch tch QH, chính ph, các thành viên ca chính ph, chánh
án toà án nhân dân ti cao, vinătrng vin kim sát nhân dân tiăcao.ăâyălàăbin pháp
thc hin hu hiu quyn giám sát ca QH. Nhngăngi b cht vn có trách nhim
phi tr li cht vnătheoăquyăđnh ca pháp lut.
2/ Ch tchănc CHXHCNVN:
Ch tchălàăngiăđngăđuănhàănc, thay mtănhàănc trong các quan h đi
niăvàăđi ngoi
Ch tchănc có phm vi, quyn hn khá rng, bao quát nhiuălnhăvc caăđi
sng chính tr, xã hi.

hin pháp, lut, ngh quyt ca QH, pháp lnh, ngh quyt ca u banăthng v QH;
lnh, quytăđnh ca ch tchănc. Trong hotăđng, chính ph phi chu trách nhim
vàăbáoăcáoăcôngătácătrc QH, u banăthng v QH và ch tchănc.
Viătăcáchălàăcăquanăhànhăchínhănhàănc cao nht ca c nc, chính ph có
chcănngăthng nht qun lý tt c cácălnhăvc caăđi sng xã hi,ălưnhăđo thng
nht b máyăhànhăchínhănhàănc t trungăngăđnăcăs v t chc cán b, boăđm
thi hành hin pháp và pháp lut, qun lý vic xây dng kinh t quc dân, thc hin
chính sách tài chính tin t quc gia, qun lý y t, giáo dc, qunălỦăngânăsáchănhàănc.
Thi hành các bin pháp cn thit bo v quyn, li ích hp pháp ca công dân, qun lý
côngătácăđi ngoi, thc hin chính sách xã hi caănhàănc.
Khi thc hin chcănngăqunălỦ,ăđiu hành các quy trình xã hi, hotăđng ca
chính ph ch tuân theo hin pháp, lut, pháp lnh, ngh quyt caăcácăcăquanăquyn
lcănhàănc.
Trong quá trình thc hin nhim v, quyn hn, chính ph có toàn quyn gii
quyt công vic vi tính sáng to, ch đng, linh hot tránhăđc s can thip t cácăcă
quan khác và s chng chéo v chcănng,ănhim v.
Chính ph có quyn tham gia vào hotăđng lp pháp bng quyn trình d án
lutătrc QH, d án pháp lnhă trc u banăthng v QH, trình QH các d án k
hoch, ngân sách nhàănc và các d án khác.
b/ C cu thành phn ca chính ph:
Theo hin pháp 1992, chính ph có th tng chính ph đcăquyăđnhălàăngi
đngăđu chính ph, do QH bu ra trong s đi biu QH. Các phó th tng, b trng,
th trng,ăcácăcăquanăngangăb là thành viên chính ph,ăđc th tng chính ph la
chn, không nht thit phiălàăđi biuăQHăvàăđ ngh sang QH phê chun. Trong chính
ph không t chcăraăcăquanăThng v mà mt trong các Phó th tngăđm nhim
chc v Phó th tngăthng trc.
Ch đ làm vic ca Chính ph là s kt hp ch đ lưnhăđo tp th vi ch đ
th trng. Nhng vnăđ quan trng có tính chinălc ca hotăđng hành pháp do tp
th bàn bc, tho lun, quytăđnhătheoăđaăs. Nhng vnăđ có tính tác nghip,ăđiu
hành hàng ngày, vnăđ xây dng b máyăhànhăphápăđcăquyăđnh do th tng gii

lc phát trin kinh t - xã hi chung, xây dng các d án k hoch tng hpăvàăcânăđi
liên ngành, xây dng ch đ chínhăsáchăchungă(thamămu)ăhoc t nó ra nhngăvnăbn
pháp quy thucă lnhă vc ph trách,ăhng dn toăđiu kină đ các b, các cp, các
ngành hoàn thin nhim v.
B trng là thành viên chính ph,ăngiăđngăđuăcăquanăqun lý ngành hay
lnhă vc, mt mt tham gia cùng chính ph quytă đnh tp th nhng nhim v ca
chính ph ti các k hp chính ph; mt khác chu trách nhim qunălỦănhàănc v lnhă
vc ngành mình ph trách trong phm vi c nc.
4/ăHNDăvƠăUBND:
HNDă vàă UBNDă (chínhă quyn,ă đaă phng)ă đc thit lp  các cp hành
chính, lãnh th: tnh, huyn và xã.
Cácăcăquanăchínhăquynăđaăphngăđc thit lpăđ qunălỦăđaăphngăbo
đm thc hin thng nht, có hiu qu hin pháp, lut,ăcácăvnăbnăcăquanănhàănc
cpătrênătrênăđa bàn lãnh th.
a/ V hi đng nhân dân:
HNDălàăcăquanăquyn lcănhàănc  đaăphng,ăđi din cho ý chí, nguyn
vng và quyn làm ch ca nhânădân,ădoănhânădânăđaăphngăbu ra, chu trách nhim
trcănhânădânăđaăphngăvàăcăquanănhàănc cp trên.
Trong quá trình hotă đng,ă HNDăchu s giámă sát,ăhng dn caăcă quană
quyn lcănhàănc cao nht thông qua u banăthng v QH; s kim tra hng dn
ca chính ph, chu trách nhimătrcănhânădânăđaăphngăvàăcăquanănhàănc cp
trên.
i dinăchoănhânădânăđaăphng,ăHNDăcnăc vào quytăđnh caăcácăcă
quanănhàănc  trungăng,ăquytăđnh nhng ch trngăbin pháp quan trngăđ phát
huy timănngăcaăđaăphng,ăxâyădng và phát trinăđaăphngăv kinh t - xã hi,
cng c quc phòng, an ninh, nâng cao mc sng caănhânădân,ălàmătrònănghaăv đi
viănhàănc; giám sát hotăđng caă thng trcă HND,ă toàăánănhână dân,ăvàăvin
kim sát nhân dân cùng cp; giám sát thc hin ngh quyt caăHND,ăvic tuân theo

