MỤC LỤC
CHƯƠNG I: VAI TRÒ, NỘI DUNG CỦA HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU HÀNG HOÁ
TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG.................................................6
I- Xuất khẩu và vai trò của hoạt động xuất khẩu.....................................6
1. Khái niệm về xuất khẩu.............................................................................6
2. Vai trò của hoạt động xuất khẩu..................................................................6
2.1. Đối với nền kinh tế thế giới.........................................................6
2.2. Đối với nền kinh tế mỗi quốc gia................................................7
2.3. Đối với doanh nghiệp...................................................................10
2.4.Vai trò của hoạt động xuất khẩu nông sản đối với nền kinh tế
quốc dân
11
II. Nội dung của của hoạt động xuất khẩu hàng hoá ỏ các doanh nghiệp .
.......................................................................................................................
12
1. Nghiên cứu thị trường
........................................................................................................................
12
1.1 Lựa chọn mặt hàng xuất khẩu (bán gì?)
.................................................................................................................................
13
1.2. Lựa chọn thị trường xuất khẩu (bán đi đâu?)
.................................................................................................................................
14
1.3 lựa chọn đối tác kinh doanh (bán cho ai?)
.................................................................................................................................
16
1.4. Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động xuất khẩu
..............................................................................................................
16
2. Xây dựng chiến lược, kế hoạch xuất khẩu

23
4.4. Tổ chức thực hiện hợp đồng
23
5. Đánh gía hiệu quả xuất khẩu
24
5.1. Tổng lợi nhuận thu được trong kỳ
24

2
5.2. Mức doanh lợi trên doanh số bán
24
5.3. Mức doanh lợi trên vốn kinh doanh
25
5.4. Mức doanh lợi trên chi phí kinh doanh
25
5.5. Năng suất lao động bình quân của một lao động
25
5.6. Tỷ suất ngoại tệ xuất khẩu
26
5.7. Tỷ suất ngoại tệ nhập khẩu
26
5.8. Tỷ suất ngoại tệ xuất nhập khẩu
27
III. Các nhân tố ảnh hưởng hoạt động xuất khẩu
27
1. Các công cụ và chính sách kinh tế vĩ mộ
27
2.Các quan hệ kinh tế
29
3.Các yếu tố chính trị và pháp luật

.............................................................................................................................
40
5. Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty trong những năm gần đây
.............................................................................................................................
42
5.1. Các chỉ tiêu
.....................................................................................................................
42
5.2. Nhận định chung
.....................................................................................................................
46
II. Thực trạng xuất khẩu nông sản của Công ty xuất nhập khẩu Tổng hợp I
.......................................................................................................................
47
1. Đặc điểm của mặt hàng nông sản xuất khẩu

4
.............................................................................................................................
47
2. Tình hình thị trường thế giới về hàng nông sản
.............................................................................................................................
48
2. Kim ngạch và cơ cấu mặt hàng nông sản xuất khẩu nông sản của Công ty
49
4.Thị trường xuất khẩu nông sản của Công ty
.............................................................................................................................
50
5.Tổ chức nghiệp vụ xuất khẩu hàng nông sản của Công ty
.............................................................................................................................
52

.......................................................................................................................
58
Hướng chiến lược của Việt Nam nhằm phát triển ngành nônh sản
58
2. Định hướng xuất khẩu nông sản của Công ty trong thời gian tới
.............................................................................................................................
.38
2.1. Thị trường
.................................................................................................................................
38
2.2. Hỗ trợ Marketing trong kinh doanh hàng nông sản
.................................................................................................................................
39
2.3. Hoàn thiện khâu thu mua
.................................................................................................................................
41
2.4. Thực hiện quá trình hạch toán nghiệp vụ
.................................................................................................................................
42
2.5. Hoàn thiện khâu thanh toán.
.................................................................................................................................
43
II. Một số giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu nông sản tại
Công ty xuất nhập khẩu tổng hợp I

6
.......................................................................................................................
48
1.Tổ chức nghiên cứu thị trường và xác định mạng lưới thông tin...................
2.Tổ chức tốt mạng lưới thu mua nông sản.........................................................

