B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
NGUYN NHT TÂN
CÁC YU T TÁC NG N S THA
MÃN CA NHÂN VIÊN NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN TI TP.HCM
LUN VN THC S KINH T
Thành ph H Chí Minh, nm 2009
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH NGUYN NHT TÂN
2.2.1 Lý thuyt v s tha mãn ca con ngi 06
2.2.1.1 Các khái nim v s tha mãn 07
2.2.1.2 Mt s kt qu nghiên cu v nhu cu ca con ngi 09
2.2.2 Rút kt t các lý lun đa ra 13
2.2.3 Mô hình lý thuyt 16
2.3 Tóm tt chng 24
Chng 3: Phng pháp nghiên cu 25
3.1 Gii thiu 25
3.2 Thit k nghiên cu 25
3.2.1 Quy trình nghiên cu 25
3.2.2 Thc hin nghiên cu 27
3.2.2.1 Nghiên cu s b 27
3.2.2.2 Nghiên cu chính thc 27
3.3 Xây dng thang đo 28
3.4 Tóm tt chng 32
Chng 4: Kt qu nghiên cu 33
4.1 Gii thiu 33
4.2 Kt qu nghiên cu 33
4.2.1 Mô t mu 33
4.2.2 Xây dng d liu, làm sch và x lý d liu 37
4.2.3 Kt qu 37
4.2.3.1 Kt qu kim đnh thang đo 37
4.2.3.2 Chy hi quy 45
4.3 Tóm tt chng 54
Chng 5: sut – kin ngh 55
5.1 Gii thiu 55
5.2 Kt qu 55
5.3 ánh giá v kt qu trong thc t 56
5.4 Gi
i pháp 60
Bng 4.15 Bng thng kê mô t 50
Bng 4.16 Bng kt qu kim đnh phng sai 51
Bng 4.17 Kt qu phân tích phng sai 50
Bng 4.18 Bng thng kê mô t 51
Bng 4.19 Bng kt qu kim đnh phng sai 51
Bng 4.20 Kt qu phân tích phng sai 51
Bng 4.21 Bng thng kê mô t 52
Bng 4.22 Bng kt qu kim đnh phng sai 52
Bng 4.23 Kt qu phân tích phng sai 52
Bng 4.24 Bng thng kê mô t 53
Bng 4.25 Bng kt qu kim đnh phng sai 53
Bng 4.26 Kt qu phân tích phng sai 53
Bng 5.1 Bng thng kê lng 65
DANH MC HÌNH
Trang
Hình 2.1 Mô hình lý thuyt 23
Hình 3.2 Quy trình thc hin nghiên cu 26
DANH MC PH LC
Ph lc 3.1 Bng câu hi kho sát (điu chnh ln 1)
Ph lc 3.2 Bng câu hi kho sát (điu chnh ln 2)
Ph lc 3.3 Bng câu hi kho sát (điu chnh ln 3)
Ph lc 3.4 Thông tin mu
Ph lc 4.1 Kt qu kim đnh thang đo
Ph lc 4.2 Kt qu phân tích nhân t EFA
Ph lc 4.3 Biu đ mô hình phân phi chun
1
2
luôn luôn gi đc uy tín. Các yu t này cng nhn đc s đng tình ca các
chuyên gia khác nh Ông Nguyn Trng Hi Hoàng , Tng Giám đc AMIGO
TECHNOLOGIES đng tình: "Công ngh s th hin rt rõ giúp ngân hàng trong
lnh vc Qun tr, trong vic m rng sn phm dch v, thông qua đó, ngày càng
đáp ng đc các nhu cu kht khe ca h thng ngân hàng. Ngoài ra công ngh
cng cho phép ngân hàng qun tr ri ro tt hn, t đó đa ra các công c h tr
đ giúp ngân hàng đa ra nhng quyt đnh đúng đn." Các nhn đnh hoàn toàn
đúng vì s tin b vt bc ca công ngh thông tin giúp cho con ngi ci thin
nhiu khâu trong quá trình kinh doanh và qun lý.
Nhng theo nhn đnh ca tác gi hot đng ca h thng ngân hàng bao gm
nhiu khâu, nhiu b phn, nhi
u th tc. Thì công ngh ch giúp cho ngân hàng
giao dch nhanh hn, chính xác hn, ra nhiu sn phm tin ích hn cho khách
hàng, giúp cho nhà qun lý tt hn…Nhng chung quy thì nó ch là công c, mà
công c thì ch có ngha là s h tr còn mi hot đng chính din ra trong ngân
hàng điu thông qua con ngi. Th hi khi công ngh phát trin quá nhanh tc là
li th v công ngh ch din ra trong thi gian ngn và đn mt ngày công ngh
các ngân hàng s
dng có tính nng và tin li nh nhau, thì yu t gì s quyt
đnh li th cnh tranh lâu dài gia các ngân hàng. Theo tác gi đó là yu t con
ngi.