Tài liu ôn thi công chc v NNVN

tch nht thit phiălàăđi biuăHNDăcùngăcpădoăHNDăbu ra, các chc danh khác
trong UBND không nht thit phi bu t đi biuăHND.
Trong nhim k nu khuyt ch tch UBND thì ch tchăHNDăcùngăcp gii
thiuăngi ng c ch tchăUBNDăđ HNDăbu.ăNgiăđc gi chc v ch tch
UBND trong nhim k không nht thitălàăđi biuăHND.
UBNDăđc ban hành quytăđnh và ch th đ thc hin nhim v và quyn hn
caămình.ăUBNDăcóăcácăcăquanăchuyênămônăđ giúp thc hin các chcănngăqun lý
nhàănc  đaăphngăvàăboăđm s thng nht qun lý ca ngành hocălnhăvc công
tác t trungăngăđnăcăs.
5/ Toà án nhân dân và vin kim sát nhân dân:
Toà án nhân dân và vin kimăsátănhânădânănc CHXHCNVN, trong phm vi
chcănngăca mình, có nhim v bo v pháp ch XHCN, bo v ch đ XHCN và
quyn làm ch ca nhân dân; bo v tài sn caă nhàă nc, ca tp th; bo v tính
mng, tài sn, t do, danh d và nhân phm ca công dân.

Tài liu ôn thi công chc v NNVN
9
Suătm bi phuong1290
Toà án nhân dân và vin kim sát nhân dân là nhng khâu trng yu,ăcăbn
thuc h thngăcácăcăquanătăpháp,ăthc hin quynătăpháp.
a/ Toà án nhân dân:
Toà án nhân dân thc hin nhim v bo v pháp lut thông qua hotăđng xét
x.ăâyălàăchcănngăriêgăcóăca các toà án.
Hin pháp 1992: "Toà án nhân dân tiăcao,ăcácătoàăánănhânădânăđaăphng,ăcácă
toà án quân s và các toà án khác do lută đnh là nhngă că quană xétă x caă nc
CHXHCNVN"ă(điu 127)
* Hotăđng xét x caăcácătoàăánăcóăđcăđimăđc thù:
- NhânădanhănhàăncăCHXHCNVN,ăcnăc vào pháp lut caănhàăncăđaăraă
phán xét quytăđnh cui cùng nhm kt thúc v án, là s th hin trc tipătháiăđ, quan
đim caănhàăncăđi vi mt v án c th.ăTháiăđ,ăquanăđimăđóăchínhălàăs th hin


Tài liu ôn thi công chc v NNVN
10
Suătm bi phuong1290
- Toà án nhân dân xét x công khai, tr trng hpăđc bit do lutăđnh.
- Toà án boăđm quyn bào cha ca b cáo và quyn bo v quyn và li ích
hp pháp caăđngăs.
- Công dân thuc các dân tcăítăngiăđc quyn dùng ting nói và ch vit dân
tcămìnhătrc phiên toà.
- Các bn án, quytăđnh caătoàăánănhânădânăđưăcóăhiu lc pháp lut phiăđc
tôn trng và chp hành nghiêm chnh.ăTrongătrng hp cn thităđ boăđm thi hành
các bn án, quytăđnh caătoàăán,ănhàănc thc hin s cng ch tngăng.

b/ Vin kim sát nhân dân:
Kim sát vic tuân theo pháp lut, thc hin quyn công t theoăquyăđnh ca
hin pháp và pháp lut là chcănngăriêngăcóăca vin kim sát nhân dân trong thc hin
quynătăpháp,ănhm boăđm cho pháp lutăđc thi hành nghiêm chnh, thng nht
trong phm vi c nc.
* Nhim v, quyn hn c th ca vin kim sát:
- Kim sát vic tuân theo pháp lută đi viă cácăvnăbn pháp quy caăcácăcă
quan t cpăđ tr xung.
- Kim sát vic tuân theo pháp lut trong vicăđiu tra caăcácăcăquanăđiu tra.
- Kim sát vic tuân theo pháp lut trong vic xét x ca toà án nhân dân và thc
hin quyn công t theo pháp lut.
- Kim sát vic tuân theo pháp lut caătoàăánănhânădân,ăcăquanăthiăhànhăán,ăchp hành
viênăcăquan,ăđnăv cá nhân có liên quan trong vic thi hành án.
- Kim sát vic tuân theo pháp lut caăcácăcăquan,ăđnăv vàăngi có trách nhim
trong vic giam gi, ci to.
* V phngădin t chc:
Vin kim sát nhân dân là h thngăcăquanăbaoăgm: vin kim sát nhân dân ti cao,

