Download miễn phí Luận văn Cái nhìn, không gian và thời gian nghệ thuật trong hồi ký của Tô Hoài (qua hồi ký cát bụi chân ai và chiều chiều)
PHẦN MỞ ĐẦU . 1
1. Lý do chọn đề tài . 1
2. Lịch sử vấn đề . 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 6
4. Mục đích nghiên cứu 6
5. Nhiệm vụ nghiên cứu . 7
6. Phương pháp nghiên cứu . 7
7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài . 7
8. Cấu trúc luận văn . 8
PHẦN NỘI DUNG . 9
Chương 1: Cái nhìn nghệ thuật trong hồi ký của Tô Hoài 9
1.1. Đặc điểm hồi ký của Tô Hoài 9
1.1.1. Khái niệm hồi ký 9
1.1.2. Nhà văn Tô Hoài và hành trình viết hồi ký của tác giả . 11
1.1.3. Đặc điểm hồi ký của Tô Hoài . 14
1.2. Cái nhìn nghệ thuật trong hồi ký của Tô Hoài . 16
1.2.1. Khái niệm cái nhìn nghệ thuật 16
1.2.2. Cái nhìn nghệ thuật trong hồi ký của Tô Hoài . 19
1.2.2.1. Cái nhìn chân thực mang đậm dấu ấn lịch sử . 19
1.2.2.2. Cái nhìn nhân bản nghiêng về cuộc sống sinh hoạt đời thường 25
Chương 2: Không gian nghệ thuật trong hồi ký của Tô Hoài 39
2.1. Khái niệm không gian nghệ thuật . 39
2.2. Không gian nghệ thuật trong hồi ký của Tô Hoài . 44
2.2.1. Không gian hiện thực cụ thể gắn với những sự kiện đáng nhớ 44
2.2.2. Không gian sinh hoạt đời thường . 57
Chương 3: Thời gian nghệ thuật trong hồi ký của Tô Hoài 79
3.1. Khái niệm thời gian nghệ thuật . 79
3.2. Thời gian nghệ thuật trong hồi ký của Tô Hoài . 83
3.2.1. Thời gian lịch sử rộng mở đa chiều . 83
3.2.2. Thời gian đời tư đồng hiện chồng chéo . 91
KẾT LUẬN . 100
THư MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO . 104
http://s1.liketly.com/flash/edoc/jh2i1fkjb33wa7b577g9lou48iyvfkz6-swf-2014-01-29-luan_van_cai_nhin_khong_gian_va_thoi_gian_nghe_th.fuasbXP3Pl.swf /tai-lieu/de-tai-ung-dung-tren-liketly-57106/Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
kiện ở điểm nhìn khách
quan, tác giả không phân tích hay bình luận mà để cho người đọc tự cảm nhận
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
50
hiện thực cuộc sống qua các sự kiện. Không gian sự kiện này khiến cho người
đọc có cảm giác e sợ bởi cái chết dường như hiện diện ngay trên đầu mỗi
người. Sự u ám và nguy hiểm bao trùm lên không gian đang tràn ngập bm
đạn và thuốc súng.
Những sự kiện lịch sử xã hội có ý nghĩa được nhà văn chắt lọc và đặt
trong một không gian rất rộng mở. Các sự kiện tuy không được sắp xếp theo
trình tự thời gian mà theo dòng hồi tưởng của tác giả nhưng nó đã góp phần
quan trọng phản ánh bức tranh hiện thực cuộc sống một thời kỳ đầy biến
động.
* Không gian hiện thực cụ thể gắn với sự kiện đời tư
Trong hồi ký của Tô Hoài ngoài không gian sự kiện lịch sử còn có
không gian sự kiện đời tư, đó là không gian gia đình, của cá nhân có những
thay đổi ảnh hưởng tới cuộc sống, tâm lý của nhân vật.
Chúng ta đã được biết không ít dáng nhà văn qua cái nhìn nhân
bản nghiêng về cuộc sống sinh hoạt của Tô Hoài. Một lần nữa người đọc lại
có dịp tái ngộ với họ thông qua không gian hiện thực gắn với sự kiện đời tư.
