Tiểu luận lịch sử Đảng ~~ Đờng lối đổi mới của Đại hội toàn quốc lần thứ VI
Phần I - Lời nói đầu
Sau chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử 1975, đất nớc ta bớc vào thời kì xây dựng chủ
nghĩa xã hội trên khắp cả nớc. Tuy nhiên, trong vòng 10 năm đầu của thời kì này, đất n-
ớc ta vẫn cha thoát ra khỏi tình hình khó khăn trên các phơng diện kinh tế, xã hội và
chính trị. Đất nớc lâm vào một cuộc khủng hoảng trầm trọng và toàn diện.
Đứng trớc tình hình đó, Đảng Cộng Sản Việt Nam đã triệu tập Đại hội đại biểu
toàn quốc lần thứ VI từ ngày 15 đến 18-12-1986 tại Hà Nội. Dự Đại hội có 1129 đại biểu
thay mặt cho gần 1,9 triệu Đảng viên và có 32 đoàn đại biểu quốc tế đến dự Đại hội.
Trong các cuộc họp, với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật,
Đại hội cho rằng: trong mời năm qua, đã phạm nhiều sai lầm trong việc xác định mục
tiêu và bớc đi về xây dựng cơ sở vật chất - kĩ thuật, cải tạo xã hội chủ nghĩa và quản lý
kinh tế. Khuynh hớng t tởng chủ yếu của những sai lầm ấy, đặc biệt là những sai lầm
về chính sách kinh tế, là bệnh chủ quan, duy ý chí, lối suy nghĩ và hành động giản đơn,
nóng vội chạy theo nguyện vọng chủ quan, là khuynh hớng buông lỏng trong quản lý
kinh tế, xã hội, không chấp hành nghiêm chỉnh đờng lối và nguyên tắc của Đảng.
Những sai lầm và khuyết điểm trong lãnh đạo kinh tế xã hội bắt nguồn từ những khuyết
điểm trong hoạt động t tởng, tổ chức và công tác cán bộ của Đảng, do sự lạc hậu về
nhận thức lý luận và vận dụng các quy luật đang hoạt động trong thời kì quá độ.
Từ thực tiễn của đất nớc, nhất là từ những sai lầm khuyết điểm, Đại hội đã nêu lên
4 bài học kinh nghiệm chủ yếu:
Trong toàn bộ hoạt động của mình, Đảng phải quán triệt t tởng lấy dân làm
gốc, xây dựng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động.
Đảng phải luôn luôn xuất phát từ thực tế, tôn trọng và hành động theo quy luật
khách quan. Năng lực nhận thức và hành động theo quy luật là điều kiện đảm
bảo sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng.
1
Tiểu luận lịch sử Đảng ~~ Đờng lối đổi mới của Đại hội toàn quốc lần thứ VI
Phải biết kết hợp sức mạnh của dân tộc với sức mạnh của thời đại trong điều
kiện mới.
Phải xây dựng Đảng ngang tầm nhiệm vụ chính trị của một Đảng cầm quyền

trọng nhất để ổn định tình hình kinh tế xã hội và đời sống nhân dân; xuất khẩu là một
yếu tố có ý nghĩa quyết định để thực hiện hai chơng trình đó và các hoạt động kinh tế
khác.
1. Lơng thực thực phẩm
Trong bớc đi hiện nay, nền nông nghiệp nhiệt đới nớc ta chứa đựng những tiềm
năng to lớn và có vị trí cực kỳ quan trọng. Chính vì vậy, giải phóng năng lực sản xuất, tr-
ớc hết và chủ yếu là giải phóng năng lực sản xuất của hàng chục triệu lao động với hàng
triệu hécta đất đai trong nền nông nghiệp nhiệt đới này.
Những năm qua, nông nghiệp nớc ta đã có chuyển biến, đạt đợc một số thành tựu
quan trọng, đặc biệt là sản xuất lơng thực và tạo ra một số vùng chuyên canh cây công
nghiệp. Tuy nhiên sản lợng lơng thực tăng không đều và cha vững chắc; diện tích cây
công nghiệp tăng chậm, nhất là cây công nghiệp ngắn ngày; cha gắn việc phát triển
nông, lâm, ng nghiệp với công nghiệp chế biến; lao động, đất đai, rừng, biển cha đợc sử
dụng tốt...
Trong 5 năm 1986 1990, chúng ta tập trung cho mục tiêu số một là sản xuất l-
ơng thực và thực phẩm, đồng thời ra sức mở mang cây công nghiệp, nhất là cây công
nghiệp ngắn ngày, đi liền với xây dựng đồng bộ công nghiệp chế biến, phát triển mạnh
các ngành nghề, gắn lao động với đất đai, rừng, biển, nhằm khai thác đến mức cao nhất
những tiềm năng đó. Vấn đề lơng thực phải đợc giải quyết một cách toàn diện, chế biến
3
Tiểu luận lịch sử Đảng ~~ Đờng lối đổi mới của Đại hội toàn quốc lần thứ VI
đến phân phối và tiêu dùng. Gắn với việc giải quyết lơng thực, nhất thiết phải giảm mạnh
tỷ lệ tăng dân số.
Phấn đấu năm 1990 sản xuất 22 23 triệu tấn lơng thực (quy thóc), bình quân
mỗi năm trong 5 năm đạt 20 20,5 triệu tấn, tăng 3 3,5 triệu tấn so với mức bình
quân hằng năm trong 5 năm trớc.
Hớng chủ yếu đối với lúa là thâm canh, tăng vụ và mở thêm diện tích ở những nơi
có điều kiện. Tình hình năng suất không đồng đều giữa các vùng và ngay trong một địa
phơng nói lên khả năng thâm canh còn rất lớn. Vòng quay ruộng đất hiện nay còn quá
thấp chứng minh tầm quan trọng, tính bức xúc và hiệu quả của tăng vụ. Cần xác định

Nhằm tăng chất lợng bữa ăn hằng ngày và cải tiến dần cớ cấu bữa ăn, việc sản
xuất thực phẩm cũng phải đợc coi trọng nh sản xuất lơng thực. Chúng ta có nhiều khả
năng phát triển toàn diện các nguồn thực phẩm động vật, thực vật phong phú, đa dạng
trên khắp các miền đất nớc. Trớc hết phải đẩy mạnh chăn nuôi, tăng đáng kể đàn gia súc,
gia cầm, chú ý các loại không dùng hoặc ít dùng lơng thực. Hết sức khuyến khích chăn
nuôi gia đình; khôi phục và phát triển chăn nuôi quốc doanh và tập thể ở những nơi có
điều kiện. Chính sách tạo giống cho chăn nuôi cũng phải đợc coi trọng và khuyến khích
đúng mức. Rau, đậu các loại, cây có dầu, cây ăn quả là nguồn thực phẩm mà ở đâu cũng
có điều kiện phát triển. Thuỷ hải sản là một nguồn thực phẩm không những quan trọng
cho nhu cầu tiêu dùng mà còn là một nguồn hàng xuất khẩu có giá trị lớn. Đây là một
tiềm năng lớn và cũng là một khả năng thực tế.
Tuy nhiên, chơng trình lơng thực thực phẩm không thể tách rời phát triển nông
nghiệp toàn diện. Ngoài những cây phục vụ nhu cầu thực phẩm nói trên, chúng ta khuyến
khích phát triển mạnh trồng cây công nghiệp, trồng rừng để khai thác những tiềm năng
to lớn của nền nông nghiệp nhiệt đới theo thế mạnh từng vùng. Những năm tới, bằng việc
đổi mới mạnh mẽ các chính sách thu mua, giá cả, cơ chế đầu t và cung ứng vật t, lơng
thực... chúng ta u tiên phát triển cây công nghiệp ngắn ngày, tập trung vào các cây lạc,
đỗ tơng, mía, thuốc lá, đay, cói... Chú trọng đầu t cho các vùng chuyên canh, kể cả hình
5
Tiểu luận lịch sử Đảng ~~ Đờng lối đổi mới của Đại hội toàn quốc lần thứ VI
thức tín dụng cho hợp tác xã và kinh tế gia đình. Chúng ta còn nhiều đất trồng cây công
nghiệp dài ngày nh: cà phê, chè, cao su, dừa, hồ tiêu...
Trong 5 năm này, phải có kế hoạch xây dựng, cải tạo một phần rừng tự nhiên
thành rừng kinh tế; bảo đảm vật t kỹ thuật cho yêu cầu khai thác gỗ. Trong việc khai
thác, cần đề cao kỷ luật, giữ đúng quy trình kỹ thuật, có tính tới cân bằng sinh thái, bảo
vệ môi trờng.
2. Hàng tiêu dùng
Phát triển sản xuất hàng tiêu dùng là một chơng trình lớn, không chỉ có ý nghĩa tr-
ớc mắt mà còn lâu dài và cơ bản. Đó là điều kiện để bảo đảm các nhu cầu đời sống hằng
ngày của nhân dân, giải quyết việc làm cho hàng triêu ngời lao động.

xã, các huyện có điều kiện đều trồng mía và phát triển các cơ sở chế biến nhỏ, để tự giải
quyết đủ nhu cầu tại chỗ về đờng, mật các loại. Trong việc sản xuất thực phẩm, phải
quản lí chặt chẽ chất lợng và tiêu chuẩn vệ sinh.
Các loại hàng kim khí tiêu dùng nh xe đạp, quạt máy, máy khâu, đồng hồ, lắp ráp
máy thu thanh, máy thu hình... cần đợc sắp xếp, mở rộng sản xuất và nâng cao chất lợng
sản phẩm. Xà phòng, bột giặt là những hàng tiêu dùng không thể thiếu, cần đợc bảo đảm
đủ nguyên liệu cho sản xuất và quản lí chặt chẽ chất lợng.
3. Xuất khẩu
Là mũi nhọn có ý nghĩa quyết định đối với nhiều mục tiêu kinh tế trong 5 năm
này, đồng thời cũng là khâu chủ yếu của toàn bộ các quan hệ kinh tế đối ngoại, xuất
khẩu phải trở thành mối quan tâm hàng đầu của tất cả các ngành, các cấp; trong thời gian
tới, nhất thiết phải đạt đợc sự chuyển biến xứng đáng với tầm quan trọng và khả năng
thực tế của nó. Nhiệm vụ đặt ra là tăng nhanh khối lợng xuất khẩu, đáp ứng đợc nhu cầu
nhập khẩu, khắc phục cung cách làm ăn ít hiệu quả, tình trạng phân tán lộn xộn, gây
thiệt hại cả ở thị trờng trong nớc lẫn nớc ngoài. Mức xuất khẩu phải tăng khoảng 70% so
7
Tiểu luận lịch sử Đảng ~~ Đờng lối đổi mới của Đại hội toàn quốc lần thứ VI
với 5 năm trớc, dựa vào các mặt hàng chính là nông sản và nông sản chế biến, hàng công
nghiệp nhẹ và tiểu, thủ công nghiệp, thuỷ sản.
Trớc hết, cần xây dựng một quy hoạch dài hạn và một kế hoạch cụ thể cho từng
thời kỳ về sản xuất các mặt hàng xuất khẩu. Trên cơ sở đó, có đầu t đủ mức, bảo đảm
quỹ vật t cần thiết cho sản xuất, chú trọng các vùng sản xuất tập trung, các mặt hàng chủ
lực. Khuyến khích thoả đáng đối với ngời trực tiếp sản xuất hàng xuất khẩu, nh cung ứng
đủ lơng thực và hàng tiêu dùng cần thiết, có giá mua hợp lí.
Để khắc phục tình trạng tranh mua, tranh bán, thiết lập trật tự, kỷ cơng trong lĩnh
vực ngoại thơng, cần tổ chức lại công tác xuất nhập khẩu một cách hợp lí. Chúng ta hoan
nghênh những tổ chức kinh tế của nớc ngoài quan hệ trực tiếp với các tổ chức kinh tế
Việt Nam để mở rộng quy mô hợp tác, thoả mãn lợi ích của cả hai bên, theo chính sách
và luật pháp của Nhà nớc ta.
Trong 5 năm này, việc nhập khẩu phải theo hớng tạo điều kiện thực hiện đầy đủ ba

Để thực hiện ba chơng trình kinh tế lớn nói trên, tạo tiền đề đẩy mạnh công nghiệp
hoá xã hội chủ nghĩa trong chặng đờng tiếp theo, cần phát triển một số ngành công
nghiệp nặng và kết cấu hạ tầng cần thiết phù hợp với khả năng trớc mắt. Đó là năng lợng,
một số cơ sở cơ khí và nguyên vật liệu, giao thông vận tải và thông tin bu điện những
cơ sở vật chất kỹ thuật tối thiểu trong chặng đờng đầu tiên của thời kỳ quá độ tiến lên
chủ nghĩa xã hội. Nh vậy, ngay từ đầu chúng ta kết hợp chặt chẽ nông nghiệp với công
nghiệp, bao gồm công nghiệp nhẹ và công nghiệp nặng, để tng bớc hình thành cơ cấu
kinh tế hợp lí.
Kinh nghiệm thực tế nhiều năm qua cho thấy, trong bớc đầu công nghiệp hoá xã
hội chủ nghĩa, vai trò của năng lợng cực kỳ quan trọng, quyết định nhịp độ phát triển của
toàn bộ nền kinh tế. Trong những năm trớc mắt, xuất phát từ điều kiện tài nguyên và khả
năng các mặt, chúng ta tập trung sức phát triển than, điện và dầu khí, đồng thời tranh thủ
sử dụng thêm các nguồn và dạng năng lợng khác nh khí mêtan, trấu, sức gió, năng lợng
mặt trời.
9
Tiểu luận lịch sử Đảng ~~ Đờng lối đổi mới của Đại hội toàn quốc lần thứ VI
Trong những năm qua, chúng ta đã dành nhiều vốn đầu t để xây dựng các công
trình quan trọng về điện lực. Trong 5 năm tới, vẫn phải tiếp tục đầu t mạnh để tạo ra một
bớc chuyển biến đáng kể trong cân đối năng lợng. Đẩy mạnh thăm dò và khai thác dầu
khí ở thềm lục địa phía nam, để đến năm 1990 đạt sản lợng dầu thô đáng kể; có phơng án
sử dụng tốt lợng khí khai thác đợc cùng với dầu. Khởi công xây dựng nhà máy lọc dầu
với công suất đợt I là 3 triệu tấn/năm. Nhanh chóng khắc phục tình trạng phân tán của
ngành cơ khí bằng cách sắp xếp, tổ chức lại sản xuất trong cả nớc trên cơ sở quy hoạch,
phân công, hợp tác. Phát triển công nghiệp nguyên liệu và vật liệu là một yêu cầu quan
trọng để bảo đảm nhu cầu của nền kinh tế quốc dân.
Về phân bón hoá học, huy động hết công suất và cải tạo một phần nhà máy supe
lân Lâm Thao, phát triển sản xuất phân lân nung chảy, phốt-pho-rit. Hoàn thành khôi
phục mỏ a-pa-tít Lào Cai và tiếp tục xây dựng nhà máy làm giàu quặng. Tăng cờng điều
tra, thăm dò địa chất và khoáng sản, làm cho công tác này đáp ứng đợc yêu cầu phát triển
của các ngành kinh tế quốc dân.