B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
  

PHM ÌNH TRUNG

GII PHÁP PHÒNG NGA VÀ X LÝ N XU
TI NGÂN HÀNG TMCP I DNG
LUN VN THC S KINH T

TP.H CHÍ MINH – NM 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH

LI CAM OAN
o0o

 thc hin lun vn “Gii pháp phòng nga và X lý n xu ti Ngân hàng
TMCP i Dng”, tôi đã t mình nghiên cu, tìm hiu vn đ, vn dng kin thc đã
hc và trao đi vi ging viên hng dn, bn bè, đng nghip, …
Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình nghiên cu ca riêng tôi, các s
liu và kt qu trong lun vn này là nhng thông tin xác thc.

TP. H Chí Minh, ngày …. tháng …. nm ………
Ngi thc hin lun vn

Phm ình Trung MC LC
TRANG BÌA PH
LI CAM OAN

1.4.2.3. T l các khon n đã tái cu trúc/Tng d n xu 14
1.5. Phòng nga và x lý n xu trong hot đng ca NHTM 14
1.5.1. Các bin pháp phòng nga n xu 14
1.5.1.1. Xây dng b máy qun lý tín dng và s dng nhân lc hiu qu, cht
lng cao 14
1.5.1.2. Tìm hiu, phân tích, đánh giá chính xác tình hình khách hàng 15
1.5.1.3. Xây dng chính sách tín dng phù hp và chú trng công tác kim tra,
kim soát ngân hàng 15
1.5.1.4. Chú ý các du hiu ca các khon vay có th dn ti n xu 16
1.5.1.5. Thc hin tt vic giám sát, kim tra sau cho vay 17
1.5.1.6. Tin hành c cu li khon n 17
1.5.1.7. Thc hin phân tán ri ro 18
1.5.2. Các bin pháp x lý n xu 18
1.5.2.1. Gia hn n, điu chnh k hn tr n 18
1.5.2.2. Min, gim tin lãi vay 18
1.5.2.3. Bán n cho các t chc 19
1.5.2.4. X lý tài sn th chp, cm c đ thu hi n 19
1.5.2.5. Khi kin khách hàng 20
1.5.3. Các nhân t nh hng đn vic phòng nga và x lý n xu 20
1.5.3.1. Nhóm nhân t bên ngoài ngân hàng 20
1.5.3.2. Nhóm nhân t bên trong ngân hàng 22
1.6. Kinh nghim và bài hc v x lý n xu trong hot đng ca NHTM 24
1.6.1. Kinh nghim ca Hàn Quc 24
1.6.2. Kinh nghim ca Trung Quc 26
1.6.3. Kinh nghim ca Thái Lan 28
1.6.4. Bài hc cho Vit Nam 30
Kt Lun Chng 1 32
CHNG 2: THC TRNG PHÒNG NGA VÀ X LÝ N XU TRONG HOT
NG CA NGÂN HÀNG TMCP I DNG 33
2.1. Tng quan v Ngân hàng TMCP i Dng 33

3.2.1. i vi hot đng phòng nga n xu ti Ngân hàng TMCP i Dng 69
3.2.1.1. Nâng cao chuyên môn nghip v nhân viên, đc bit là cán b tín dng
69
3.2.1.2. Theo dõi cht ch khon vay ca khách hàng, qun lý ngun thu, li
nhun ca khách hàng qua tài khon khách hàng m ti Oceanbank 70
3.2.1.3. Tng cng hn na công tác kim tra sau cho vay khách hàng đnh k
và đt xut 72
3.2.1.4. Thc hin tt công tác đnh giá, đánh giá li tài sn đm bo cho khon
vay ca khách hàng 73
3.2.2. i vi hot đng x lý n xu ti Ngân hàng TMCP i Dng 74
3.2.2.1. Tng cng làm vic, t chc cuc hp vi khách hàng đang có n xu
ti ngân hàng 74
3.2.2.2. Xem xét mua trái phiu ca khách hàng trên c s đánh giá k lng tình
hình c th ca khách hàng 75
3.2.2.3. i vi khách hàng là doanh nghip:  xut đa cán b Oceanbank vào
nm quyn doanh nghip 76
3.2.2.4. Làm tt công tác x lý tài sn th chp thu hi n 76
3.2.2.5. ào to mi và trau di k nng cho đi ng nhân viên x lý n ti Ngân
hàng TMCP i Dng 77
3.3. Gii pháp h tr ca Ngân hàng nhà nc và Chính ph 78
3.3.1. i vi Ngân hàng nhà nc 78
3.3.2. i vi Chính ph 79
Kt Lun Chng 3 81
KT LUN
TÀI LIU THAM KHO
PH LC


