ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH
–––––––––––––––––––––––––

NGUYỄN ĐỨC KHANG

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH
HUYỆN SÔNG LÔ - TỈNH VĨNH PHÚC

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

THÁI NGUYÊN - 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH
–––––––––––––––––––––––––

NGUYỄN ĐỨC KHANG

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH
HUYỆN SÔNG LÔ - TỈNH VĨNH PHÚC
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. ĐỖ QUANG QUÝ

là sự giúp đỡ, hƣớng dẫn tận tình của thầy giáo PGS. TS. Đỗ Quang Quý –
Nguyên Trƣởng khoa Kinh tế trƣờng Đại học QLKT và QTKD Thái Nguyên
trong suốt thời gian thực hiện đề tài.
Qua đây, tôi cũng xin đƣợc cảm ơn tới Lãnh đạo và chuyên viên Phòng
Tài chính - Kế hoạch các huyện Lập Thạch; Tam đảo; Sông Lô, Chi cục thuế,
Kho bạc Nhà nƣớc và Chi cục Thống kê huyện Sông Lô đã tạo điều kiện giúp
đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thu thập tài liệu phục vụ cho đề tài
luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn các đồng nghiệp, gia đình, bạn bè đã giúp
đỡ, động viên và khích lệ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Sông Lô, ngày 12 tháng 5 năm 2014
Tác giả Luận văn

Nguyễn Đức Khang

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

iii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................... ii
MỤC LỤC ......................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ................................................. vi
DANH MỤC CÁC BẢNG................................................................................. vii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ........................................................................... viii

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

2.3.4. Đánh giá công tác quản lý Ngân sách huyện ........................................ 32
2.3.5. Các chỉ tiêu về Kinh tế - xã hội, cơ cấu ngành nghề kinh tế của
huyện Sông Lô ................................................................................................ 33
Chƣơng 3: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH
HUYỆN SÔNG LÔ – TỈNH VĨNH PHÚC GIAI ĐOẠN 2011 - 2013...... 34
3.1. Khái quát chung về đặc điểm của huyện Sông Lô – tỉnh Vĩnh Phúc
ảnh hƣởng đến công tác quản lý Ngân sách huyện ......................................... 34
3.1.1. Đặc điểm tự nhiên ................................................................................. 34
3.1.2. Đặc điểm Kinh tế - Xã hội huyện Sông Lô ........................................... 36
3.1.3. Khái quát về phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Sông Lô ................. 41
3.2. Thực trạng công tác quản lý Ngân sách huyện Sông Lô giai đoạn từ
2011 - 2013...................................................................................................... 44
3.2.1. Quy định phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi của Ngân sách cấp
huyện và Ngân sách xã, thị trấn giai đoạn từ 2011 - 2013.............................. 44
3.2.2. Quy định tỷ lệ phần trăm phân chia nguồn thu giữa Ngân sách cấp
huyện với Ngân sách xã, thị trấn giai đoạn 2011 - 2013 ................................ 45
3.2.3. Thực trạng công tác quản lý, điều hành Ngân sách huyện Sông Lô
giai đoạn 2011 - 2013 ...................................................................................... 49
3.3. Đánh giá về công tác quản lý Ngân sách huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh
Phúc giai đoạn 2011 - 2013............................................................................. 70
3.3.1. Những kết quả đạt đƣợc ........................................................................ 70
3.3.2. Một số hạn chế ...................................................................................... 72
3.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế .......................................................... 75
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

v

Chƣơng 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM HOÀN THIỆN

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
HĐND

Hội đồng nhân dân

KBNN

Kho bạc Nhà nƣớc

NQD

Ngoài quốc doanh

NS

Ngân sách

NSNN

Ngân sách nhà nƣớc

NSX, TT

Ngân sách xã, thị trấn

UBND

Uỷ ban nhân dân

XDCB


Bảng 3.4:

