1
Lời nói đầu
Trong quá trình CNH-HĐH đất nớc và đổi mới cơ chế quản lý kinh tế ở nớc ta ,
quản lý có hiệu quả nguồn nhân lực là một trong những biện pháp cơ bản nhằm nâng
cao năng suất lao đông , cải thiện đời sống vật chất và văn hoá cho ngời lao động . sự
phát triển kinh tế -xã hội phụ thuộc rất lớn vào việc khai thác và sử dụng có hiệu quả
các nguồn tài nguyên thiên nhiên , nguồn lao đông , nguồn vốn và tiến bộ khoa học
kỹ thuật , trong đó nguồn lao động có ý nghĩa quan trọng và quyết định . Việc mở
rộng nền kinh tế để phát triển đã làm cho nên kinh tế trở nên sôi động hơn và đã thu
hút đợc các nhà ĐTNN vào Việt Nam để phát triển .
Do vậy mà từ khi các DN nớc ngoài ra đời thì việc quản lý nguồn nhân lực là một
điều mơí mẻ do họ cha hiểu hết đợc về con ngời Việt Nam nh phong tục tập quán ,
ngôn ngữ , do đó mà công tác quản lý NNL đối với các DN có vốnĐTNN đang là
những vấn đề nóng hổi cần quan tâm giải quyết, để tạo điều kiện cho nền kinh tế phát
triển và ngày càng thu hút đợc các nhà ĐTNN .Do những vấn đề nổi cộm trên mà em
đã chọn đề tài này làm đề tài nghiên cứu cho mình và mạnh dạn đa ra biện pháp của
mình để có thể giải quyết những tồn tại trong vấn đề quản lý nguồn nhân lực ở các
DN có vốn ĐTNN và tạo thuận lợi cho sự phát triển.
Chơng I: cơ sở lý luận về quản lý nguồn nhân lực
I. Các khái niệm :
1. Khái niệm về lao động :
Lao động là hoạt động có mục đích của con ngời lao động là một hành động diễn
ra giữa ngời và giới tự nhiên .Trong khi lao động ,con ngời vận dụng sức lực tiềm
tàng trong thân thể mình, sử dụng công cụ lao động để tác động vào giới tự nhiên ,
chiếm lấy những vật chất trog tự nhiên, biến đổi vật chất đó, làm cho chúng trở nên
có ích cho đời sống của mình .
2. Khái niệm về quản lý
Quản lý là sự tác động của chủ thể quản lý lên đối tợng quản lý nhằm đạt đợc
mục tiêu đặt ra trong điều kiện biến động của môi trờng .
Quản lý kinh tế là sự tác động liên tục có tổ chức , có hớng đích của chủ thể quản
lý lên tập thể những ngời lao động trong hệ thống sử dụng một cách tốt nhất mọi

II. Các nội dụng về quản lý nguồn nhân lực.
1. Tuyển dụng nhân lực .
a) Yêu cầu của tuyển dụng con ngời vào làm việc trong doanh nghiệp
Tuyển dụng những ngời có trình độ chuyên môn cần thiết, có thể làm việc đạt tới
năng suất lao động cao, hiệu suất công tác tốt.
Tuyển đợc những ngời có kỷ luật ,trung thực, gắn bó với công việc, với doanh
nghiệp (DN).
Tuyển đợc những ngời có sức khoẻ, làm việc lâu dài trong DN với nhiệm vụ đợc
giao
b) Nội dung của tuyển dụng
3
Là quá trình xây dựng đợc các bớc đi vào phơng pháp tuyển chọn thích hợp cho
từng công việc .
Tuyển dụng thờng đợc tiến hành theo quy trình chặt chẽ bao gồm một số phơng
pháp và kỹ thuật khác nhau .Các phơng pháp và bớc đi thờng đợc áp dụng là :
Căn cứ vào đơn xin việc, lý lịch, bằng cấp và giấy chứng chỉ về trình độ
chuyên môn của ngời xin việc :
Căn cứ vào hệ thống các câu hỏi và trả lời để tìm hiểu ngời xin việc ,các câu
hỏi này do DN đề ra.
Căn cứ vào tiếp xúc, gặp gỡ giữa DN(phòng quản tị nhân lực), và ngời xin
việc.
Căn cứ vào kiểm tra sức khoẻ, thử tay nghề, thử trình độ,
2. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực .
Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực là một loại hoạt động có tổ chức, đợc điều
khiển trong một thời gian xác định và nhằm đem đến sự thay đổi nhân cách.
Đào tạo : là quá trình học tập làm cho ngời lao động có thể thực hiện chức năng,
nhiệm vụ có hiệu quả hơn trong công tác của họ .
Giáo dục: là quá trình học tập để chuẩn bị con ngời cho tơng lai có thể cho con
ngời đó chuyển tới công việc mới trong một thời gian thích hợp .
Phát triển : là quá trình học tập nhằm mở ra cho cá nhân những công việc mới dựa