Quan h công tác trong b máyănhàănc gm:
- Quan h công tác giaăcácăcăquanănhàănc.
- Quan h ni b trong mtăcăquan.
a/ Quan h công tác gia các c quan nhà nc đc th hin tính cht ca các quan
h:
+ Th nht: Quan h theo cp. Trong quan h nàyăcăquanăcp trên quytăđnh và cp
di phi chp hành. Tính k cngăca quan h này trong qunălỦăhànhăchínhă nhàă nc
đc th hin  ch quytăđnh phiăđc chp hành ngay, nu có vnăđ vng mc phiăđ
ngh và gii quyt sau, tr ni dung quytăđnh vi phm pháp lut rõ ràng.
+ Th hai: Quan h song trùng trc thuc trong quan h nàyăcăquan,ăt chc, cá nhân
chu s tácăđng qun lý ca hai ch th:
- Mt ch th thc hin quan h trc thuc v t chc.
- Ch th khác thc hin quan h trc thuc v chuyên môn.
Trongătrng hp này có quan h "ngang" và quan h "dc".
+ Th ba: Quan h ch t, phi hp.ăTrongătrng hp này mtăcăquan,ăt chc khi
thc hin nhim v, quyn hn phi phi hp, hp tác viăcăquan,ăt chc, cá nhân khác
theo quyăđnh ca pháp lut. Quá trình thc hin quan h đ thng nht ý kinăthamămu,ă
giúp vic hocăđ ban hành nhngăvnăbn liên tch.
b/ Quan h công tác trong mt c quan nhà nc: gm
+ Th nht: Quan h gia t chc, chc v có thm quyn và t chc, cá nhân tham
muăgiúpăvic.
+ Th hai: Quan h giaăngiăđngăđuăcăquanăvàăcp phó caăngiăđngăđuăcă
quan viătăcáchălàăngiăgiúpăngiăđngăđuăcăquanăthc hin nhim v vàăđcăngi
đngăđuăcăquanăphânăcôngăph trách mt s lnhăvc công tác hoc u quyn thc hin
nhim v c th.
+ Th ba: Quan h ch t phi hp giaăcácăcăcu t chc caăcăquanătrongăthc hin
nhim v thamămu,ăhng dn, giúp vic.
c/ Mc đích ca vic quan h trong b máy nhà nc:

Tài liu ôn thi công chc v NNVN

phngădin:
Th nht: Chính ph viătăcáchălàăcăquanăchp hành cao nht caăcăquană
quyn lcăNhàănc cao nht thc hin quyn lp quy bng vicăbanăhànhăcácăvnăbn
phápăquyădi lutăđ thc hinăcácăđo lut ca quc hi có tính cht bt buc trên
phm vi c nc mà các b vàăcácăđaăphngăcóănghaăv phi thc hin.
Th hai: Chính ph viătăcáchălàăcăquanăhànhăchínhăNhàănc cao nht ca
nc CHXHCN Vit nam, là cp cao nht ca toàn b h thng hành chính Nhàănc

2.Nhim v và quyn hn ca Chính ph đcăquyăđnhătiăđiuă112ăHPă1992ă
SaăđiăvàăchngăIIătăđiuă18ăđnăđiuă19ăcaălutătăchcăChínhăphănmă2002ătrênă
ttăcăcácălnhăvcăchínhătr,ăkinhăt,ăvnăhoá,ăxưăhi,ăqucăphòng,ăanăninhăđiăngoi.
Nhng quyn rtăcăbn ca Chính ph là:

Tài liu ôn thi công chc v NNVN
13
Suătm bi phuong1290
- Quyn kin ngh lp pháp: Thc hin d thoăcácăvnăbn lut trình Quc hi,
các pháp lnh trình UBTV Quc hi, các d án khoa hcăNhàănc, ngân sánh Nhà
nc, các chính sách ln v đi ni,ăđi ngoi trình Quc hi.
- Quyn lp quy tcălàăbanăhànhăcácăvnăbn có tính cht quy phm nhm thc
hin các ch trng,ăchínhăsáchăphápălut caăNhàănc thng nht.
- Quyn qun lý và điu hành toàn b công cuc xây dng kinh t,ăvnăhoá,ăxưă
hi …ătheoăđúngăđng li ca ng, pháp lut caăNhàănc và h thng quy phm
ca Chính ph.
- Quyn xây dng và lụnh đo toàn b h thng các t chcăcácăcăquanăqun
lỦăNhàănc, thành lpăcácăcăquanătrc thucăvàăcácăcăquanăgiúpăvic cho th tng
Chính ph.
- Quyn t chc các đnă v, sn xută kinhădoanhăvàălưnhăđo theo k hoch,
đúngăphápălut.
- Quyn hng dn kimătraăHNDăcácăcp.