Tình hình thực hiện dự toán thu Ngân sách Nhà nƣớc giai
đoạn 2011 - 2013 ................................................................. 51

Bảng 3.5:

Cơ cấu nguồn thu Ngân sách huyện giai đoạn 2011 - 2013 .. 55

Bảng 3.6:

Phân cấp nguồn thu giữa các cấp Ngân sách giai đoạn
2011 - 2013 .......................................................................... 56

Bảng 3.7:

Tình hình thực hiện dự toán chi ngân sách huyện giai
đoạn 2011 - 2013 ................................................................. 59

Bảng 3.8:

Cơ cấu chi Ngân sách huyện giai đoạn 2011 – 2013 ............ 65

Bảng 3.9:

Cân đối thực hiện thu chi Ngân sách huyện giai đoạn
2011 – 2013 ......................................................................... 67

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

ƣơng, Ngân sách tỉnh, thành phố và Ngân sách cấp xã, phƣờng, thị trấn. Vai
trò của Ngân sách huyện là quản lý và phân phối lại nguồn tài chính của địa
phƣơng nhận lại từ Ngân sách cấp trên hoặc từ nguồn thu đƣợc điều tiết theo
quy định phát sinh trên địa bàn, để chính quyền các cấp ở địa phƣơng thực
hiện các chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn trong quá trình quản lý Kinh tế - Xã
hội, An ninh quốc phòng. Luật Ngân sách Nhà nƣớc năm 2002 là cơ sở pháp
lý cơ bản để tổ chức quản lý Ngân sách Nhà nƣớc nói chung và Ngân sách
huyện nói riêng nhằm phục vụ cho công cuộc đổi mới đất nƣớc.
Tăng cƣờng quản lý Ngân sách Nhà nƣớc, đổi mới công tác quản lý thuchi Ngân sách sẽ tạo điều kiện tăng thu Ngân sách và sử dụng ngân sách tiết
kiệm, có hiệu quả hơn, nhằm đạt đƣợc mục tiêu công nghiệp hoá - hiện đại
hoá đất nƣớc, đáp ứng yêu cầu phát triển Kinh tế - Xã hội, nâng cao đời sống
nhân dân.
Xuất phát từ tình hình thực tế Sông Lô là huyện miền núi của tỉnh Vĩnh
Phúc, mới đƣợc thành lập và đi vào hoạt động từ ngày 01/4/2009, kinh tế chủ
yếu dựa vào nông nghiệp. Nguồn thu trên địa bàn còn hạn chế công tác quản
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

2

lý Ngân sách những năm vừa qua còn nhiều bất cập: thu Ngân sách hàng năm
không đủ chi, chủ yếu phải dựa vào nguồn thu bổ sung từ Ngân sách cấp
tỉnh.v.v. Trƣớc tình hình đó, vấn đề đặt ra trong công tác quản lý Ngân sách
huyện càng trở nên cấp bách, do vậy tôi đã lựa chọn đề tài: “Hoàn thiện công
tác quản lý Ngân sách huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh Phúc” làm đề tài luận văn
thạc sĩ của tôi.
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu chung
Trên cơ sở nghiên cứu, phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý

(những kết quả đã đạt đƣợc và tồn tại hạn chế trong công tác quản lý Ngân
sách), cung cấp cơ sở khoa học, thực tiễn cho việc xây dựng những giải pháp
nhằm hoàn thiện công tác quản lý Ngân sách huyện Sông Lô, góp phần thúc
đẩy sự phát triển Kinh tế - Xã hội huyện Sông Lô trong thời gian tới.
5. Những đóng góp mới của đề tài
- Hệ thống hoá, làm rõ một số vấn đề lý luận cơ bản về Ngân sách huyện
và quản lý Ngân sách huyện trong nền kinh tế thị trƣờng;
- Phân tích, đánh giá đƣợc thực trạng của công tác quản lý Ngân sách huyện
Sông Lô, chỉ ra những kết quả đạt đƣợc, hạn chế, yếu kém và nguyên nhân.
- Kiến nghị với các cấp, các ngành bổ sung, sửa đổi chính sách chế độ,
nhằm quản lý hiệu quả hơn Ngân sách cấp huyện tại huyện Sông Lô và các
địa phƣơng khác có điều kiện tƣơng tự trong thời gian tới.
6. Bố cục của luận văn
Ngoài lời mở đầu, phần kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội
dung luận văn gồm 4 chƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn về Ngân sách Nhà nƣớc
(NSNN) và quản lý Ngân sách cấp huyện;
Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu đề tài;
Chƣơng 3: Thực trạng công tác quản lý Ngân sách huyện Sông Lô – tỉnh
Vĩnh Phúc;
Chƣơng 4: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý Ngân
sách huyện Sông Lô – tỉnh Vĩnh Phúc.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

