1
Nhóm 10:
MÔN TÀI CHÍNH QUỐC TẾ

Lớp K50 ĐH Tài chính Ngân hàng – ĐH Tây Bắc – Sơn La
Phân tích thực trạng quản lý thị trường ngoại tệ
(Chợ đen) ở Việt Nam và trình bày các giải
pháp để khắc phục hạn chế nêu trên
Thành viên nhóm:
1. Đào Duy Tùng
2. Lò Ngọc Hoàng
3. Nùng Văn Lả
4. Thái Thị Hương
5. Quàng Văn Dinh
6. Lưu Quang Thiện

2


nhanh chóng bằng các phương tiện hiện đại đã làm cho việc yết giá các đồng
tiền mạnh gần giống nhau trên thị trường.
- Thị trường ngoại tệ hoạt động liên tục suốt ngày đêm trên các khu
vực khác nhau trên thế giới. Nhưng thị trường ngoại tệ của mỗi quốc gia
không mở cửa suốt ngày.
- Giá cả của hàng hóa trên thị trường ngoại tệ chính là tỉ giá hối đoái
được hình thành một cách hợp lý, linh hoạt dựa trên quan hệ cung cầu ngoại
tệ trên thị trường. Do đó thị trường ngoại hối cực kỳ nhạy cảm đối với các
chỉ số kinh tế.

1.3. Phân loại
Căn cứ vào các tính chất pháp lý ta chia thị trường ngoại tệ thành 2
loại: Thị trường chính thức và thị trường phi chính thức. Cụ thể:
- Thị trường chính thức là nơi diễn ra các hoạt động mua bán ngoại
tệ trên thị trường tuân theo các quy định của pháp luật như: các điểm giao
dịch của hệ thống ngân hàng, cửa hàng vàng bạc của các doanh nghiệp Nhà
nước.
- Thị trường phi chính thức (thị trường chợ đen) là nơi diễn ra các
hoạt động mua bán ngoại tệ tự phát không chịu sự quản lý chặt chẽ của pháp
luật như: các cửa hàng vàng bạc tự phát của các doanh nghiệp tư nhân.
4

5
ngoài, kiều hối đổ vào các NHTM làm xuất hiện dư thừa ngoại tệ do mất cân
đối cung cầu. Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu hiện nay đang phải đối mặt với
vấn đề rủi ro tỷ giá, đặc biệt là các doanh nghiệp xuất khẩu trong ngành thuỷ
sản, dệt may, cà phê và các ngành sản xuất, xuất khẩu khác. Mặc dù vậy,
các doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa có thói quen hay nói chính xác hơn là
chưa quan tâm tới phòng chống rủi ro đối với các hoạt động ngoại tệ của
mình.
Hàng năm các doanh nghiệp Việt Nam đều phải vay ngoại tệ hàng
trăm triệu USD hoặc EUR để đầu tư vào các dự án lớn, các doanh nghiệp
này sau khi vay ngoại tệ thường bán số ngoại tệ này chuyển sang VND để
tiến hành hoạt động đầu tư dự án, đến kỳ trả nợ họ phải mua lại số ngoại tệ
đó bằng VND. Trong thời gian tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh, rõ
ràng sẽ có sự biến động về cả lãi suất cho vay và cả tỷ giá hối đoái. Nếu sử
dụng công cụ phái sinh như hoán đổi lãi suất hoặc công cụ kỳ hạn hay quyền
chọn về ngoại tệ thì các doanh nghiệp sẽ bảo hiểm được rủi ro lãi suất trong
trường hợp nếu lãi suất vay là thả nổi và khi lãi suất thị trường đã tăng lên
như hiện nay hoặc bảo hiểm được rủi ro tỷ giá khi ngoại tệ có xu hướng
giảm xuống vào thời điểm doanh nghiệp bán ngoại tệ.

Hai là: Thiếu cơ sở pháp lý.
Trong vài năm trở lại đây, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã cho phép
các NHTM được thực hiện nhiều nghiệp vụ mới như quyền chọn ngoại hối,
quyền chọn vàng, hoán đổi lãi suất. Tuy nhiên cơ sở pháp lý cho nghiệp vụ
phái sinh còn chưa đầy đủ, ngoại trừ chỉ có giao dịch hoán đổi lãi suất đã có
quy chế của NHNN là Quyết định số 1133/2003/QĐ-NHNN, ngày
30/09/2003. Mặc dù hiện nay tất cả các NHTM đều được thực hiện nghiệp
vụ quyền chọn ngoại tệ, tuy nhiên chỉ được thực hiện quyền chọn giữa ngoại
tệ và ngoại tệ, còn quyền chọn giữa ngoại tệ và VND thì phải được sự cho
phép từ phía NHNN. Trên thực tế, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu thường

hối) cấp giấy phép, ví dụ như các công ty chứng khoán, các “nhà cái” ngoại

7
tệ trên thị trường chợ đen. Khi đó, các chi nhánh của NHTM sẽ phải cạnh
tranh với các nhà môi giới mới này trong việc mua bán ngoại tệ. Các quỹ
đầu tư và các cá nhân nên được phép tham gia đầu tư trên thị trường liên
ngân hàng thông qua các nhà môi giới. Việc đầu tư vào ngoại tệ cũng tương
tự như việc đầu tư vào các loại tài sản khác. Nhà đầu tư có thể mở tài khoản
giao dịch ngoại tệ tại các công ty môi giới tương tự như tài khoản chứng
khoán rồi nạp VND hoặc USD vào tài khoản và giao dịch mua bán ngoại tệ.
Khi muốn rút tiền, họ sẽ phải bán ngoại tệ ra thị trường để lấy VND. Bằng
cách này, tuy họ có tài khoản đầu tư bằng ngoại tệ nhưng trên thực tế ngoại
tệ không chảy ra khỏi hệ thống ngân hàng.
- Tách hoạt động sử dụng ngoại tệ khỏi đầu tư : Hiện tại hoạt động
sử dụng ngoại tệ của các doanh nghiệp xuất – nhập khẩu cũng như của cá
nhân không được tách bạch khỏi hoạt động đầu tư.
Nên cho các doanh nghiệp nhập khẩu cũng như người dân được mua ngoại tệ
để nhập khẩu hàng hoá hoặc đi du lịch/công tác nước ngoài từ các NHTM.
Việc này sẽ tương tự như người dân ra nước ngoài sử dụng thẻ Visa. Họ
được mua với tỷ giá thống nhất cộng với một tỷ lệ phí nhất định do rút ngoại
tệ ra khỏi hệ thống liên ngân hàng. NHTM sẽ áp dụng các mức phí khác
nhau cho các đối tượng là doanh nghiệp hoặc khách hàng cá nhân. Nhà nước
có thể quy định các tỷ lệ tối thiểu cho các đối tượng này.
- NHNN: bỏ tư duy phân phối : Trong một nền kinh tế thị trường, giá cả
cần phải bình đẳng cho mọi đối tượng và mục đích sử dụng. Nếu Nhà nước
muốn hỗ trợ đối tượng nào hãy sử dụng chính sách tài khoá.
Trong thị trường ngoại tệ, mọi mục đích sử dụng ngoại tệ như xăng
dầu hay mỹ phẩm cần được đối xử bình đẳng. Các đối tượng này sẽ đều phải
mua ngoại tệ với tỷ giá như nhau, phản ánh cung – cầu ngoại tệ của toàn bộ


Hiện nay tình trang đô la hóa đang có xu hướng gia tăng ở nước
ta, nếu thực trạng đô la hóa ngày gia tăng thì sẽ làm cho đồng bản tệ mất giá
nghiêm trọng và ảnh hưởng sâu sắc đến thị trường ngoại tệ nước ta, sau đây
là một số giải pháp chống đô la hóa ở Việt Nam.
- Nâng cao hiệu lực pháp ly của các quy định về quản lý ngoại hối thu
hẹp tiến tới xoa bỏ việc niêm yết định giá thanh toán bằng ngoại tệ và kinh
doanh ngoại tệ trái phép.
- Xóa bỏ chế độ thanh toán bằng ngoại tệ trong nước
- Có biện pháp xử lý ngoại tệ trôi nổi vào hệ thống ngân hàng.
- Xóa bỏ chính sách gây tâm lý đô la hóa
- Điều chỉnh tỷ giá linh hoạt hơn
- Nghiêm cấm giao dịch bằng ngoại tệ trên lãnh thổ Việt Nam , ngoại trừ
các tổ chức kinh doanh được phép thu ngoại tệ.
- Nâng cao năng lực hệ thông ngân hàng , đa dạng hóa các loại ngoại tệ
nắm giữ
- Đáp ứng đầy đủ các nhu cầu thanh toán bằng USD của các doanh
nghiệp trong nước.
- Hạn chế tối đa nghiêm cấm mua bán ngoại tệ trên thị trường chợ đen ,
ngăn chặn các hoạt động kinh tế ngầm làm phát sinh cầu ngoại tệ.
- Thúc đẩy phát triển kinh tế, tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư dưới
mọi hình thức
- Cần tạo dựng niềm tin cho người dân vào sự ổn định của nền kinh tế ,
vào tăng trưởng ổn định , kiềm chế giá cả ,lạm phát .
- Được như vậy dần dần đồng tiền Việt Nam sẽ tạo được chỗ đứng vững
chắc trong mỗi con người Việt Nam .
2.2.4. Cần những giải pháp “dài hơi” hơn để ổn định được thị trường
ngoại tệ

10
Ngoại tệ tuy là tài sản của cá nhân hay tổ chức, nhưng việc sử