BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ CHÍNH THỨC
KỲ THI TUYỂN SINH ĐẠI HỌC NĂM 2009
Môn thi: NGỮ VĂN; Khối: C
Thời gian làm bài: 180 phút, không kể thời gian phát đề
PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ THÍ SINH (5,0 điểm)
Câu I (2,0 điểm)
Anh/chị hãy nêu những nét chính về tình cảm nhân đạo và bút pháp nghệ thuật của
Thạch Lam trong truyện ngắn Hai đứa trẻ.
Gợi ý:
1. Giới thiệu ngắn gọn về Thạch Lam và truyện ngắn “Hai đứa trẻ”.
Thạch Lam là một nhà văn của nhóm Tự lực văn đoàn nhưng đã tạo được một “lối đi
riêng” nhờ những trang văn thấm đẫm cảm xúc và phong cách truyện ngắn trữ tình độc
đáo.
Truyện ngắn “Hai đứa trẻ” được rút từ tập “Nắng trong vườn” là một tác phẩm tiêu
biểu cho đặc sắc phong cách nghệ thuật của Thạch Lam.
2. Tình cảm nhân đạo.
Sự cảm thông và niềm xót thương với cuộc sống mòn mỏi, tù túng của những con
người nơi phố huyện nghèo như: hai chị em Liên và An, mẹ con chị Tí, gia đình bác
xẩm…
Khám phá những vẻ đẹp ẩn sâu trong tâm hồn hai đứa trẻ dù cho phải sống trong tình
trạng mòn mỏi và tù túng: niềm thương cảm, sự xúc động thuần khiết, đôn hậu với lũ trẻ
nhà nghèo; tâm hồn trong trẻo (ngắm bầu trời đầy sao với những liên tưởng thơ trẻ), tình
yêu quê hương (cảm nhận “mùi riêng của đất”, “mùi của quê hương”). Tất cả toát lên vẻ
đẹp của sự tinh tế và nhạy cảm.
Nâng niu những khát vọng và ước mơ của con người.
3. Bút pháp nghệ thuật.
Truyện không có cốt truyện: toàn bộ câu chuyện xoay quanh diễn biến tâm trạng của
Liên và An.
Giọng văn: hồn hậu, điềm đạm và trữ tình.
Ngôn ngữ: tinh tế, giàu cảm xúc.

Câu III.a. Theo chương trình Chuẩn (5,0 điểm).
Cảm nhận của anh / chị về những vẻ đẹp khuất lấp của nhân vật người vợ nhặt (Vợ
nhặt – Kim Lân) và nhân vật người đàn bà hàng chài (Chiếc thuyền ngoài xa – Nguyễn
Minh Châu).
Gợi ý:
1. Giới thiệu ngắn gọn về hai tác giả, hai tác phẩm, hai nhân vật.
- Kim Lân là nhà văn viết nhiều và viết khá hay về đời sống nông thôn cũng như
những người nông dân hiền lành chất phác. Viết về cuộc sống, số phận, cảnh ngộ của
những con người trong những năm xảy ra nạn đói năm Ất Dậu, “Vợ nhặt” là một tác phẩm
tiêu biểu cho những khám phá của nhà văn về vẻ đẹp của người nông dân mà nổi bật là
hình ảnh người vợ nhặt với khát vọng sống mãnh liệt.
- Nguyễn Minh Châu là một trong những người mở đường xuất sắc cho công cuộc
đổi mới nền văn học Việt Nam sau năm 1975. Tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa” được kể
lại từ điểm nhìn trần thuật của người nghệ sĩ mang tên Phùng – một nghệ sĩ trên hành trình
khai phá nghệ thuật đồng thời tác phẩm cũng góp phần thể hiện những khám phá mới mẻ
của nhà văn về hiện thực và về con người. Một thành công nổi bật của tác phẩm là những
phát hiện về vẻ đẹp của người đàn bà làng chài.
2. Cảm nhận về vẻ đẹp của hai nhân vật.
a. Người vợ nhặt
Xuất hiện trong bối cảnh ngày đói quay quắt, ý chí bám lấy sự sống vấn rất mạnh mẽ
trong nhân vật (bỏ qua ý thức về danh dự, chấp nhận theo không Tràng).
Khi trở thành vợ của Tràng, ở chị không còn vẻ “chao chát”, “chỏng lỏn” mà thay
vào đó là sự “hiền hậu đúng mực”, sự “ý tứ” với hành động “ngồi mớm ở mép giường”,
“điềm nhiên và vào miệng”, “miếng cám nghẹn bứ, đắng chát”, cách đối xử chân tình với
người chồng mới, ý thức tu sửa và dọn dẹp mái ấm gia đình.
Nghệ thuật miêu tả nhân vật: đặt nhân vật trong tình huống “nhặt được vợ” vừa lạ
vừa tội nghiệp, cùng với khả năng phân tích tâm lí sắc sảo, ngòi bút Kim Lân đã đi sâu
khơi tìm đằng sau hiện thực khốn quẫn là vẻ đẹp tâm hồn của con người.
b. Người đàn bà làng chài.
Đối lập với vẻ ngoài xấu xí, thô kệch là vẻ đẹp tâm hồn trong trẻo và cao khiết. Mọi

Thôn Đoài ngồi nhớ thôn Đông,
Một người chín nhớ mười mong một người.
Gió mưa là bệnh của của giời,
Tương tư là bệnh của tôi yêu nàng.
(Tương tư - Nguyễn Bính, Ngữ văn 11 Nâng cao, Tập
hai, NXB Giáo dục, 2007, tr. 55)
Nhớ gì như nhớ người yêu
Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương
Nhớ từng bản khói cùng sương
Sớm khuya bếp lửa người thương đi về.
(Việt Bắc – Tố Hữu, Ngữ văn 12 Nâng cao,
Tập một, NXB Giáo dục, 2008 , tr. 84)
Gợi ý:
1. Giới thiệu chung về hai tác giả, hai tác phẩm, hai đoạn trích.
- Nguyễn Bính là một trong những nhà thơ tiêu biểu nhất của phong trào Thơ mới.
Thơ ông mang vẻ đẹp “chân quê” với những mối duyên quê, tình quê hồn hậu, thắm thiết
và “ Tương tư” rút từ tập “Lỡ bước sang ngang” là bài thơ mang đậm dấu ấn phong cách
nghệ thuật thơ Nguyễn Bính. Bài thơ viết về nỗi nhớ tình yêu với những cung bậc sắc thái
tinh tế. Trong đó, đoạn thơ được trích là “khúc dạo đầu” bâng khuâng mà tha thiết.
- Tố Hữu là nhà thơ trữ tình chính trị tiêu biểu của nền thơ ca cách mạng Việt Nam.
Thơ ông phản ánh sâu sắc các vấn đề chính trị, đậm tính sử thi và cảm hứng lãng mạn, đi
vào lòng người bởi giọng điệu tâm tình ngọt ngào sâu lắng. Viết về buổi chia ta đầy lưu
luyến giữa quân và dân, nhân sự kiện tháng 10 – 1954 – Trung ương Đảng và chính phủ
rời Chiến khu Việt Bắc về Hà Nội, “Việt Bắc” là một trong những kết tinh nghệ thuật đặc
sắc của nhà thơ xứ Huế. Đoạn thơ được trích là một khúc trong dòng chảy nhớ thương của
“ta” – người kháng chiến.
2. Cảm nhận về hai đoạn thơ.
a. Đoạn trích “Tương tư” – Nguyễn Bính.
- “Tương tư” là nhớ nhau, thường được hiểu là nỗi nhớ đơn phương đầy xao xuyến
và phong phú với rất nhiều sắc thái, cung bậc khác nhau. Đoạn trích nằm ở vị trí đầu của