Giáo án Toán 9-chương 3 Đại số
Tiết 41: GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP HỆ PHƯƠNG TRÌNH
I. MỤC TIÊU:
Qua bài Học sinh cần:
- Nắm được phương pháp giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình bậc nhất hai
ẩn.
- Rèn kĩ năng giải các loại bài tập được đề cập trong SGK.
II. CHUẨN BỊ:
-GV: Bảng phụ ghi bài tập; phiếu bài tập.
-HS: SGK, Vở ghi, giấy nháp.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS
1.Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ-Đặt vấn đề bài mới
+ Yêu cầu HS Trả lời câu hỏi:
-Nêu các bước giải bài toán bằng cách lập
HPT?
+ Đề nghị HS giải bài tập 30 Sgk-22.
- HS trả lời như SGK
Bài 30 Sgk-22:
Gọi x (km) là độ dài quãng đường AB và
y(giờ) là thời gian dự định để đến B lúc 12
giờ trưa. ĐK: x; y > 0. Theo bài ra ta có hệ
phương trình :



=
=
⇔



yx
HPT có nghiệm (350; 8).Vậy AB =350 km,
ô tô xuất phát lúc 4h
2.Hoạt động 2: Ví dụ 3
+ Yêu cầu HS nêu tóm tắt bài toán?
+ HDHS thiết lập HPT:
-Gọi x là số ngày đội A làm một mình
xong công việc;y là số ngày đội B làm một
mình xong công việc:x;y>0.
Mỗi ngày đội A làm được ? phần công
việc; Đội B làm được ? phần công việc. Vì
mỗi ngày đội A làm được gấp rưỡi đội B
=>PT?
- Trong một ngày cả hai đội làm được?
Tóm tắt: Hai đội cùng làm đoạn đường thì
trong 24 ngày thì xong.
Mỗi ngày: Đội A làm được gấp rưỡi đội B.
Nếu làm một mình thì mỗi đội làm trong
bao lâu xong công việc.
Lời giải:
Cách 1:Gọi x là số ngày đội A làm một
mình xong công việc;y là số ngày đội B
làm một mình xong công việc:x;y>0. Mỗi
Giáo án Toán 9-chương 3 Đại số
phần công việc.=> PT?
- Từ (1), (2) ta có hệ phương trình?
+ Yêu cầu HS giải phương trình vừa tìm
được bằng phương pháp đặt ẩn phụ:
Đặt
y

(2)Từ (1), (2) ta có
HPT:(I)







=+
=
24
111
1
.
2
31
yx
yx
Đặt
y
v
x
u
1
;
1
==
+ Áp dụng phương pháp thế giải HPT:
=> u=?; v=?






=+
=
⇔







=+
=
⇔
60
1
40
1
24
1
.
2
3
.
2
3




=
=
⇔







=+
=
⇔







=+
=
60
1
40
1
24



=+
=+
⇔







=








++
=+
5
651
24
511
1
11
5

-Chuẩn bị giờ sau: Luyện tập
Bài 32 Sgk-23
Gọi x(giờ) là thời gian để vòi 1 chảy đầy
bể
(x > 0); y (giờ) là thời gian vòi 2 chảy đầy
bể
(y > 0). Theo bài ra ta có HPT:







=+
=+
⇔







=








=+
=+
5651
52424
zt
zt



=+
=
⇔



=+
=+
⇔
52424
15180
2024204
52424
zt
t
zt
zt



524
12
1
.24
12
1
y
x
z
t
z
t
Vậy sau 8 giờ vòi 2 chảy đầy bể
Giáo án Toán 9-chương 3 Đại số
Tiết 42: LUYỆN TẬP
I. MỤC TIÊU:
Qua bài Học sinh cần:
- Củng cố, nắm vững được phương pháp giải bài toán bằng cách lập hệ phương
trình bậc nhất hai ẩn.
- Rèn kĩ năng giải các loại bài tập được đề cập trong SGK
II. CHUẨN BỊ:
-GV: Bảng phụ ghi bài tập; phiếu bài tập.
-HS: SGK, Vở ghi, giấy nháp.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS
1.Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ-Đặt vấn đề bài mới
+ Yêu cầu HS Trả lời câu hỏi:
-Nêu các bước giải bài toán bằng cách lập
HPT?
+ Đề nghị HS giải bài 33 Sgk-24.

xong công việc là y (giờ): y > 0.
Trong một giờ: Người thứ nhất làm được:
x
1
công việc. Người thứ hai làm được:
y
1
công việc. Cả hai người làm được:
x
1
+
y
1
=
16
1
(công việc) (1)
Số công việc mà người thứ nhất làm
trong 3h, người thứ hai làm trong 6 h:
100
2563
=+
yx
(2)
Đặt
y
v
x
u
1



