Quản lý các trường Trung học phổ thông thành
phố Hải Phòng theo bộ tiêu chuẩn kiểm định
chất lượng của Bộ Giáo dục và Đào tạo

Nguyễn Thị Phương Thảo

Trường Đại học Giáo dục
Luận văn Thạc sĩ ngành: Quản lý giáo dục; Mã số: 60 14 05
Người hướng dẫn: GS.TS. Nguyễn Đức Chính
Năm bảo vệ: 2011

Abstract: Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý của hiệu trưởng đối với việc nâng cao
chất lượng giáo dục (GD) của trường mầm non. Khảo sát, phân tích, đánh giá thực
trạng chất lượng GD của các trường mầm non thành phố Hải Phòng từ năm 2006 đến
nay. Đề xuất các biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao chất lượng GD của
trường mầm non thành phố Hải Phòng.

Keywords: Quản lý giáo dục; Chất lượng giáo dục; Hiệu trưởng; Giáo dục mầm non;
Hải Phòng

Content
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Chất lượng giáo dục (CLGD), quản lý chất lượng (QLCL) và nâng cao chất lượng
giáo dục đang là những vấn đề nhà nước và xã hội hết sức quan tâm. Đó cũng là những vấn đề
khoa học gắn kết chặt chẽ với nhau về lý luận cũng như trong thực tiễn giáo dục. Đồng thời
những vấn đề chất lượng cũng trực tiếp liên quan đến công tác quản lý giáo dục, phát triển
chương trình giáo dục, phát triển chuẩn giáo dục và áp dụng chuẩn trong giáo dục để từng
bước hiện đại hoá giáo dục.
Những chủ trương của Đảng và Nhà nước đã đặt ra nhiệm vụ cho ngành Giáo dục và
Đào tạo phải nhanh chóng tìm giải pháp nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục. Một trong

thành phố Hải Phòng theo Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng của Bộ Giáo dục và Đào
tạo” làm đề tài luận văn tốt nghiệp.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Nghiên cứu những vấn đề về cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng giáo dục và kiểm
định chất lượng giáo dục, đề xuất các biện pháp chỉ đạo thực hiện Bộ tiêu chuẩn kiểm định
chất lượng các trường THPT tại Hải Phòng.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
+ Hệ thống hoá những vấn đề lý luận về kiểm định chất lượng giáo dục THPT.
+ Phân tích thực trạng việc chỉ đạo kiểm định chất lượng giáo dục tại một số trường
THPT khu vực nội thành Hải Phòng.
+ Đề xuất các biện pháp chỉ đạo thực hiện Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo
dục trường THPT khu vực nội thành Hải Phòng trong tình hình hiện nay và trong năm những
năm tới.
4. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
4.1. Khách thể nghiên cứu
Quản lý trường THPT.
4.2. Đối tượng nghiên cứu
Công tác chỉ đạo thực hiện Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng trường THPT tại Hải
Phòng.
5. Giả thuyết nghiên cứu
Nếu triển khai đồng bộ các biện pháp quản lý các trường Trung học phổ thông theo Bộ
tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục trường THPT tại Hải Phòng dựa trên việc áp dụng
hệ thống các tiêu chuẩn, tiêu chí tự đánh giá và đánh giá để đánh giá chất lượng giáo dục thì
chất lượng giáo dục trường THPT thành phố Hải Phòng sẽ được nâng cao.
6. Phạm vi nghiên cứu

3
+ Đề tài tập trung nghiên cứu về các biện pháp chỉ đạo thực hiện Bộ tiêu chuẩn kiểm
định chất lượng giáo dục trường THPT tại Hải Phòng
+ Các số liệu thống kê được giới hạn từ năm 2008-2010. Triển khai thực hiện điểm

lục nội dung luận văn được trình bày trong 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận của quản lý trường THPT theo Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất
lượng.
Chương 2: Thực trạng công tác chỉ đạo đảm bảo chất lượng giáo dục và kiểm định
chất lượng giáo dục trường THPT tại Hải Phòng
Chương 3: Các biện pháp chỉ đạo thực hiện bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo
dục trường THPT ở thành phố Hải Phòng

Chƣơng 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ
THÔNG THEO BỘ TIÊU CHUẨN KIỂM ĐỊNH CHẤT LƢỢNG
Tổng quan về nghiên cứu vấn đề
Song song với hoạt động dạy và học ở các cơ sở giáo dục là hoạt động đánh giá chất
lượng giáo dục. Mục đích chính của đánh giá giáo dục là nhằm cải tiến chất lượng giáo dục.

