BỘ
GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO
TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP
HÀ NỘI NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG
NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA PHÂN BÓN LÁ
VÀ NGUỒN CHẤT THẢI HỮU CƠ CÓ XỬ LÝ EM ðẾN
SINH TRƯỞNG PHÁT TRIỂN, NĂNG SUẤT CÀ CHUA
VỤ ðÔNG 2010 TẠI BẮC NINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ NÔNG NGHIỆP Chuyên ngành: Trồng trọt
Mã số: 60 62 01 Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Văn Phú Hµ néi - 2011
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ………………………… ii
LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình thực hiện ñề tài nghiên cứu và hoàn thành bản luận
văn này tôi luôn nhận ñược sự giúp ñỡ tận tình quý báu của Ban giám hiệu
trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội, Viện ñào tạo sau ñại học, khoa Nông học,
Bộ môn Sinh lý thực vật.
Tôi xin gửi tình cảm chân thành và lòng biết ơn sâu sắc tới:
Thầy hướng dẫn TS. Nguyễn Văn Phú Bộ môn Sinh lý thực vật, khoa
Nông học, Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội.
Các thầy cô giáo, cán bộ trong khoa Nông học trường ðại học Nông
nghiệp Hà Nội ñã tạo ñiều kiện thuận lợi giúp tôi về các phương diện như: Cơ sở
vật chất , phương pháp nghiên cứu, quy trình kỹ thuật, máy móc thiết bị phụcvụ
trong việc phân tích thí nghiệm.
Những người thân, người bạn và ñồng nghiệp ñã thường xuyên ủng hộ,
ñộng viên tôi trong suốt quá trình công tác, học tập và nghiên cứu. ðặc biệt là
lòng thương yêu vô hạn và sự ñộng viên kịp thời của gia ñình, bố mẹ, anh chị
em, chồng tôi ñã giúp tôi có niềm tin, nghị lực vượt qua thử thách ñể hoàn thành
nhiệm vụ học tập và nghiên cứu các nội dung ñề tài này.
Bắc Ninh, ngày 5 tháng 9 năm 2011
Tác giả luận văn
2.2.1. Rễ 5
2.2.2. Thân 5
2.2.3. Lá 6
2.2.4. Hoa 7
2.2.5. Quả 8
2.2.6. Hạt 9
2.3. Yêu cầu ngoại cảnh của cây cà chua 9
2.3.1. Nhiệt ñộ 9
2.3.2. Ánh sáng 11
2.3.3. Nước và ñộ ẩm 11
2.3.4. ðất và dinh dưỡng 11
2.4. Tình hình sản xuất cà chua trên thế giới và Việt Nam 15
2.4.1. Tình hình sản xuất cà chua trên thế giới 15
2.4.2. Tình hình sản xuất cà chua ở Việt Nam 16
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ………………………… iv
2.5. Tình hình nghiên cứu và sử dụng phân hữu cơ trên thế giới và ở
Việt Nam
17
2.5.1. Những nghiên cứu chung về phân hữu cơ trên thế giới 17
2.5.2. Tình hình nghiên cứu về phân hữu cơ ở Việt Nam 18
2.5.3. Một số loại phân hữu cơ 19
2.6. Dinh dưỡng qua lá, một số phương pháp nâng cao năng suất và
chất lượng nông sản 22
2.6.1. Dinh dưỡng qua lá 22
2.6.2. Ưu ñiểm và nhược ñiểm của phương pháp dinh dưỡng qua lá 23
2.6.3. Những nghiên cứu về dinh dưỡng qua lá cho cây trồng 25
năng suất 51
4.1.5. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến năng suất lý thuyết và năng suất thực
thu của cà chua 53
4.1.6. Ảnh hưởng phân bón lá ñến một số chỉ tiêu chất lượng quả 56
4.1.7. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến sự gây hại của một số loại sâu bệnh
chính trên cây cà chua 58
4.1.8. Hiệu quả kinh tế của việc sử dụng phân bón lá trên cây cà chua 59
4.2. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ có xử lý với EM
ñến sinh trưởng phát triển, năng suất cà chua vụ ðông 2010 tại
Bắc Ninh 60
4.2.1. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu có xử lý với EM ñến các
giai ñoạn sinh trưởng phát triển chủ yếu của cây cà chua 60
4.2.2. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ ñược xử lý với EM ñến
ñọng thái tăng trưởng chiều cao của cây cà chua 62
4.2.3. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ có xử lý với EM ñến
một số chỉ tiêu sinh lý cây cà chua 65
