Xây dựng hệ thống và hướng dẫn giải bài tập
chương "Dòng điện xoay chiều" Vật lý 12
trung học phổ thông, chương trình Nâng cao
dành cho học sinh lớp chọn Nguyễn Văn Nhiệm Trường Đại học Giáo dục. Đại học Quốc gia Hà Nội
Luận văn ThS. Giáo dục học : 60 14 10
Người hướng dẫn : GS. TS. Nguyễn Huy Sinh
Năm bảo vệ: 2013
109 tr .

Abstract. Nghiên cứu một số lý luận về phương pháp dạy học. Đặc biệt quan tâm đến
phương pháp dạy học tích cực. Nghiên cứu lý luận về bài tập trong dạy và học vật lí:
khái niệm, phân loại, vai trò, ý nghĩa, nguyên tắc, phương thức và biện pháp sử dụng
bài tập trong dạy học vật lí nhằm đạt hiệu quả cao nhất. Nghiên cứu nội dung kiến
thức và bài tập phần “Dòng điện xoay chiều” trong sách giáo khoa Vật lí lớp 12 Nâng
cao và một số tài liệu vật lí khác nhằm cung cấp những kiến thức cơ bản cho học sinh
(HS) và các kĩ năng giải bài tập cơ bản HS cần rèn luyện. Xây dựng hệ thống bài tập
về nội dung kiến thức phần Dòng điện xoay chiều, phù hợp với đặc trưng lớp chọn,
đồng thời đưa ra phương pháp giải theo từng dạng bài tập và đề xuất tiến trình hướng
dẫn HS giải bài tập theo hệ thống bài tập đã xây dựng. Kiểm tra, khảo sát và đánh giá
tính hiệu quả và tính khả thi của việc áp dụng hệ thống bài tập xây dựng được. Xử lý
kết quả thực nghiệm bằng toán học thống kê.
Keywords.Phương pháp dạy học; Dòng điện xoay chiều; Vật lý
Content.
1. Lý do chọn đề tài
Trong mọi thời đại, giáo dục luôn là động lực quan trọng cho sự phát triển xã hội.

và hướng dẫn giải bài tập sao cho phù hợp với các đối tượng là HS lớp chọn. Với kinh
nghiệm qua một số năm tham gia giảng dạy ở trường THPT, chúng tôi chọn chương
“Dòng điện xoay chiều” trong chương trình Vật lí 12 Nâng cao THPT là đề tài nghiên
cứu. Đối với HS phổ thông đây là nội dung kiến thức rất quan trọng, với khối lượng khá
lớn và trừu tượng, có nhiều vấn đề liên quan đến thực tế đời sống, đặc biệt là chiếm một
phần không nhỏ trong các đề thi quốc gia. HS thường thụ động, gặp nhiều khó khăn khi
học nội dung kiến thức này.
Trên cơ sở đó, chúng tôi chọn đề tài: Xây dựng hệ thống và hướng dẫn giải bài
tập chương "Dòng điện xoay chiều" Vật lý 12 trung học phổ thông, chương trình
Nâng cao dành cho HS lớp chọn.
2. Mục đích nghiên cứu
Dựa trên nhu cầu thực tiễn hiện nay, chúng tôi xây dựng hệ thống bài tập chương
“Dòng điện xoay chiều” thuộc chương trình Vật lí 12 Nâng cao THPT dành cho HS lớp
chọn. Áp dụng cho trường THPT Vũ Tiên, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu một số lý luận về phương pháp dạy học. Đặc biệt quan tâm đến
phương pháp dạy học tích cực
- Nghiên cứu lý luận về bài tập trong dạy và học vật lí: khái niệm, phân loại, vai
trò, ý nghĩa, nguyên tắc, phương thức và biện pháp sử dụng bài tập trong dạy học vật lí
nhằm đạt hiệu quả cao nhất.
- Nghiên cứu nội dung kiến thức và bài tập phần “Dòng điện xoay chiều” trong
sách giáo khoa Vật lí lớp 12 Nâng cao và một số tài liệu vật lí khác nhằm cung cấp
những kiến thức cơ bản cho HS và các kĩ năng giải bài tập cơ bản HS cần rèn luyện.
- Xây dựng hệ thống bài tập về nội dung kiến thức phần Dòng điện xoay chiều,
phù hợp với đặc trưng lớp chọn, đồng thời đưa ra phương pháp giải theo từng dạng bài
tập và đề xuất tiến trình hướng dẫn HS giải bài tập theo hệ thống bài tập đã xây dựng.
- Kiểm tra, khảo sát và đánh giá tính hiệu quả và tính khả thi của việc áp dụng
hệ thống bài tập xây dựng được. Xử lý kết quả thực nghiệm bằng toán học thống kê.
4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
- Khách thể: Quá trình dạy học môn vật lí lớp 12 THPT.

- Nghiên cứu lí luận về việc xây dựng hệ thống bài tập tự luận và trắc nghiệm khách
quan môn Vật lí dựa trên quan điểm lí luận về quá trình nhận thức.
- Tìm hiểu tài liệu có liên quan đến đề tài: Sách giáo khoa Vật lí 12, tài liệu
tham khảo Vật lí, tạp chí Vật lí, các đề thi Vật lí THPT.
9.2. Phương pháp điều tra, khảo sát thực tiễn
- Tìm hiểu thực tiễn việc dạy của GV và học của HS về phần “Dòng điện xoay
chiều”.
- Trao đổi ý kiến với các GV có nhiều kinh nghiệm trong công tác giảng dạy môn
Vật lí về nội dung, số lượng, hình thức của các loại bài tập, đề thi tự luận và trắc nghiệm
khách quan; đồng thời xem xét bài giảng và phương pháp sử dụng và hiệu quả của hệ
thống các bài tập trong quá trình dạy học môn Vật lí nói chung và phần “Dòng điện xoay
chiều” nói riêng.
9.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
- Nhằm đánh giá hệ thống bài tập được biên soạn khi áp dụng vào thực tế giảng
dạy cho HS các lớp chọn và bồi dưỡng HS giỏi tham dự các kì thi cấp tỉnh và quốc gia.
- Xử lý kết quả thực nghiệm bằng toán học thống kê.
10. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục,
luận văn dự kiến được trình bày theo 3 chương:
Chương 1: Một số vấn đề về cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài.
Chương 2: Xây dựng hệ thống và hướng dẫn giải bài tập phần “Dòng điện xoay
chiều” chương trình vật lí lớp 12 Nâng cao trung học phổ thông dành cho HS lớp chọn.
Chương 3: Thực nghiệm sư phạm
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2005). Luật Giáo dục. Nhà xuất bản Tư pháp.
2. DS. Dương Trọng Bái (2003). Chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi vật lí trung học
phổ thông. Nhà xuất bản Giáo dục.
3. Dương Văn Cẩn(Chủ biên) – Hà Duyên Tùng – Nguyễn Xuân Trường –
Nguyễn Văn Hóa – Nguyễn Xuân Trung(2010). 1000 bài trắc nghiệm trọng tâm và
điển hình Vật lí 12. Nhà xuất bản Đại học Sư Phạm, Hà Nội.