LUẬT ĐẠI CƯƠNG

Quan Hệ Pháp Luật
I. Khái niệm
:
_ QHXH để có thể trở thành QHPL thì phải được các nhà làm luật tuyên
bố, công nhận dựa vào những yếu tố kết quả, những nhu cầu kết quả tất
yếu của cuộc sống.
Người – người Ỉ QHXH Ỉ QHPL
_ QHPL là những QHXH được điều chỉnh bằng quy phạm pháp luật . Ý
chí là dấu hiệu quan trọng QHPL (ý chí của chủ thể phải phù hợp với ý
chí của nhà nước).
_ Đặc điểm :
+ QHXH là những QHPL (quan hệ thừa kế, quan hệ lao động…) khi được
các nhà làm luật công nhận, tuyên bố. Những quan hệ đã hình thành
nhưng luật pháp chưa hoặc không đề cập, cũng không phải là QHPL
(quan hệ đồng tính, quan hệ chơi hụi…).
+ Ý chí của chủ thể phải phù hợp với ý chí của nhà làm luật ( quan hệ kết
hôn, quan hệ hợp đồng…)
+ Các chủ thể có quyền và nghóa vụ hợp lý được nhà nước bảo đảm bằng
sự cưỡng chế.
II. Cấu thành QHPL
:
1. Chủ thể QHPL : là để chỉ các bên tham gia QHPL nhằm thực hiện các
quyền và nghóa vụ do luật quy đònh.
_ Mỗi chủ thể có thể là 1 người, 1 tập hợp người có tổ chức nhân danh cá
nhân mình hay cả tổ chức tham gia QHPL.
_ Điều kiện để trở thành chủ thể QHPL đòi hỏi cá nhân, tổ chức phải có
năng lực chủ thể.
_ Năng lực chủ thể gồm :
+ Năng lực pháp luật : là khả năng của chủ thể hưởng các quyền và

bò bệnh tâm thần, mất trí.
2. Nội dung QHPL : là những cách xử sự do luật quy đònh cho phép hay
bắt buộc chủ thể tiến hành trong 1 QHPL cụ thể, những cách xử sự này
không thể hiện trong nội dung “Quy đònh” và “Chế tài” của các quy
phạm pháp luật.
_ Phân loại :
+ Quyền chủ thể : là cách xử sự nói chung của chủ thể được nhà nước cho
phép và bảo vệ ở nhiều mức độ và phạm vi khác nhau :
• Tự xử sự.
• Yêu cầu người khác xử sự.
• Yêu cầu cơ quan nhà nước xử sự.
+ Nghóa vụ chủ thể : là cách xử sự nói chung của chủ thể mà nhà nước
bắt buộc chủ thể phải tiến hành.
_ Biểu hiện :
+ Tự xử sự bắt buộc.
+ Nhận hậu quả bắt buộc (nếu không tiến hành )
3. Khách thể QHPL : là cái mà các bên muốn đạt tới khi tham gia QHPL,
đó có thể là lợi ích về vật chất hay tinh thần.
VD : A và B thực hiện mua bán xe gắn máy. Với mục đích quyền sở hữu.
III. Các căn cứ làm phát sinh thay đổi hoặc chấm dứt QHPL
:
_ Điều kiện cần : quy phạm pháp luật và chủ thể phù hợp (năng lực chủ
thể)
_ Điều kiện đủ : sự kiện pháp lý (là sự kiện thực tế xảy ra trong đời sống
mà nhà nước cho nó quyền pháp lý mà sự xuất hiện hay mất đi của nó
được gắn với việc hình thành, thay đổi hoặc chấm dứt các QHPL.
_ Phân loại :
+ Sự biến : là những sự kiện pháp lý xảy ra ngoài ý chí của chủ thể. (VD :
con người sinh ra, tử vong….)
+ Hành vi : xử sự có ý chí của con người cấu tạo thành sự kiện pháp lý.

a. Đối tượng điều chỉnh : trong hệ thống pháp luật của Nhà nước ta, các
ngành luật được hình thành 1 cách khách quan do chính những đặc điểm
của các lónh vực quan hệ xã hội mà pháp luật điều chỉnh qui đònh. Khoa
học pháp lý gọi các lónh vực quan hệ xã hội này là đối tượng điều chỉnh
của ngành luật .
b. Phương pháp điều chỉnh : là cách thức, biện pháp mà Nhà nước sử
dụng để tác động vào các quan hệ xã hội thông qua các qui phạm pháp
luật của ngành luật đó.
II. Các ngành luật trong hệ thống pháp luật của Nhà nước ta
:
_ Ngành luật Nhà nước.
_ Ngành luật hành chính.
_ Ngành luật tài chính.
_ Ngành luật đất đai.
_ Ngành luật dân sự.
_ Ngành luật lao động.
_ Ngành luật hôn nhân và gia đình.
_ Ngành luật hình sự.
_ Ngành luật kinh tế.
_ Ngành luật tố tụng hình sự.
_ Ngành luật tố tụng dân sự.
_ Ngành luật quốc tế.

NGÀNH LUẬT NHÀ NƯỚC
I. Khái niệm :

Ngành luật Nhà nước là tổng thể các quy phạm pháp luật điều chỉnh mối
quan hệ xã hội cơ bản nhất cấu thành chế độ chính trò xã hội của nhà
nước.
II. Đối tượng điều chỉnh :