IIF Vin Tài chính Quc t
IMF T chc Tin t Th gii
KAMCO
Korean Asset
Management Corporation
Công ty qun lý tài sn Hàn Quc
KDIC
Korea Deposit Insurance
Corporation
Hip hi bo him tin gi Hàn Quc
MBS Chng khoán có bo đm bng th chp
NDT Nhân dân t
NHNN Ngân hàng nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
NHTW Ngân hàng trung ng
NPL non-performing loan N xu
NQ Ngh quyt
NRF Qu x lý các khon n xu
OGC Công ty c phn Tp oàn i Dng
Q Quyt đnh
SET Sàn Chng khoán Thái Lan
STP
Straight – Through –
Processing

TAMC
Thai Asset Management
Corporation
Công ty qun lý Tài sn Thái Lan
TCTD T chc tín dng


DANH MC HÌNH V,  TH

S đ 1.1: X lý n xu ca Trung Quc (Giai đon 1 và 2) 27

Biu đ 2.1: So sánh n xu ca Oceanbank vi các NHTM khác 40

có đc trng thái tt nht đ làm vic.
T nhng nh hng tiêu cc ca n xu, có th thy rng, công tác phòng nga
và x lý n xu là ht sc quan trng. Nu ngân hàng thc hin tt điu đó, thì nhng
ri ro khác ca ngân hàng s đc gim đi, ngân hàng có thêm c s đ phát trin
mnh m hn na, tác đng tích cc lên h thng tài chính ngân hàng cng nh đi b
phn nhân viên. Bên cnh đó, đi vi h thng ngân hàng, vic tìm ra gii pháp phòng
nga, x lý n xu là mc tiêu và là nhim v ht sc cn thit nhm thúc đy s phát
trin ca ngân hàng, đng thi lành mnh hóa hot đng kinh doanh ca ngân hàng.
Nhn thc đc vai trò quan trng ca vic x lý n xu, em đã chn đ tài:
“Gii pháp phòng nga và x lý n xu ti Ngân hàng TMCP i Dng”. Thc
hin đ tài này, em cng nhm đa ra mt s ý kin đóng góp vào công tác phòng nga
và x lý n xu trong h thng ngân hàng nói chung và Ngân hàng TMCP i Dng
nói riêng.
2. Mc tiêu nghiên cu ca đ tài
- Tng hp, phân tích nhng vn đ liên quan đn n xu, nh hng ca n xu
đn hot đng kinh doanh ca ngân hàng.
- Phân tích, đánh giá các gii pháp phòng nga, x lý n xu ti Ngân hàng
TMCP i Dng.
-  xut nhng gii pháp phòng nga và x lý n xu ti Ngân hàng TMCP i
Dng.
3. i tng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu: Là nhng gii pháp phòng nga và x lý n xu ti Ngân
hàng TMCP i Dng
- Phm vi nghiên cu: Bài nghiên cu ch yu tp trung vào ni dung phòng
nga và x lý n xu ti Ngân hàng TMCP i Dng. S liu đc thu thp
trong khong thi gian t 2011 – 2013.
4. Phng pháp nghiên cu
- Lun vn thuc lnh vc tài chính ngân hàng nên s dng xuyên sut phng
pháp phân tích và tng hp.
- S dng phng pháp so sánh, đi chiu đ đánh giá đc hiu qu trong hot