Vì con ngi là ch th ca mi hot đng, hin nay nhu cu v nhân lc trong
lnh vc tài chính nói chung và lnh vc ngân hàng nói riêng là rt khc lit. Ti
Hi tho quc gia v đào to nhân lc ngành Tài chính – Ngân hàng theo nhu cu
xã h
i đc B GD-T ch trì t chc vào cui tháng 12/2007, B trng B Tài
chính V Vn Ninh đa ra d báo: đn nm 2010, nhu cu ngun nhân lc ca các
lnh vc bo him, chng khoán, kim toán và thm đnh giá khong 13.500
TP.HCM” làm lun vn tt nghip.
Xut phát t nhng lý thuyt đo lng v s thõa mãn ca ngi lao đng và các
nhu cu ca con ngi, lun vn xem xét, tìm hiu mi liên h gia các yu t tác
đng đn s thõa mãn ca ngi lao đng làm vic trong lnh vc ngân hàng
thông qua đó đ bit đc các yu t tác đng ra sao, nh th nào, mc đ…da
trên kt qu đó đ phân tích, đánh giá s thõa mãn ngi lao đng làm vic trong
lnh vc ngân hàng đ t đó đa ra các gi
i pháp nhm nâng cao nng lc làm
vic, khai thác ht kh nng và đáp ng cao hn v nhu cu ca ngi lao đng. 4
1.2 Mc tiêu ca nghiên cu
Nh đã đ cp phn m đu cuc chin nhân s ti các ngân hàng tr thành
đim nóng cho các nhà qun lý trong giai đon hin nay. Tuyn nhân viên tt càng
khó, mà đ gi nhân viên li và khai thác đc ht tim nng ca nhân viên li
càng khó hn. Vy mun gi nhân viên trc ht nên hiu h cn gì, mun gì và
ngân hàng có th làm gì trong kh nng đ
cho nhân viên tha mãn hn t đó điu
chnh li môi trng, chính sách…cho hp lý. Do đó nghiên cu này có các mc
đích sau:
1. Xác đnh các yu t tác đng s tha mãn ca nhân viên
2. iu chnh thang đo các yu t tác đng s tha mãn ca nhân viên
3. Xây dng mô hình lý thuyt v s tác đng ca các yu t đn s tha mãn
chung ca nhân viên ngân hàng.
4. T
kt qu hi quy đa ra nhng kin ngh nhm giúp cho các nhà qun tr
có c s thc t đ tham kho.
1.3 i tng nghiên cu và phm vi nghiên cu ca lun vn
i tng nghiên cu: là nhân viên đang làm vic trong ngân hàng thng mi c
Chng 4: Trình bày kt qu nghiên cu sau khi đã tin hành phân tích d liu.
Chng 5: Trình bày các đ xut, kin ngh trên c s kt qu nghiên cu.6
Chng 2
C S LÝ LUN V S THA MÃN VÀ CÁC
YU T TÁC NG N S THA MÃN CA
NHÂN VIÊN
2.1. Gii thiu.
Chng 1, tác gi đã gii thiu khái quát v đ tài nghiên cu. Trong Chng 2
này, tác gi s gii thiu mt s khái nim, c s lý lun v s tha mãn ca ngi
lao đng đi vi t chc, qua nhng nghiên cu ca các nhà nghiên cu đã đc
công nhn trên th gii. T đó rút ra nhng kt lun qua mô hình lý thuyt phc
v cho vic xây dng thit k nghiên cu v s tha mãn ca nhân viên đi vi
ngân hàng.
2.2. C s lý thuyt:
2.2.1. Lý thuyt v s tha mãn ca con ngi:
Nhng ngi đang cm thy hnh phúc trong công vic ca h, nhng chi tit hài
lòng nói vi h và làm cho h cm nhn đc là công vic h cm thy đc.
Vic hài lòng trong công vic không ging nh là đng lc, m
c dù nó đc gn
kt rõ ràng. Công vic thit k nhm mc đích nâng cao s hài lòng ca nhân viên
và hiu qu hot đng, phng pháp bao gm: xoay vòng công vic, làm cho công
vic tr nên đa dng , phong phú ng trên khía cnh khác s tha mãn trong
công vic bao gm các nh hng v s hài lòng ca phong cách qun lý, vn hóa
công ty, mi quan h đng nghip, trao quyn và t làm vic nhóm quan tâm đn
s hài lòng ca nhân viên là mt vi
c làm rt quan trng, đó là công vic ca các
và là nghiên cu thc tin đáng tin cy bng phng pháp rng phng pháp đo
ca s tha mãn chung trong công vic có th đc phát trin bi s kt hp các
tha mãn vi nhng thành phn riêng bit. S tha mãn trong công vic có th
đc bao g
m hai v : s tha mãn toàn din và s tha mãn mt phn. Trong đó
s tha mãn tng phn đc coi là nhng yu t riêng bit tác đng ti s tha
mãn chung. 8
S tha mãn toàn din: là cm giác tha mãn v mt điu gì đó nói chung chng
hn s tha mãn v cuc sng, v công vic và đi sng tình dc… Các phng
pháp đ đo lng v s tha mãn toàn din ch đn gin hi mt công nhân có
tha mãn toàn din hay không, và nó có th cho thy rng công nhân có th s
không hài lòng vi mt s mt ca công vic nhng nhìn chung vn hài lòng vi
công vic đó (Smither 1994).
