đặc san góp ý dự thảo bLTTDS
32 Tạp chí luật học ThS. Nguyễn Thị THu Hà *
ột x ti phiờn to s thm l giai
on t tng quan trng nht, quyt
nh nht. Tuy vy, khi nghiờn cu cỏc
quy nh v phiờn tũa s thm trong D
tho B lut t tng dõn s chỳng tụi thy
vn cũn mt s quy nh cha hp lớ, vn
cũn nhiu ý kin khỏc nhau.
1. V s tham gia t tng ti phiờn
to ca vin kim sỏt nhõn dõn
iu 208 D tho B lut t tng dõn
s quy nh: ''1. Kim sỏt viờn vin kim
sỏt cựng cp cú nhim v tham gia phiờn
to xột x v ỏn m vin kim sỏt khi t.
i vi nhng v ỏn khỏc, kim sỏt viờn
cú th tham gia phiờn to, nu xột thy
cn thit". Tuy nhiờn, trong quỏ trỡnh
xõy dng B lut t tng dõn s cú nhiu
ý kin khỏc nhau v vn ny. Cú ý kin
cho rng vin kim sỏt cn phi tham gia
tt c cỏc phiờn to v phỏt biu quan
im v vic gii quyt v ỏn vỡ theo

im th hai vỡ trong trng hp vin
kim sỏt khi t v ỏn thỡ theo quy nh
ti iu 166 D tho B lut t tng dõn
s, vin kim sỏt phi cú trỏch nhim
cung cp nhng ti liu, chng c
chng minh cho quyn li ca bờn ng
s m vin kim sỏt ng ra bo v ng
thi vin kim sỏt phi a ra nhng
chng c, lớ l, cn c phỏp lớ bỏc b yờu
cu ca ng s phớa bờn kia a ra.
X

* Ging viờn Khoa lut dõn s
Trng i hc lut H Ni đặc san góp ý dự thảo bLTTDS
Tạp chí luật học 33

cú th lm c iu ú thỡ khi xột x ti
phiờn to vin kim sỏt phi tham gia t
tng. Cũn trong trng hp vin kim sỏt
khụng khi t v ỏn thỡ vin kim sỏt
ng v phớa ai, nguyờn n, b n hay
ngi cú quyn li ngha v liờn quan v
nu h khụng ng v phớa ng s no
m ch l c quan tin hnh t tng
kim sỏt hot ng xột x ca to ỏn thỡ
khụng cn thit phi tham gia phiờn to.
V trờn thc t "T l kim sỏt viờn tham

ti phiờn to
a. iu 223 D tho B lut t tng
dõn s quy nh v th t xột hi, iu
224, 225, 226, 227, 231 D tho quy nh
v vic hi nguyờn n, b n, ngi cú
quyn li, ngha v liờn quan, ngi lm
chng, ngi giỏm nh.
Vic quy nh v th tc xột hi nh
trong D tho B lut t tng dõn s vn
l kiu t tng xột hi, trong ú cao vai
trũ ca thm phỏn v coi nh vai trũ ca
cỏc bờn ng s. Trong quỏ trỡnh xột x
ti phiờn tũa, hi ng xột x vn gi vai
trũ ch ng v tớch cc tham gia vo cỏc
hot ng xột hi cỏc ng s, ngi i
din ca ng s, ngi lm chng,
ngi giỏm nh Vic quy nh v th
tc xột hi ti phiờn tũa nh vy l cha
hp lớ, cha bo m tớnh dõn ch v bo
v cỏc quyn con ngi trong quỏ trỡnh
tham gia t tng ti phiờn tũa, lm ng
s li, ph thuc vo tũa ỏn, hn ch
tớnh tớch cc, ch ng ca ng s
trong t tng,
(2)
vai trũ ca lut s ti
phiờn tũa b m nht, ton b trỏch nhim
chng minh c t lờn vai hi ng xột
x t bit l ch ta phiờn tũa, cũn cỏc
bờn ng s, ngi i din ca ng

ỳng phỏp lut, cú sc thuyt phc v
trong thi hn phỏp lut quy nh.
(3)

Chỳng tụi cho rng trong B lut t
tng dõn s cn b th tc xột hi. Sau
th tc bt u phiờn tũa, hi ng xột x
cho ng s trỡnh by yờu cu, xut
trỡnh chng c v tranh lun. Tũa ỏn ch
thm tra t cỏch cỏc ng s v nhng
ngi tham gia t tng khỏc bo m
tớnh hp phỏp ca quỏ trỡnh tranh tng ti
phiờn tũa. Hi ng xột x cú quyn
tham gia vo quỏ trỡnh tranh lun ca
ng s bt c thi im no khi thy
cn thit phi lm sỏng t cỏc tỡnh tit,
chng c no ú v v ỏn cha c cỏc
bờn lm rừ.
b. Hin nay, tranh lun ti phiờn tũa
trong D tho cng mi ch cp trỡnh
t phỏt biu khi tranh lun, phỏt biu ca
vin kim sỏt v tr li vic xột hi m
cha cp nhng ngi cú quyn tham
gia tranh lun, phm vi tranh lun, c s
ca vic tranh lun trong khi ú õy l
nhng vn cú ý ngha quan trng ra
nhng bn ỏn, quyt nh cú cn c v
hp phỏp.
- V nhng ngi tham gia tranh lun
Cỏc quan h dõn s l nhng quan h

