Download Tiểu luận Vai trò của tập quán quốc tế trong quá trình điều chỉnh các quan hệ pháp luật quốc tế miễn phí
Trong lịch sử quan hệ giữa các quốc gia, tập quán pháp lý quốc tế với tư cách là nguồn luật quốc tế xuất hiện sớm hơn nhiều so với điều ước quốc tế. Nhìn từ góc độ khoa học của luật quốc tế, tập quán quốc tế là hình thức pháp lý chứa đựng quy tắc xử sự chung, hình thành trong thực tiễn quan hệ quốc tế và được các chủ thể luật quốc thừa nhận là luật. Cũng như điều ước quốc tế, tập quán quốc tế tồn tại và có thể bị thay đổi nếu nó không thích hợp với thực tiễn điều chỉnh quan hệ quốc tế hay có sự xuất hiện của tập quán mới.
Điều 38 của Quy chế Tòa án quốc tế đã công nhận rộng rãi việc Tòa án quốc tế (với chức năng của mình là cơ quan đưa ra các quyết định giải quyết tranh chấp trên cơ sở pháp luật quốc tế), sẽ áp dụng tập quán quốc tế như những bằng chứng được công nhận trong thực tiễn chung và được coi như luật. Quan niệm về tập quán quốc tế của
/tai-lieu/de-tai-ung-dung-tren-liketly-38121/
Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download choTóm tắt nội dung:
LỜI MỞ ĐẦU
Nguồn của pháp luật được hiểu là nền tảng vật chất xã hội (hay hạ tầng kiến trúc xã hội) mà trên cơ sở đó một hệ thống pháp luật được hình thành, tồn tại và phát triển. Theo nghĩa này, nguồn của pháp luật là nguồn gốc, nguồn lịch sử và nguồn của luật pháp quốc tế cũng không nằm ngoài khái niệm này. Nguồn của luật quốc tế là những hình thức biểu hiện sự tồn tại của những quy phạm pháp luật quốc tế do các chủ thể của luật quốc tế xây dựng nên được gọi là điều ước quốc tế, hay thừa nhận được gọi là tập quán quốc tế trên cơ sở tự nguyện và bình đẳng nhằm điều chỉnh các quan hệ quốc tế giữa các chủ thể của luật quốc tế với nhau.
Điều ước và tập quán quốc tế, về nguyên tắc, được coi là cách thức chủ yếu xây dựng quy phạm pháp luật quốc tế bắt buộc, hay còn gọi là luật “cứng” (“hard” law). Mặc dù điều ước quốc tế được xem là cách làm luật phổ biến trong lĩnh vực các lĩnh vực đời sống luật quốc tế nhưng các chủ thể của luật quốc tế lại vẫn áp dụng tập quán vì một số lý do. Không có những thủ tục phê chuẩn phức tạp như điều ước quốc tế, những quy tắc tập quán là cách thức dễ dàng hơn để đạt được sự thống nhất toàn cầu, bởi vì các chủ thể chủ động có thể bảo đảm sự mặc nhận từ phía các chủ thể thụ động – một thuận lợi đặc biệt trong giải quyết những vấn đề trong đời sống quốc tế. Phần nội dung dưới đây sẽ trình bày một số luận cứ khẳng định vai trò của tập quán quốc tế trong quá trình điều chỉnh các quan hệ pháp luật quốc tế.
NỘI DUNG
I/ Tổng quan về điều ước quốc tế và tập quán quốc tế
Căn cứ vào hình thức biểu hiện sự tồn tại của các loại nguồn của luật quốc tế, nguồn của luật quốc tế được chia thành hai loại là nguồn thành văn (droit écrit – nguồn điều ước quốc tế) và nguồn bất thành văn (droit non écrit – nguồn tập quán quốc tế).
Căn cứ vào cách hình thành của các loại nguồn luật quốc tế, nguồn luật quốc tế được chia thành hai loại, nguồn do các quốc gia thỏa thuận xây dựng nên theo một trình tự pháp lý hết sức chặt chẽ đó là các điều ước quốc tế và nguồn do các quốc gia thỏa thuận thừa nhận giá trị pháp lý của chúng nhằm điều chỉnh các quan hệ quốc tế, đó là các tập quán quốc tế.
Về điều ước quốc tế
Trong khoa học luật quốc tế, thuật ngữ điều ước quốc tế được sử dụng phổ cập để chỉ loại nguồn thành viên của luật quốc tế, được hình thành theo trình tự, thủ tục xác định, với nội dung bao gồm các nguyên tắc, quy phạm pháp luật quốc tế, nhằm ấn định, thay đổi hay chấm dứt quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý giữa các chủ thể luật quốc tế khi tham gia quan hệ pháp luật quốc tế. Về phương diện lý luận và pháp lý quốc tế, thuật ngữ điều ước quốc tế được tiếp cận với tính chất là sự khái quát hóa về một trong những hình thức pháp lý thành văn của luật quốc tế (nguồn pháp lý), có giá trị là công cụ pháp lý điều chỉnh các quan hệ hợp tác quốc tế giữa các quốc gia và các chủ thể khác của luật quốc tế.