Có nhng n phm phong phú v s tha mãn vi công vic và là mt trong
nhng vn đ đc bàn lun nhiu nht trong ni dung các nghiên cu v t chc
trong bn thp k va qua. S tha mãn v công vic là “mt khuynh hng hiu
qu tích cc đi vi vic thuê nhân viên bi mt t ch
c” (Price 1997, p.478). S
tha mãn trong công vic đc đnh ngha và đo lng c hai khía cnh là chung
và thành phn. Nhiu thành phn hay nhiu mt ca s tha mãn đã thng biu
hin nhng phm cht đc sc và đang đc xác đnh và toàn din. Nhng khía
cnh hay các mt khác nhau, ca s tha mãn đc phân bit mt cách chung
chung. Tính cht ca công vic, s giám sát, s tr lng, ti
n thng và đng
nghip là nhng khía cnh đc s dng mt cách rng rãi.
khuyn khích và nâng cao thành tích ca nhân viên thì mt vn đ đc bit
quan trng là phi tha mãn nhu cu ca nhân viên và các yu t đng viên nhân
nhu cu trong hc thuyt ca Maslow.
Nhu cu tn ti là nhng nhu c
u thit yu ca con ngi – các nhu cu sinh
lý nh n, ung, mc.
Nhu cu v các quan h thân thit tng t nh nhu cu xã hi, nhu cu
đc tôn trng trong hc thuyt ca Maslow. ó là nhu cu giao tip vi nhng
ngi khác nh gia đình, bn bè, đng nghip, cp trên…
Nhu cu phát trin là nhu cu sáng to, nhu cu mun đc cng hin ca
cá nhân. Nói cách khác, đó là nhu cu mun khng đnh và th hin mình trong
môi trng sng. 10
Hc thuyt hai yu t - Two Factor Theory hoc Herzberg's Motivation-
Hygiene Theory
Hc thuyt hai yu t da trên quan đim cho rng đng c làm vic ca con ng-
i đc xut phát t chính công vic, ch không xut phát t nhng phn thng
hoc các điu kin làm vic.
- Nhng yu t v môi trng có kh nng làm gim đng c làm vic nu nh
không đc tha mãn, nhng ngc li, trong trng hp đc tha mãn thì đng
c làm vic cng không tng lên my.
- Nhng yu t đng viên có kh nng đng viên khi chúng đc tha mãn.
Nhng khi không đc tha mãn thì đng c làm vic cng không gim.
Nhng yu t v môi trng có kh nng gây ra s không tha mãn:
• Chính sách và phng thc qun lý ca doanh nghip.
• Phng pháp kim tra.
• Tin lng (tng ng vi chc v).
• Mi quan h vi cp trên.
• iu kin làm vic.
có hiu qu.
Các nghiên cu đi trc:
Có vài nghiên cu thc tin t nhng nghiên cu trong vài môn hc nh: tâm lý
hc (Michael Argyle 1989), xã hi hc ( Arne L. Kalleberg 1998 và Karyn
Loscocco 1983), kinh t hc (Hamermesh 1984, 1994; Freeman 1977), và khoa
hc qun tr (Hunt and Saul, 1975) . có nhiu nghiên cu thc tin xem xét v tha
mãn trong công vic nhiu lnh vc, nhiu thành phn:
- Freeman (1977):
Các bin nghiên cu chính: lng, c hi thng tin, công ngh, hc hi,
điu kin
làm vic… 12
Kt qu nghiên cu: tha mãn trong công vic là nhân t xác đnh quan trng
trong s bin đng ca th trng lao đng.
- Gazioglu, Tansel (2002):
Các bin nghiên cu chính: áp lc trong công vic, an toàn trong công vic, c hi
hc hi, c hi thng tin, chin lc phát trin
Kt qu nghiên cu: nhng nhân t ca s tha mãn trong công vic Anh đc
xem xét nh m
t s đa dng ca đc đim cá nhân và đc đim trong công vic.
- Thobega, Miller (2002):
Các bin nghiên cu chính: gii tính, tui, lng, hc vn, điu kin làm viêc,
kinh nghim, c hi hc hi.
Kt qu nghiên cu: Mc đ hc vn, điu kin làm vic và môi trng thì nh
hng cùng chiu đn mc đ tha mãn trong công vic.
- Michael và Ward (2000):
Các bin nghiên cu chính: lng, gi làm, c hi, k nng, hun luyn, quy
mô…
trng vì ngi lao đng s phn đu làm vic cho nhng công ty ln ni ting, đ
đc mi ngi và xã hi tôn trng và cng là nhân t chính trong nghiên cu ca
Michael và Ward (2000), Freeman (1977)
- Môi trng, điu kin làm vic ti ngân hàng: yu t này tp trung các
nhân t v các điu kin v c s vt cht đ thc hin công vic, cách điu hành,
cách làm vic, s hp tác và không khí ni làm vic. Theo Maslow thì yu t này
thuc v nhóm nhu cu an toàn, không khí làm vic và tinh thn hp tác thuc v
nhu cu xã hi, theo thuyt 2 nhóm yu t ca Herzberg thì các yu t này thuc
nhóm các yu t v môi trng có kh nng gây ra s không tha mãn, theo hc
thuyt tn ti, quan h thân thit và phát trin – ERG (Existence, Relatedness,
Growth) thì các yu t này thuc v nhu cu các quan h thân thit và nhu cu
phát trin. Theo các nghiên cu đi trc thì yu t này cng đc quan tâm trong
nghiên cu ca Freeman (1977), Thobega, M.,& Miller, G. (2002) 14
- Tính cách và kh nng ca cp trên : yu t này quan trng đn s tha
mãn nhân viên vì nu cp trên có tính cách tt và nng lc cao, và bit đi s đng
viên kp thi s làm cho nhân viên tha mãn trong công vic cao hn yu t này
nm trong nhu cu th 3 ca Maslow đó là nhu cu giao tip vi nhng ngi
khác và mong mun đc ngi khác tha nhn, theo thuyt 2 nhóm yu t ca
Herzberg thì các yu t này thuc nhóm các yu t v môi trng có kh nng gây
ra s không tha mãn. Trong nghiên cu ca Murray (1999) thì yu t này cng
đc đ cp đn nh là mt bin tác đng đn s tha mãn chung.
- Nhn thc v công vic đang làm : yu t này đc hiu nh mt cm nhn
ca nhân viên trong ngân hàng v giá tr công vi
c mà mình đang làm, bn thân
công vic này nó nh hng ra sao đi vi mc tiêu chung ca ngân hàng và kt
qu tt trong công vic mang li s tha mãn ra sao cho nhân viên. Theo Maslow
thì đây là yu t nm trong nhu cu t khng đnh mình, thuyt tn ti, quan h
c tôn trng và khng đnh mình, theo thuyt 2 nhóm yu t ca
Herzberg thì các yu t này thuc nhóm các yu t v môi trng có kh nng gây
ra s không tha mãn, trong khi nghiên cu ca Gazioglu, Tansel (2002), Freeman
(1977), Thobega, Miller (2002) cng có yu t này.
- Phúc li: trong lun án này phúc li trong ngân hàng bao gm nhng
khon sau: c phiu u đãi, các khon bo him, các khon tr cp tin nhà, tin
đin nc, công tác phí, quyn u tiên mua nhà tr góp…các kho
n này không
ging nhau ti các ngân hàng. Theo thuyt Maslow thì yu t này thuc nhu cu
sinh lý.
- C hi hc hi: c hi hc hi chính là hc hi kinh nghim t ngi đi
trc, hc thêm kin thc chuyên môn mi, đc hun luyn đ hoàn chnh thêm
k nng, nghip v. Hc hi không nhng đ nâng cao kin thc, kinh nghim mà
nó còn là đng lc đ giúp nhân viên có hng thú trong công vic, tránh đi s
nhàm chán khi đã quen công vic. Trong các nghiên cu đi trc ca Saziye
Gazioglu thì đây là nhân t quan trng tác đng đn s tha mãn chung.
- Mi quan h : theo thuyt ca Maslow thì yu t này thuc nhu cu xã hi.
ó là nhu cu giao tip vi nhng ngi khác và mong mun đc ngi khác
tha nhn. Yu t này cng là yu t gây nên s không tha mãn theo thuyt 2
nhóm yu t ca Herzberg. Theo thuyt tn ti, quan h thân thit và phát trin – 16
ERG (Existence, Relatedness, Growth) thì yu t này thuc v nhu cu v các
quan h thân thit.
Và mt hàm tng quát đc mô t nh sau:
S tha mãn chung ca nhân viên đi vi ngân hàng = f (nim t hào v
thng hiu ca ngân hàng, môi trng- điu kin làm vic ti ngân hàng, tính
cách và kh nng ca cp trên, nhn thc v công vic đang làm, tin lng và
thng, c h