Suătm bi phuong1290
4.2.TriuătpăvàăchătoăcácăphiênăhpăcaăChínhăph:
4.3.ănghăQucă hiă thànhălpă hocă bưiăbăcácăb,ă căquanăngangăb,ă trìnhă
Qucăhiăphêăchunăđănghăvàăvicăbănhim,ăminănhim,ăcáchăchc,ăchoătăchcăvìălỦă
doăscăkheăhocălỦădoă khácăđiăviăphóăthătng,ăBătrng,ăThătrngăcăquană
ngangăb,ătrongăthiăgianăQucăhiăkhôngăhpătrìnhăChătchăncăquytăđnhătmăđìnhă
chăcôngătácăcaăPhóăthătng,ăBătrng,ăThătrngăcăquanăngangăb.

4.4.ăThànhălpăhiăđng,ăyăbanăthngăxuyênăhocălâmăthiăkhiăcnăthităđă
giúpăthătngănghiênăcu,ăchăđo,ăphiăhpăgiiăquytănhngăvnăđăquanătrngăliênă
ngành.
4.5.Bănhim,ăminănhim,ăcáchăchcăThătrngăvàăchcăvătngăđng;ăphêă
chunăvicăbuăcăcácăthànhăviênăyăbanănhânădânătnh,ăThànhăphătrcăthucătrungă
ng,ă phêă chună vică mină nhim,ă bưiă nhimă cácă thànhă viênă khácă caă UBNDă tnh,ă
thành phătrcăthucătrungăng
4.6.ăQuytăđnhăcácăbinăphápăciătinălăliălàmăvic,ăhoànăthinăbămáyăqunălỦă
nhàănc,ăđăcaoăkălut,ăngnăngaăvàăkiênăquytăđuătranhăchngăthamănhng,ălưngă
phíăquanăliêu,ăháchădch,ăcaăquynătrongăbămáyăvàătrongăcánăb,ăcôngăchcăviênăchcă
nhàănc.
4.7.ăìnhăchăvicăthiăhànhăhocăbưiăbănhngăquytăđnh,ăchăth,ăthôngătăcaă
Bătrng,ăthătrngăcăquanăngangăb,ăquytăđnh,ăchăthăcaăUBNDătnh,ăthànhăphă
trcăthucă trungăngă tráiă viă Hinăpháp,ă lută vàă cácă vnăbn caă cácă că quanăNhàă
ncăcpătrên.
4.8.ăìnhăchăvicăthiăhànhănhngănghăquytăcaăHiăđngănhânădânătnh,ăthànhă
phătrcăthucătrungăngătráiăviăHinăpháp,ălutăvàăcácăvnăbn caăcácăcăquanăNhàă
ncăcpătrên,ăđngăthiăđănghăyăbanăthngăvăQucăhiăbưiăb.
4.9.ă Thcă hină chă đă báoă cáoă trcă nhână dână vă nhngă vnă đă quană trngă
thôngăquaănhngăbáoăcáoăcaăChínhăphătrcăQucăhi,ătrăliăcaăChínhăph điăviă
chtăvnăcaăđiăbiuăQucăhiăvàăỦăkinăphátăbiuăviăcăquanăthôngătinăđiăchúng.


ngành.ăóălàănhnng b có trách nhim ch đo toàn dinăcácăcă quan,ă đnăv hành
chínhăNhàănc s nghip; thc hin chcănngăqunălỦăhànhăchínhăNhàănc trên các
lnhăvc c th do b ph trách. S lng, quy mô ca các b này có th tùy thuc vào
s phát trin kinh t - xã hi, tình hình chính tr sc tc.
3.Vai trò, thm quyn, nhim v ca b trng:
3.1.Trình Chính ph k hoch dài hn,ă5ănmăvàăhàngănmăcaăngành,ălnhăvc,
t chc và ch đo thc hin k hoch nghiên cu khoa hc trong phm vi c nc.
3.2.Chun b các d án Lut, Pháp lnh và các d án khác theo s phân công
ca Chính ph.
3.3. T chc và ch đo thc hin k hoch nghiên cu khoa hc, ng dng tin
b khoa hc công ngh.
Quytăđnh các tiêu chun, quy trình, quy phmăvàăcácăđnh mc kinh t - k
thut ca ngành thuc thm quyn.
3.4. Trình Chính ph vic ký kt, tham gia, phê duytă cácă điuă c quc t
thucăngành,ălnhăvc, t chc và ch đo thc hin k hoch hp tác quc t theo quy
đnh ca Chính ph.
3.5. T chc b máy qunălỦăngành,ălnhăvcătheoăquyăđnh ca Chính ph, trình
Chính ph quytăđnh phân cp nhim v qunălỦăNhàăncăchoăUBNDăđaăphngăv
ni dung qunălỦăngành,ălnhăvc công tác.
ănghăthătng bănhim,ăminănhim,ăcáchăchcăThătrngăvàăchcăvă
tngăđng,ăcnăcăvàoăchínhăsáchăchungăcaăNhàăncătăchcăthcăhinăcôngătácă
đàoătoătuynădng,ăsădngătinălng,ăkhenăthng,ăkălut,ănghăhuăvàăcácăchăđă
khácăđiăviăviênăchcăthucăphmăviăqunălỦăcaămình.
3.6. QunălỦăNhàănc các t chc s nghip, doanh nghipăNhàănc thuc
ngành,ălnhăvc boăđm quyn t ch trong hotăđng sn xut, kinh doanh caăcácăcă
s theoăquyăđnh ca pháp lut, boăđm s dng có hiu qu tài sn thuc s hu toàn
dânădoăngành,ălnhăvc mình ph trách.
3.7. QunălỦăNhàănc các t chc kinh t, s nghip ngoài quc doanh thuc
ngànhălnhăvc.
3.8. Qun lý và t chc thc hinăngânăsáchăđc phân b.

