1. a) Đại ý của bài văn: Cây tre Việt Nam nói lên sự gắn bó thân
thiết và lâu đời của cây tre và con người Việt Nam trong đời
sống, sản xuất, chiến đấu. Cây tre có những đức tính quý báu
như con người Việt Nam nhũn nhặn, ngay thẳng, thủy chung,
can đảm. Cây tre sẽ đồng hành với người Việt Nam đi tới tương
lai.
b) Bố cục
Theo bố cục của một văn bản tự sự, bài văn chia làm 3 phần: Mở
bài, thân bài, kết bài.
Mở bài: Từ đầu đến "chí khí như người" - Giới thiệu chung về cây
tre.
Thân bài: Tiếp theo đến "Tiếng sáo diều tre cao vút mãi": Sự gắn
bó của cây tre trong sản xuất, chiến đấu và đời sống của con
người Việt Nam.
Kết bài: Phần còn lại: Cây tre là tượng trưng con người Việt
Nam, dân tộc Việt Nam.
2. Để làm rõ ý "Cây tre là người bạn thân của nông dân Việt
Nam, bạn thân của nhân dân Việt Nam", bài văn đã đưa ra hàng
loạt những biểu hiện cụ thể.
+ Những chi tiết, hình ảnh thể hiện, sự gắn bó của tre với con
người trong lao động và cuộc sống hàng ngày
- Bóng tre trùm lên làng bản, xóm thôn.
- Tre là cánh tay của người nông dân.
- Tre là người nhà.
- Tre gắn bó tình cảm gái trai, là đồ chơi trẻ con, nguồn vui tuổi
già.
- Tre với người sống có nhau, chết có nhau, chung thủy.
+ Tre là đồng chí chiến đấu
- Tre là vũ khí: gậy tầm vông, chông tre.
- Tre xung phong vào xe tăng, đại bác.
Hình ảnh tre được nhân hóa: Tre như có tình cảm - âu yếm làng

nước. Tre là bạn đồng hành của dân tộc ta trên con đường đi tới
ngày mai.
2. Cách đọc
Đọc bài Cây tre Việt Nam cần chú ý ngắt hơi, nhấn giọng làm
nổi bật các chi tiết, hình ảnh chọn lọc mang ý nghĩa biểu tượng;
thể hiện lời văn giàu nhịp điệu và cảm xúc tràn đầy chất thơ.
3. Tìm một số câu tục ngữ, ca dao, thơ, truyện cổ tích Việt Nam
có nói đến cây tre.
Gợi ý: có thể kể ra các truyện như: Thánh Gióng, Cây tre trăm
đốt,…và dẫn các câu thơ:
Đêm trăng thanh anh mới hỏi nàng
Tre non đủ lá đan sàng nên chăng?
Quê hương tôi có con sông xanh biếc,
Nước gương trong soi tóc những hàng tre.
Lưng trần phơi nắng phơi sương
Có manh áo cộc tre nhường cho con.