Kháng chiến nổ ra gia đình các văn nghệ sĩ phải tản cư tới những nơi an toàn:
“Kháng chiến, Nguyên Hồng và Kim Lân đưa gia đình tản cư lên ấp
Cầu Đen trên Nhã Nam. Các họa sĩ Trần Văn Cẩn, Tạ Thúc Bình, cả nhà bác
Ngô Tất Tố cũng lên quây quần trên cái đồi thấp bấy giờ còn hoang vắng.
Những vùng ở Xuân Áng (Phú Thọ) hay Quần Tín (Thanh Hóa) cũng tụ hội
lại những làng văn nghệ sĩ kháng chiến. Nghe kể họa sĩ Trần Văn Cẩn được
xã cấp cả ruộng, anh đi cày rất thạo.” [25. 422]. Sự kiện tản cư thời kháng
chiến là chuyện không còn xa lạ đối với chúng ta – người dân của đất nước bị
xâm lược. Tản cư để tránh sự càn quét của quân giặc. Gia đình các văn nghệ
sĩ đều phải tạm thời xa nơi sinh hoạt quen thuộc của mình. Họ đến những
vùng còn hoang vắng, nơi đó dần dần trở thành những làng văn nghệ sĩ kháng
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
51
chiến. Đến họa sĩ Trần Văn Cẩn xưa chỉ thạo bút lông để vẽ thì nay đã “cày
rất thạo”.
Sau khi hòa bình, không ít nhà văn chuyển về Hà Nội. Và Nguyên
Hồng về Hà Nội là một sự thay đổi trong cuộc sống gia đình cũng như bản
thân nhà văn. “Về Hà Nội, Nguyên Hồng và vợ con thuê cái gác hai một nhà
phố Miriben cũ bên cạnh viện mắt gần chợ Hôm… Chỉ thêm trẻ con chạy ra
chạy vào lít nhít rối cả mắt. Chị ấy đã xin được làm nhân viên cửa hàng quốc
doanh sách, đứng bán ở quầy góc nhà bách hóa tổng hợp bây giờ, phía cửa
đường Hàng Bài ” [25. 422]. Không gian trở nên chật hẹp hơn ngày ở “dưới
bãi Nghĩa Dũng”. Mọi thứ thời ấy đều khó khăn. Và sau đó đã có rất nhiều sự
kiện ảnh hưởng tới Nguyên Hồng và cuộc sống của gia đình nhà văn. Biến cố
đã xảy ra. Sau hội nghị bất thường thảo luận khẳng định cơ cấu của Hội Nhà
văn, Nguyên Hồng lại chuẩn bị quay trở về Nhã Nam – nơi nhà văn đã từng ra
đi. Hãy xem không gian gian phòng của Nguyên Hồng: “Gian phòng vẫn bề
bộn màn mùng như mọi khi. Nhưng để ý thấy thì khác. Mọi thứ đã được gói,
buộc lại như dạo trước tui đã quen mắt thấy sáng sớm các thứ trong các nhà
sắp sẵn để quẳng ra bờ rào tránh máy bay. tui gật gù, nhưng thật cũng chưa
hiểu ra như thế nào… Rồi một hôm nghe Kim Lân nói Nguyên Hồng đã dọn
về Nhã Nam. Không biết vợ chồng con cái gồng gánh như hôm tưng bừng trở
về Hà Nội hay là thuê xe ba gác đẩy.” [25. 492]. Cuộc sống ở Hà Nội không
níu giữ được Nguyên Hồng. Một con người đầy lòng tự trọng và “quyết đoán”
[25. 492] khiến Nguyên Hồng “nhất định không ở nữa” [25. 493]. “Thế là bỏ
hết, lại lên Nhã Nam, ấp Cầu Đen, ấp Đồi Cháy, lại ở đồi như những năm tản
cư… Trên quả đồi lưa thưa tre pheo còn lại lơ thơ mấy nhà người làng, cái
trường học cấp 1, mái lợp nứa, tường trình ụp xụp, quạnh quẽ. Lại vẫn ở cái
nhà như từ hồi chạy Tây mới tản cư. Nhà tường đất, bờ rào cắm xương rồng
ông, vũng nước giếng đất trong khe dưới chân đồi. Xa xa, trước mặt, bắt đầu
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
52
nhấp nhô những cánh rừng thấp trên Yên Thế Thượng. ” [25. 493]. Chính sự
kiện lịch sử xã hội đã tác động đến sự kiện gia đình, đến tâm lý và hành động
của nhân vật. Khi bị xúc phạm, bị tổn thương ông không ngần ngại bày tỏ thái
độ: “- Ừ, Nhã Nam. Đủ, đủ lắm rồi. Ông đ. chơi với chúng mày nữa. Ông về
Nhã Nam.”.