nhịp nhàng.
Bảo đảm những điều kiện thuận lợi nhất để tiến hành quá trình lao động và tạo
hứng thú tích cực cho ngời lao động.
Bảo đảm khả năng thực hiện các động tác lao động trong t thế thoải mái cho phép
áp dụng các phơng pháp và thao tác lao động tiên tiến : Nơi làm việc đợc tổ chức và
phục vụ hợp lý là nơi làm việc thoả mãn đồng bộ các yêu cầu về sinh lý, vệ sinh lao
động, về tâm lý và xã hội học lao động về thẩm mỹ sản xuất và về kinh tế .
5. Quan hệ lao động (QHLĐ)
QHLĐ là toàn bộ những mối quan hệ xã hội hình thành giữa các bên trong quá
trình lao động .
QHLĐ xã hội là quan hệ phát sinh tơng hỗ trong các quy trình lao động xã hội.
Nội dung của QHLĐ:
Những vấn đề về điều kiện lao động, thời gian lao động, nghỉ ngơi, vấn đề tham
gia các hoạt động chính trị, gia nhập công đoàn nghiệp đoàn của ngời lao động.
Tranh chấp lao động và đình công
III. Sự cần thiết phải đổi mới việc quản lý nguồn nhân lực trong các DN- Đặc biệt
là DN có vốn đầu t nớc ngoài(ĐTNN) ở Việt Nam
Cùng với quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hớng công nghiệp hoá-hiện
đại hoá(CNH-HĐH) đã có tác động mạnh đến các ngành, các lĩnh vực của nền kinh
tế .
Trong những năm ,qua sự chuyển dịch về cơ cấu số lợng và chất lợng của lao
động theo hớng CNH-HĐH, cha đáp ứng đợc yêu cầu của sự phát triển
Đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, quản lý lao động nói chung cơ chế quản lý nguồn
nhân lực cũng cần phải thay đổi cho phù hợp với sự phát triển .
Cùng với việc mở rộng và đa dạng hoá các quan hệ hợp tác kinh tế quốc tế, hoạt
động đầu t trực tiếp nớc ngoài là một bộ phận quan trọng trong toàn bộ chính sách
kinh tế đối ngoại của nhà nớc : Vì vậy mà việc quản lý và sử dụng tốt nguồn nhân lực
trong các DN này đang là một vấn đề đặt ra , hiện nay nớc ta đã có hàng ngàn DN có
5
vốn ĐTNN, đầu t vào nhiều lĩnh vực với mọi hình thức : DN liên doanh , DN 100%

1. Sự ra đời của DN có vốn ĐTNN ở Việt Nam
ĐTNN là việc các tổ chức, cá nhân nớc ngoài trực tiếp đa vào Việt Nam vốn bằng
tiền nớc ngoài hoặc bất kỳ tài sản nào đợc chính phủ Việt Nam chấp thuận để hợp tác
kinh doanh trên cơ sở hợp đồng hoặc thành lập xí nghiệp liên doanh hoặc xí nghiệp
100% vốn nớc ngoài.
Cùng với việc mở rộng và đa dạng hoá các quan hệ hợp tác kinh tế quốc tế, hoạt
động ĐTTTNN là một bộ phận quan trọng trong toàn bộ chính sách kinh tế đối ngoại
của nhà nớc ta . Trong những năm vừa qua kể từ khi luật ĐTNN đợc ban hành và
6
thực hiện ,ĐTNN đã đợc thừa nhận nh là một giải pháp quan trọng góp phần thúc đẩy
sự phát triển nội sinh của nền kinh tế đất nớc. ĐTTTNN là một hình thức đầu t quốc
tế đợc đặc trng bởi quá trình di chuyển t bản từ nớc này sang nớcc khác . ở các nớc :
ĐTTTNN đợc hiểu là một hoạt động kinh doanh, một dạng quan hệ kinh tế có nhân
tố nớc ngoài kể từ khi có luật ĐTNN và sự ra đời của các DN có vốn ĐTNN thì ta
thấy tầm quan trọng của ĐTNN trong chiến lợc CNH-HĐH đất nớc.
Chính sự ra đời của hoạt động ĐTNN góp phần đẩy mạnh cuộc cách mạng khoa
học kỹ thuật trong sản xuất, đóng góp vai trò quan trọng vào công cuộc đổi mới,
chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hớng CNH-HĐH và kéo theo là sự thay đổi về phơng
pháp quản lý nguồn nhân lực trong các DN để phù hợp với sự phát triển của nền kinh
tế thị trờng.
2. Đặc điểm sản xuất kinh doanh của DN có vốn ĐTNN.
Quan hệ ĐTTTNN là quan hệ nhằm phục vụ mục đích kinh doanh tại nớc tiếp
nhận đầu t nên nó chịu sự chi phối của các quy luật kinh tế trong nền kinh tế thị tr-
ờng .Theo luật ĐTNN tại Việt Nam thì đặc điểm của sản xuất kinh doanh đối với các
DN này là :
Cùng sở hữu tài sản theo tỷ lệ vốn góp (DN liên doanh)
Cùng tham gia vào hội đồng quản trị.
Cùng phân chia lợi nhuận và chịu sự rủi ro trong dinh doanh.
Nhà đầu t đợc lựa chọn dự án đầu t, hình thức đầu t , địa bàn, tỷ lệ góp vốn
pháp đinh, thị trờng tiêu thụ sản phẩm và lựa chọn đối tác thuộc các thành

