đại học quốc gia hà nội
Khoa luật

vũ trọng lâm
đổI MớI sự lãnh đạo của đảng trong
điều kiện xây dựng Nhà n-ớc pháp quyền ở việt nam
(LIÊN Hệ QUA THựC TIễN ở thành phố hà nội)
Luận án tiến sĩ luật học Hà Nội - 2014

Hà Nội - 2014
iii
LỜI CAM ĐOAN





Tác giả luận án
Vũ Trọng Lâm
iv
MỤC LỤC



Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐỔI MỚI
SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG TRONG ĐIỀU KIỆN XÂY DỰNG
NHÀ NƢỚC PHÁP QUYỀN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM 27

2.1.1. Khái niệm về đảng chính trị
2.1.2. Nguồn gốc và sự phát triển của các đảng chính trị
2.1.3. Chức năng của các chính đảng
27
27
29
31


2.2.1. Sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam được khẳng định
như một thực tế lịch sử dân tộc
2.2.2. Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo với tư cách là một đảng
cầm quyền duy nhất
2.2.3. Hiến định vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam
đối với Nhà nước và xã hội
2.2.4. Nội dung và phương thức lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt
Nam

33

34


thành công sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa Việt Nam
2.4.3. Nhận thức chung về đặc điểm, yêu cầu của Nhà nước pháp
quyền - cơ sở khách quan đối với đổi mới sự lãnh đạo của
Đảng
2.4.4. Tiêu chí đổi mới sự lãnh đạo của Đảng trong điều kiện xây
dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam
2.4.5. Yêu cầu cơ bản về đổi mới sự lãnh đạo của Đảng trong điều
kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt
Nam của dân, do dân và vì dân 50

50

56 60 62

71
Kết luận chƣơng 2
77

Chƣơng 3: THỰC TRẠNG SỰ LÃNH ĐẠO
CỦA ĐẢNG TRONG ĐIỀU KIỆN XÂY DỰNG NHÀ NƢỚC

111

3.2.1. Vai trò lãnh đạo của Đảng đối với chính quyền, đoàn thể ở
Thành phố Hà Nội
3.2.2. Đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về công tác
cán bộ
3.2.3. Những hạn chế chủ yếu trong sự lãnh đạo của Đảng bộ
Thành phố Hà Nội
138

138

145
146
Kết luận chƣơng 3
148

Chƣơng 4: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU VỀ ĐỔI
MỚI SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU XÂY
DỰNG NHÀ NƢỚC PHÁP QUYỀN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT
NAM, LIÊN HỆ VỚI THỰC TIỄN THÀNH PHỐ HÀ NỘI
             

4.1.1. Tính tất yếu của đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà
nước và xã hội
4.1.2. Các quan điểm cơ bản về đổi mới sự lãnh đạo của Đảng
trong điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa Việt Nam
hoạt động xây dựng, thực hiện pháp luật
183
4.2.6. Nhóm giải pháp đổi mới sự lãnh đạo của Đảng về công tác
cán bộ, giáo dục pháp luật, giáo dục đạo đức và quyền con
người cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức

189
vii 4.2.7. Nhóm giải pháp đổi mới cách xây dựng, ban hành, học tập,
nghiên cứu, tổ chức thực hiện nghị quyết của các cấp ủy
đảng

194
4.2.8. Nhóm giải pháp đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo của
Đảng trong lĩnh vực kinh tế, văn hóa - xã hội, bảo đảm an
ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội

195
Kết luận chƣơng 4
197
KẾT LUẬN
198
CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC
ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN



X, XI I

, 
:    
  

  
2
   kiểm soát 
   (14, 85).
  

  
,  
N
 
. Song,        
.

 N

N





-     
   
.
4. Phạm vi nghiên cứu
 
,  
              
 



5. Phƣơng pháp nghiên cứu
- nin, 
 ti
           : p 

.
4
6. Những đóng góp mới về khoa học của Luận án
- 
 trong
N 
 
.
-   
N
l 



  
.
2.  
  
 .
3.  
 
 N.

.
 
:
1.1. Nhóm các công trình về vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nƣớc và
xã hội
“Đổi mới, hoàn thiện phương thức lãnh đạo
của Đảng Cộng sản Việt Nam”, - , 2008

 


              

6
, p
, 

7
n
 m
 , cngnh
 uan
     -           

; k
 
; n
   
 

  
 - ; 

 
-  

 

s  
   ,         

: Trong lĩnh vực chính
trị  
Trong lĩnh vực kinh tế, 


Cơ sở lý luận và thực tiễn về Nhà nước pháp quyền xã
hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân  -
2001 - 
 
,  
trong  ; , , 


 
 
9

.
1.2. Nhóm các công trình về yêu cầu đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với
Nhà nƣớc và xã hội trong điều kiện nền kinh tế thị trƣờng, xây dựng Nhà
nƣớc pháp quyền và hội nhập quốc tế
C“Đổi mới, hoàn thiện phương thức lãnh đạo của Đảng
Cộng sản Việt Nam”,      -      
,  
 n
hn

 
 trong . Trong
, p


t
, s
 
 k:
; c
 c
; c;
c

 
 

 T
Về vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước
trong hệ thống chính trị ở Việt Nam hiện nay
 v




hong


11


Nam  

(

12
1.3. Nhóm các công trình về vai trò lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan
nhà nƣớc đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa
ở Việt Nam
trong 
, 

 KX 10-07 do GS.TSKH
 : Tiếp
tục đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị nước ta trong thời kỳ đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, 


, 
- 
 
 .
: 
; 


        , GS.TS.  
Dung  Phương thức lãnh đạo của Đảng với việc xây
dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam (l
(, -2009) 

; 
nquy
Ban cb

       

Phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Tòa án: 
 


n
n

14

Giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng trong xét xử 
Tòa án độc lập trong hoạt động xét xử. Trong hoạt động xét xử, Tòa án chỉ tuân
theo pháp luật”. , 
          ,       

Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối Viện kiểm sát nhân dân các
cấp: v

S

 . 
V


N

Vai trò lãnh đạo của
Đảng trong sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ
nghĩa6-2008 
 
 
  


  
Nam  
N


 t




 
,  
 

- 





17








N


              

 




 Quan điểm của Đại hội
XI về quyền lực nhà nước”, K
-11-   n 
ta  XI 
Một là    trong 