4
Đánh giá chất lượng giáo dục là công cụ giám sát quá trình dạy và học, từ đó đưa ra những
quyết sách về quản lý, dự đoán các kết quả đào tạo để không ngừng cải tiến nâng cao chất
lượng giáo dục. Đánh giá chất lượng giáo dục có nhiều nội dung khác nhau, trong đó đánh giá
các yếu tố điều kiện đảm bảo chất lượng giáo dục và đánh giá chất lượng sản phẩm giáo dục.
Các khái niệm công cụ
Quản lý
Quản lý là quá trình tiến hành những hoạt động khai thác, lựa chọn, tổ chức và thực
hiện các nguồn lực, các tác động của chủ thể quản lý theo kế hoạch chủ động và phù hợp với
quy luật khách quan để gây ảnh hưởng đến đối tượng quản lý nhằm tạo ra sự thay đổi cần
thiết vì sự tồn tại ( duy trì), ổn định và phát triển của tổ chức trong một môi trường luôn biến
động.
Có thể mô tả mối quan hệ giữa các thành tố cơ bản của hệ thống quản như hình 1.1
dưới đây :
Hình 1.1 : Mối quan hệ giữa các thành tố cơ bản của hệ thống quản lý


Giá trị gia tăng (chất lượng) = Đầu ra - đầu vào
Chủ thể
quả n lý
Công cụ
quả n lý
Đố i tượng
quả n lý Mụ c tiêu
quả n lý

5
* Chất lượng được đánh giá bằng “giá trị học thuật”
* Chất lượng được đánh giá bằng “kiểm toán”
Những cách tiếp cận khác nhau về vấn đề chất lượng
* Chất lượng là sự phù hợp với các tiêu chuẩn (thông số kỹ thuật)
* Chất lượng là một sự phù hợp với mục đích.
* Chất lượng với tư cách là hiệu quả của việc đạt mục đích của trường.
1.2.3.2. Chất lượng giáo dục
Ở cấp độ hệ thống (hệ thống giáo dục quốc dân), chất lượng giáo dục được hiểu là
chất lượng của cả hệ thống giáo dục ấy.
Ở cấp độ cơ sở giáo dục, chất lượng giáo dục chính là chất lượng của toàn bộ cơ sở
giáo dục.
Trong chương trình hành động Dakar (Senegal – 2000), UNESCO đã đề nghị cách
hiểu chất lượng giáo dục ở trường học hay chất lượng trường học như là đơn vị tổ chức giáo
dục thông qua 10 tham số sau:
1/ Người học khoẻ mạnh, được giáo dục tốt, được khuyến khích thường xuyên để có
động cơ học tập chủ động.
2/ Giáo viên thành thạo nghề nghiệp và được động viên đúng mức.

(iii) Quản lý chất lượng tổng thể (Total Quality Management – TQM)

6
Kiểm định chất lượng
Kiểm định chất lượng là một hệ thống tổ chức và giải pháp để đánh giá chất lượng đào
tạo (đầu ra), và các điều kiện đảm bảo chất lượng đào tạo theo các chuẩn mực được quy định.
Kiểm định chất lượng giáo dục là một hoạt động nhằm đảm bảo chất lượng giáo dục.
KĐCLGD nhằm đảm bảo chất lượng giáo dục sẽ đạt được theo tiêu chí đề ra và tránh được
các sai sót trong quá trình giáo dục. Hoạt động chủ yếu của KĐCLGD nhằm công nhận các cơ
sở giáo dục đã đạt được những chuẩn mực quy định.
1.2.5.1. Kiểm định chất lượng có giá trị gì?
1.2.5.2. Đặc trưng của Kiểm định chất lượng.
1.2.5.3. Mục đích, mục tiêu của Kiểm định chất lượng.
1.2.5.4. Các giai đoạn chính của quy trình kiểm định chất lượng.
1.2.5.5. Kiểm định chất lượng trường THPT ở Việt Nam
* Kiểm định chất lượng giáo dục trường THPT
Là hoạt động đánh giá trường THPT ở mức độ đáp ứng các tiêu chuẩn đánh giá chất
lượng giáo dục do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành để chỉ ra các điểm mạnh, điểm yếu từ đó
nhà trường xây dựng kế hoạch và các biện pháp thực hiện nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn chất
lượng giáo dục.
* Tự đánh giá chất lượng giáo dục trường THPT
Là hoạt động tự xem xét của chính nhà trường căn cứ vào các tiêu chuẩn đánh giá
chất lượng giáo dục do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành để chỉ ra điểm mạnh, điểm yếu từ
đó nhà trường xây dựng kế hoạch và các biện pháp thực hiện nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn
chất lượng giáo dục.
* Đánh giá ngoài chất lượng giáo dục trường THPT
Là hoạt động đánh giá của đoàn chuyên gia đánh giá ngoài nhằm xác định mức độ
trường THPT thực hiện các tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục do Bộ Giáo dục và Đào
tạo ban hành.
Tiêu chuẩn kiểm định chất lượng