7

8
LỜI NÓI ĐẦU
Ngày nay hoạt động xuất khẩu trở nên vô cùng quan trọng trong hoạt
động thương mại đối với bất kỳ một quốc gia nào trên thế giới. Thông qua
hoạt động xuất khẩu, các quốc gia khai thác được lợi thế của mình trong phân
công lao động quốc tế, tạo nguồn thu ngoại tệ quan trọng cho đất nước,
chuyển đổi cơ cấu kinh tế và đặc biệt là tạo công ăn việc làm cho người dân.
Đối với Việt Nam, hoạt động xuất khẩu thực sự có ý nghĩa chiến lược
trong sự nghiệp xây dựng và phát triển kinh tế, tạo điều kiện vững chắc để
thực hiện thắng lợi mục tiêu Công nghiệp hoá-Hiện đại hoá đất nước và từng
bước hội nhập vào nền kinh tế khu vực và thế giới. Có đẩy mạnh xuất khẩu,
mở cửa nền kinh tế Việt Nam mới thực hiện được thành công mục tiêu phát
triển kinh tế –xã hội và ổn định đời sống nhân dân.
Từ đặc điểm nền kinh tế Việt Nam là một nước nông nghiệp với dân số
chủ yếu tham gia vào hoạt động nông nghiệp, Việt Nam đã xác định nông sản
là mặt hàng xuất khẩu quan trọng nhằm tạo nguồn thu ban đầu cực kỳ cần
thiết cho phát triển kinh tế đất nước. Chính vì vậy Nhà nước đã tạo điều kiện
thuận lợi khuyến khích sự tham gia của các Công ty trong lĩnh vực xuất khẩu
hàng nông sản .
Mặt hàng nông sản là một trong những mặt hàng được Công ty xuất
nhập khẩu Tổng hợp I chú trọng trong cơ cấu mặt hàng xuất khẩu của Công
ty. Trong suốt thời gian tồn tại và phát triển, công ty đã tìm cho một hướng đi
đúng trong hoạt động xuất khẩu nông sản đặc biệt là trong tình hình kinh tế
trong nước và thế giới hiện nay có nhiều biên động lớn và Công ty đã gặt hái
được những thành công nhất định. Tuy nhiên bên cạnh những thành quả mà
Côgn ty đạt được, Công ty vẩn còn gặp không ít khó khăn cần phải khắc phục
để đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng truyền thống, có ưu thế này của Việt Nam.
Vì vậy, đề tài “ Một số giải pháp nhằm thúc đẩy xuất khẩu hàng nông

lợi ích cho các quốc gia do đó, các quốc gia đều tích cực tham gia mở rộng
hoạt động này. Hoạt động xuất khẩu là hình thức cơ bản của ngoại thương đã
xuất hiện từ rất lâu và ngày càng phát triển.
Hoạt động xuất khẩu diễn ra trên mọi lĩnh vực, trong mọi điều kiện, từ
xuất khẩu hàng hoá tiêu dùng cho đến tư liệu sản xuất, máy móc thiết bị và cả
công nghệ kỹ thuật cao. Tất cả các hoạt động trao đổi này đều nhằm mục đích
đem lại lợi ích cho các quốc gia tham gia.
Hoạt động xuất khẩu còn diễn ra trên phạm vi rất rộng cả về không gian
lẫn thời gian. Nó có thể chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, song cũng có thể kéo
dài hàng năm. Có thể tiến hành trên phạm vi lãnh thổ một nước hay nhiều
nước khác nhau.
2. Vai trò của hoạt động xuất khẩu
2.1. Đối với nền kinh tế thế giới
Xuất khẩu hàng hoá nằm trong khâu phân phối và lưu thông hàng hoá
của quá trình tái sản xuất mở rộng, nhằm mục đích liên kết giữa người sản xuất
nước này với người tiêu dùng nước khác. Nền kinh tế xã hội phát triển như thế
nào phụ thuộc rất lớn vào lĩnh vực hoạt động kinh doanh này, vai trò của xuất
khấu đối với nền kinh tế thế giới nói chung thể hiện qua các điểm sau:
- Thông qua hoạt động xuất khẩu sẽ giúp cho nền kinh tế của các quốc
gia có điều kiện “xích lại” gần nhau hơn góp phần vào xu thế toàn cầu hoá
nền kinh tế thế giới, cũng chính thông qua xuất khẩu các nước trên thế giới có
thể khai thác được lợi thế của nước mình, sử dụng tốt các nguồn tài nguyên,
nguồn nhân lực...

11
- Hoạt động xuất khẩu sẽ tạo cơ hội cho các quốc gia cùng nhau trao đổi
phương pháp quản lý, trao đổi thành tựu khoa học tiên tiến... Đây là yếu tố
then chốt trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Không
những cho phép tăng khối lượng sản phẩm mà còn tăng chất lượng sản phẩm,
tăng tính đa dạng của sản phẩm, tiết kiệm chi phí lao động xã hội.

điều kiện rằng buộc nhất định... Bởi vậy nguồn vốn quan trọng nhất mà các
nước có thể trông chờ vào đó là nguồn thu từ hoạt động xuất khẩu. Có thể nói,
xuất khẩu quyết định quy mô và tốc độ của nhập khẩu.
- Thông qua hoạt động xuất khẩu tạo điều kiện cho các ngành cùng có cơ
hội phát triển. Chẳng hạn như phát triển ngành công nghiệp thực phẩm thì
trồng trọt chăn nuôi cũng có phát triển hoặc khi phát triển ngành dệt xuất
khẩu sẽ tạo điều kiện cho phát triển ngành sản xuất nguyên liệu bông hay
thuốc nhuộm phát triển.
- Thông qua hoạt động sản xuất hàng hoá xuất khẩu sẽ thu hút được hàng
triệu lao động, tạo thu nhập ổn định, cải thiện đời sống của nhân dân từ đó
góp phần giải quyết hàng loạt các vấn đề xã hội kéo theo.
- Xuất khẩu là cơ sở để các nước mở rộng các quan hệ hợp tác với các
nước trên thế giới, đồng thời gắn liền sản xuất trong nước với phân công lao
động quốc tế. Chính vì vậy mà hoạt động xuất khẩu là một trong những nội
dung chính trong chính sách kinh tế đối ngoại của mỗi nước đối với phần còn
lại của thế giới.
- Xuất khẩu tạo khả năng mở rộng thị trường tiêu thụ, cung cấp đầu vào
cho quá trình sản xuất, khai thác tối đa sản xuất trong nước và tạo ra những
tiền đề kinh tế kỹ thuật nhằm đổi mới thường xuyên năng lực sản xuất trong
nước. Nói cách khác xuất khẩu chính là cơ sở tạo ra vốn và kỹ thuật, công
nghệ tiên tiến từ thế giới bên ngoài thúc đẩy thực hiện thành công quá trình
công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước.
- Xuất khẩu góp phần thực hiện quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ
một nền kinh tế đóng sang một nền kinh tế hướng ngoại. Bởi vì xuất phát từ
những nhu cầu của thị trường thế giới để sản xuất và xuất khẩu những sản
phẩm mà thị trường thế giới cần. Việc đó có tác động tích cực từng bước
chuyển đổi cơ cấu kinh tế trong nước một cách hợp lý hơn từ đó góp phần
nâng cao đời sống của nhân dân.
Như vậy, có thể nói đẩy mạnh xuất khẩu sẽ tạo động lực cần thiết cho
việc giải quyết các vấn đề thiết yếu của nền kinh tế mỗi quốc gia, thúc đẩy

Đài Loan chuyên môn hoá sản xuất thép
- Việt Nam đạt lợi ích tối đa khi trao đổi theo tỷ lệ của Đài Loan
6 thép = 3 vải
3 thép = 1 vải
--> Lợi ích tăng thêm là: 12 - 1 = 11 thép
- Đài Loan đạt lợi ích tối đa khi trao đổi theo tỷ lệ của Việt Nam
1 thép = 4 vải
6 thép = 24 vải
--> Lợi ích tăng thêm là: 24 - 3 = 21vải

14
Sản phẩm toàn thế giới là 12 thép và 8 vải
Ví dụ trên được minh hoạ bằng đồ thị sau:
Vậy thương mại quốc tế kích thích sản xuất và tiêu dùng ở mỗi quốc
gia, kích thích tăng trưởng kinh tế. làm tăng sản phẩm của toàn thế giới.
2.3. Đối với doanh nghiệp
- Qua hoạt động xuất khẩu, các doanh nghiệp trong nước có cơ hội tham
gia vào cạnh tranh trên thị trường thế giới về giá cả, chất lượng và mẫu mã
của sản phẩm mình đưa vào thị trường quốc tế. Chính yếu tố này buộc các
doanh nghiệp phải năng động, sáng tạo để tìm ra cho mình một hướng đi
đúng, phù hợp để có thể tồn tại trên thị trường quốc tế.
- Xuất khẩu buộc các doanh nghiệp phải luôn đổi mới và hoàn thiện công
tác quản trị kinh doanh. Đồng thời tạo nguồn thu ngoại tệ cho doanh nghiệp để
tái đầu tư quá trình sản xuất không những cả chiều rộng mà cả về chiều sâu.
- Doanh nghiệp tiến hành hoạt động kinh doanh xuất khẩu có cơ hội mở
rộng quan hệ buôn bán với nhiều đối tác nước ngoài từ đó có điều kiện tiếp
thu học hỏi kinh nghiệm quản lý tiên tiến của đối tác, góp phần ngày một
nâng cao năng lực chuyên môn cho các thành viên trong doanh nghiệp.
- Sản xuất hàng xuất khẩu giúp Doanh nghiệp thu hút được nhiều lao động
vào làm việc, tạo thu nhập ổn định cho cán bộ công nhân viên, tạo ra ngoại tệ để

Theo như phân tích của sơ đồ trên chúng ta thấy vai trò của hoạt động
sản xuất và xuất khẩu nông sản đối với nền kinh tế Việt Nam là hết sức quan
trọng hơn bao giờ hết vì:
- Trong điều kiện nền kinh tế sản xuất nhỏ, công nghiệp lạc hậu thì xuất
khẩu chỉ trông chờ vào những sản phẩm sẵn có trong nước (chủ yếu do sức
lao động thủ công tạo ra) và những sản phẩm thô sơ chưa qua chế biến hoặc
chỉ sơ chế, đó là các mặt hàng nông sản. Với điều kiện như vậy thì dẫu sao
sản xuất loại hàng hoá này cũng là điều kiện cần thiết để tạo ngoại tệ, giải

16
MỘT C I Á
GÌ ĐÓ CÒN
THIẾU
-Thừa lao động trầm
trọng
-H ng hoá nông sà ản
dư thừa so với nhu
cầu
-T i nguyên thiên à
nhiên chưa khai thác
hết
-Thiếu dinh dưỡng
-Thiếu các phương tiện
tối thiểu(nh à ở, điện,
nước sạch)
-Thiếu đầu tư về
giáo dục và nâng
+
=
quyết việc làm, nâng cao đời sống cho người lao động.Vì vậy mà hiện nay,


17
và tỷ mỉ hơn, vì giá cả và khối lượng hàng thường lớn hơn so với thương mại
trong nước, hơn nữa là do các nhà kinh doanh trong nước phải tiếp xúc với
môi trường kinh doanh mới có yếu tố quốc tế... Chính vì vậy mà việc nghiên
cứu thị trường phải có kế hoạch nhất định bao gồm, nhận biết về sản phẩm
xuất khẩu, lựa chọn thị trường và tìm hiểu đối tác.
1.1 Lựa chọn mặt hàng xuất khẩu (bán gì?)
Đây là một trong những nội dung cơ bản và cần thiết đầu tiên, các doanh
nghiệp có ý định gia nhập vào thị trường thương mại quốc tế thì trước tiên
phải xác định được mặt hàng mà mình sẽ đưa ra. Mục đích của việc lựa chọn
mặt hàng xuất khẩu là để lựa chọn được những mặt hàng kinh doanh phù hợp
năng lực và khả năng của doanh nghiệp đồng thời đáp ứng được nhu cầu thị
trường, từ đó mới mang lại hiệu quả cao trong kinh doanh.
Mặt hàng được lựa chọn ngoài yêu cầu phải đạt tiêu chuẩn phù hợp với
thị trường quốc tế còn phải phù hợp với khả năng cung ứng của doanh nghiệp.
Chính điều này đòi hỏi phải có sự phân tích, đánh giá kỹ khả năng nội tại của
doanh nghiệp cũng như dự đoán được thuận lợi và khó khăn của doanh
nghiệp khi đưa mặt hàng này vào thị trường quốc tế. Khi lựa chọn mặt hàng
xuất khẩu các nhà kinh doanh phải chú ý nghiên cứu những vấn đề sau:
- Mặt hàng thị trường đang cần là gì ? Để trả lời câu hỏi này đòi hỏi các
nhà doanh nghiệp phải nhạy bén, biết sử dụng, thu thập, phân tích thông tin về
thị trường xuất khẩu, vận dụng được các quan hệ bán hàng để từ đó có được
thông tin cần thiết về mặt hàng, chủng loại, quy cách, mẫu, mã...
- Tình hình tiêu thụ mặt hàng đó như thế nào? Việc tiêu dùng các mặt
hàng thường tuân theo một tập quán tiêu dùng nhất định, phụ thuộc vào thời
gian tiêu dùng, thị hiếu tiêu dùng, quy luật biến động của quan hệ cung cầu
của mặt hàng đó.
- Mặt hàng đó đang ở giai đoạn nào của chu kỳ sống? Chu kỳ sống của
mỗi sản phẩm bao gồn bốn giai đoạn: Triển khai, tăng trưởng, bão

chính sách chính trị-xã hội và các yếu tố biến động của thiên nhiên.
- Vấn đề biến động giá cả trên thị trường.
Việc phân tích và xác định xu hướng biến động giá cả trên thị trường
quốc tế là cơ sở để giúp các nhà sản xuất xác định được mức giá tối ưu cho
mặt hàng xuất khẩu. Do đó, người xuất khẩu phải nắm vững và có đầy đủ
thông tin về sự biến động giá cả của hàng hoá trên thị trường quốc tế cũng

19
như giá nguồn hàng cung cấp trong nước để có biến pháp thích hợp tăng hiệu
qủa trong việc xuất khẩu hàng hoá.
Trong buôn bán quốc tế, việc xác định giá cả của hàng hoá càng trở nên
phức tạp, do hàng hoá vận chuyển trong thời gian dài và qua các nước, các khu
vực khác nhau với những điều kiện khác nhau (thuế quan, chi phí vận chuyển...).
Để thích ứng với sự biến động của giá cả thị trường, các nhà kinh doanh phải
luôn linh hoạt trong việc định giá cho hàng hoá. Thông thường các nhà kinh
doanh xuất nhập khẩu thường định giá bán hàng hoá dựa trên ba căn cứ vào:
* Căn cứ vào giá thành và các chi phí khác (vận chuyển bảo hiểm...)
* Căn cứ vào sức mua và nhu cầu của người tiêu dùng.
* Căn cứ vào giá cả hàng hoá cạnh tranh.

20
1.3 lựa chọn đối tác kinh doanh (bán cho ai?)
Trong hoạt động xuất khẩu, để có thể thâm nhập vào thị trường nước
ngoài một cách thuận lợi, hạn chế đến mức thấp nhất rủi ro, doanh nghiệp
phải thông qua một hay nhiều Công ty đang hoạt động trên thị trường đó, họ
có kinh nghiệm thị trường mình cần hướng tới cũng như địa vị pháp lý để
đảm bảo cho hai bên hoạt động một cách thuận lợi. Nhưng khi lựa chọn đối
tác cần phải chú ý tới:
- Quan điểm kinh doanh của đối tác
- Lĩnh vực kinh doanh của đối tác