sự phát triển của NNL.
Vì vậy cần phải có sự phát triển đúng đắn NNL để đáp ứng đợc nhu cầu của sự
phát triển tránh sự tụt hậu về kinh tế ,khoa học kỹ thuật, đáp ứng đợc các yêu cầu về
chất lợng mà các DN đề ra .
Sự phát triển NNL hớng tới mục tiêu tăng trởng, phát triển bền vững phải dựa trên
tiêu chuẩn hiệu quả kinh tế-chính trị - xã hội
Nớc ta phát triển nền kinh tế thị trờng theo định hớng xã hội chủ nghĩa vì vậy mà
Đảng ta khẳng định là đào tạo những con ngời vừa hồng vừa chuyên để đáp ứng đợc
yêu cầu của sự phát triển trong thời đại mới.Vậy công tác quản lý NNL có một ý
nghĩa quan trọng để cho nền kinh tế đợc phát triển.
NNL trong các DN có vốn ĐTNN phải đòi hỏi có trình độ cao ,có trình độ chuyên
môn sâu và trung thành .
II. thực trạng về một số nội dung quản lý nguồn nhân
lực trong các DN có vốn ĐTNN
1. một số đặc điểm của tuyển dụng lao động trong các DN có vốn ĐTNN.
a) Số lợng và độ tuổi của ngời đợc tuyển dụng.
Tuyển dụng lao động là khâu quan trọng quyết định đến chất lợng đóng góp lao
động, khả năng đáp ứng công việc bảo đảm cho hoạt động của dây truyền sản xuất
kinh doanh nhịp nhàng, có hiệu quả. Công tác tuyển dụng lao động còn là yếu tố đảm
bảo ổn định quan hệ lao động, khả năng hợp tác lao động, ứng xử và tác phong làm
việc chính vì vậy mà công tác tuyển dụng lao động trong các DN có vốn ĐTNN các
tỉnh phía Bắc rất chú trọng, quan tâm .Qua số liệu điều tra 110 DN có vốn ĐTNN các
tỉnh phía Bắc cho thấy các biểu hiện chủ yếu của công tác tuyển dụng lao động là :
Thứ nhất : số lao động bình quân của tất cả các DN, 6 tháng đầu năm 1998 tăng
2,62% so với lao động bình quân năm 1997 .Xét trong năm 1997 thì số lao động
giảm của tất cả các DN là 6667 ngời, số lao động tăng 8789 ngời. Nh vậy , số lao
động tăng thực tế của 110 DN trong năm 1997 nêu trên thì 33,05% là do kết thúc hợp
đồng lao động, 1,28% bị sa thải do vi phạm kỷ luật lao động và 57,36% lao động tự
8
chấm dứt hợp đồng lao động vì lơng thấp , cờng độ lao động cao ,làm thêm giờ quá

phơng, thực tế còn có hiện tợng các trung tâm dịch vụ việc làm thu lệ phí không hợp
lệ từ ngời lao động và DN làm giảm sức hút của các trung tâm dịch vụ việc làm đối
với ngời lao động và DN. Tuy nhiên cũng thấy rằng, đối với các DN có vốn ĐTNN ở
các tỉnh phía Bắc đòi hỏi chất lợng lao động tuyển dụng cao (trong 1100 lao động
đang làm việc đợc phỏng vấn thì 92,37% đã tốt nghiệp phổ thông trung học ; 86,1%
đã qua đào tạo chuyên môn kỹ thuật). Trong khi thị trờng lao động địa phơng còn
khan hiếm lao động đã qua đào tạo .Chính vì thế các DN phải tự tuyển lấy lao động
tốt nghiệp phổ thông trung học để đào taọ theo yêu cầu nhiệm vụ sản xuất-kinh
doanh của DN.Rõ ràng nguồn lao động đã tốt nghiệp phổ thông trung học dù cha qua
đào tạo cũng đợc các DN có vốn ĐTNN chú ý khai thác, tuyển dụng để đào tạo và
9