các cấp chính quyền . Đây là cơ sở để tạo ra nét văn hoá riêng đặc trưng của mỗi trường.
- KĐCLGD là cơ hội để các nhà trường tự đánh giá, tìm giải pháp nâng cao chất
lượng giáo dục
Tự đánh giá ở nhà trường THPT là quá trình nhà trường dựa vào các chuẩn mực quy
định trong bộ tiêu chuẩn KĐCLGD để tự tổ chức rà soát, đối chiếu, từ đó đưa ra những kết
luận về thực trạng nhà trường, rút kinh nghiệm và tự hoàn thiện về cơ cấu tổ chức, quá trình
quản lý và giảng dạy Những thông tin thu thập được từ quá trình tự đánh giá cần được thu
thập từ nhiều nguồn khác nhau và phải đảm bảo độ chính xác, tin cậy.
- Thông qua bộ tiêu chuẩn KĐCLGD sẽ giúp Sở Gáo dục và Đào tạo quản lý tốt chất
lượng giáo dục các trường theo phân cấp quản lý nhà nước về giáo dục.
Trong hoạt động quản lý của Sở GD – ĐT, khi nhìn nhận một trường hoặc đánh giá
chất lượng của toàn ngành học phải dựa vào các chỉ số giáo dục để đánh giá. Điều này yêu
cầu phải có những chẩn mực để đánh giá các trường, các chuẩn mực phải được sắp xếp, thống
kê theo một hệ thống khoa học để làm công cụ cho việc đánh giá. Nhìn nhận một cách đúng
mức, hiện nay, bộ công cụ để đánh giá các trường của Sở giáo dục còn nhiều bất cập, mang
định tính, các chỉ số dùng để đánh giá chưa được chỉ ra rõ ràng, việc sử dụng các lực lượng để
đánh giá chưa hợp lý để phát huy tối đa hiệu quả trong công tác đánh giá. Cho nên, muốn
quản lý hiệu quả, điều quan trọng là trong quy trình quản lý, Sở GD & ĐT cần chỉ rõ các chỉ
số giáo dục cơ bản, cố gắng lượng hoá cụ thể chỉ số này để thuận tiện trong tổng hợp, đánh
giá. Dựa vào việc thực hiện các chỉ số giáo dục của các nhà trường, Sở Giáo dục và Đào tạo
sẽ nhìn nhận được bức tranh tổng thể chất lượng giáo dục của từng nhà trường, của toàn
ngành, tạo điều kiện thuận lợi trong việc điều chỉnh các hoạt động quản lý.
1.3.2. Giải thích nội dung của quản lý trường THPT theo bộ tiêu chuẩn
1.3.2.1. Nghiên cứu chuẩn
Việc nghiên cứu chuẩn thường được tiến hành theo từng tiêu chuẩn, mỗi tiêu chuẩn
đều theo thứ tự lần lượt của các tiêu chí, và mỗi tiêu chí của một tiêu chuẩn lại được bắt đầu
theo các chỉ số.
Điều quan trọng nhất trong quá trình nghiên cứu chuẩn là phải xác định rõ được nội
hàm của từng chỉ số, từng tiêu chí và từng tiêu chuẩn.
Việc nghiên cứu chuẩn cần đảm bảo những yêu cầu sau:

- Kế hoạch khắc phục điểm yếu
- Tự đánh giá.
Phần III: Kết luận: Phần này là tổng hợp về số lượng các tiêu chí đạt, các tiêu chí
không đạt. Cuối cùng, hội đồng tự đánh giá nhận cấp độ mà nhà trường đạt được.
1.2.3.4. Đón đoàn đánh giá ngoài
* Công tác chuẩn bị cho hoạt động của đoàn đánh giá ngoài
Gửi hồ sơ đánh giá cho các thành viên. Hồ sơ gồm:
- Báo cáo tự đánh giá của trường;
- Quyết định thành lập đoàn đánh giá ngoài;
- Văn bản quy định về tiêu chuẩn đánh giá chất lượng của Bộ GD&ĐT;
- Hướng dẫn tự đánh giá;
- Hướng dẫn đánh giá ngoài và đánh giá lại;
- Dự kiến kế hoạch làm việc của đoàn.
* Đón đoàn đánh giá ngoài
- Thành lập tổ công tác phục vụ đoàn đánh giá ngoài, phân công chi tiết cho từng
thành viên của tổ.
- Chuẩn bị cơ sở vật chất phục vụ đoàn làm việc.
- Chuẩn bị đầy đủ báo cáo tự đánh giá. hồ sơ, minh chứng (đã được mã hoá và sắp xếp
theo từng hộp), phân công người phụ trách từng tiêu chuẩn để giải đáp những vấn đề đoàn
đánh giá ngoài quan tâm thắc mắc đồng thời ghi lại những ý kiến góp ý, đề xuất, kiến nghị
của đoàn đánh giá ngoài.
1.3.3. Yêu cầu công tác kiểm định chất lượng trong giai đoạn hiện nay đối với trường
THPT
Để kiểm định chất lượng giáo dục trường THPT có hiệu quả cần phải tuân thủ các yêu
cầu sau:
- Việc kiểm định chất lượng các trường THPT cần phải được thiết kế theo các kế
hoạch hoạt động của hệ thống giáo dục phổ thông.