1.1.1.1. Khái nim n xu
N xu thng đc nhc đn vi các thut ng “bad debt”, “non-performing
loan” (NPL), “doubtful debt”, thông thng n xu đc hiu là các khon n di
chun, có th quá hn và b nghi ng v kh nng tr n ln kh nng thu hi vn ca
ch n, điu này thng xy ra khi khách hàng vay đã tuyên b phá sn hoc đã tu tán
tài sn (Stiftung, 2013). Có th nhc đn mt s khái nim n xu nh sau:
- Khái nim ca nhóm chuyên gia t vn Advisory Expert Group (AEG)
Nhóm chuyên gia t vn AEG ca Liên Hp Quc cho rng đnh ngha v n
xu không nên mang tính cht mô t mà ch nên đc s dng nh hng dn cho các
ngân hàng. AEG thng nht đnh ngha nh sau: “Mt khon n đc coi là n xu khi
quá hn tr lãi và/hoc gc trên 90 ngày; hoc các khon lãi cha tr t 90 ngày tr lên
đã đc nhp gc, tái cp vn hoc chm tr theo tha thun; hoc các khon phi
thanh toán đã quá hn di 90 ngày nhng có lý do chc chn đ nghi ng v kh nng
khon vay s đc thanh toán đy đ”. Nói cách khác, n xu đc xác đnh trên 2 yu
t: quá hn trên 90 ngày; kh nng tr n b nghi ng (Stiftung, 2013).
- Khái nim n xu ca y ban Basel v Giám sát ngân hàng (BCBS)
BCBS không đa ra đnh ngha c th v n xu. Tuy nhiên, trong các hng
dn v các thông l chung ti nhiu quc gia v qun lý ri ro tín dng, BCBS xác
đnh, vic khon n b coi là không có kh nng hoàn tr khi mt trong hai hoc c hai
điu kin sau xy ra: Ngân hàng thy ngi vay không có kh nng tr n đy đ khi
ngân hàng cha thc hin hành đng gì đ c gng thu hi; ngi vay đã quá hn tr
n quá 90 ngày. Da trên hng dn này, n xu s bao gm toàn b các khon cho
vay đã quá hn 90 ngày và có du hiu ngi đi vay không tr đc n.
2

BCBS cng đ cp ti các khon vay b gim giá tr s xy ra khi kh nng thu
hi các khon thanh toán t khon vay là không th. Giá tr tn tht s đc ghi nhn
bng cách gim tr giá tr khon vay thông qua mt khon d phòng và s đc phn
ánh trên báo cáo thu nhp ca ngân hàng. Nh vy lãi sut ca các khon vay này s
không đc cng dn và s ch xut hin di dng tin mt thc t nhn đc

đa ra các tiêu chí chung nht v phân loi n, trong đó, các khon n xu (bad debts)
đc phân loi c th nh sau:
Nhóm 3 (n di tiêu chun – substandard): Vic tr n đy đ và đúng hn b
nghi ng do thiu các điu kin bo đm (nh giá tr vn t có ca ngi vay hoc th
chp); hay n gc hoc lãi đã quá hn trên 90 ngày. Các khon n này có nhng yu
kém đc xác đnh rõ ràng, có kh nng đa đn mt mát nu không đc sa cha.
Nhóm 4 (n nghi ng - doubful): Có tt c các nhc đim ca n nhóm 3,
cng thêm các nhc đim na làm cho vic thu hi hoc thanh toán toàn b khon n
tr nên rt nghi ng và không chc chn; và/hoc n lãi hoc vn đã chm thanh toán
quá 180 ngày. Trong danh mc cp tín dng ca ngân hàng, khon n này đc đánh
giá là b suy gim nhng cha mt toàn b.
Nhóm 5 (n tn tht – loss): Các khon n đc đánh giá là không có kh nng
thu hi gc và/hoc lãi đã chm thanh toán quá mt nm.
- Theo Thông t 02/2013/TT-NHNN ngày 21 tháng 03 nm 2013
Thông t 02/2013/TT-NHNN cng phân loi rõ ràng v nhóm n xu.
N nhóm 3 (n di tiêu chun) bao gm n quá hn t 91 ngày đn 180
ngày, n gia hn ln đu và n đc min gim lãi do khách hàng không đ kh nng
tr lãi theo hp đng tín dng.
c bit, n nhóm 3 đc b sung thêm các trng hp:
N ca khách hàng hoc bên bo đm là t chc, cá nhân thuc đi tng mà
TCTD, chi nhánh ngân hàng nc ngoài không đc cp tín dng theo quy đnh.
4

N đc đm bo bng chính c phiu ca T chc tín dng hoc công ty con
ca TCTD hoc tin vay đc s dng đ góp vn vào mt TCTD khác trên c s
TCTD nhn tài sn bo đm bng c phiu ca chính TCTD nhn vn góp.
N không có bo đm đc cp vi điu kin u đãi hoc giá tr vt quá 5%
vn t có ca t chc tín dng, chi nhánh ngân hàng nc ngoài khi cp cho khách
hàng thuc đi tng b hn ch cp tín dng theo quy đnh.
N cp cho công ty con, công ty liên kt ca TCTD hoc doanh nghip mà t

chng khoán m đm làm cho thu nhp bình quân đu ngi gim, hot đng kinh
doanh ca doanh nghip khó khn nh hng ti ngun thu cng nh kh nng tr n
ca doanh nghip cho ngân hàng, n xu theo đó tng lên. Bên cnh đó, khi nn kinh t
lâm vào tình trng lm phát, kh nng phát trin kinh doanh ca doanh nghip cng
không tt, tác đng xu đn vic thu hi n ca ngân hàng cng khin cho n xu trong
ngân hàng gia tng (Hoàng Trung Hiu, 2013).
- Nhng vng mc, bt cp trong các quy đnh pháp lut hin hành
Quy đnh pháp lut nhm hn ch, gii quyt tình trng n xu đã có nhng
cha minh bch, cha hp lý. Có th thy rng, pháp lut hin hành đã có nhng khung
pháp lý c bn trong vic hn ch cng nh gii quyt n xu ca các TCTD nh: Quy
đnh v phân loi n; quy đnh v trích lp d phòng ri ro; quy đnh v x lý tài sn
đm bo n vay; quy đnh v quyn khi kin yêu cu các t chc, cá nhân hoàn tr
vn vay; quy đnh v hot đng mua bán n,… Tuy nhiên, thc t cho thy các quy
đnh khi đi vào thc t tr nên không phù hp, không phát huy đc hiu qu trong
vic gii quyt n xu, dn đn tình trng n xu không đc ci thin mà còn có xu
hng tng lên, có th k đn nhng hn ch nh sau:
+ Quy đnh phân loi n xu cha rõ ràng, khin cho vic gii quyt n xu
khó khn: V nguyên tc, đ gii quyt đc n xu trc ht phi tìm ra đc con s
thc và nhng nguyên nhân dn đn con s đó thì mi có gii pháp c th. Tuy nhiên,
6

mt trong nhng rào cn ln nht khin cho vic xác đnh chính xác s n xu cng
nh tình trng n xu ti các TCTD hin nay đó là vic không thc s rõ ràng trong
quy đnh v tiêu chí phân loi n, bên cnh đó còn cho phép các TCTD phân loi n
da trên vic đánh giá kh nng tr n trong tng lai ca khách hàng. Chính vì vy,
vic phân loi n xu ca các TCTD da nhiu trên c s đánh giá mt cách ch quan,
vô thng vô pht kh nng tr n ca khách hàng, n xu b che du.
+ Quy đnh và x lý n thông qua khi kin ra tòa án đi vi các khon n
không có tài sn bo đm phc tp, mt nhiu thi gian ca các TCTD trong quá trình
thu hi n. S d nh vy là do vic x lý n thông qua khi kin ra tòa án đi vi các

đu t vào tài sn vt cht ch rt ít đi mi trong cách qun lý, đu t cho b máy
giám sát kinh doanh, tài chính, k toán theo đúng chun mc. Do đó, quy mô kinh
doanh phình ra quá to so vi t duy qun lý dn đn tht bi trong kinh doanh ca các
doanh nghip.
Mt khác, khách hàng không có thin chí tr n, không có trách nhim đi vi
khon n ti ngân hàng. Nhng ri ro có th xy đn vi khách hàng nh tht nghip,
tai nn lao đng, … hoc bt c s c nào không mong mun xy ra cng có th làm
mt kh nng tr n ca khách hàng dn đn n xu ( Lê Duy, 2013).
1.1.2.2. Nguyên nhân ch quan
- Trình đ và đo đc ca cán b cha tt
Ngân hàng là ngành kinh doanh đc thù, cn da trên s tin cy và mc đ tín
nhim, do đó đo đc ngh nghip ca cán b ngân hàng phi đc đt lên hàng đu và
 khía cnh nào đó còn mang tính bt buc. Mt cán b kém v nng lc thì có th bi
dng thêm, nhng mt cán b tha hóa v đo đc mà li gii v mt nghip v thì
tht vô cùng nguy him, h có th tip tay vi khách hàng làm gi h s, nâng giá tài
sn bo đm, c tình đánh giá nng lc khách hàng không đúng s tht làm sai lch
trong các quyt đnh xét duyt cho vay ca ngân hàng, điu đó ht sc đáng ngi, bi
8

nó tim n nguy c phát sinh n xu rt ln (Nguyn Thanh Tú và Nguyn Th Hng
Nhung, 2013).
- Vic kim tra, giám sát sau cho vay cha đc thc hin sát sao
Kim tra, giám sát sau cho vay ca t chc tín dng đi vi khách hàng vay vn
là vic ht sc quan trng trong quá trình cho vay. Ngân hàng cn qun lý đc tình
hình s dng ngun vn vay ca khách hàng có đúng mc đích hay không? Tình hình
kinh doanh, ngun tài chính ca khách hàng có đm bo đc cho ngha v tr n vay
ngân hàng hay không? Các ngân hàng thng có thói quen tp trung nhiu công sc
cho vic thm đnh trc khi cho vay mà li lng vic kim tra, kim soát sau cho vay.
Theo dõi, giám sát sau cho vay là mt trong nhng trách nhim quan trng ca cán b
tín dng nói riêng và ngân hàng nói chung, đ theo dõi khách hàng có tuân th các điu

đng ca Ngân hàng không đc đm bo.
Chi phí do n xu phát sinh là rt ln: Chi tr lãi tin gi (vì không thu hi đc
n đ thanh toán), chi phí qun lý n xu và các chi phí khác liên quan. iu này làm
gim kh nng cnh tranh ca Ngân hàng, gim uy tín, nh hng đn các lnh vc
kinh doanh khác.
1.2.2. Tác đng đn ngi đi vay
N xu làm gim tc đ chu chuyn vn: Trong nn kinh t hin đi, hu ht
các hot đng thanh toán giao dch ca khách hàng ch yu da vào vn vay Ngân
hàng, do vy, tình trng n xu, khó đòi ca khách hàng s nh hng trc tip đn
mi quan h ca khách hàng vi Ngân hàng, điu này làm gim tc đ chu chuyn vn
ca khách hàng.
Trong hot đng kinh doanh ca mình, khách hàng cn to lp mi quan h tt
vi Ngân hàng, tuy nhiên, vic phát sinh n xu s làm cho khách hàng mt uy tín, là
vt cn ln gây ra khó khn cho chính h, s không có ngân hàng nào mun duy trì
quan h lâu dài vi doanh nghip có t l n xu cao.
10

Khi các NHTM tin hành x lý n xu, h s s dng nhiu bin pháp nhm thu
hi n, bên cnh mt s bin pháp cng rn, thì khách hàng cng đc Ngân hàng h
tr bng các bin pháp x lý nh giãn n, cp thêm tín dng, gim lãi sut, … iu
này to cho các doanh nghip khó khn có điu kin đ tìm ra cách thc c cu li b
máy qun lý, đi mi trong phng thc sn xut cng nh tiêu th sn phm,… to
điu kin phc hi và tr n vay cho ngân hàng.
1.2.3. Tác đng đn nn kinh t
N xu tác đng đn nn kinh t thông qua mi quan h gián tip: Ngân hàng –
Khách hàng – Nn kinh t. Ngân hàng không thu hi đc vn đ tip tc quay vòng
phc v các doanh nghip, nn kinh t b tn đng mt lng vt cht ln đóng bng
không đc khai thác. Doanh nghip không tr đc n cho Ngân hàng làm gim nng
lc tài chính ca các Ngân hàng, trì kéo s tng trng ca nn kinh t vì phn ln nhu
cu trong nn kinh t ph thuc vào h thng Ngân hàng.