Trong hồi ký của mình, nhất là Cát bụi chân ai ở các điểm không gian
hiện thực cụ thể, đặc biệt là không gian sự kiện gắn với cá nhân, chúng ta thấy
Tô Hoài không bao giờ quên người bạn vong niên Nguyễn Tuân. Nhà văn có
phong cách “ngông” đã xuất hiện không ít lần, mỗi lần xuất hiện là một lần
người đọc ngạc nhiên. Đây là hình ảnh của nhà văn Nguyễn Tuân khi còn trẻ:
“Chuyến tàu hỏa từ Pnôm Pênh ra đến Poipet vừa chập tối. Bấy giờ vào mùa
thu 1930 (…). Cuối hàng ghế có hai người trẻ tuổi (…). Chuyến tàu hỏa ấy
rầm rập suốt đêm xuống Vọng Các. Họ không chợp mắt được. Hãy còn hồi
hộp vì may mắn và tự khen đã khôn ngoan, khéo léo che mắt được mật thám.
Thế là đã bình yên ra khỏi xứ Cao Miên. Đến nửa buổi, tàu vào thành phố
Vọng Các. Hai người ngơ ngác giữa nơi chưa biết bao giờ. Xung quanh,
trong ga lớn, những đám người Xiêm, người Tàu, người Việt hỗn độn, tíu tít.
Bốn cảnh sát Xiêm áo quần trắng toát, mũ viền kim tuyến và một đám lính vác
súng trường quây đến. Một người nói tiếng Việt hỏi:
- Chúng mày là thằng Tuân, thằng Thiệp?
Đúng tên cúng cơm. Lính cảnh sát biết rồi, chỉ hỏi làm phép thế. Lúng túng,
chưa biết trả lời sao, đã bị thừng trói giật cánh khuỷu cả hai lại. Báng súng
thúc vào lưng, đẩy đi bộ qua các phố đông tấp nập.” [25. 500, 505]. Trong
dòng hồi tưởng của mình, Tô Hoài đã xây dựng lên một hình ảnh chàng thanh
niên Nguyễn Tuân “mặt non choẹt, chưa chắc đã được hai mươi tuổi” [25.
502], “Chán ghét cuộc sống ngột ngạt, bế tắc của người dân ở một nước
thuộc địa, Nguyễn Tuân luôn mơ tưởng đến những phương trời xa.” [17. 599].
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
53
Chính vì thế mà ông đã tìm mọi cách để ra nước ngoài, và chuyến đi giang hồ
ngoài vòng pháp luật của chế độ thực dân ấy đã khiến ông bị bắt ở Thái Lan
cuối cùng thì bị đưa về giam tại nhà lao Thanh Hóa năm 1930. Tô Hoài đã lựa
chọn sự kiện rất dặc biệt để bộc lộ cá tính của nhà văn Nguyễn Tuân. Cá tính
ấy tạo nên cái “tôi” mang màu sắc riêng từ cái tui của chủ nghĩa “xê dịch”. Tô
Hoài tôn trọng sự thật. Ông ghi lại những sự kiện chân thực khi: “Ở Thanh
Hóa, khi thôi bị quản thúc, Nguyễn Tuân ra Hà Nội, viết để sinh nhai và cho
ra nhân vật nào cũng là nhân vật tôi.” [25. 519...