9
- Việc kiểm định phải dựa vào các tiêu chuẩn, chế độ, nội quy, các chỉ tiêu kế hoạch

nước. Đến ngày 01/04/2009, dân số Hải Phòng là 1.837.302 người, trong đó cư dân thành thị
chiếm 46,1% và dân cư nông thôn chiếm 53,9%, là thành phố đông dân thứ 3 ở Việt Nam, sau
Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.
2.1.2. Phát triển giáo dục THPT thành phố Hải Phòng trong thời kỳ đổi mới
Tính đến năm 2010, trên địa bàn thành phố Hải Phòng có 56 trường THPT (trong đó
trường ngoài công lập: 16 trường. )
- Tổng số học sinh THPT : 71.128 hs, so với năm học trước giảm: 3187 hs, tỉ lệ giảm
: 4,4 %; số học sinh bỏ học: 870 hs; tỉ lệ: 1,2%.
- Tổng số giáo viên: 4467 giáo viên trong đó 4229 giáo viên biên chế, 238 giáo viên
trong diện hợp đồng.
Đến nay, quy mô trường, lớp, đội ngũ cán bộ, giáo viên tăng nhanh về số lượng và
chất lượng; ngành Giáo dục Hải Phòng đã hoàn thành xoá mù chữ và cơ bản hoàn thành phổ
cập giáo dục trung học và nghề.
2.1.3. Thực trạng công tác quản lý các trường THPT tại Hải Phòng
2.1.3.1. Tình hình chung về hoạt động dạy và học tại các trường THPT
a. Những thành tựu đã đạt được
Về chất lượng đào tạo

10
Mặc dù còn gặp khó khăn về nhiều mặt, song khối trường THPT của Hải Phòng đã tổ
chức tốt các hoạt động dạy học, giáo dục đạo đức lối sống cho học sinh.
Bảng 2.1: Kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2009, 2010
Tỷ lệ tốt nghiệp năm 2009:
93,80%
Đỗ loại giỏi
1,87%
Đỗ loại khá
13,03%
Tỷ lệ tốt nghiệp năm 2010:
98,96%

ngoại ngữ và tin học.
+ Đội ngũ giáo viên trẻ được trang bị kiến thức tiên tiến, cập nhật song lại chưa có kỹ
năng giảng dạy cũng như phương pháp sư phạm tốt.
2.1.3.3. Thực trạng công tác quản lý chất lượng dạy học
Cách thức quản lý chất lượng dạy học hiện nay còn có rất nhiều sự bất cập:
- Quản lý chuyên môn mang nặng tính hành chính, thiếu sâu sát do đó không có các giải
pháp, biện pháp hữu hiệu để tập trung nâng cao chất lượng dạy học. Nguyên nhân có thể xuất phát
từ nhà quản lý còn non yếu về chuyên môn giảng dạy, lại có cung cách làm việc chung chung,
phó thác công việc dạy học cho tổ trưởng chuyên môn.

11
- Khá nhiều nhà quản lý chưa thực sự vào cuộc đối với tiến trình đổi mới giáo dục, có
nhiều biểu hiện cho sự không đồng hành, ngại đổi mới do sợ thêm việc, vất vả, cốt sao vẫn đảm
bảo tỷ lệ % an toàn cho các kỳ thi. Bên cạnh đó, cũng có nhiều nhà quản lý tâm huyết, muốn đổi
mới nhưng thiếu khả năng tổ chức thực hiện cho hiệu quả, thêm vào đó là những khó khăn khách
quan như không có điều kiện, thiếu kinh phí.
- Không phải nhà quản lý nào cũng làm tốt công tác chăm lo bồi dưỡng nâng cao trình
độ cho đội ngũ giáo viên và nhận thức được rằng khi có một đội ngũ giáo viên có trình độ,
năng lực sư phạm, có tâm huyết với nghề, ham học hỏi thì sẽ đón đầu được mọi thách thức,
đưa chất lượng giáo dục tiến xa hơn.
2.2. Thực trạng việc thực hiện quản lý các trƣờng THPT tại Hải Phòng theo Bộ tiêu
chuẩn kiểm định chất lƣợng của Bộ GD&ĐT
2.2.1. Thực trạng việc triển khai Bộ tiêu chuẩn KĐCLGD
2.2.1.1. Nhận thức của các đối tượng về công tác Kiểm định chất lượng giáo dục
Công tác kiểm định chất lượng giáo dục có hiệu quả hay không trước hết phụ thuộc
vào nhận thức của các đối trượng. Để hiện thực hoá các mục tiêu thì việc đầu tiên là phải làm
cho các đối tượng nhận thức rõ về kiểm định chất lượng giáo dục theo Bộ tiêu chuẩn.
- Về khái niệm Quản lý chất lượng: Đa số những người tham gia tập huấn đều hiểu
quản lý chất lượng là xây dựng, đảm bảo và duy trì chất lượng tất yếu của sản phẩm trong quá
trình sản xuất cũng như lưu thông trên thị trường. Để quản lý chất lượng mang lại hiệu quả thì

CMHS

12
1
Mục đích của Bộ GD&ĐT ban hành
Bộ tiêu chuẩn nhằm quản lý và nâng
cao CLGD trường THPT
Đồng ý
100%
84%
62%
K. đồng ý
0%
0%
7%
Ý kiến khác
0%
16%
21%
2
Các hình thức đánh giá CLGD
hiện nay đã phản ánh đúng
CLGD các nhà trường
Đồng ý
0%
24%
56%
K. đồng ý
100%
73%