4.2.4. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ ñược xử lý với EM
ñến năng suất và các yếu tố cấu thành năng suất 71
4.2.5. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ ñược xử lý với EM
ñến năng suất thực thu và năng suất lý thuyết của cà chua 72
4.2.6. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ có xử lý với EM ñến
một số chỉ tiêu chất lượng quả cà chua 73
4.2.7. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ có xử lý với EM ñến
sự gây hại của một số loại sâu bệnh chính trên cây cà chua 74
4.2.8. Hiệu quả kinh tế của việc sử dụng một số nguồn chất thải hữu cơ có
xử lý với EM trên cây cà chua 76
4.2.9. Một số chỉ tiêu hoá tính ñất sau khi sử dụng nguồn chất thải hữu cơ có
xử lý EM 77
5. KẾT LUẬN VÀ ðỀ NGHỊ 78
5.1. Kết luận 78
Bảng 4.2. Ảnh hưởng của dinh dưỡng N, Mg và một số nguyên tố vi
lượng qua lá ñến ñộng thái tăng trưởng chiều cao cây cà chua 40
Bảng 4.3. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến hàm lượng diệp lục của cây cà
chua 44
Bảng 4.4. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến chỉ số diện tích lá LAI
(m
2
lá/m
2
ñất) của cây cà chua 46
Bảng 4.5. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến khả năng tích luỹ chất khô của
cây cà chua 49
Bảng 4.6. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến năng suất và các yếu tố cấu
thành năng suất 52
Bảng 4.7. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến năng suất thực thu và năng suất
lý thuyết của cà chua 54
Bảng 4.8. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến một số chỉ tiêu chất lượng quả 56
Bảng 4.9. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến sự gây hại của một số loại sâu
bệnh chính trên cây cà chua 58
Bảng 4.10. Hiệu quả kinh tế của việc sử dụng phân bón lá trên cây cà chua 59
Bảng 4.11. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ có xử lý với EM
ñến các giai ñoạn sinh trưởng, phát triển chủ yếu của cây cà
chua 61
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ………………………… viii
Bảng 4.12. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ có xử lý với EM
ñến ñộng thái tăng trưởng chiều cao cây cà chua 63
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ………………………… ix
DANH MỤC HÌNH Hình 4.1. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến ñộng thái tăng trưởng chiều
cao cây cà chua 42
Hình 4.2. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến hàm lượng diệp lục của cây
cà chua 44
Hình 4.3. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến chỉ số diện tích lá LAI (m
2
lá/m
2
ñất) của cây cà chua 47
Hình 4.4. Ảnh hưởng của phân bón lá ñến khả năng tích luỹ chất khô
của cây cà chua 50
Hình 4.5. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ có xử lý với
EM ñến ñộng thái tăng trưởng chiều cao cây cà chua 64
Hình 4.6. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ có xử lý với
EM ñến hàm lượng diệp lục của cây cà chua 66
Hình 4.7. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ có xử lý với
EM ñến chỉ số diện tích lá (LAI) của cây cà chua 68
Hình 4.8. Ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ có xử lý với
EM ñến khả năng tích luỹ chất khô của cây cà chua 70
Cà chua là cây trồng có năng suất cao và thời gian thu quả kéo dài. Trong
giai ñoạn thu quả, cà chua rất cần ñược bổ sung dinh dưỡng, tuy nhiên việc bổ
sung dinh dưỡng vào ñất lúc này hiệu quả thường thấp vì bộ rễ sinh trưởng kém
nên thường không kịp thời vì hiệu lực chậm. Trong khi ñó phân bón lá có hiệu
lực nhanh và rất kịp thời bổ sung vào giai ñoạn mà cây mất cân bằng dinh
dưỡng, lại có hiệu lực cao có thể ñạt 85 - 90% do vậy giảm ô nhiễm ñất, giảm
tiền công chi phí [48].