- Đánh giá tổng quát về thị trường và đối tác buôn bán, dựa trên những
kết quả phân tích về thị trường và đối tác để từ đó rút ra các mặt thuận lợi và
những khó khăn của Công ty khi tham gia vào quan hệ buôn bán này.
- Lựa chọn mặt hàng, thời gian, địa điểm và điều kiện cũng như phương
thức kinh doanh. Bước này đòi hỏi phải chi tiết cụ thể dựa trên phân tích các
thông tin có liên quan.
- Đề ra các mục tiêu cụ thể khi tiến hành kinh doanh các mục tiêu này có
thể là mục tiêu về doanh số, lợi nhuận, mục tiêu về uy tín... Đây là bước thực
hiện cần thiết bởi vì phải xác định rõ mục tiêu thì từ đó mới có cơ sở để xây
dựng các biện pháp cụ thể để đạt mục tiêu đã đề ra.
- Xây dựng các biện pháp, cách thức thực hiện để đạt mục tiêu đề ra. Đó
là các biện pháp trong nước (đầu tư vào sản xuất, cải tiến bao bì, chất lượng
sản phẩm, tăng giá thu mua...), các biện pháp ở ngoài nước (quảng cáo, tăng
cường quan hệ bạn hàng, lập chi nhánh ở nước ngoài...).
Một kế hoạch kinh doanh có khoa học dựa trên cơ sở phân tích chuẩn
xác và đúng dắn về thị trường, bạn hàng cũng như về nội lực của Công ty
mình sẽ góp phần vào thành công trong kinh doanh.
3.Lựa chọn hình thức xuất khẩu
Xuất khẩu không phải là hành vi mua bán đơn lẻ mà là cả hệ thống các
quan hệ mua bán, đầu tư từ trong nước ra bên ngoài nhằm mục đích đẩy mạnh
sản xuất hàng hoá, chuyển đổi kinh tế cho phù hợp và từng bước nâng cao đời
sống của nhân dân. Hiện nay trên thế giới, tuỳ điều kiện hoàn cảnh của mỗi
quốc gia cũng như từng chủ thể trong giao dịch thương mại quốc tế mà người

22
ta lựa chọn các phương thức giao dịch khác nhau để tiến hành một cách có
hiệu quả hoạt động này.
Như vậy, hoạt động xuất khẩu mang tính đa dạng về hình thức. Trong
quản lý, căn cứ vào các phương thức phân loại khác nhau có thể phân hoạt
động xuất khẩu thành các hình thức khác nhau.

- Lợi nhuận bị phân chia.
- Thông tin chậm hoặc đôi khi thiếu chính xác.
- Ngoại tệ thu được không cao.
Do đó nên sử dụng các hình thức xuất khẩu uỷ thác trong các trường hợp
cần thiết như: khi thâm nhập vào thị trường mới hoặc khi đưa ra thị trường
một loại sản phẩm mới...
3.3- Buôn bán đối lưu (trao đổi hàng)
Đây là hình thức giao dịch mà trong đó kết hợp chặt chẽ với nhập khẩu,
người bán hàng đồng thời là người mua, lượng hàng trao đổi có giá trị tương
đương. Ở đây mục đích của xuất khẩu không nhằm thu về một khoản ngoại tệ
mà nhằm thu về một lượng hàng hoá có giá trị bằng giá trị lô hàng xuất. Có
nhiều hình thức buôn bán đối lưu: hàng đổi hàng (phổ biến), trao đổi bù trừ,
chuyển giao nghĩa vụ...
3.4Gia công xuất khẩu (gia công quốc tế)
Đây là phương thức kinh doanh, trong đó một bên (gọi là bên nhận gia
công) nhập khẩu nguyên liệu hoặc bán thành phẩm của bên khác (gọi là bên
đặt gia công) để chế biến ra thành phẩm giao lại cho bên đặt gia công và nhận
thù lao (gọi là phí gia công).
3.5.Xuất khẩu theo định thư
Là hình thức xuất khẩu hàng hoá được ký kết theo nghị định thư giữa
hai chính phủ( thường là để trả nợ ). Xuất khẩu theo định thư có những ưu
điểm như : Khả năng thanh toán chắc chắn ( do nhà nước trả cho các đơn vị
xuất khẩu ) , giá cả hàng hoá tương đối cao , việc thu mua chế biến được ưu
tiên …Công ty xuất nhập khẩu Tổng hợp I tiến hành xuất khẩu nông sản theo

24
định thư khá thường xuyên , chủ yếu là mục đích trả nợ một số nước như
Nga, Angiêr…
Những hình thức xuất khẩu trình bày trên đều có những ưu điểm nhất định,
Công ty cân nhắc lựa chọn hình thức xuất khẩu trong điều kiện cụ thể sau khi