Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6
Trường PTDTNT Hoành Bồ Ngày soạn: 20/03/2010
GV hướng dẫn: Đoàn Thị Thanh Ngày giảng: 22/03/2010
Giáo sinh: Vũ Thị Ánh Lớp giảng: Lớp 6
Tiết 109 – Văn bản:
Cây tre Việt Nam
Thép Mới
A. Mục tiêu cần đạt:
- Về kiến thức:
+ Hiểu và cảm nhận được giá trị nhiều mặt của cây tre và sự gắn bó giữa tre với
cuộc sống của dân tộc Việt Nam, cây tre trở thành biểu tượng của dân tộc Vệt
Nam.
+ Nắm được đặc điểm nghệ thuật bài kí: giàu chi tiết và hình ảnh, kết hợp miêu
tả và bình luận, lời văn giàu nhịp điệu.
- Về kĩ năng:
+ Rèn kĩ năng đọc diễn cảm, chuyển giọng đọc phù hợp.
+ Rèn kĩ năng tìm và phân tích tác dụng của các biện pháp nghệ thuật: nhân
hóa, ẩn dụ, hoán dụ, trùng điệp, đối xứng, hình ảnh biểu tượng…
- Về thái độ:
+ Giúp HS thêm yêu mến và tự hào về bản sắc văn hóa dân tộc, biết giữ gìn và
trân trọng những tinh hoa văn hóa của dân tộc.
+ Bồi đắp cho HS tình yêu quê hương đất nước.
B. Chuẩn bị:
- Chẩn bị của GV:
+ Thiết kế giáo án điện tử.
+ Máy tính, máy chiếu…
- Chuẩn bị của HS:
+ Ôn lại bài kí “Cô Tô” (Nguyễn Tuân).
+ Đọc và soạn bài “Cây tre Việt Nam” (Thép Mới).
C. Phương pháp:
- Giảng, bình, nêu vấn đề, phân tích và khái quát vấn đề.

GV chiếu slide 3, giới thiệu ảnh chân dung nhà báo Thép
Mới.
? Dựa vào chú thích (*) SGK/98, em hãy nêu những hiểu
biết của em về tác giả Thép Mới.
 Thép Mới tên khai sinh là Hà Văn Lộc, quê ở quận Tây
Hồ, sinh ở Nam Định. Ngoài báo chí, Thép Mới còn viết
nhiều bút kí và thuyết minh phim.
GV bổ sung: Thép Mới là nhà báo xuất sắc được mệnh
danh là “cây bút thép”. Ông còn có bút danh khác là
Nguyễn Ánh Hồng. Ông từng là phó tổng biên tập báo
Nhân Dân và là Ủy viên Ban chấp hành Hội nhà văn Việt
Nam. Ngoài những thành công rực rỡ trên lĩnh vực báo chí,
Thép Mới còn viết nhiều bút kí và thuyết minh phim.
GV chiếu slide 4.
? Dựa vào chú thích SGK/98, em hãy nêu xuất xứ của bài
văn “Cây tre Việt Nam”.
 Bài “Cây tre Việt Nam” là lời bình cho bộ phim cùng tên
của nhà điện ảnh Ba lan. Thông qua hình ảnh cây tre (tượng
trưng cho đất nước và con người Việt Nam), bộ phim ca
ngợi cuộc kháng chiến chống Pháp của dân tộc ta.
I. Tác giả, tác phẩm:
1. Tác giả:
- Hà Văn Lộc (1925
– 1991).
- Quê ở Tây Hồ, Hà
Nội.
- Ông chuyên viết
báo, bút kí và thuyết
minh phim.
2. Tác phẩm:

và giúp ích cho con người trong cuộc sống hàng ngày, tron
lao động sản xuất và cả trong chiến đấu chống giặc, trong
quá khứ, hiện tại và tương lai.
? Dựa vào đại ý, em hãy tìm bố cục của bài văn.
 Gồm 4 phần:
+ Phần 1 (từ đầu  “…làm bạn”): Tre là người bạn thân
của nhân dân Việt Nam.
+ Phần 2 (tiếp  “…chí khí như người”): Vẻ đẹp của cây
tre Việt Nam.
+ Phần 3 (tiếp  “…của trúc, của tre”): Sự gắn bó của tre
với đất nước và dân tộc Việt Nam.
+ Phần 4 (còn lại): Tre là biểu tượng của đất nước và dân
tộc Việt Nam.
3. Đọc và tìm hiểu
chú thích:
a) Đọc:
b) Tìm hiểu chú
thích:

II. Tìm hiểu văn
bản:
1. Kết cấu, bố cục:
- Gồm 4 phần:
+ Phần 1: Tre là
người bạn thân của
nhân dân Việt Nam.
+ Phần 2: Vẻ đẹp
của cây tre Việt
Nam.
+ Phần 3: Sự gắn bó

 Cách gọi ấy chứng tỏ tác giả từng gắn bó với tre, hiểu và
quý trọng cây tre của dân tộc.
GV bình và chuyển ý: Tre và người gần gũi, thân thuộc,
gắn bó keo sơn, khăng khít, “đâu đâu ta cũng có nứa tre làm
bạn”. Tre cùng với muôn ngàn cây lá khác nhau góp phần
làm xanh đất nước, tô đẹp cho quê hương Việt Nam. Vậy
vẻ đẹp của cây tre Việt Nam hiện lên như thế nào qua văn
bản này, chúng ta sẽ chuyển sang phần b.
GV chiếu slide 7.
? Qua miêu tả của tác giả, vẻ đẹp của cây tre Việt Nam hiện
lên qua những chi tiết nào.
 Vẻ đẹp của cây tre Việt Nam:
+ “mầm non măng mọc thẳng”
+ “dáng tre vươn mộc mạc”
+ “vào đâu tre cũng sống, ở đâu tre cũng xanh tốt”
+ “cứng cáp, dẻo dai, vững chắc”
+ “thanh cao, giản dị, chí khí như người”
? Em hãy nêu các biện pháp nghệ thuật được tác giả sử
dụng trong những lời văn trên.
 Dùng từ láy và tính từ gợi hình, gợi cảm, so sánh, nhân
2. Phân tích:
a) Tre – người bạn
thân của nhân dân
Việt Nam:
- Tre là người bạn
gần gũi, thân thuộc,
gắn bó với nông dân
Việt Nam, nhân dân
Việt Nam.
b) Vẻ đẹp của cây

+ Trong chiến đấu chống giặc giữ nước.
GV cho lớp tiến hành thảo luận nhóm: chia lớp thành 3
nhóm lớn:
+ Nhóm 1: Tìm những chi tiết thể hiện sự gắn bó giữa tre
và người trong sản xuất và sinh hoạt hàng ngày.
+ Nhóm 2: Tìm những chi tiết thể hiện sự gắn bó giữa tre
và người trong chiến đấu chống giặc giữ nước.
+ Nhóm 3: Tìm những biện pháp nghệ thuật được tác giả sử
dụng để thể hiện sự gắn bó giữa tre và người trong các lĩnh
vực trên.
Định hướng:
* Nhóm 1: Trong lao động sản xuất và sinh hoạt hàng ngày:
- Làm ăn:
+ Dưới bóng tre xanh, người dân cày Việt Nam dựng nhà,
dựng cửa, vỡ ruộng, khai hoang.
c) Sự gắn bó của tre
với con người và
dân tộc Việt Nam:
* Trong lao động
sản xuất và sinh
hoạt hàng ngày:
5