trcăcăquanăNhàănc cp trên.
-Ch tchăUBNDălàăngiăđngăđu,ălưnhăđo công vic ca UBND ch đo các
thành viên khác thc hin công vicăđc phân công và có mt s nhim v quyn hn
riêngăđc lut t chcăHNDăvàăUBNDănmă2003ăquyăđnh c th  tng cp, tnh,
huyn, xã.
2.Nhim v và quyn hn ca UBND tnh:
2.1.Trong lnh vc kinh t:
-Xâyădngăquyăhochătngăthăphátătrinăkinhătăxưăhi,ăphátătrinăngành,ăphátă
trinăđôăthăvàănôngăthônătrongăphmăviăqunălỦ;ăxâyădngăkăhochădàiăhnăvàăhàngă
nmăvăphátătrinăkinhătă- xưăhiăcaătnhătrìnhăHNDăthôngăquaăđătrìnhăChínhăphă
phêăduyt;
-Thamăgiaăviăcácăb,ăngànhătrungăngătrongăvicăphânăvùngăkinhăt,ăxâyădngă
cácăchngătrình,ădăánăcaăb,ăngànhătrungăngătrênăđaăbànătnh;ătăchcăvàăkimătraă
vicăthcăhinăcácănhimăvăthucăchngătrình,ădăánăđcăgiao;
-LpădătoánăthuăngânăsáchăNhàăncătrênăđaăbàn;ălpăphngăánăphânăbădă
toánăngânăsáchăcaăcpămìnhătrìnhăHNDăcùngăcpăquytăđnh;ălpădătoánăđiuăchnhă

Tài liu ôn thi công chc v NNVN
17
Suătm bi phuong1290
ngânăsáchă đaă phng trongă trngă hpă cnă thit;ă quytă toánă ngână sáchă đaă phngă
trìnhăHNDăcùngăcpăxemăxétătheoăquyăđnhăcaăphápălut;
-Chăđo,ăkimătraăcăquanăthuăvàăcăquanăđcăNhàăncăgiaoănhimăvăthuă
ngânăsáchătiăđaăphngătheoăquyăđnhăcaăphápălut
-Xâyădngăđăánăthuăphí,ălăphíăcácăkhonăđóngăgópăcaănhânădânăvàămcăhuyă
đngăvnătrìnhăHNDăquytăđnh.
-Xâyădngăđăánăphânăcpăchiăđuătăxâyădngăcácăcôngătrìnhăktăcuăhătngă
kinhătă- xưăhiăcaăđaăphngătheoăquyăđnhăcaăphápălutăđătrìnhăHNDăquytăđnh;ă
tăchc,ăchăđoăthcăhinăđăánăsauăkhiăđcăHNDăthôngăqua.
-Lp qu d tr tàiăchínhătheoăquyăđnh ca pháp lutătrìnhăHNDăcùngăcp và

phátătrinăcácăkhuăcôngănghip;ăkhuăchăxut,ăkhuăkinhătătheoăquyăhochăđưăđcăphêă
duytăchăđo,ăkimătraăvicăxâyădngăvàăphátătrinăcácăcmăcôngănghip,ăthngămiă
dchăv,ăduălchăvàăcácăngànhănghăkhác,ălàngănghătruynăthngătrênăđaăbànătnh.ăPhátă
trinăcăsăchăbinănôngălâmăthyăsnăvàăcácăcăsăcôngănghipăkhác.

Tài liu ôn thi công chc v NNVN
18
Suătm bi phuong1290
-Tă chcă vică thcă hină boă vă tàiă nguyênă khoángă snă chaă khaiă thácă ă đaă
phng,ătăchcăvàăkimătraăvicăkhaiăthácătnăthuăăđaăphng.

2.4.Trong lnh vc giao thông vn ti:
-Chăđo,ăkimătraăvicăxâyădngăvàăthcăhinăquyăhoch,ăkăhochăphátătrină
mngăliăgiaoăthôngăcaătnhăphùăhpăviătngăsăđăphátătrinăvàăquyăhochăchngă
trìnhăgiaoăthôngăvnătiăcaătrungăng.
-T chc qunălỦăcôngătrìnhăgiaoăthôngăđôăth,ăđng b vàăđng thu niăđa
 đaăphngătheoăquyăhoch ca pháp lut.
-Tăchcăthcăhinăvicăkimătra,ăgiámăđnhăkăthutăanătoànăcácăloiăphngă
tiênă că giiăđngă b,ă đngăthuă niă đa,ă kimătraă cpăgiyăphépă luă hànhăxe,ă cácă
phngătinăgiaoăthôngăđngăthuăniăđaăvàăgiyăphépăláiăxeătheoăquyăđnhăcaăphápă
lut
-Tăchc,ăchăđoăcôngătácăthanhătra,ăboăvăcôngătrìnhăgiaoăthôngăvàăboăđmă
anătoànăgiaoăthôngătrênăđaăbànătnh.
2.5.Trong lnh vc xây dng qun lý và phát trin đô th:
-Tăchcăvică lpă trìnhă duyt,ăxétăduytătheoă thmăquynă cácăquyăhochă xâyă
dngăvùng,ăxâyădngăđôăthătrênăđaăbànătnh,ăqunălỦăkinătrúc,ăxâyădng,ăđtăxâyădngă
theoăquyăhochăđưăđcăduyt,ăphêăduytăkăhoch,ădăánăđuătăcácăcôngătrìnhăxâyă
dngăthucăthmăquyn,ăqunălỦăcôngătácăxâyădngăvàăcpăphépăxâyădngătrênăđaăbànă
tnh.
-QunălỦăđuăt,ăkhaiăthác,ăs dng các công trình k thut h tngăđôăth, khu