=
−=
⇔







=+−
−=
⇔







=+
=+
48
24
48
1
24
1

gian người thứ hai làm một mình xong
công việc là 48 (giờ)
2.Hoạt động 2: Luyện tập
+ Yêu cầu HS giải bài tập 34 Sgk-24:
+HDHS giải bài tập:
-Gọi số cây rau lúc đầu trong mỗi luống x
(cây): x
∈
N. Số luống lúc đầu là y (luống):
y
∈
N.
Vậy số cây rau bắp cải có trong vườn là: ?
(cây).
Số luống tăng thêm: ? (luống)
Số cây trên mỗi luống là: ?(cây)
=> PT: ?
Số luống giảm đi: ? (luống)
Số cây trên mỗi luống: ? (cây)
=>PT: ?
-Từ (1), (2) ta có HPT?
- Yêu cầu HS giải HPT vừa tìm được bằng
phương pháp cộng đại số=> x = ?; y = ?
Vậy vườn nhà Lan có ? (cây rau).
Bài 34 Sgk-24:
Gọi số cây rau lúc đầu trong mỗi luống x
(cây): x
∈
N. Số luống lúc đầu là y
(luống): y



=+−
−=−
⇔



=+−
−=−
⇔



+=−+−
−=−−+
⇔



+=−+
−=+−
50
15
50
1208
50
3038
8048
3038

7 7 91 13
13
9 8(13 ) 107
13
107 104
3 3
13 3 10
x y x y
x y x y
y x
x x
y x
x
x x
y y
+ = + =
 
⇔
 
+ = + =
 
= −

⇔

+ − =

= −

⇔




=−+
−=
⇔



=+
=+
⇔



=+
=+
10
3
313
3
104107
13
107)13(89
13
13
10789
9177
10789
y

phương trình, giải hệ phương trình.
- Học sinh có ý thức học toán trình bày bài logic , hợp lý ; chính xác.
-hấy được ứng dụng của toán học vào đời sống.
IITIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
1. Ổn định tổ chức :
2. Kiểm tra bài cũ :
3. Bài mới :
Hoạt động của
GV
Hoạt động của
HS
Ghi bảng
? Hãy tóm tắt đề
bài
? Điền vào bảng
phân tích đại
lượng?
HS: Hai vòi
⇒






h
3
4
đầy bể
Vòi I

Thời gian
chảy đầy
bể
Năng suất
chảy 1 giờ
Hai vòi
)h(
3
4
4
3
(bể)
Vòi I x (h)
x
1
(bể)
Vòi II y (h)
y
1
(bể)

Gọi thời gian vòi I chảy riêng để đầy bể
là x (h)
Thời gian vòi II chảy riêng để đầy bể là
Giáo án Toán 9-chương 3 Đại số
GV yêu cầu 2 HS
lên bảng, 1 HS viết
bài trình bày bảng
để lập hệ phương
trình, 1 HS giải hệ

)h(
3
4
thì đầy bể, vậy
mỗi giờ 2 vòi cùng chảy được
4
3
bể, ta
có phương trình:
)1(
4
3
y
1
x
1
=+
Mở vòi thứ I trong 10 phút (
h
6
1
=
) được
x6
1
bể . Mở vòi thứ II trong 12 phút (
5
1
=
h) được

x
1
Giải hpt ta có nghiệm:
)TM(
4y
2x



=
=
Vậy, vòi I chảy riêng để đầy bể hết 2
giờ, vòi II chảy riêng để đầy bể hết 4
giờ.
2.Bài 39 (25-SGK)
Gọi số tiền phải trả cho mỗi loại hàng
không kể thuế VAT lần lượt là x và y
(triệu đồng) ( đk: x, y > 0)
Giáo án Toán 9-chương 3 Đại số
hàng có mức thuế
VAT 10% em hiểu
điều đó như thế
nào?
? Hãy chọn ẩn số
Biểu thị các đại
lượng và lập hệ
phương trình bài
toán
GV yêu cầu HS về
nhà làm tiếp.

trả
)yx(
100
109
+
Ta có phương
trình:
18,2)yx(
100
109
=+
Từ đó ta có hệ phương trình:



=+
=+
218)yx(109
217y108x100
4. Củng cố :
-Hệ thống toàn bài
-Nêu các bước giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình .
5. Hướng dẫn về nhà
- Làm 3 câu hỏi ôn tập chương III ( SGK – 25 )
( Dựa vào Kiến thức học trong chương III )
- BTVN : Bài 46 ; 47 ( SBT – 10)
- Hướng dẫn bài 47 : Gọi vận tốc của Bác Toàn là x km/h ( x > 0 )
Vận tốc của cô Ba Ngần là y km/h ( y > 0 )
Từ đó ta có hệ phương trình :
1,5 2 38