Về tập quán quốc tế
Những quy tắc xử sự được hình thành từ lâu trong các quan hệ quốc tế được các quốc gia, các tổ chức phi chính phủ, các pháp nhân, các công dân của nhiều quốc gia khác nhau tôn trọng chấp hành mặc dầu những quy tắc đó chưa được chính thức quy định trong luật pháp quốc tế. Các tập quán quốc tế được hình thành trước tiên và lâu đời nhất là các tập quán, tập tục về chiến tranh như không giết người thuộc các lực lượng vũ trang đối phương khi họ bị loại ra khỏi vòng chiến đấu, cho phép nước chủ quản nhận thương binh, bệnh binh của họ trở về nước trong lúc chiến tranh chưa kết thúc. Các tập quán quốc tế hiện còn được giữ lại nhiều là các tập quán về cứu hộ người, phương tiện trên biển. Các tàu thuyền đi lại trên phải biển phải cứu vớt, chăm sóc cho các nạn nhân, tàu thuyền gặp tai nạn trên biển, nước chủ nhà không được bắt giữ mà phải cứu hộ và cung cấp lương thực, nước ngọt để các tàu thuyền lâm nạn trôi giạt vào lãnh thổ của mình trở về nước họ, ... Tập quán quốc tế là một trong những nguồn của luật quốc tế. Nhiều tập quán quốc tế ngày nay đã được thừa nhận và ghi vào các điều ước quốc tế, trong trường hợp này tập quán quốc tế đã trở thành công ước quốc tế như công ước về bảo hộ nạn nhân chiến tranh. Có những nước không tham gia điều ước quốc tế nhưng không phản đối và chấp nhận việc thi hành nó, trong trường hợp này điều ước quốc tế trở thành tập quán quốc tế đối với nước không tham gia công ước.
II/ Vị trí của hai loại nguồn trong quá trình điều chỉnh các quan hệ pháp luật quốc tế
Khẳng định vai trò của điều ước quốc tế là loại nguồn cơ bản chủ yếu và ưu thế so với các loại nguồn khác
Quan hệ quốc tế giữa các quốc gia diễn ra trong điều kiện hết sức đa dạng, khác biệt về bản sắc văn hóa cùng các điều kiện về chính trị-kinh tế-xã hội. Hình thành và phát triển trong điều kiện quan hệ quốc tế, giữ gìn quan hệ bình đẳng giữa các quốc gia, đảm bảo hài hòa lợi ích cộng đồng quốc tế và lợi ích quốc gia, đồng thời đảm bảo các nguyên tắc cơ bản của luật quốc tế được thực thi và tuân thủ. Điều ước quốc tế được ký kết bởi các quốc gia nhằm hướng đến và bảo vệ những lợi ích chung. Những thỏa thuận của các quốc gia thể hiện trong nội dung của điều ước quốc tế là cơ sở pháp lý quan trọng cho việc thực thi nghĩa vụ thành viên điều ước quốc tế, kể cả việc áp dụng các quy định của điều ước quốc tế để giải quyết những tranh chấp phát sinh trong quá trình thực thi, tuân thủ điều ước quốc tế và các nghĩa vụ thành viên. Trong mối quan hệ với các hình thức pháp luật khác, điều ước quốc tế ngày càng khẳng định vị trí nguồn cơ bản của luật quốc tế, ảnh hưởng mạnh mẽ đến hệ thống pháp luật quốc gia. Sự phát triển và vai trò của điều ước quốc tế đang chứng minh những thay đổi về cơ cấu trong hệ thống quy phạm pháp luật quốc tế, đồng thời góp phần duy trì trật tự pháp lý quốc tế, thúc đẩy tiến trình hội nhập quốc tế nói chung và hội nhập pháp luật nói riêng. Ngày nay, điều ước quốc tế càng khẳng định vai trò là công cụ pháp lý quan trọng mà cộng đồng quốc tế sử dụng để đặt nền móng và thúc đẩy quan hệ hợp tác quốc tế phát triển mạnh mẽ và là cầu nối giữa các quốc gia, các dân tộc. Vì vậy, điều ước quốc tế là nguồn quan trọng của luật pháp quốc tế.
Pháp luật quốc tế được hình thành bởi bốn nguồn cơ ản gồm có tập quán quốc tế, pháp luật quốc gia, án lệ và điều ước quốc tế. Trong đó, điều ước quốc tế chiếm vị trí quan trọng. Phần lớn các quy phạm pháp luật quốc tế đều xuất phát từ các điều ước quốc tế trong khu vực và trên thế giới. Có được vị trí đặc biệt như vậy bởi điều ước quốc tế có những ưu điểm nổi bật về mặt pháp lý, tính minh bạch, rõ ràng, hiệu lực ràng bu