quyăđnhăcaăphápălut.
2.8.Trong lnh vc vn hoá, thông tin, th dc th thao:
-QunălỦăNhàăncăđi vi các hotăđng vnăhoáăthôngătinăqung cáo, báo chí,
xut bn, th dc th thaoătheoăquyăđnh ca pháp lut, t chc và qunălỦăcácăđnăv s
nghip v vnăhoá,ăthôngătin,ăth dc th thao, phát thanh truyn hình ca tnh.
-Tăchcăhocăđcăyăquynătăchcăcácăcucătrinălưm,ăhiăch,ăsinhăhotăvnă
hoá,ăthădcăthăthaoăqucăgia,ăqucătătrênăđaăbànătnh.
-Chăđoăvàătăchcăthcăhinăcôngătácăboăvătrùngătu,ăboătnăcácădiătíchălchă
să- vnăhóa,ănghăthutătheoăthmăquyn;ăhngădnăxâyădngănpăsngăvnăminh,ăgiaă
đìnhăvnăhoá.
-Kimătra,ăngnăchnăvică kinhădoanh,ăluăhànhă sáchăbáo,ăvnăhoáăphmă đôiă
try,ăphnăđng.
2.9.Trong lnh vc y t và xã hi:
-Qun lý hotăđng caăcácăđnăv y t thuc tnh và cp giy phép hành ngh y,
dc.
-Ch đo và kim tra vic t chc thc hin bin pháp bo v sc kho nhân
dân, bo v ,ăchmăsócăngi già tàn tt, tr m côiăkhôngăniănngăta, bo v,ăchmă
sóc bà m tr em thc hin chính sách dân s và k hochăhóaăgiaăđình.
-Ch đo và kim tra vic thc hină chínhă sáchăuăđưi,ă chmăsócăvàă giúpăđ
thngăbinh,ăbnhăbinh,ăgiaăđìnhălităs,ănhngăngiăvàăgiaăđìnhăcóăcôngăviănc.
-Thcăhinăkăhoch,ăbinăphápăvăsădngălaoăđngăvàăgiiăquytăcácăquanăhă
laoăđng;ăgiiăquytăvicălàm,ăđiuăđngădânăcătrongăphmăviătnh.
-Thcăhinăchínhăsáchăboăhălaoăđngăboăhimăxưăhi,ăcuătrăxưăhi,ăxoáăđói,ă
gimănghèo,ăciăthinăđiăsngănhânădân;ăhngădnăthcăhinăcông tácătăthin,ănhână
đo,ăphòngăchngăcácătănnăxưăhiăvàădchăbnhăăđaăphng.
2.10.Trong lnh vc khoa hc,công ngh tài nguyên môi trng:
-Chăđoăvàăkimătraăvicăthcăhinăcácănhimăv,ăkăhochăcăthăphátătrină
khoaăhcăcôngănghăvàăboăvămôtătrng;ăthcăhinăcácăbinăphápăkhuynăkhíchăvică
nghiênăcu,ăphátăhuyăsángăkin,ăciătinăkăthut,ăngădngăcácătinăbăkhoaăhcăvàă
côngănghăphcăvăsnăxutăvàăđiăsng;

phng;ăt chc ch đo thc hin k hoch xây dng tnh thành khu vc phòng th
vng chc; ch đo vic xây dng và hotăđng tác chin ca b điăđaăphng,ădână
quân t v, ch đo và kim tra t chc thc hin Lutănghaăv quân s; xây dng lc
lngădăb đngăviênăvàăhuyăđng lcălng khi cn thit,ăđápăng yêu cu caăđa
phngăvàăc nc trong mi tính hung.
-Ch đo, t chc thc hin nhim v hu cn ti ch, chính sách huăphngă
quânăđiăvàăchínhăsáchăđi vi lcălngăvătrangănhânădână đaăphng,ăthc hin
vic kt hp quc phòng, an ninh vi kinh t, kinh t vi quc phòng, an ninh, t chc
qun lý, bo v công trình quc phòng và khu quân s trênăđa bàn tnh.
2.12.Trong lnh vc chính sách dân tc và chính sách tôn giáo:
-Tăchcăchăđoăkimătraăvicăthcăhinăphápălutăvàăchínhăsáchădânătcătăchcă
chăđoăthcăhinăbinăphápăboăđmăcácăđiuăkinăciăthinăđiăsngăvtăchtăvàătinhă
thn,ănângăcaoădânătríăcaăđngăbàoăcácădânătcăthiuăs,ăvùngăsâu,ăvùngăxaăvàăcóăkhóă
khnăđcăbit.
-Boăđm thc hin quynăbìnhăđng gia các dân tc, gi gìnătngăcngăđoànă
ktăvàătngătr giúpăđ ln nhau gia các dân tc  đaăphng.
-Xây dng và t chc thc hinăcácăchngătrình,ăd án ca tnhăđi vi các
vùngăđng bào dân tc thiu s,ăvùngăsâu,ăvùngăxaăvàăvùngăkhóăkhnăđc bit.
-Xemăxétăvàăgiiăquytăvicăđănghăsaăchaăcácăcôngătrìnhăthăt,ătínăngngă
tônăgiáoăcaănhânădânăăđaăphngătheoăquyăđnhăcaăphápălut;ăxălỦăhànhăviăviăphmă
tădoătínhăngng,ătônăgiáoăhocăliădngătínăngng,ătônăgiáoăđălàmătráiăphápălutăvàă
chínhăsáchăcaăNhàăncătheoăquyăđnhăcaăphápălut.

