Con tàu tổ chức và văn hóa của người lãnh đạo
Nguyễn Tất Thịnh
Tạp chí Văn hóa doanh nhân02:40' PM -
Thứ tư,
31/08/2005
Nếu ví doanh nghiệp như con tàu và vai trò của người lãnh đạo như thuyền
trưởng, chúng ta có thể xem xét sự thành công và phát triển của doanh nghiệp
nhìn từ phương diện vai trò của người lãnh đạo:
• Định hướng tổ chức bằng tầm nhìn và những bến bờ cụ thể.
• Dẫn dắt tổ chức vượt qua những khó khăn thách thức.
• Trao cho những cấp dưới chức năng, nhiệm vụ rõ ràng dưới hình thức
những đầu việc có tính mục tiêu.
• Tạo môi trường tin cậy và hiệp tác.
• Đánh giá đúng mọi quá trình và quản lí sự thay đổi trong nội bộ theo
hướng thích nghi tích cực, trên thế thượng phong.
Như thế rõ răng người lãnh đạo cần phải có Tầm, có Tài và có Tâm. Tôi muốn
thống nhất cả ba yếu tố đó lại trong cái gọi là văn hóa của người lãnh đạ , theo
nghĩa gắn bó hữu cơ với nhau mà khó có thể bóc tách rằng ba yếu tố đó có thể
nằm trong ba thực thể - con người riêng biệt như trong xã hội chúng ta vẫn từng
gặp.
Tại sao vậy?
Văn hóa mà bản chất cốt lõi là giá trị nhân văn, chính là điều căn bản, xuyên suốt
đồng thời là đỉnh kết cục của bất cứ một quá trình. một sự nghiệp, một công cuộc
nào, phải được xã hội thừa nhận (ở mức độ khác nhau). Mỗi cá nhân hay một tổ
chức có thể tạo ra và khẳng định được giá trị của mình có tiến bộ, có ưu trội và
có thể được cộng hưởng mạnh mẽ hay không chính là sự thành công của cá nhân
hay tổ chức đó. Những gì gọi là giá trị đều hấp dẫn người ta, nhen lên trong con
người khát vọng về sự giàu có, và rất có thể người ta muốn có được bằng cả điều

có khi nó giải quyết được bài toán mục tiêu của ngày hôm nay nhưng lại gây ra
bao nhiêu hậu quả xấu cho ngày mai về khía cạnh đạo đức. Văn hóa trong cái Tài
của người lãnh đạo là anh đã tạo cho người khác những cơ hội gì để họ làm được
những điều tết đẹp cho họ và cho tất cả. Chúng ta thường thấy rất nhiều cái Tài
đã phải vào từ, vì vậy cái Tài của tinh thần văn hóa dứt khoát không thể là việc
tự đưa mình đến trước cánh cửa nhà tù của đạo đức xã hội.
Ở đời người ta dễ bị mù quáng nhất bởi những tính toán lợi ích vị kỉ và vì thế
đánh mất cái Tâm của mình. Điều đó hóa ra rất dễ bị nhận ra và lan tỏa rất nhanh
đến người khác. Khi đó không một ai đi cùng với anh mà người ta lại không nghĩ
đến lợi ích của họ cả. Bởi vậy đi bên nhau mà mỗi người có một toan tính riêng
hong sự cảnh giác cao độ về nhau. Người lãnh đạo là người có ảnh hưởng trực
tiếp và mạnh mẽ đến mọi người của tổ chức. anh ta là chỗ dựa, là nơi mọi người
đặt niềm tin, là điểm mà người ta nhìn vào mà điều chỉnh hành vi của mình, đặc
biệt trong đêm tối của con đường đang đi và của sự không đo được lòng người.
Những nghi ngại, những âm mưu, những sự không rõ ràng sẽ được chấn áp hay
bung ra từ mỗi một người khi người ta cảm nhận về người lãnh đạo. Chỉ có cái
Tâm văn hóa mới tập hợp được mọi người đi trên con đường nhiều khi còn rất
chông gai, vô định Cái Tâm bình thường được xem như là những ý tốt trong trái
tim mỗi người, nhưng cái Tâm văn hóa thì đó là sự thức tỉnh những điều tốt đẹp
thậm chí còn đang ngủ sâu trong trái tim người khác, không phải là sự tiêu diệt
cái ác mà là sự cảm hóa khiến chúng cũng biết đau, biết thương, biết buồn.
Người lãnh đạo, anh nghĩ sao khi dẫn người ta trên một con tàu đến một lục địa
mới rất hứa hẹn, nhưng con tàu ấy đã có thể là một địa ngục trước khi đến được
lục địa kia khi sự đen tối của toan tính, âm mưu, bè cánh được khởi xưởng bởi
một kẻ có ảnh hưởng, trên con tàu đó người ta đã không thể tin vào lòng tết của
nhau và của bất cứ ai thì cho dù có đến được lục địa kiạ đi nữa thì họ sẽ biến nó
thành một bãi chiến trường khốc liệt hơn mà thôi.
Người lao động không thể gọi đó là tất cả, nhưng rõ ràng anh ta giống như một
thuyền trưởng, và tương lai của con tàu đó rõ ràng phụ thuộc rất lớn vào anh ta.
Ai cũng biết là họ phải tài giỏi, nhưng chúng ta biết rõ hơn rằng trước đó và luôn