GV Phạm Đạo --- Trương THPT Triệu Phong Giáo án Vật lý 12 ban cơ bản
Ngaỳ soạn: 20-8-08 Chương I : DAO ĐỘNG CƠ
Tiết 1-2. DAO ĐỘNG ĐIỀU HỊA
I. Mục tiêu bài dạy :
+ Phân biệt dao động, dao động tuần hoàn, dao động điều hoà.
+ Nắm được các khái niệm chu kì, tần số, li độ, biên đo,ä pha , pha ban đầu là gì
+Viết được phương trình dao động điều hòa –công thức vận tốc gia tốc
+Vẽ được đồ thò của li độ theo thời gian với hpa ban đầu bằng không .
II. Chuẩn bò của giáo viên và học sinh : Con lắc lò xo.
III. Tiến trình bài dạy :
1) Giảng bài mới : (TIẾT 1 )
HOẠT ĐỘNG G.V HOẠT ĐỘNG H.S NỘI DUNG CƠ BẢN
GV:
- Nêu một vài ví dụ về
chuyển động dao
động.

- Nêu đ/n dao động
tuần hoàn.
x=Acos(ωt+ϕ) =
sin( )
2
A t
π
ω ϕ
+ +
-Giá trò hàm cos nằm
trong khoảng nào ?

ω,theo chiều dương ( ngược chiều kim đồng hồ ) trên q
đạo tròn tâm O bán kính OM = A.
- Ở thời điểm t = 0 : điểm M ở vò trí M
o
xác đònh bởi góc
ϕ.
-Ở thời điểm t bất kỳ : là M
t
xác đònh bởi góc (ωt + ϕ).
-Hình chiếu của M
t
xuống trục Ox trùng với đường kính
của đường tròn là P có tọa độ :
x =
OP
= Acos (ωt + ϕ). Điểm P dao động điều hòa
A ,
,
ω ϕ
là các hằng số
2) Đònh nghóa dao động điều hòa :
Là đao động trong đó li độ cuả vật là một hàm côsin
(hay sin )của thời gian .
3)Ý nghóa các đại lượng trong phương trình :
Trong phương trình dao động điều hòa : x = Acos(ωt + ϕ)
+x
max
=A > 0 : biên độ dao động
+ (ωt + ϕ) : Là pha dao động tại thời điểm t bất kỳ.
+ ϕ (rad) : là pha ban đầu của dao động( t = 0)

giữa T ; f ;
ω
?
-Biểu thức vận tốc ? gia
tốc ?
-Ở vò trí nào v = 0?
-Ở vò trí nào gia tốc
bằng 0?
-Nhận xét chiều của
véc tơ gia tốc a và li
độ x ?
-Hướng dẫn Hs vẽ đồ
thị dao động điều hòa
III/ CHU KỲ TẦN SỐ .TẤN SỐ GĨC CỦA DAO ĐỘNG
ĐIỀU HỊA
1) Chu kỳ ( T ): thời gian để vật thực hiện một dao động tồn
phần .
2) Tần số ( f ) : số dao động tồn phần thực hiện được trong
một giây .
3) Tần số góc
( / )rad s
ω
:
2
2 f
T
π
ω π
= =
IV/ VẬN TỐC VÀ GIA TỐC TRONG CỦA DAO ĐỘNG

a = 0
⇒
F = 0
-
a
r
ln ngựoc dấu với x ( hay
a
r
ln hướng về vị trí cân
bằng ) và có a
:
x
V – ĐỒ THỊ CỦA DAO ĐỘNG ĐIỀU HỊA
Đồ thị của dao động điều hòa là một đường hình sin .
IV-CỦNG CỐ
1) Mối liên hệ giữa dao động điều hòa và chuyển động tròn đều thể hiện ở chổ nào ?
2) Một vật dao động điều hòa : x = Acos(ωt + ϕ)
a) Lập cơng thức vận tốc ? gia tốc ?
b) Ở vị trí nào thì vận tốc bằng 0 ? ở vị trí nào thì gia tốc bằng 0?
c) Ở vị trí nào vận tốc có độ lớn cực đại ? gia tốc cực đại ?
d) Tìm cơng thức liên hệ giữa x và v ? a và v ?