2.13.Trong lnh vc thi hành pháp lut:

Tài liu ôn thi công chc v NNVN
21
Suătm bi phuong1290
-Tăchcă chă đoă vàă kimă traăvică thiăhànhă hinăpháp,ălut,ă cácăvnă bnăquyă
phmăphápălutăcaăcăquanăNhàăncăcpătrênăvàănghăquytăcaăHNDăcùngăcp;ătă

theoăphânăcpăcaăchínhăph.
-Tăchcăđàoătoăvàăđàoătoăliăđi ngăcánăb.ăCôngăchcăNhàăncăvàăcánăb,ă
côngăchcăcpăxư,ăbiădngăkinăthcăqunălỦăNhàăncăchoăđiăbiuăhiăđngănhână
dânăcpăhuynăvàăcpăxưătheoăhngădnăcaăchínhăph.
-Xâyădngăđăánăthànhălpămi,ănhpăchia,ăđiuăchnhăđaăgiiăhànhăchínhătrìnhă
hiăđngănhânădânăcùngăcpăthôngăquaăđătrìnhăcpăcóăthmăquynăxemăxét,ăquytăđnh.
-ChăđoăvàăkimătraăvicăqunălỦăhăs,ămc,ăchăgiiăvàăbnăđăđaăgităhànhă
chínhăcaătnhăvàăcácăđnăvăhànhăchínhătrongătnh.
-Xây dngă phngă ánăđtă tên,ă điă tênăđng, ph, qungă trng, công trình
công cng trong tnh trình hiăđng nhân dân xem xét, quytăđnh.

Tài liu ôn thi công chc v NNVN
22
Suătm bi phuong1290
3. Nhim v, quyn hn ca UBND huyn:
3.1.Trong lnh vc kinh t:
-Xây dng k hoch phát trin kinh t- xã hiăhàngănmătrìnhăHND cùng cp
thôngăquaăđ trình y ban nhân dân cp tnh phê duyt; t chc và kim tra vic thc
hin k hochăđó.
-Lpăd toánăthuăngânăsáchănhàăncătrênăđaăbàn;ădătoánăthu,ăchiăngânăsáchă
đaăphng,ăphngăánăphânăbăd toánăngânăsáchăcpămình;ăquytătoánăngânăsáchăđaă
phng;ălpăđiuăchnhăngânăsáchăđaăphngătrongătrngăhpăcnăthitătrìnhăhiăđngă
nhânădânăcùngăquytăđnhăvàăbáoăcáoăyăbanănhânădân,ăcăquanătàiăchínhăcpătrênătrcă
tip.
-T chc thc hinăngânăsáchăđaăphng;ăhng dn, kim tra y ban nhân dân
xã, th trn xây dng và thc hin ngân sách và kim tra ngh quyt caăHNDătheoă
quyăđnh ca pháp lut.
3.2.Trong lnh vc nông nghip, lâm nghip, ng nghip, thu li và đt đai:
-Xây dng, trình hiă đng nhân dân cùng cpă thôngă quaă cácă chngă trìnhă
khuyn khích phát trin nông nghip, lâm nghip,ăngănghip  đaăphngăvàăt chc