đặc san góp ý dự thảo bLTTDS
Tạp chí luật học 35

nh nc, t chc xó hi phi cú quyn
tranh lun. Trong quỏ trỡnh tranh lun,
thm phỏn l ngi trng ti cm cõn
cụng lớ phõn x gia hai bờn tham gia
tranh lun, duy trỡ trt t phiờn tũa v quỏ
trỡnh tranh lun gia hai bờn, hng quỏ
trỡnh tranh lun vo vic gii quyt cỏc
yờu cu ca cỏc ng s, cỏc cn c thc
tin v phỏp lớ ca cỏc yờu cu ú cng
nh cỏc tỡnh tit khỏc nhau v quan h
phỏp lut dõn s m t ú phỏt sinh tranh
chp gia cỏc ng s. Nh vy, chỳng
tụi cho rng cn b sung thờm iu lut
quy nh v nhng ngi cú quyn tham
gia tranh lun ti phiờn tũa l ng s,
ngi i din ca ng s hoc ngi
bo v quyn, li ớch hp phỏp ca ng
s. Trong trng hp vin kim sỏt khi
t, c quan nh nc, t chc xó hi khi
kin vỡ li ớch chung thỡ kim sỏt viờn, i
din ca c quan nh nc, t chc xó hi
cú quyn tranh lun.
- V phm vi tranh lun
Khi tin hnh tranh lun, vn c
bn l phi xỏc nh chớnh xỏc ni dung
nhng vn cỏc ng s tranh lun ti
phiờn tũa hay núi cỏch khỏc l phi xỏc

ng thi chng minh rng ng s phớa
bờn kia phi cú ngha v i vi yờu cu
ca mỡnh. thc hin trỏch nhim chng
minh cỏc ng s phi tỡm kim, thu
thp v cung cp cho tũa ỏn mi chng c
cn thit bo v quyn li ca mỡnh.
ng thi cỏc ng s cng phi c
tranh lun v chng c, khng nh giỏ tr
chng minh ca chng c m mỡnh xut
trỡnh trc hi ng xột x, trỡnh by
quan im, lp lun ca mỡnh v cỏc tỡnh
tit ca v ỏn, v kt lun giỏm nh, a
ra cỏc cn c phỏp lớ, lớ l chng minh
rng yờu cu ca mỡnh hoc phn i
yờu cu ca i phng l cú cn c, hp đặc san góp ý dự thảo bLTTDS
36 Tạp chí luật học

phỏp. Vi vic tranh lun ny ca cỏc
ng s, hi ng xột x s nhn thc
c mt cỏch ton din cỏc vn ca
v ỏn t cỏc yờu cu ca ng s, quan
h phỏp lut dõn s gia cỏc ng s cn
gii quyt, chng c, ti liu c s
dng gii quyt v ỏn, phỏp lut ỏp
dng cn gii quyt v ỏn, quyn v ngha
v ca mi bờn ng s trong v ỏn theo
quy nh ca phỏp lut. Nh vy, cn b

kim sỏt trỡnh by kt lun ca mỡnh thỡ
nhng ngi tham gia tranh lun khụng
phỏt biu gỡ thờm.
V vn ny chỳng tụi cho rng
trong t tng dõn s, ng s cú quyn
t nh ot, ng s cú quyn t mỡnh
hoc nh ngi khỏc bo v quyn li cho
mỡnh. Nu vin kim sỏt l ngi a ra
hng gii quyt v ỏn thỡ phi a ra cỏc
chng c, cn c phỏp lớ, lớ l lm c s
cho vic xut hng gii quyt v ỏn.
Vỡ nhng xut ú cú th cú li cho phớa
ng s ny hoc phớa ng s kia v ớt
nhiu cú tỏc ng n hi ng xột x,
thc tin cng ó cho thy khụng phi
kt lun no ca vin kim sỏt cng l
chõn lớ m ụi khi cú trng hp vụ tỡnh
lm mt bờn hng li khụng ỳng
lut.
(4)
Do ú, cn phi cho cỏc ng
s, ngi i din ca ng s, ngi
bo v quyn li ca ng s cú quyn
ỏp li ý kin ca vin kim sỏt v nhng
vn m h khụng ng ý. Cú nh vy,
mi giỳp hi ng xột x cú c nhn
thc y v v ỏn, trờn c s ú hi
ng xột x ra bn ỏn, quyt nh ỳng
n v chớnh xỏc. Nh vy, iu 235 D
tho B lut t tng dõn s cn quy nh

i vi nhng v ỏn cú nhiu tỡnh tit
phc tp m thi gian ngh ỏn ny phi
c ỏp dng i vi tt c cỏc v ỏn
ngay c i vi nhng v ỏn cú th ngh
ỏn ngay c thỡ cng khụng nờn tuyờn
ỏn ngay vỡ hi ng xột x cn cú thi
gian cn thit bn bc, tho lun v
cỏc vn cn phi gii quyt trong v
ỏn, trờn c s ú hi ng xột x ra c
bn ỏn, quyt nh ỳng n, chớnh xỏc
v bo v quyn li chớnh ỏng ca cỏc
ng s.
Nu chỳng ta tham kho cỏc quy nh
ca phỏp lut nc ngoi thỡ thy trong
B lut t tng dõn s u cú quy nh v
thi hn ngh ỏn v thi hn ny c ỏp
dng cho tt c cỏc v ỏn. Vớ d: B lut
t tng dõn s i Loan quy nh: Bn
ỏn phi c tuyờn cụng khai trong vũng
nm ngy sau khi kt thỳc th tc thm
vn, tranh lun. Bn ỏn phi c hon
thin v chuyn cho th kớ trong vũng nm
ngy sau ngy tuyờn ỏn.
(5)
Phỏp lut t
tng dõn s ca Thỏi Lan cng quy nh:
Khi vic xem xột thm vn ó kt thỳc,
tũa ỏn n nh v cụng b ngy tuyờn ỏn.
Vic tuyờn ỏn phi c tin hnh ti
phiờn tũa cú y thnh phn hi ng