2
2 2
2
v
A x
ω
= +

• Viết đuợc : -Công thức của lực kéo về tác dụng vào vật dao động điều hòa
-Công thức tính chu kỳ của con lắc lò xo –công thức thế năng –động năng –cơ năng .
- Giải thích tại sao dao động của con lắc lò xo là dao động điều hòa .
• Nêu được định tính về sự biến thiên động năng và thế năng khi con lắc dao động .
• Áp dụng được các công thức và định luật có trong bài để giải bài tập tương tự như ở trong bài tập .
• Viết được phương trình động lực học của con lắc lò xo .
II-CHUẨN BỊ : Con lắc lò xo dao động theo phương ngang .
III- TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
1) Kiểm tra bài củ :
2) Bài mới :
HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG CƠ BẢN
Phấn tích lực tác dụng lện
con lắc lò xo khi nó đứng
yên cân bằng ?
Khi ở vị trí x bất kỳ ? (khi
đó lò xo biến dạng một
đoạn x )
-Lực đàn hồi của lò xo có
hướng như thế nào ?
Độ lớn như thế nào ?
-Ý nghĩa cơ học của đạo
hàm ?
( v = x
/
; a = x
//
)
-Chu kỳ T ?
-Lực kéo về ?
Đặt vấn đề :

m
Đặt :
2
K K
m m
ω ω
= ⇒ =

2
a x
ω
⇒ = −
2) Chu kỳ : T =
2
m
k
π
3) Lực kéo về ( lực phục hồi ) : Lực luôn hướng
về vị trí cân bằng .Có độ lớn tỉ lệ với li độ x là lực
gây ra gia tốc cho vật dao động điều hòa .
III- KHẢO SÁT DAO ĐỘNG CỦA CON LẮC
LÒ XO VỀ MẶT NĂNG LƯỢNG
1)Thiết lập công thức :
Động năng của con lắc: W
đ
=
2
1
2
mv

V-DẶN DÒ :

O
F
ur
x
/
x
F
ur
F
ur
N
uur
P
ur
GV Phạm Đạo --- Trương THPT Triệu Phong Giáo án Vật lý 12 ban cơ bản
TIẾT 5 Ngày soạn : 9-9-o8
CON LẮC ĐƠN
I- MỤC TIÊU
• Nêu được cấu tạo của con lắc đơn -Nêu điều kiện để con lắc đơn đao động điều hòa .
• Viết công thức chu kỳ ; công thức tính thế năng cơ năng của con lắc đơn .
• Xác định được lực kéo về tác dụng vào con lắc đơn.
• Nêu được định tính về sự biến thiên của động năng và thế năng con lắc khi dao động .
• Nêu được ứng dụng xác định gia tốc rơi tự do , giải bài tập .
II- CHUẨN BỊ
1) Giáo viên : con lắc đơn 2) Học sinh :Ôn kiến thức phân tích lực .
III- TIẾN TRÌNH GIẢNG DẠY
1) Kiểm tra bài cũ :
2) Bài mới :

bằng (nói chung dao động
chưa phải là dao động
điều hòa )
Chỉ khi
α
nhỏ sin
s
α α
≈ =
l
con lắc đơn
mới dao động điều hòa.
-Nêu phương trình dao
động điều hòa con lắc đơn
?
-Công thức chu kỳ ? nhận
xét ?
-Đặt vấn đề : khảo sát
năng lượng dao động con
lắc đơn ? Có bảo toàn hay
không ?
-Tính độ cao h ?
-Ứng dụng ?
h =
cos (1 cos )
α α
− = −l l l
I-THẾ NÀO LÀ CON LẮC ĐƠN
1) Định nghĩa :Gồm vật nhỏ ,khối lượng m treo
vào đầu một sợi dây không dãn ,khối lượng

sin
t
P mg
α
= −
= ma
Với
α
nhỏ sin
s
α α
≈ =
l

⇒
-mg
//
s
mg ms
α
= − =
l

⇒

// 2
s s
ω
= −
Với

2-Thế năng ( Chọn gốc thế năng là VTCB ) ở
góc lệch
α
bất kỳ : W
t
=
(1 cos )mg
α
−l
3-Thế năng biến đổi thành động năng và ngược
lại trong quá trình dao động .Nhưng cơ năng
bảo toàn : W =
2
1
(1 cos )
2
mv mg hs
α
+ − =l
IV-ỨNG DỤNG : XÁC ĐỊNH GIA TỐC
RƠI TỰ DO