Thuật ngữ “foliar application” (dinh dưỡng qua lá) ñã và ñang rất phổ
biến ở các nước phát triển vào những năm 90 của thế kỷ trước. Nó ñang ñược
xem như là một cách bổ sung dinh dưỡng rất có hiệu quả cho nhiều loại cây
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ………………………… 2
trồng ñặc biệt là các loại rau. Ở Việt Nam hiện nay cũng ñã có rất nhiều loại
phân bón lá ñược sản xuất. Tuy nhiên không phải cây trồng nào bón phân qua lá
cũng ñạt hiệu quả cao.
Mặt khác ñối với cây cà chua quả ñược sử dụng trực tiếp là thức ăn vì thế
chất lượng quả ñược ñặt lên hàng ñầu. Việc sử dụng phân hoá học với lượng cao
không chỉ làm thoái hoá ñất mà còn tích luỹ hàm lượng (NO
3
)
-
gây ñộc ñối với
nông sản. Trong khi ñó phân hữu cơ là một giải pháp ñể tạo ra sản phẩm nông
nghiệp an toàn và nâng cao ñộ phì của ñất. Tuy nhiên trong thực tế sản xuất thì
người nông dân ñã và ñang từ bỏ một thói quen rất tốt trong nông nghiệp là sử
dụng phân chuồng và một số phân hữu cơ có sẵn trong tự nhiên như rơm rạ,
phân rác… Các nguồn này ñang bị bỏ lãng phí và gây ô nhiễm môi trường. Theo
ðông tại TP Bắc Ninh.
- ðánh giá ñược ảnh hưởng của một số nguồn chất thải hữu cơ có xử lý
EM ñến sinh trưởng phát triển, năng suất của cà chua vụ ðông tại TP Bắc Ninh.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ………………………… 4
2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. Giá trị dinh dưỡng và ý nghĩa kinh tế
Cà chua là cây trồng thuộc họ cà (Solanaceae), có tên khoa học là
Lycopersicon esculentum Mill, Cà chua là loại rau ăn quả có giá trị dinh dưỡng
cao, trong quả cà chua có nhiều ñường chủ yếu là ñường glucoza, có nhiều
vitamin: B
1
, B
2
máy ñang trở nên cấp thiết. Nhiều tỉnh thành phố: Hà Nội, Hưng Yên, Hải
Dương, Hải Phòng và Thái Bình sẽ là những vùng sản xuất cà chua quan trọng
cho nhà máy chế biến [8].
2.2. ðặc ñiểm thực vật học của cà chua
2.2.1. Rễ
Rễ cà chua thuộc hệ rễ chùm, có khả năng ăn sâu trong ñất. Rễ phụ cấp 2
phân bố dày ñặc trong ñất trong thời kỳ sinh trưởng mạnh. Hệ rễ phân bố chủ yếu
ở tầng ñất 0 - 30 cm. Khả năng tái sinh của hệ rễ mạnh, khi rễ chính bị ñứt, rễ phụ
phát triển mạnh.
Khi nhổ cây giống hoặc di chuyển cây giống (rễ trần), một số lượng rễ bị
rơi rụng và khô héo, nhưng sau khi trồng và ñất có ñủ ñộ ẩm rễ mới sẽ nhanh
chóng phát triển. Vì rễ cà chua hoá bần chậm, nên nhanh chóng hút ñược nước và
chất dinh dưỡng từ ñất. Cây cà chua còn có khả năng ra rễ bất ñịnh, loại rễ này tập
trung nhiều nhất ở ñoạn thân dưới 2 lá mầm.
Sự phân bố hệ rễ trong ñất sâu hay nông còn phụ thuộc vào bộ phận trên
mặt ñất và các yếu tố khác (Thí dụ: loài cà chua hoang dại, bộ phận trên mặt ñất
sinh trưởng kém, khối lượng thân lá ít nên hệ rễ ăn nông và hẹp).
Loài cà chua trồng trọt khi tạo hình, tỉa cành, lá, hạn chế sự phát triển của
cây thì sự phân bố của hệ rễ hẹp hơn khi không tỉa cành, lá.
Trong quá trình sinh trưởng, hệ rễ chịu ảnh hưởng lớn của ñiều kiện môi
trường như nhiệt ñộ ñất và ñộ ẩm ñất [8].
2.2.2. Thân
ðặc tính của cây cà chua là bò lan ra xung quanh hoặc mọc thành bụi.
Căn cứ vào ñặc ñiểm sinh trưởng chiều cao cây có thể phân thành 3 loại: loại
lùn, loại cao, loại trung bình.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ………………………… 6
0
C,
nếu nhiệt ñộ thấp hơn 13
0
C thời gian xuất hiện lá mới sẽ chậm lại.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ………………………… 7
Nhiệt ñộ cao trên mức ñể xuất hiện một lá mới ñược xem là ngưỡng nhiệt
ñộ, ngưỡng nhiệt ñộ của cà chua là 24
0
C, tổng nhiệt ñộ hữu hiệu ñể hình thành
một lá mới thay ñổi theo vị trí của lá trên cây: Lá thứ 12 cần 70
0
C, lá thứ 16 cần
33
0
C, lá thứ 20 cần 188
0
C .
2.2.4. Hoa
Hoa cà chua thuộc loại hoa hoàn chỉnh (gồm lá ñài, cánh hoa, nhị và
nhụy). Cà chua tự thụ phấn là chủ yếu, do ñặc ñiểm cấu tạo của hoa. Các bao
phấn bao quanh nhụy, thông thường vị trí của nhụy thấp hơn nhị. Núm nhụy
thường thành thục sớm hơn phấn hoa. Hoa cà chua nhỏ, màu sắc không sặc sỡ,
không có mùi thơm nên không hấp dẫn côn trùng. Tỷ lệ thụ phấn chéo cao hay
thấp phụ thuộc vào cấu tạo của hoa, giống và thời vụ gieo trồng.
Màu sắc của cánh hoa thay ñổi theo quá trình phát triển từ vàng xanh, vàng
Quá trình phát triển hạt phấn chịu ảnh hưởng rất lớn của nhiệt ñộ, khi nhiệt
ñộ thấp dưới 15
0
C và nhiệt ñộ cao trên 35
0
C hạt phấn phát triển không bình
thường tạo thành những vết lõm sâu, gây ra hiện tượng quả bị nhăn, quả bị dị
hình, là giảm giá trị hàng hoá. Nhiệt ñộ thích hợp cho phấn hoa phát triển là 21 -
24
0
C. Hạt phấn không nảy mầm khi nhiệt ñộ ñất thấp dưới 10
0
C và cao trên 35
0
C.
Chất dinh dưỡng cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng ñến sự phát triển của
hoa cà chua. Khi cây ñược cung cấp nước ñầy ñủ, ñạm và ñường ñược dự trữ
trong quá trình sinh trưởng, phát triển thì cây hình thành ñược nhiều mầm hoa.
Căn cứ vào ñặc ñiểm ra hoa của cà chua có thể phân thành 3 loại: loại
hình sinh trưởng hữu hạn, loại hình sinh trưởng bán hữu hạn, loại hình sinh
trưởng vô hạn.
Cà chua là cây có khả năng ra nhiều hoa, nhưng tỷ lệ ñậu quả thấp, ñặc biệt
là gieo trồng trong ñiều kiện bất thuận nên ảnh hưởng ñến năng suất.
Số hoa trên cây là ñặc tính di truyền của giống nhưng cũng chịu ảnh hưởng
của ñiều kiện ngoại cảnh bất thuận như nhiệt ñộ quá thấp hoặc quá cao, chất dinh
dưỡng không ñầy ñủ, kỹ thuật bón phân không hợp lý, ñạm quá dư thừa hoặc
thiếu. ðộ ẩm không thích hợp, sâu bệnh hại [8].
2.2.5. Quả
Quả cà chua chín thuộc loại quả mọng bao gồm vỏ, thịt quả, vách ngăn, giá noãn.
Quả cà chua ñựơc cấu tạo từ 2 ngăn ñến nhiều ngăn. Hầu hết các giống
2.3. Yêu cầu ngoại cảnh của cây cà chua
2.3.1. Nhiệt ñộ
Nhiệt ñộ ảnh hưởng ñến suốt quá trình sinh trưởng và phát triển của cây
cà chua: từ nảy mầm, tăng trưởng cây, nở hoa, ñậu quả, hình thành hạt và năng
suất thương phẩm.
Cà chua ưa thích khí hậu ấm áp, ôn hòa, khả năng thích nghi rộng. Cà
chua sinh trưởng trong phạm vi nhiệt ñộ từ 15 - 35
o
C, hầu hết các giống cà chua
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ………………………… 10
trồng trọt không sinh trưởng và phát triển bình thường khi nhiệt ñộ dưới 15
o
C và
trên 35
o
C, nhiệt ñộ thích hợp nằm trong giới hạn 22 - 24
o
C [1].
Nhiệt ñộ thích hợp nhất cho hạt nảy mầm là 24 - 25
0
C, nhiều giống nảy
mầm nhanh ở nhiệt ñộ 28 - 32
0
C [50].
Theo Kuo và cộng sự (1998), nhiệt ñộ ñất có ảnh hưởng lớn ñến quá
trình phát triển của hệ thống rễ, khi nhiệt ñộ ñất cao trên 39
trong một giai ñoạn dài cây sẽ ngừng sinh trưởng và chết [49].
Nghiên cứu của Calvert (1957) cho thấy sự phân hoá mầm hoa ở 13
0
C
cho số hoa trên chùm nhiều hơn ở 18
0
C là 8 hoa/chùm, ở 14
0
C có số hoa trên
chùm lớn hơn ở 20
0
C [33], [50].
Nhiệt ñộ và ñộ ẩm cao còn là nguyên nhân tạo ñiều kiện thuận lợi cho một
số bệnh phát triển. Giá thể ñất cát rất dễ bị ñốt nóng, nhiệt ñộ ñất sẽ khá cao,
hơn nữa do giá thể bao gồm cả trấu hun nên rất thuận lợi cho các bệnh về nấm
phát triển. Bệnh héo rũ Fusarium phát triển mạnh ở nhiệt ñộ ñất 28
0
C, bệnh ñốm
nâu (Cladosporium fulvum Cooke) phát sinh ở ñiều kiện nhiệt ñộ 25 - 30
0
C và
ñộ ẩm không khí 85-90%, bệnh héo xanh vi khuẩn (Ralstonia solanacearum)
phát sinh phát triển ở nhiệt ñộ trên 20
0
C [4], [35], [39].
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ………………………… 11
- Nitơ: có tác dụng thúc ñẩy sinh trưởng thân lá, phân hoá hoa sớm, số
lượng hoa trên cây nhiều, hoa to, tăng khối lượng quả và làm tăng năng suất trên
ñơn vị diện tích.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ………………………… 12
Thiếu N (ñạm): cây sinh trưởng còi cọc, xuất hiện màu xanh nhợt ñến
vàng nhạt trên các lá già, bắt ñầu từ mép lá sau ñó có thể chết tuỳ theo mức ñộ
thiếu. Thiếu N, số hoa bị giảm nhiều (nếu thiếu trầm trọng), hàm lượng diệp lục
trong lá giảm, hàm lượng protein trong sản phẩm giảm dẫn ñến năng suất cây
trồng giảm nghiêm trọng.
- Photpho: lân có tác dụng kích thích hệ rễ cà chua sinh trưởng nhất là
thời kỳ cây con. Bón lân ñầy ñủ giúp rút ngắn thời gian sinh trưởng, cây ra hoa
sớm, tăng tỷ lệ ñậu quả, quả chín sớm, tăng chất lượng quả. Lân khó hòa tan
nên thường bón lót trước khi trồng.
Thiếu P (lân): Cây còi cọc toàn bộ, các lá trưởng thành có màu xanh sẫm
(biến dạng, ñiểm hoại tử ở mép lá phía dưới trước), rễ sinh trưởng kém. Lá,
thân có vết tím, thân mảnh (thiếu nhiều), chín chậm, không có hay phát triển
kém về hạt, quả
- Kali: cần thiết ñể hình thành thân, bầu quả, kali làm cho cây cứng
chắc, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh và ñiều kiện bất thuận, tăng quá trình
quang hợp, tăng cường quá trình vận chuyển các chất hữu cơ và ñường vào
quả. ðặc biệt kali có tác dụng tốt ñối với hình thái quả, quả nhẵn, thịt quả chắc,
do ñó làm tăng khả năng bảo quản và vận chuyển quả chín. Cây cần nhiều kali
nhất vào thời kỳ ra hoa, hình thành quả.
Thiếu K: Úa vàng dọc mép lá trở vào trong, ñỉnh lá già chuyển nâu. Cây
phát triển chậm và còi cọc, thân yếu nên dễ bị ñổ
- Mg (Magiê)
Mn ñóng vai trò quan trọng trong ñời sống của cây, tham gia vào cofactor
của nhiều enzim hoạt hoá ñặc biệt cho chu trình Krebs và quá trình nitrat liên
quan ñến sự tổng hợp auxin tự nhiên trong cây [21].
Mn có tác dụng tăng hiệu lực của phân lân, kích thích cây hút nhiều lân.
Mn thúc ñẩy quá trình hô hấp thông qua vai trò xúc tiến oxi hoá hydratcacbon
tạo thành CO2 và H2O. Mn làm tăng hoạt tính của men trong quá trình tổng hợp
chất diệp lục [9].
Khi thiếu Mn lá cây thường xuất hiện vết màu hay chết ở bản lá. Tuỳ theo
loại cây trồng mà triệu chứng có thể khác nhau [21].
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ………………………… 14
* Vai trò của Cu
ðồng (Cu) tham gia vào thành phần của các enzim có liên quan ñến quá
trình oxi hoá khử trong các phản ứng tối thông qua quá trình quang hợp, trao ñổi
chất và hydratcacbon. Trong chuỗi vận chuyển ñiện tử Cu tham gia vào thành
phần của Plastoxyamin [32].
Cu tham gia vào thành phần của các enzim thúc ñẩy chức năng hô hấp,
chuyển hoá của cây. Cu thúc ñẩy hình thành vitaminA trong cây giúp hạt phát
triển bình thường ñồng thời tăng hiệu lực của Zn, Mn, B [9].
Cu bảo vệ cho diệp lục khỏi bị phá huỷ, làm tăng khả năng quang hợp, làm
tăng khả năng chống chịu của cây: chịu hạn, sâu bệnh.
Cu hoạt hoá nhiều enzim oxi hoá khử và có trong thành phần của
plastocyanin - thành viên của chuỗi vận chuyển ñiện tử trong quang hợp. Các
enzim mà ñồng hoạt hoá liên quan ñến rất nhiều ñến các quá trình sinh lý và
sinh hoá trong cây như tổng hợp protein, dinh dưỡng nitơ [22].
*Vai trò của Bo
sinh trưởng chậm, dễ nhiễm bệnh, rụng hoa, quả non làm giảm năng suất [28].
2.4. Tình hình sản xuất cà chua trên thế giới và Việt Nam
2.4.1. Tình hình sản xuất cà chua trên thế giới
Bảng 2.1. Sản xuất cà chua toàn thế giới (2004-2009)
Năm
Diện tích
(ha)
Năng suất
(tạ/ha)
Sản lượng
(tấn)
2004 4.497.756 283,370 127.453.248
2005 4.557.446 280,467 127.821.788
2006 4.689.576 277,334 130.058.261
2007 4.792.928 280,668 134.522.310
2008 4.837.576 281,607 136.229.711
2009 4.980.424 283,912 141.400.629
Nguồn (Stat.database, 2009) [55]
Cà chua ñã trở thành một trong những cây trồng thông dụng và ñược
gieo trồng rộng rãi trên khắp thế giới. Nghiên cứu lịch sử trồng trọt cho ñến
thế kỷ XIX, cà chua vẫn chỉ ñược trồng như một loài cây cảnh nhờ vào sắc
Copyright: Tài liệu đại học ©