31%
K. đồng ý
0%
23%
18%
Ý kiến khác
0%
11%
51%
5
Thực hiện KĐCL sẽ giúp cơ quan
QLGD có cái nhìn tổng thể về
CLGD các trường THPT, từ đó
có giải pháp nâng cao chất lượng
phù hợp
Đồng ý
100%
85%
59%
K. đồng ý
0%
7%
0%
Ý kiến khác
0%
8%
41%

2.2.1.2. Thực trạng việc nghiên cứu chuẩn
Mục đích của việc nghiên cứu chuẩn của các nhà trường là tập trung xác định đúng nội hàm

từng tiêu chí đánh giá. Để có kế hoạch mang tính khả thi, các nhóm lập kế hoạch đã nêu ra
những xu hướng phát triển giáo dục của thế giới, của nhà nước, chỉ ra những điểm mạnh, cơ
hội và những hạn chế của nhà trường, trên cơ sở xác định nguồn lực để thực hiện kế hoạch cải
tiến đó.
Tổ chức thảo luận kế hoạch khắc phục điểm yếu, rút kinh nghiệm.
Mặc dù những điểm yếu của nhà trường so với chuẩn đã có kế hoạch khắc phục song
kế hoạch của từng tiêu chí mới chỉ do một nhóm xây dựng, để hoàn thiện chúng thì cần được
thảo luận trong toàn thể Hội đồng tự đánh giá, sau đó thảo luận toàn trường để toàn thể cán
bộ, giáo viên, nhân viên góp ý, tìm ra giải pháp tối ưu nhất, khả thi nhất trong việc khắc phục
những điểm yếu của nhà trường so với chuẩn.
2.2.1.6. Thực trạng công tác chuẩn bị đón đoàn đánh giá ngoài.
Về phía nhà trường, sau khi nhận được Quyết định đánh giá ngoài của lãnh đạo Sở
Giáo dục và Đào tạo, Hội đồng đảm bảo chất lượng giáo dục nhà trường sẽ lên phương án
chuẩn bị đón đoàn đánh giá ngoài.
- Thành lập tổ công tác phục vụ đoàn đánh giá ngoài; phân công chi tiết cho từng
thành viên của tổ.
- Chuẩn bị cơ sở vật chất phục vụ đoàn làm việc.
- Chuẩn bị đầy đủ báo cáo tự đánh giá, hồ sơ, minh chứng, phân công người phụ trách
các tiêu chuẩn để giải đáp những vấn đề thắc mắc của đoàn đánh giá ngoài cũng như hướng
dẫn đoàn tìm mã minh chứng.
Tuy nhiên, khâu chuẩn bị đón đoàn đánh giá ngoài trên thực tế vẫn còn tồn tại một số
vấn đề cần khắc phục:
- Việc phân công công việc cho các thành viên còn chồng chéo, thiếu chi tiết.
- Cơ sở vật chất chuẩn bị chưa chu đáo: hệ thống minh chứng sắp xếp còn lộn xộn,
thiếu tính khoa học, nhiều minh chứng sai mã hoá hoặc thiếu chính xác.
2.2.2.7. Đánh giá chung việc thực hiện công tác kiểm định chất lượng giáo dục trường THPT
của Sở GD & ĐT Hải Phòng
Một là: Chất lượng giáo dục đạo đức người học
Hai là: Chất lượng học tập của học sinh
Ba là: Điều kiện đảm bảo chất lượng dạy và học

Nhận thức về thực hiện KĐCLGD của cán bộ
quản lý các trường
46

46
4
Nhận thức và quyết tâm của giáo viên về thực
hiện kiểm định chất lượng giáo dục

71
71
5
Nhận thức về tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ,
giáo viên đối với thực hiện kiểm định chất lượng
giáo dục.
64

64
2.3.2. Thực trạng chỉ đạo thực hiện Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục tại các
trường THPT thành phố Hải Phòng
2.3.2.1.Chỉ đạo lập kế hoạch triển khai Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục THPT
Hình 2.1. Các loại kế hoạch triển khai thực hiện Bộ tiêu chuẩn Kiểm định chất
lượng giáo dục trường THPT


ĐT
HD củ a Phòng
Khả o thí -
KĐCLGD
Kế hoạ ch củ a các
trường
Kế hoạ ch củ a các tổ ,
nhóm chuyên môn

15
STT
Nội dung
Tỷ lệ %
1
Công tác tổ chức bồi dưỡng của Sở GD&ĐT là tốt
67
2
Nội dung bồi dưỡng thích hợp
73
3
Chất lượng cán bộ hướng dẫn bồi dưỡng từ đạt yêu cầu trở lên
62
4
Tài liệu bồi dưỡng đảm bảo về số lượng và thời gian cung cấp
73
5
Công tác tổ chức bồi dưỡng với nhiều hình thức phong phú
61
6
Đánh giá số cán bộ , giáo viên có kỹ năng sau khi bồi dưỡng

Sở GD&ĐT phối hợp với các trường THPT để tạo thuận lợi cho quá
trình thực hiện
91
5
Phong cách chỉ đạo của Sở GD&ĐT còn áp đặt, quan liêu, thiếu động
viên đối với các trường
9
2.3.4. Thực trạng chỉ đạo công tác tổng kết, rút kinh nghiệm kiểm định chất lượng giáo
dục trường THPT thành phố Hải Phòng theo Bộ tiêu chuẩn
Chỉ đạo tổng kết rút kinh nghiệm là chỉ đạo trong toàn hệ thống từ giáo viên đến cấp
quản lý nhằm đánh giá một cách nghiêm túc, toàn diện, chỉ đạo tổng kết là chỉ đạo hướng về
tương lai.
Những tồn tại:

16
- Kỷ luật thông tin báo cáo không nghiêm, thông tin không đầy đủ, thiếu chính xác và
chưa thực hiện báo cáo theo đúng tiến độ, thời gian quy định.
- Tổng kết còn quá nhấn mạnh đến khía cạnh tổng kết thi đua nên còn nặng về tổng kết
thành tích, ít hoặc ngại nêu ra những tồn tại và nguyên nhân, chưa lắng nghe được ý kiến
nhiều chiều do đó không thực hiện được mục tiêu tổng kết là hướng tới tương lai, không mổ
xẻ được thực trạng yếu kém và tìm giải pháp khắc phục.
- Quá trình tổng kết không chú trọng quan tâm đến điều tra nghiên cứu thực tiễn một
cách tỉ mỉ, khoa học từ đối tượng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ. Vì thế công tác tổng kết còn
theo công thức, hình thức.
2.4. Đánh giá chung
2.4.1. Những điểm mạnh
2.4.2. Những điểm tồn tại
2.4.3. Nguyên nhân của thực trạng

Kết luận chƣơng 2

đổi mới của giáo dục trung học phổ thông. Bất kỳ một cơ sở giáo dục nào muốn tồn tại và

17
phát triển đều phải quan tâm tới chất lượng giáo dục và có biện pháp duy trì, phát triển chất
lượng giáo dục mà họ đang tạo dựng.
Thành tựu đạt được về phát triển giáo dục phổ thông của thành phố Hải Phòng trong
giai đoạn vừa qua có sự đóng góp tích cực của công tác thanh tra, kiểm tra. Tuy nhiên hoạt
động đó phần lớn vẫn mang tính cảm tính, chưa đánh giá được thực chất vấn đề, chưa đáp ứng
được những thay đổi trong giáo dục.
Hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục theo Bộ tiêu chuẩn là một khái niệm hoàn
toàn mới đối với công tác đánh giá chất lượng giáo dục các trường trung học phổ thông. Mới
vì hoạt động đánh giá chất lượng này phải dựa vào chuẩn đánh giá. Chuẩn đánh giá chất
lượng giáo dục các trường trung học phổ thông không dừng lại ở việc đánh giá trình độ, năng
lực chuyên môn người dạy, khối lượng kiến thức tiếp thu được của người học mà nó bao trùm
hầu hết các mặt, các lĩnh vực hoạt động của cơ sở giáo dục. Do đó, các biện pháp chỉ đạo thực
hiện kiểm định chất lượng giáo dục theo Bộ tiêu chuẩn của Sở Giáo dục và Đào tạo phải
mang tính kế thừa theo hướng:
- Đảm bảo đầy đủ các yếu tố cấu trúc của chu trình kiểm định
- Đảm bảo tính liên tục trong tổ chức và kế hoạch kiểm định, không tạo ra những thay
đổi làm ảnh hưởng đến tiến trình kế hoạch chung trong hoạt động quản lý của Sở Giáo dục và
Đào tạo về phương diện chuyên môn.
- Phát huy những mặt tích cực trong công tác đánh giá chất lượng giáo dục trong giai
đoạn vừa qua, thay đổi những yếu tố chưa hợp lý, bổ sung những vấn đề mới nhằm phát huy
hơn nữa vai trò của công tác kiểm định chất lượng giáo dục đối với yêu cầu của đổi mới giáo
dục nói chung và giáo dục trung học phổ thông nói riêng trên địa bàn thành phố Hải Phòng.
3.1.2. Nguyên tắc tính toàn diện
Trong quá trình triển khai và hoàn thiện công tác kiểm định chất lượng giáo dục do Sở
Giáo dục và Đào tạo thực hiện phải đảm bảo tính toàn diện, nghĩa là:
Về mục đích, yêu cầu phải xuất phát từ những yêu cầu của Bộ tiêu chuẩn kiểm định
chất lượng giáo dục trung học phổ thông do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành.

- Các biện pháp trong chỉ đạo thực hiện Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục
phải thiết thực cho việc đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục hiện nay tại các nhà trường
THPT, có tác dụng là thay đổi tư duy quản lý, tư duy làm việc và tư duy về chất lượng giáo
dục hiện nay.
3.2. Các biện pháp đƣợc đề xuất
3.2.1. Tổ chức các lớp tập huấn nhằm nâng cao nhận thức về mục đích của công tác kiểm
định chất lượng giáo dục cho các cán bộ quản lý giáo dục ở cơ quan chỉ đạo và ở các
trường
3.2.2. Hướng dẫn và tổ chức cho đối tượng nghiên cứu chuẩn, xác định nội dung, xây
dựng quy trình và xác định minh chứng cho từng bước trong quy trình thực hiện từng
công việc
3.2.3. Hướng dẫn cho cán bộ quản lý xây dựng kế hoạch khắc phục điểm yếu
3.2.4. Tập huấn cho cán bộ, giáo viên cách viết một báo cáo tự đánh giá
3.2.5. Hướng dẫn cho đơn vị các bước chuẩn bị và cách đón tiếp một đoàn đánh giá ngoài
3.2.6. Chỉ đạo thực hiện việc tự đánh giá của các trường theo Bộ tiêu chuẩn và chỉ đạo
công tác đánh giá ngoài với các trường.
3.2.7. Tăng cường phối hợp trong công tác chỉ đạo thực hiện Bộ tiêu chuẩn kiểm định
chất lượng.
3.2.8. Chỉ đạo công tác tổng kết, rút kinh nghiệm kiểm định chất lượng giáo dục trường
THPT thành phố Hải Phòng theo Bộ tiêu chuẩn.
3.4. Đánh giá về tính khả thi của các biện pháp
Bảng 3.2: Kết quả đánh giá tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp
Các biện pháp
Tính cấp thiết (%)
Tính khả thi (%)
Rất tán
thành
Tán
thành
Không

72,7
27,3
0
3. Hướng dẫn cho cán bộ
quản lý xây dựng kế hoạch
khắc phục điểm yếu
76
24
0
71
29
0
4. Tập huấn cho cán bộ,
giáo viên cách viết một
báo cáo tự đánh giá
86
14
0
81,5
19,5
0
5. Hướng dẫn cho đơn vị
các bước chuẩn bị và cách
đón tiếp một đoàn đánh giá
ngoài.
66,3
33,7
0
69,2
30,8

0
85,4
14,6
0

Kết quả thăm dò ý kiến cho thấy các biện pháp chỉ đạo thực hiện bộ tiêu chuẩn kiểm
định chất lượng là phù hợp với thực tiễn của các trường THPT và rất cấp thiết trong bối cảnh
hiện nay (100% ý kiến tán thành).
Về tính khả thi của các giải pháp, 100% ý kiến tán thành các biện pháp về bồi dưỡng
nhận thức, về hướng dẫn, tập huấn các trường trong công tác nghiên cứu chuẩn, công tác tự
đánh giá, cách tác chuẩn bị và tiếp đón một đoàn đánh giá ngoài.
Có một vài ý kiến không tán thành về tính khả thi của biện pháp tăng cường phối hợp
trong công tác chỉ đạo thực hiện Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng. Điều đó bộc lộ một
thực tế: khó khăn cho thành công của việc triển khai kiểm định chất lượng giáo dục trường

20
THPT theo Bộ tiêu chuẩn có một phần nguyên nhân từ sự phối hợp thiếu hiệu quả giữa Sở
Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng với các ban ngành liên quan, với các phòng chuyên môn
thuộc Sở, với các trường THPT.

Kết luận chƣơng 3
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và kết quả khảo sát thực trạng công tác chỉ đạo thực
hiện Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục để quản lý các trường THPT của Sở Giáo
dục và Đào tạo Hải Phòng, tác giả đã đề xuất 7 biện pháp tăng cường công tác chỉ đạo kiểm
định chất lượng các trường THPT trên địa bàn thành phố Hải Phòng theo Bộ tiêu chuẩn của
Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành:
- Tổ chức các lớp tập huấn nhằm nâng cao nhận thức về mục đích của công tác kiểm
định chất lượng giáo dục cho các cán bộ quản lý giáo dục ở cơ quan chỉ đạo và ở các trường
- Hướng dẫn và tổ chức cho đối tượng nghiên cứu chuẩn, xác định nội dung và xây
dựng quy trình cho từng công việc

lượng là phương tiện và công cụ để quản lý các trường thông qua tự đánh giá và đánh giá
ngoài.

21
- Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng là tập hợp các lĩnh vực phản ánh các yếu tố đảm bảo
chất lượng giáo dục của mỗi trường học. Mỗi lĩnh vực được thể hiện ở một tiêu chí. Mỗi tiêu chí
lại được xác định bằng một chỉ số cho phép lượng hoá lĩnh vực đó.
- Để thực hiện quản lý các trường THPT theo Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo
dục cần thiết phải triển khai hàng loạt các hoạt động, trong đó, công tác chỉ đạo thực hiện có
vai trò quan trọng. Chỉ đạo thực hiện bộ tiêu chuẩn là thực hiện chỉ đạo các nội dung có tác
động đến những thành tố, những hoạt động quy định chất lượng giáo dục của nhà trường.
2. Thực trạng việc thực hiện quản lý các trường THPT tại Hải Phòng theo Bộ tiêu
chuẩn kiểm định chất lượng của Bộ GD & ĐT cho phép rút ra một số nhận xét:
- Từ năm học 2008 – 2009 Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng đã triển khai thực hiện
kiểm định chất lượng giáo dục các trường THPT theo Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng của
Bộ Giáo dục và Đào tạo. Kết quả cho thấy trong giai đoạn đầu thực hiện, những trường tham
gia đều đạt được yêu cầu song còn ở cấp độ thấp. Công tác chỉ đạo thực hiện kiểm định chất
lượng theo Bộ tiêu chuẩn được Sở Giáo dục và Đào tạo đặc biệt quan tâm, tuy nhiên thực tiễn
triển khai còn gặp nhiều hạn chế:
+ Cán bộ lãnh đạo và giáo viên các trường chưa nhận thức đầy đủ về ý nghĩa và nội
dung của công tác kiểm định chất lượng giáo dục các trường THPT.
+ Công tác tự đánh giá của các trường chưa được đầu tư thích đáng, chưa được thực
hiện thường kỳ cũng như chưa đưa vào kế hoạch năm học do đó không tránh khỏi bị động.
+ Công tác quản lý của Sở Giáo dục và Đào tạo chưa thực sự hướng về các trường,
chưa kích thích được sự tự chủ của các trường.
+ Khâu tổng kết, rút kinh nghiệm trong việc thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục
các trường THPT theo Bộ tiêu chuẩn do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành chưa được Sở Giáo
dục và Đào tạo Hải Phòng quan tâm đúng mức.
3. Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát thực tiễn về công tác kiểm định chất
lượng giáo dục các trường THPT thành phố Hải Phòng theo Bộ tiêu chuẩn, tác giả xin đề xuất

viên sư phạm, và sau đại học đối với cán bộ học chuyên ngành quản lý giáo dục.
2.2. Đối với Uỷ ban nhân dân thành phố
- Đầu tư kinh phí đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, giáo viên về công tác kiểm định chất
lượng. Phòng Khảo thí - Kiểm định chất lượng giáo dục của Sở Giáo dục và Đào tạo cần được
ưu tiên về nhân sự và có chế độ phù hợp để thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình một cách
khách quan, khoa học.
- Chỉ đạo sát sao việc phân cấp công tác tổ chức cán bộ và tài chính cho bộ phận
chuyên trách kiểm định chất lượng.
2.3. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo
- Mở các lớp đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ về công tác kiểm định chất lượng trường
THPT, bồi dưỡng nghiệp vụ về đánh giá ngoài các cơ sở giáo dục phổ thông cho tất cả các đối
tượng là đội ngũ cán bộ quản lý, chuyên viên các phòng ban của Sở, lãnh đạo các trường
THPT.
- Phối hợp tốt với các cấp, các ngành liên quan trong việc tăng cường cơ sở vật chất,
tài chính cho các trường THPT để đáp ứng chuẩn đánh giá.
- Định kỳ tổ chức hội nghị sơ kết, tổng kết và các hội thảo về công tác kiểm định chất
lượng.
2.4. Đối với các trường THPT
- Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức, tập huấn để cán bộ
giáo viên, nhân viên, học sinh và cha mẹ học sinh hiểu rõ về ý nghĩa, mục đích của kiểm định
chất lượng giáo dục theo Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban
hành.
- Thành lập Hội đồng tự đánh giá và chỉ đạo Hội đồng tự đánh giá xây dựng kế hoạch
tự đánh giá chất lượng giáo dục của trường mình một cách hiệu quả, phù hợp và khả thi.
- Triển khai tập huấn công tác nghiên cứu chuẩn, thu thập minh chứng và cách viết
báo cáo tự đánh giá cho các thành viên Hội đồng tự đánh giá.
- Xây dựng chế độ, chính sách phù hợp cho các thành viên tham gia Hội đồng tự đánh
giá.
- Đổi mới công tác quản lý chất lượng để phù hợp với yêu cầu mới và thực tế của nhà
trường.

15. Đặng Bá Lãm. Quản lý nhà nước về giáo dục, lý luận và thực tiễn. Nxb Chính trị
Quốc gia Hà Nội.
16. Trần Thị Bích Liễu, Đánh giá chất lượng giáo dục, nội dung, phương pháp, kỹ thuật.
Nxb Đại học sư phạm.
17. Lê Đức Ngọc, Đảm bảo và kiểm định chất lượng giáo dục, Tài liệu tập huấn cán bộ
đánh giá ngoài, Hà Nội, 2009

24
18. Luật Giáo dục ( của nước CHXHCN Việt Nam). Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội,
2005.
19. Nghiên cứu phát triển giáo dục, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2002.
20. Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng, V/v hướng dẫn nhiệm vụ Khảo thí và Kiểm định chất
lượng giáo dục năm học 2010 – 2011, Hải Phòng 2010.
21. Tài liệu tập huấn cán bộ kiểm định chất lượng giáo dục. Bộ Lao động Thương binh và
Xã hội, 2002
22. Trƣờng Đại học Giáo dục, ĐHQG Hà Nội, Chất lượng và kiểm định chất lượng
giáo dục, 2009
23. Trƣờng Đại học Giáo dục, ĐHQG Hà Nội, Lý luận quản lý và quản lý giáo dục,
2009.