Dạy học phát huy tính tích cực, tự giác học tập của học sinh
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM DẠY HỌC
PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC, TỰ GIÁC HỌC TẬPCỦA HỌC SINH
I.LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Giáo dục là nền tảng của xã hội, là cơ sở tiền đề để quyết định sự phồn
vinh của đất nước.Giáo dục (GD) cung cấp những hiểu biết về kho tàng tri
thức của nhân loại cho biết bao thế hệ, giúp cho các em những hiểu biết cơ bản
cần thiết về khoa học và cuộc sống. Mặt khác giáo dục còn góp phần hình
thành và bồi dưỡng nhân cách tốt đẹp cho học sinh(HS), đặc biệt là Giáo dục
Tiểu học, đây là bậc học mang tính chất nền móng để các em học tiếp các bậc
học cao hơn.
Vậy để GD có hiệu quả và đạt chất lượng cao, trong quá trình giảng dạy
chúng ta cần biết lựa chọn phương pháp dạy tối ưu nhất, phù hợp với phương
pháp đổi mới, phù hợp với mục tiêu và nội dung của bài học. Song để đi đến
thành công GD đòi hỏi mọi người phải biết và không ngừng nổ lực phấn đấu,
sáng tạo, đổi mới phương pháp dạy học, đầu tư thích đáng vào công việc của
mình. Đây là một công việc vừa mang tính GD vừa mang tính nghệ thuật. Do
đó Đảng và Nhà nước ta đã ghi rõ ở Nghị quyết TW II là “Nâng cao chất
lượng toàn diện ở Tiểu học”. Bộ GD đã đề ra yêu cầu của việc dạy học hiện
đại là tăng cường hoạt động tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh. Đổi mới
về phương pháp dạy học ở tất cả các môn học thông qua việc đổi mới chương
trình và sách giáo khoa từ lớp 1 đến lớp 5 .Đó là yêu cầu tất yếu nhằm nâng
cao chất lượng GD của nhà trường tiểu học ở trong tình hình hiện nay. A.KO
Men Xi đã viết “GD có mục đích đánh thức năng lực nhạy cảm, phán đoán
đúng đắn, phát triển nhân cách...hãy tìm ra phương pháp cho gíáo viên dạy ít
hơn, học sinh hiểu nhiều hơn”.

II.PHẠM VI VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
-Trong năm học này, tôi đã làm công tác giảng dạy và tiến hành nghiên cứu
51 em học sinh các lớp : 4A; 4B; trường Tiểu học Lê Thế Tiết, bên cạnh đó
tôi còn học hỏi kinh nghiệm của một số anh chị em đồng nghiệp.

IV.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
1.Phương pháp quan sát:
Đây là phương pháp giúp ta quan sát thái độ, hành vi của học sinh, phát hiện ra
những hành vi, cử chỉ của học sinh trong học tập, sinh hoạt...Để phát huy tính
tích cực, tự giác của học sinh.
2.phương pháp thực nghiệm:
Khi tiến hành nghiên cứu tạo ra một số tình huống, những hoàn cảnh,
những điều kiện rất gần gũi của cuộc sống để đưa đối tượng vào vấn đề, từ đó
nghiên cứu thu lại được những tư liệu cần thiết. Đây là một phương pháp hết
sức quan trọng và rất cần thiết trong nghiên cứu khoa học.
3.Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động:
Qua phương pháp này làm cho người giáo viên thấy được những thiếu
sót và những chỗ hổng của học sinh để có phương pháp làm cho hoạt động
của mình đạt chất lượng cao.
GV: Trần thị Nam Anh Trường TH Lê Thế Tiết
2
Dạy học phát huy tính tích cực, tự giác học tập của học sinh
4.Phương pháp tổng hợp kinh nghiệm:
Nhờ phương pháp này mà người nghiên cứu có thể tổng hợp, đúc rút kinh
nghiệm của giáo viên chỉ đạo về việc phát huy tính tích cực, tự giác, độc lập
của học sinh qua các mặt hoạt động học tập, lao động, sinh hoạt tập thể và hoạt
động ngoại khoá, từ đó rút ra bài học và nêu được những biện pháp khắc phục
và đề xuất.
5.Phương pháp đàm thoại:
Với học sinh tiểu học, phương pháp đàm thoại trò chuyện là một hình thức
tốt nhất để giáo viên có thể gần gũi các em, đồng thời thăm hỏi trò chuyện với
một số phụ huynh học sinh.Qua đó chúng ta có thể biết tâm sự, tình cảm,
nguyện vọng của các em về việc học ở lớp cũng như việc học ở nhà của các
em như thế nào? Để từ đó, giáo viên có phương pháp và hình thức tổ chức dạy
học thích hợp nhằm làm cho người dạy đạt kết quả tốt nhất.

Plans tài trợ về cơ sở vật chất nhưng trường vẫn còn có nhiều khó khăn .
Mặt khác, Trường đã đón nhận các em HS trong và ngoài địa bàn đến
học ,trong đó có cả HS dân tộc ở huyện ĐaKrông .Nhìn chung tình hình học
sinh đầu năm đến trường còn nhiều khiếm khuyết về mọi mặt: DDHT và sách
vở còn nhiều thiếu thốn , thiếu sự quan tâm của phụ huynh, ý thức học tập
chưa cao, một số HS dân tộc còn rụt rè, thiếu tự tin trước đám đông...

2.Tính thuyết phục của đề tài:
Trong tình hình hiện nay, việc dạy học lấy học sinh làm trung tâm nó đòi
hỏi ở học sinh một yêu cầu cao là học sinh phải độc lập, tự giác,sáng tạo trong
học tập. Qúa trình dạy học này gồm hai mặt quan hệ hữu cơ với nhau: Hoạt
động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh. Người giáo viên là chủ
thể của hoạt động dạy với hai chức năng tiếp thu và tự chỉ đạo, tự tổ chức.
Điều cần chú ý trong học tập là phải hoạt động một cách tích cực chủ động có
nhận thức sâu sắc. Bằng hoạt động học tập học sinh tự hình thành và phát triển
nhân cách của mình không ai có thể làm thay được.
Như vậy, dạy học phải xây dựng trên nhu cầu hứng thú, thói quen, năng
lực của học sinh ở các trình độ khác nhau nhằm làm cho học sinh lĩnh hội
được những kiến thức, kĩ năng, kĩ xảo, thái độ giá trị cần thiết, phát huy được
đầy đủ năng lực của các em.Vai trò của giáo viên là truyền đạt tri thức, là
người hướng dẫn, người cố vấn cho học sinh trong việc học tập. Chỉ có sự
phối hợp hữu cơ và sự liên hệ qua lại chặt chẽ giữa những tác động bên ngoài
của giáo viên, biểu lộ trong việc trình bày tài liệu chương trình và tổ chức
công tác học tập của học sinh với sự căng thẳng trí tuệ “bên trong” của các em
mới tạo được cơ sở của sự học tập có hiệu quả. Tính tích cực nhận thức của
bản thân các em càng cao thì sự cân bằng năng lượng sinh hoá cơ sở tư duy sẽ
càng phong phú và những kiến thức được lĩnh hội càng sâu sắc, đầy đủ hơn và
vững chắc hơn.
3.Các giải pháp:
Để kích thích tính tự giác, tích cực, độc lập của học sinh và tạo hứng thú

Việc đổi mới PPDH tất yếu phải đổi mới hình thức tổ chức dạy học để tạo
một sự tương ứng cần thiết. Sự đa dạng của phương pháp dạy học trong sự
phối hợp của chúng, đòi hỏi phải có một số hình thức tổ chức dạy học thích
hợp.Mỗi hình thức tổ chức dạy học đều có tác dụng tích cực phát triển học
sinh một khía cạnh nào đó. Vì vậy, chúng ta cần phải biết kết hợp nhiều hình
thức tổ chức để phát huy thế mạnh của mỗi hình thức tổ chức dạy học. Phương
pháp dạy học mới, đòi hỏi phải có hình thức tổ chức dạy học tạo cơ hội cho
học sinh suy nghĩ lam việc, trao đổi thảo luận với nhau nhiều hơn, cụ thể là sử
dụng các hình thức dạy học sau:
GV: Trần thị Nam Anh Trường TH Lê Thế Tiết
5