Suătm bi phuong1290
-QunălỦăvicăkhaiăthác,ăsnăxut,ăkinhădoanhăvtăliuăxâyădngătheoăphânăcpă
yăbanănhânădânătnh.
3.5.Trong lnh vc thng mi, dch v và du lch, y ban nhân dân huyn
thc hin nhng nhim v, quyn hn sau đây :
-Xây dng, phát trin mngăliăthngămi, dch v, du lch và kim tra vic
chpăhànhăquyăđnh ca Nhàănc v hotăđngăthngămi, dch v và du lchătrênăđa
bàn huyn.
-Kim tra vic thc hin các quy tc v an toàn và v sinh trong hotă đng
thngămi, dch v, du lchătrênăđa bàn.
-Kim tra vic chpăhànhăquyăđnh caăNhàănc v hotăđngăthngămi, dch
v, du lchătrênăđa bàn.
3.6.Trong lnh vc giáo dc, y t, xã hi, vn hoá, thông tin và th dc th
thao y ban nhân dân huyn thc hin nhng nhim v, quyn hn sau đây:
-Xây dng các chngătrình,ăđ án phát trinăvnăhóa,ăgiáoădc, thông tin, th
dc, th thao, y t,ăphátăthanhătrênăđa bàn huyn và t chc thc hinăsauăkhiăđc cp
có thm quyn phê duyt.
-T chc và kim tra vic thc hinăcácăquyăđnh ca pháp lut v ph cp giáo
dc, qunălỦăcácătrng tiu hc, trung hcăcăs,ătrng dy ngh; t chcăcácătrng
mm non; thc hin ch trngăxưăhi hóa giáo dcătrênăđa bàn; ch đo vic xóa mù
ch và thc hinăcácăquyăđnh v tiêu chun giáo viên, quy ch thi c.
-Qun lý các công trình công cngăđc phân cp;ăhng dn các phong trào v
vnăhóa,ăhotăđng caăcácătrungătâmăvnăhóaăậ thông tin, th dc th thao; bo v và
phát huy giá tr các di tích lch s ậ vnăhoáăvàădanhălamăthng cnhădoăđaăphngă
qun lý.
-Thcăhinăkăhochăphátătrinăsănghipăyăt; qunălỦăcácătrungătâmăyăt;ătrmă
yăt;ăchăđoăvàăkimătraăvicăboăvăscăkheănhnădân;ăphòngăchngădchăbnh;ăboăvă
vàăchmăsócăngiăgià,ăngiătànătt,ătrămăcôiăkhôngăniănngăta;ăboăv,ăchmăsócă
bàăm,ătrăem;ăthcăhinăchínhăsáchădânăsăvàăkăhochăhóaăgiaăđình.
-Kimătraăvicăchpăhànhăphápălutătrongăhotăđngăcaăcácăcăsăhànhănghăy,ă

-Ch đo và kim tra vic thc hinăcácăquyăđnh ca pháp lut v qun lý h
khu, qun lý vicăcătrú,ăđiăli caăngiănc ngoài  đaăphng.
-Tuyên truyn giáo dc vnăđng nhân dân tham gia phong trào bo v an ninh,
trt t, an toàn xã hi.
3.9.Trong vic thc hin chính sách dân tc và chính sách tôn giáo, y ban
nhân dân huyn có nhng nhim vu, quyn hn sau đây :
-Tuyên truyn, giáo dc, ph bin chính sách, pháp lut v dân tc và tôn giáo.
-T chc thc hin các nhim v đc giao v cácăchngătrình,ăk hoch, d án
phát trin kinh t ậ xã hi ca tnhăđi viăvùngăđng bào dân tc thiu s, vùng sâu,
vùngăxa,ăvùngăcóăkhóăkhnăđt bit.
-Ch đo và kim tra vic thc hin chính sách dân tc, chính sách tôn giáo;
quyn t doătínăngng, tôn giáo, theo hoc không theo mt tôn giáo nào ca công dân
 đaăphng.
-Quytăđnh binăphápăngnăchn hành vi xâm phm t doătínăngng, tôn giáo
hoc li dngătínăngng,ătônăgiáoăđ làm trái nhngăquyăđnh ca pháp lut và chính
sách caănhàăncătheoăquyăđnh ca pháp lut.
3.10.Trong vic thi hành pháp lut, y ban nhân dân huyn thc hin nhng
nhim vu, quyn hn sau đây :
-Ch đo, t chc công tác tuyên truyn, giáo dc pháp lut, kim tra vic chp
hành hin pháp, lut,ăcácăvnăbn quy phm pháp lut caăcăquanănhàănc cp trên và
ngh quyt ca hiăđng nhân dân cùng cp;
-T chc thc hin và ch đo y ban nhân dân xã, th trn thc hin các bin
pháp bo v tài sn caănhàănc, t chc chính tr ậ xã hi, t chc kinh t bo v tính
mng, t do, danh d, nhân phm, tài sn, các quyn và li ích hp pháp khác nhau ca
công dân.
-Ch đo vic thc hin công tác h tchătrênăđa bàn.
-T chc, ch đo thc hinăcôngătácăthiăhànhăánătheoăquyăđnh ca pháp lut.
-Tăchc,ăchăđoăvicăthcăhinăcôngătácăkimătra,ăthanhătraănhàănc,ătăchcă
tipădân,ăgiiăquytăkpăthiăkhiuăni,ătăcáoăvàăkinănghăcaăcôngădânăhngădn,ăchă
đoăcôngătácăhòaăgiiăăxư,ăthătrn.

đa bàn; vic xây dngătrng ph thông quc lp các cp; vic xây dng và s dng
các công trình công cng,ăđin chiu sáng, cpăthoátănc, giao thông ni th, ni thành,
an toàn giao thông, v sinhăđôăth  đaăphng.
-QunălỦăcácăcăs vnăhoáăậ thông tin, th dc th thao ca th xã, thành ph
thuc tnh; bo v và phát huy giá tr ca các di tích lch s ậ vnăhoáăvàădanhălamăthng
cnh do th xã, thành ph thuc tnh qun lý. CHUYểNăă3
VNăBN QUNăLụăNHĨăNC
VÀ K THUT SON THOăVNăBN

A-VNăBN QUNăLụăNHÀăNC:
I-Nhng vnăđ chung:
1.Khái nim: