B i gi ng
B i gi ng dùng cho các lớp tập huấn về
dùng cho các lớp tập huấn về
Đào tạo giáo viên nâng cao năng lực giáo dục môi trường
Đào tạo giáo viên nâng cao năng lực giáo dục môi trường
Dự án Bảo tồn đa dạng sinh học ở dãy núi Bắc Trường Sơn
Dự án Bảo tồn đa dạng sinh học ở dãy núi Bắc Trường Sơn
Hà Tĩnh, 12 20/9/2005
Hà Tĩnh, 12 20/9/2005
GS. TSKH. Phan Nguyên Hồng
ThS. Vũ Thục HiềnNội dung
Giáo dục môi trường
1.1. Mở đầu: Chiến lược môi trường
1.2. Lịch sử hình thành và phát triển giáo dục môi trường
1.3. Mục tiêu, nguyên tắc và sự cần thiết phải GDMT
1.4. Các loại hình giáo dục môi trường
1.5. Các phương pháp chính trong giáo dục môi trường
1.6. Các loại hình giảng dạy trong giáo dục môi trường
Thiết kế và thực hiện môđun giáo dục môi trường
2.1. Môđun giáo dục môi trường
2.2. Thiết kế môđun giáo dục môi trường cho học sinh
Hướng dẫn giáo dục môi trường qua một số môn học
3.1. Giáo dục môi trường thông qua môn sinh học
3.2. Giáo dục môi trường thông qua môn địa lý
3.3. Giáo dục môi trường thông qua môn hoá học


Mối quan hệ tương tác giữa các loài với nhau cũng như ý nghĩa, giá trị của các hệ
sinh thái bắt đầu được đánh giá đúng

Trái Đất là một thực thể thống nhất và tất cả sự sống trên TĐ đều phụ thuộc vào
việc bảo vệ sinh quyển chung này

Con người đã và đang tác động nghiêm trọng đến các hệ sinh thái và môi trường Những mốc quan trọng trong lịch sử hình thành và phát triển GDMT

1972: Hội nghị toàn cầu lần thứ nhất về Môi trường nhân văn (Stockholm-Thuỵ Điển):
khái niệm GDMT chính thức ra đời.

Ngay sau hội nghị này, Chương trình GDMT quốc tế (IEEP) được thành lập bởi UNEP và
UNESCO.

10/1975: IEEP tổ chức hội thảo quốc tế về GDMT tại Belgrade đưa ra nghị định khung và
tuyên bố về mục tiêu và nguyên tắc hướng dẫn GDMT.

1977: Hội nghị Liên chính phủ về GDMT (Tbilisi, Liên Xô) đưa ra định nghĩa và các
nguyên tắc chính thức GDMT.

1980: Chiến lược Bảo tồn Thế giới kêu gọi một đạo đức mới trong xã hội loài người,
nghĩa là con người hãy chung sống hài hoà với thế giới tự nhiên.
Xét cho cùng, chỉ có thể đạt được các mục tiêu bảo tồn nếu toàn thể xã hội loài ngưồi thay
đổi cách ứng xử với môi trường. Nhiệm vụ lâu dài của GDMT là nuôi dưỡng, củng cố
những thái độ và hành vi phù hợp với đạo đức mới (IUCN, WWF, UNEP, 1980).


phương thức, các hoạt động ngoại khoá, xây dựng vườn trường.

Nhà trường đã hưởng ứng Tết trồng cây và tổ chức ngoại khoá xây dựng
vườn trường theo hệ sinh thái VAC
Giai đoạn thực hiện giáo dục và BVMT trong toàn quốc (sau 1991):

Từ năm 1991 đến 1998, Nhà nước Việt Nam đã quan tâm nhiều hơn đến vấn đề BVMT, ban
hành nhiều văn bản dưới luật về BVMT, ngày 10/01/1994 công bố Luật BVMT.

Chương trình cấp Nhà nước về BVMT (KT.02) (1991-1995) đã triển khai một đề tài nghiên cứu
khoa học quan trọng về BVMT (KT.02.07) với các vấn đề: nâng cao nhận thức về MT cho
đông đảo nhân dân, GDMT trong hệ thống trường học.

Có 2 dự án của Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc (UNDP) về giáo dục BVMT trong các
trường phổ thông (Bộ Giáo dục và Đào tạo, VIE/95/041 và VIE/98/018)

Ngày 25/6/1998, Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành Chỉ thị 36-CT-TW
về tăng cường công tác BVMT trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Công văn số 1320/CP-KG của Thủ tướng Chính phủ về việc tổ chức triển khai Chỉ thị 36 trong
đó có nội dung giao cho Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây
dựng đề án Đưa các nội dung BVMT vào hệ thống giáo dục quốc dân. Đề án có nội dung
chủ yếu là: Xây dựng phương án khả thi nhằm đưa nội dung BVMT vào tất cả các bậc học
mầm non, tiểu học, phổ thông, trung học chuyên nghiệp và dạy nghề, các trường cao đẳng
sư phạm và đại học

quan khu bảo tồn

Tại vùng đệm các VQG và Khu BTTN, các chương trình GDMT thường được tổ chức
với cộng đồng và có sự phối hợp chặt chẽ giữa dự án và đoàn thể địa phương.
Các chương trình GDMT thường sử dụng những bộ phim ngắn, múa rối, diễn kịch mang
thông điệp bảo tồn. Ngoài ra, GDMT không chính quy thông qua nói chuyện, các buổi
phát thanh cũng được thực hiện. Những tài liệu như tranh ảnh, áp phích, băng hình
mang thông điệp bảo tồn cũng được thiết kế và phân phát rộng rãi. Tổ chức thi vẽ
tranh, biểu diễn văn nghệ có nội dung BVMT.Hội thảo Quốc gia về Môi trường

Hội thảo truyền thông môi trường toàn quốc (Hà Nội, 23/4/2001):

Nhiều nhà khoa học tham gia

Nhiều báo cáo nói lên sự cần thiết của GDMT trong tình hình MT đang có xu hướng
xuống cấp nghiêm trọng.

Hội thảo Quốc gia về GDMT
(Hà Nội, 5-7/10/2001):

GDMT lý thuyết và thực tiễn

GDMT ở Đại học

GDMT ở phổ thông

Phương pháp giảng dạy tích hợp

Tham gia tích cực vào cải thiện và BVMT
4. Kỹ năng: Xác định, dự đoán, ngăn ngừa, giải quyết những vấn đề MT
5. Tham gia: cá nhân và cộng đồng

Tham gia tích cực để giải quyết vấn đề MT

Đưa các quyết định đúng đắn về MT
Môc tiªu cña GDMT
Coi MT là một tổng thể gồm:

Tự nhiên, sinh vật và vật vô sinh có tác động lẫn nhau

Xã hội: Con người tác động lẫn nhau – cách ứng xử

Kinh tế:
Hệ thống bền vững
Con người có việc làm và thu nhập

Chính trị: Những quyết định tác động đến MT, tài nguyên
Các hành động và quản lý MT là trọng tâm của mọi hoạt động
MT (Matarasso, 2002)
Nguyªn t¾c cña GDMT