4

Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH

NSNN đƣợc sử dụng trong ổn định môi trƣờng kinh tế vĩ mô, kiểm soát
lạm phát bằng cách giảm chi NSNN, tăng thuế tiêu dùng, khống chế cầu, giảm
thuế đầu tƣ để khuyến khích đầu tƣ mở rộng sản xuất kinh doanh, tăng cung.
Sử dụng các công cụ vay nợ nhƣ trái phiếu, tín phiếu kho bạc,… để hút bớt
lƣợng tiền mặt trong lƣu thông nhằm giảm sức ép về giá cả và bù đắp thâm hụt
Ngân sách. Ngoài ra, Nhà nƣớc còn sử dụng nguồn lực NSNN tạo lập các quỹ
dự trữ về hàng hoá và tài chính nhằm điều hoà cung cầu, bình ổn giá cả.
b. NSNN góp phần giải quyết các vấn đề xã hội
Nền kinh tế thị trƣờng có những ƣu điểm nhất định, nhƣng nó cũng luôn
chứa đựng khuyết tật mà không thể tự sửa chữa; đặc biệt là về mặt xã hội nhƣ:
bất bình đẳng về thu nhập, sự chênh lệch về mức sống, tai tệ nạn xã hội,… Do
đó, Nhà nƣớc phải khắc phục các khuyết tật này của thị trƣờng, đảm bảo phát
triển bền vững. Nhà nƣớc có thể sử dụng NSNN điều chỉnh thu nhập giữa các
tầng lớp dân cƣ, giảm bớt những bất hợp lý trong phân phối, đảm bảo công
bằng và góp phần giải quyết các vấn đề xã hội.
Nhà nƣớc giải quyết các vấn đề xã hội bằng cách sử dụng nguồn lực
NSNN đảm bảo cung ứng các dịch vụ, hàng hoá công cộng (giáo dục, y tế,
văn hoá,…); tài trợ cho các chƣơng trình (chƣơng trình giải quyết việc làm,
chƣơng trình xoá đói giảm nghèo, phòng chống tệ nạn xã hội,…).
Vai trò quan trọng nhất của NSNN về mặt xã hội là từ nguồn thu huy
động đƣợc, NSNN chi đầu tƣ và phân phối thông qua dự toán chi NSNN cho
các ngành và mọi lĩnh vực xã hội, đảm bảo cho Nhà nƣớc thực hiện các chức
năng nhiệm vụ của mình. NSNN chi phối toàn bộ đời sống Kinh tế - Xã hội từ
tiêu dùng, thu nhập cho đến các vấn đề Kinh tế, xã hội; quan hệ chi tiêu liên
quan đến mọi lĩnh vực nhƣ chi cho hoạt động của bộ máy Nhà nƣớc, An ninh
quốc phòng, Trật tự an toàn xã hội, chi cho Giáo dục, Y tế, Văn hoá, xoá đói
giảm nghèo, hỗ trợ cho các đối tƣợng chính sách và chi cho nhiệm vụ xã hội
khác,… Những khoản chi này của NSNN thƣờng đƣợc gom thành hai nhóm:
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên