A, ĐẶT VẤN ĐỀ
Dân quân tự vệ (DQTV) là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát
ly sản xuất công tác, là một bộ phận của lực lượng vũ trang nhân dân nước
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng
sản Việt Nam, sự quản lý, điều hành của Chính phủ và Ủy ban nh©n d©n cao
cấp, sự chỉ đạo, chỉ huy thống nhất của Bộ trưởng Bộ Quốc phßng và sự chỉ
đạo, chỉ huy trực tiếp của cơ quan quân sự địa phương”
Cả nước hiện có khoảng 1,6% dân số tham gia lực lượng dân quân
tự vệ . Đây là sức mạnh của LLVT Việt Nam, là đặc trưng nghệ thuật
quân sự Việt Nam. Tại mỗi địa phương, lực lượng này luôn xung kich
trong mọi phong trào chiến lược về quốc phòng - an ninh.
Lực lượng: Tinh, gọn, mạnh
DQTV giữ vai trò chiến lược trong phát động chiến tranh du kích, chiến
tranh nhân dân địa phương, làm chuyển biến so sánh lực lượng giữa ta và
địch, tiến lên giành thắng lợi cuối cùng. Dân quân du kích tự vệ có nhiệm vụ
nặng nề trong xây dựng và bảo vệ địa phương, là lực lượng nòng cốt bổ sung
và phục vụ đắc lực cho yêu cầu chiến đấu của bộ đội chủ lực
Thực tiễn lịch sử của cuộc đấu tranh cách mạng ở Việt Nam đã chứng
minh rằng, lực lượng dân quân tự vệ luôn luôn giữ vai trò chiến lược trong
chiến tranh nhân dân. Sức mạnh của toàn dân vũ trang là một ưu thế tuyệt đối
của chiến tranh nhân dân. Sức mạnh đó đã đưa dân tộc Việt Nam từ chỗ bị
mất nước đến những thắng lợi rực rỡ trong cao trào kháng Nhật, trong hai
cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân, đế quốc giành độc lập dân tộc,
bảo vệ Tổ quốc. Do vai trò chiến lược, do những thành tích to lớn và sự
1
trưởng thành vượt bậc, dân quân tự vệ đã xứng đáng là một bộ phận trọng yếu
trong lực lượng vũ trang nhân dân anh hùng của Tổ quốc ta.
Trong quan điểm của Đảng ta về việc xây dựng thế trận quốc phòng toàn
dân và chiến lược chiến tranh nhân dân, lực lượng dân quân tự vệ đóng một
vai trò to lớn . Từ khi ra đời, dưới sự lãnh đạo của Đảng, lực lượng dân quân,
tự vệ luôn phát huy tác dụng to lớn trên nhiều mặt công tác và chiến đấu bảo

chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước ta; qua các khâu trung gian cần
thiết, dẫn dắt mọi người nhận biết một cách tự giác, làm cho họ tự lý giải
được những vấn đề nảy sinh hàng ngày, hàng giờ.
3
Nâng cao trách nhiệm và năng lực,trình độ cho đội ngũ cán bộ làm
công tác chính trị đối với lực lượng DQTV.
Để tiến hành tốt công tác Đảng, công tác chính trị (CTĐ, CTCT) ở các
đơn vị DQTV; người chính trị viên (CTV) DQTV phải nắm vững Điều lệ
Đảng, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước,
Pháp lệnh DQTV; chức trách, nhiệm vụ CTV; nguyên tắc tiến hành CTĐ,
CTCT, các Nghị quyết, chỉ thị của Đảng uỷ quân sự các cấp, mệnh lệnh của
người chỉ huy, hướng dẫn của CTV và cơ quan chính trị cấp trên, nắm vững
nhiệm vụ và tình hình mọi mặt của DQTV, tình hình quốc phòng- an ninh ở
địa phương, cùng với người chỉ huy nghiên cứu, quán triệt nhiệm vụ, đánh giá
tình hình, đề xuất với Đảng uỷ (Chi uỷ) chủ trương, biện pháp lãnh đạo công
tác quân sự ở địa phương, cơ sở, có kế hoạch phân công tổ chức thực hiện chủ
trương đó.
Thời gian tập trung học tập chính trị, huấn luyện quân sự hàng năm cho
cán bộ, chiến sỹ dân quân tự vệ được quy định như sau:
Lực lượng tại chỗ từ 5 đến 7 ngày;
Lực lượng cơ động, binh chủng chiến đấu là 7 ngày;
Các phân đội làm nhiệm vụ thường trực sẵn sàng chiến đấu là 10 ngày;
Cán bộ chỉ huy quân sự xã, phường, thị trấn và cán bộ chuyên trách tự vệ các
doanh nghiệp Nhà nước từ 10 đến 15 ngày;
Cán bộ chỉ huy lực lượng tự vệ ở các cơ quan Nhà nước, đơn vị hành chính sự
nghiệp, tổ chức chính trị-xã hội là 5 ngày.
4
Khi có yêu cầu cần thiết hoặc khi có chiến tranh, thời gian huấn luyện
cho các đối tượng nói trên có thể kéo dài hơn do Chính phủ quy định.
Xây dựng và bố tri lực lượng đều khắp trên các địa bàn nông thôn,