2
2
4
g
T
π
=
làm TN nhiều lần mỗi lần rút ngắn

l
GV Phạm Đạo --- Trương THPT Triệu Phong Giáo án Vật lý 12 ban cơ bản
D.Với dao động nhỏ thì dao động của con lắc là dao động điều hòa .( Chọn C )
V-DẶN DÒ :
TIẾT 7 Ngày soạn : 12-9-08
DAO ĐỘNG TẮT DẦN –DAO ĐỘNG CƯỠNG BỨC
I- MỤC TIÊU
• Nêu được những đặc điểm của dao động tắt dần , dao động duy trì , dao động cưỡng bức , sự cộng hưởng
• Nêu điều kiện để xảy ra hiện tượng cộng hưởng .Nêu ví dụ về tầm quan trọng của hiện tượng cộng
hưởng .Giải thích nguyên nhân dao động tắt dần –Vẽ và giải thích được đường cong cộng hưởng .
• Vận dụng hiện tượng cộng hưởng để giải thích hiện tượng vật lý và giải bài tập .
II- CHUẨN BỊ
1-Giáo viên :Chuẩn bị thêm một số ví dụ về cộng hưỏng có hại và có hại .
2-Học sinh : Ôn tập về cơ năng con lắc : W =
2 2
1
2
m A
ω
III- TIẾN TRÌNH GIẢNG DẠY
1-Kiểm tra bài cũ :
2-Bài mới :
HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG CƠ BẢN
GV Phạm Đạo --- Trương THPT Triệu Phong Giáo án Vật lý 12 ban cơ bản
GV : cho HS quan sát TN
con lắc lò xo trong các
môi trường khác nhau
Rút ra nhận xét ?
-Giải thích nguyên nhân?
-Lực cản có chiều như thế

ms
= 0 ) với tần
số riêng ( f
0
)Vì nó chỉ phụ thuộc đặc tính
riêng của hệ.
2) Dao động con lắc đồng hồ là dao đông duy
trì .( Nhờ dây cót –Pin cung cấp năng lượng bù
phần năng lượng tiêu hao do ma sát)
III- DAO ĐỘNG CUỠNG BỨC
1) Thế nào là dao động cưỡng bức ?
Là dao động chịu tác dụng của ngoại lực
cưỡng bức tuần hòan .
2) Đặc điểm :
a) Có biên độ không đổi và có tần số f bằng
tần số của lực cưỡng bức .
b) Biên độ dđcb không chỉ phụ thuộc vào biên
độ của lực cưỡng bức mà còn phụ thuộc vào
độ chêch lệch giữa f của lực cưỡng bức và f
0

hệ .Khi f lực cưỡng bức càng gần f
0
thì biên độ
dđcb càng lớn.
IV- HIỆN TƯỢNG CỘNG HƯỞNG
1-Định nghĩa :
Hiện tượng biên độ dđcb tăng đến giá trị cực
đại khi tần số f của lực cưỡng bức bằng tần số
riêng f

0
= 0,9s, mỗi bước đi dài l =
60cm. Nước trong xô sánh mạnh nhất khi người đi với vận tốc là bao nhiêu.
x
t
O
h.a
x
t
O
h.b
x
t
O
h.d
x
t
O
h.c
f
0
A
A
max
fO
a
t
b
GV Phạm Đạo --- Trương THPT Triệu Phong Giáo án Vật lý 12 ban cơ bản
b.Con lắc đơn treo vào trần tàu lửa chạy thẳng đều. Chu kì dao động của con lắc đơn T