BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO
TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI
o0o
NguyÔn ngäc l©n
“ NGHIÊN CỨU ðỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP
SỬ DỤNG ðIỆN TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ
TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN GIẤY VẠN ðIỂM ”
LUẬN VĂN THẠC SỸ KỸ THUẬT
Chuyên ngành: ðiện khí hoá sản xuất nông nghiệp và nông thôn.
Mã số : 60.52.54
Người hướng dẫn khoa học: NGƯT-PGS-TS. Nguyễn Minh Duệ

HÀ NỘI - 2010


LỜI CẢM ƠN
Tôi xin trân trọng cảm ơn Trường ñại học Nông Nghiệp Hà Nội, xin trân
thành cảm ơn khoa sau ñại học, khoa cơ ñiện trường ñại học Nông Nghiệp Hà Nội.
Tôi xin ñược bày tỏ lòng biết ơn ñến NGƯT. PGS . TS. Nguyễn Minh Duệ -
là người trực tiếp hướng dẫn tôi hoàn thành bản luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn tới BGð, các phòng ban chức năng công ty cổ
phần giấy Vạn ðiểm – ñã tạo mọi ñiều kiện giúp ñỡ tôi tìm hiểu dây truyền sản
xuất, khảo sát và thu thập các số liệu phục vụ cho luận văn.
Xin chân thành cảm ơn tới các thầy cô giáo khoa Cơ ñiện trường ñại học
Nông Nghiệp Hà Nội, các thầy cô giáo của khoa ñiện trường ñại học Bách Khoa
Hà Nội, trường ñại học ðiện Lực và Viện cơ ñiện & công nghệ sau thu hoạch.
Tôi xin chân thành cảm ơn BGH, khoa ñiện trường TCN cơ ñiện & CBTP Hà
Nội- nơi tôi ñang công tác ñã tạo mọi ñiều kiện ñể tôi hoàn thành khoá học này.
Tôi xin ñược bày tỏ lòng biết ơn ñến gia ñình, người thân và bạn bè tôi - họ
là nguồn ñộng lực và nguồn ñộng viên lớn giúp tôi hoàn thành khoá học và luận
văn này.
Trong quá trình thực hiện ñề tài không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong
nhận ñược ý kiến ñóng góp của các thầy cô giáo và các bạn ñồng nghiệp.
Tôi xin trân trọng cảm ơn !

Tác giả Nguyễn Ngọc Lân Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ kỹ thuật iii


1.3. LỢI ÍCH CỦA SỬ DỤNG ðIỆN TIẾT KIỆM TRONG DOANH 14
NGHIỆP CÔNG NGHIỆP
1.3.1 Tiết kiệm ñiện giúp tăng năng suất 14
1.3.2 Tiết kiệm ñiện nhằm cải thiện chất lượng sản phẩm. 14
1.3.3 Tiết kiệm ñiện nhằm cải thiện môi trường và ñiều kiện lao ñộng 15
1.3.4 Tiết kiệm ñiện giúp giảm chi phí sản xuất. 15
1.4 TỔN THẤT ðIỆN NĂNG TRONG DOANH NGHIỆP CÔNG NGHIỆP 16
1.4.1 Tổn thất ñiện năng trong doanh nghiệp công nghiệp 16
1.4.2 Nguyên nhân gây nên tổn thất ñiện năng trong DNCN 16
1.5 PHƯƠNG PHÁP CHUNG ðÁNH GIÁ TỔN THẤT ðIỆN NĂNG 17
TRONG MẠNG ðIỆN DNCN
1.5.1 Theo các chỉ số công tơ 17
1.5.2 Phương pháp xác ñịnh tổn thẩt ñiện năng bằng ñồng hồ ño ñếm 18
tổn thất.
1.5.3 Xác ñịnh hao tổn ñiện năng ∆A theo các ñại lượng của phụ tải. 18
1.5.4 Tổn thất ñiện năng trên ñường dây. 20
1.5.5 Tổn thất ñiện năng trong máy biến áp. 21
1.5.6 Tổn thất ñiện năng trong mạng ñiện hạ áp. 22
1.5.7 Xác ñịnh tổn thất ñiện năng theo phương pháp thực nghiệm 23
1.5.8 Tổn thất ñiện năng trong ñộng cơ. 24
1.6 GIẢI PHÁP CHỦ YẾU TIẾT KIỆM ðIỆN TRONG DNCN 25
1.6.1 Trong các ñộng cơ ñiện. 26
1.6.2 Hệ thống chiếu sáng 31
1.6.3 Hệ thống lạnh 32
1.6.4 Hệ thống cung cấp ñiện 33
Tóm tắt phần 1 35
Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ kỹ thuật v

PHẦN 2: PHÂN TÍCH VÀ ðÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG VỀ CUNG CẤP 36


Phụ lục 2 94
Phụ lục 3 100
Phụ lục 4 106
Phụ lục 5 112


- TCKT: Tổ chức kỹ thuật
- HT: Hệ thống
- KCBB: Khu chuẩn bị bột

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ kỹ thuật viii DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, BẢNG TÍNH
TT Tên bảng Trang
1 Bảng 2.1 Tổng sản lượng năm 2008 và 2009 chi phí cho sản xuất 42
2 Bảng2.2 Số liệu ño và tính tải TBA 1800 kVA của công ty cổ phần 46
giấyVạn ðiểm
3 Bảng 2.3 Số liệu ño và tính tải TBA 560kVA của công ty cô phần 47
giấy Vạn ðiểm
4 Bảng 2.4 Số liệu thực trạng bố trí chiếu sáng tại các khu vực 49

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ kỹ thuật x DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
TT Tên hình Trang

1 Hình 1.1 Sơ ñồ cung cấp ñiện bên ngoài xí nghiệp 9
2 Hình 1.2 Sơ ñồ ñường dây chính và thanh dẫn của HTCCð 10
3 Hình 1.3 Các loại ñồ thị phụ tải hàng ngày 13

không đầy đủ.
Việc sử dụng tiết kiệm và hiệu quả năng lượng nói chung, năng lượng điện
nói riêng đang là yêu cầu cấp thiết đối với mọi quốc gia. Đây không chỉ là vấn đề
an ninh năng lượng mà còn là cơ sở để phát triển đất nước đặc biệt trong xu thế hội
nhập kinh tế quốc tế và toàn cầu hoá hiện nay, đồng thời góp phần giảm bớt tốc độ
huỷ hoại của môi trường.
Ở nước ta hiện nay nguồn năng lượng nói chung và năng lượng điện nói
riêng chưa đáp ứng đủ nhu cầu phát triển của nền kinh tế, việc sử dụng điện còn
lãng phí, hiệu quả chưa cao. Vì vậy biện pháp sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả là
vô cùng quan trọng đối với các doanh nghiệp công nghiệp nói chung, công ty giấy
Vạn Điểm nói riêng
Xuất phát từ tình hình thực tế sản xuất, sử dụng và tiệu thụ điện ở công ty cổ
phần giấy Vạn Điểm được sự hướng dẫn của giảng viên NGƯT.PGS.TS Nguyễn
Minh Duệ, thầy cô trong khoa cơ điện trường Đại học Nông Nghiệp Hà Nội tôi
chọn đề tài:
“ Nghiên cứu ñề xuầt một số giải pháp sử dụng ñiện tiết kiệm và hiệu quả
trong công ty cổ phần giấy Vạn ðiểm ”
2. Mục tiêu của ñề tài:
Phân tích hiện trạng và nhận diện các tiềm năng tiết kiệm điện có thể triển
khai tại công ty từ đó để xuất một số giải pháp, sử dụng năng lượng điện tiết kiệm
và hiệu quả, nhằm giảm chi phí năng lượng nâng cao hiệu suất doanh thu.
3. ðối tượng và phạm vi nghiên cứu ñề tài.
- Trên cơ sở phân tích sử dụng điện tại một doanh nghiệp, đề xuất giải pháp
sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả
Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ kỹ thuật 2

- Cung cấp và sử dụng điện tại công ty cổ phần giấy Vạn Điểm
4. Phương pháp nghiên cứu ñề tài.
- Thu thập tài liệu trong nước trên cơ sở phân tích đánh giá, tổng hợp việc sử
dụng điện tiết kiệm và hiệu quả liên quan đến đề tài nghiên cứu

thống quản lý sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả. Đánh giá hiệu quả kinh tế của các
giải pháp tiết kiệm điện năng trong công ty cổ phần giấy Vạn Điểm.
Phần kết luận và khuyến nghị: Tổng hợp những kết quả đạt được của đề tài,
đưa ra những kết luận mang tính khoa học và đưa những kiến nghị đối với công ty
cổ phần giấy Vạn Điểm nói riêng, từ đó rút ra kết luận chung đối với các doanh
nghiệp công nghiệp.

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ kỹ thuật 4

PHẦN 1: TỔNG QUAN VỀ VIỆC SỬ DỤNG ðIỆN TIẾT KIỆM
VÀ HIỆU QUẢ TRONG DOANH NGHIỆP CÔNG NGHIỆP
1.1 ðẶC ðIỂM QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT DOANH NGHIỆP CÔNG NGHIỆP
1.1.1 Các quan ñiểm về doanh nghiệp
Trong quá trình hình thành và phát triển kinh tế ở bất kì một quốc gia nào,
doanh nghiệp cũng là một đơn vị cơ sở, một tế bào của nền kinh tế là nơi trực tiếp

chu trỡnh khộp kớn trong hot ng ca doanh nghip, chu trỡnh ny c biu din
bi s sau:
Trong ton b chu trỡnh hot ng trờn chc nng sn xut l mt giai on
trung gian trong sut chu trỡnh, cỏc giai on u v cui ca chu trỡnh thuc v
chc nng lu thụng hay thuc v lnh vc kinh doanh ca doanh nghip.
Cỏc doanh nghip trong quỏ trỡnh hot ng phi chp nhn s cnh tranh
tn ti v phỏt trin. iu ny ũi hi mi doanh nghip phi cú chin lc kinh
doanh thớch ng cng nh phi cú cụng c, cú gii phỏp phự hp thc hin chin
lc ú.
1.1.3 Doanh nghip cụng nghip v ủc ủim hot ủng sn xut.
Doanh nghip cụng nghip cú y cỏc thnh phn cu thnh t nh ngha
doanh nghip, nú khỏc vi cỏc nh mỏy hay cỏc doanh nghip kinh doanh. Cỏc nh
mỏy dựng cỏc loi nng lng sn xut nờn thnh phm l hng hoỏ, cỏc doanh
nghip kinh doanh thỡ dựng tin mua hng hoỏ vi giỏ r hn ri bỏn ra vi giỏ
cao hn. Song phi chi phớ nhõn lc v phng tin
- Doanh nghip cụng nghip ch yu dựng cỏc loi ng c in trong cỏc
quỏ trỡnh cụng ngh dõy truyn sn xut, sn xut ra hng hoỏ thnh phm.
Nghiên
cứu thị
trờng
Chọn sản
phẩm hàng
hoá
Thiết kế

- Hạ giá thành sản phẩm là giảm các khoản chi phí trong quá trình sản xuất ra
sản phẩm. Hạ giá thành sản phẩm được xem là một động lực để doanh nghiệp tăng
được khả năng cạnh tranh, tăng sản lượng tiêu thụ trên thị trường.
Để hạ gía thành sản phẩm đối với các doanh nghiệp công nghiệp chúng ta có
thể sắp xếp chúng thành 3 nhóm biện pháp sau:
+ Tiết kiệm chi phí nguyên vật lịệu trực tiếp
Cần tập trung giải quyết hai vẩn đề sau:
- Giảm định mức tiêu hao nguyên vật liệu cho một đơn vị sản phẩm.
- Giảm đơn giá nguyên vật liệu.
+ Tăng năng suất lao động, giảm chi phí tiền lương nhân công trực tiếp cho
một đơn vị sản phẩm.
+ Tăng sản lượng, giảm chi phí sản xuất chung cho một đơn vị sản phẩm.
Vấn đề này đã được nhiều chuyên gia kinh tế nghiên cứu làm sao cho hiệu
suất của máy móc thiết bị làm tăng sản lượng và giảm chi phí chung trên một đơn vị
sản phẩm. Việc giảm chi phí sản xuất chung trên một đơn vị sản phẩm thì giá thành
điện năng trên một đơn vị sản phẩm là một vấn đề quan trọng nhất, chiếm tỷ trọng
cao nhất cấu thành nên giá thành sản phẩm công nghiệp.

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ kỹ thuật 7

1.2 HỆ THỐNG CUNG CẤP VÀ SỬ DỤNG ðIỆN TRONG PHẠM VI
DOANH NGHIỆP CÔNG NGHIỆP.
1.2.1 Tổng quan về hệ thống cung cấp ñiện.
- Khi ta nói dến hệ thống năng lượng, thông thường người ta thường hình
dung nó là hệ thống điện, hệ thống điện là tập hợp tất cả các thiết bị điện dùng để
sản xuất, biến đổi truyền tải điện năng. Hệ thống điện là bao gồm tất cả các nhà
máy, trạm biến áp, đường dây và các hộ tiêu thụ điện.
- Chúng ta đều biết rằng khoảng 70% điện năng sản xuất ra được sử dụng
trong các doanh nghiệp. Vì vậy vấn đề cung cấp và sử dụng điện cho các doanh
nghiệp có ý nghĩa rất to lớn đối với nền kinh tế quốc dân. Một cách tổng quát đảm

Hệ thống cung cấp điện phải được vận hành an toàn đối với người và thiết bị.
Muốn đạt được yêu cầu đó, khi tính toán cấp điện phải lựa chọn sơ đồ cấp điện hợp
lý, rõ ràng mạch lạc để tránh nhầm lẫn trong vận hành, các thiết bị điện phải chọn
đúng chủng loại, đúng công suất.
Việc vận hành quản lý hệ thống điện có vai trò quan trọng, người sử dụng
phải tuyệt đối chấp hành những quy định về an toàn sử dụng điện.
* Kinh tế:
Khi đánh giá so sánh phương án cấp điện, chỉ tiêu kinh tế chỉ xét đến khi các
chỉ tiêu kỹ thuật trên đã được đảm bảo.
Chỉ tiêu kinh tế được đánh giá qua tổng vốn đầu tư, chi phí vận hành và thời
gian thu hồi vốn đầu tư.
Việc đánh giá chỉ tiêu kinh tế phải thông qua tính toán và so sánh tỷ mỉ giữa
các phương án, từ đó mới có thể đưa ra phương án tối ưu.
1.2.3 Sơ ñồ cung cấp ñiện của doanh nghiệp công nghiệp.
1.2.3.1 Sơ ñồ cung cấp ñiện của doanh nghiệp công nghiệp
Được chia làm hai loại đó là: Sơ đồ cung cấp ngoài xí nghiệp và bên trong xí
nghiệp.
- Sơ đồ cung cấp bên ngoài: Là một phần của HTCCĐ từ trạm khu vực đến
trạm biến áp chính hoặc trạm phân phối trung tâm của xí nghiệp CN.
- Sơ đồ cung cấp điện bên trong: Là từ trạm biến áp chính đến các biến áp
phân xưởng, đến các thiết bị điện.
* Sơ đồ CCĐ bên ngoài XN đối với XN không có nhà máy điện tự dùng:
Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ kỹ thuật 9

a) Sơ đồ lấy điện trực tiếp từ hệ thống điện sử dụng khi mạng điện cung cấp
bên ngoài trùng với cấp điện áp bên trong của xí nghiệp
b) Sơ đồ này không có trạm phân phối trung tâm, các trạm biến áp phân
xưởng nhận điện trực tiếp từ đường dây cung cấp ngoài ra còn có một số sơ đồ cung
cấp khác.
* Sơ đồ CCĐ bên trong XN:

- Chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật tối ưu.
- Cho phép sử dụng phương pháp lắp đặt nhanh.
+ Sơ đồ hình tia. Thường được dùng để cung cấp cho các nhóm động cơ có
công suất nhỏ ở vị trí khác nhau của phân xưởng, đồng thời cũng để cung cấp điện
cho các thiết bị công suất lớn.
+ Sơ đồ đường dây chính. Khác với sơ đồ hình tia là mỗi mạch của sơ đồ
cung cấp cho một số thiết bị nằm trên đường đi của nó để tiết kiệm dây dẫn. Hình 1.2 Sơ đồ đường dây chính và thanh dẫn của HTCCĐ
* Mạng chiếu sáng trong phân xưởng. Thông thường có hai loại:
+ Chiếu sáng làm việc. Đảm bảo độ sáng cần thiết ở nơi làm việc và trên
phạm vi toàn phân xưởng. Bản thân độ sáng cần thiết ở nơi làm việc lại có ba loại
đó là: Chiếu sáng chung, chiếu sáng cục bộ và chiếu sáng hỗn hợp. Nguồn của
mạng chiếu sáng làm việc thường được lấy chung từ trạm biến áp động lực hoặc có
thể được cung cấp từ máy biến áp chuyên dùng chiếu sáng riêng.
+ Chiếu sáng sự cố. Đảm bảo đủ độ sáng tối thiểu khi nguồn chính bị mất thì
nó phải đảm bảo được cho nhân viên vận hành an toàn, thao tác khi sự cố và rút
khỏi nơi nguy hiểm khi nguồn chính bị mất điện. Nguồn của mạng điện chiếu sáng
Sơ đồ hình tia cung
cấp điện cho phụ tải
phân tán
Sơ đồ cung cấp điện bằng
thanh cái dọc nhà xưởng hoặc

* Vai trò của phụ tải điện.
Trong DNCN có rất nhiều loại máy khác nhau, với nhiều công nghệ khác
nhau, trình độ sử dụng cũng rất khác nhau cùng với nhiều yếu tố khác dẫn đến sự
tiêu thụ công suất của các thiết bị điện không bao giờ bằng công suất định mức của
chúng. Nhưng mặt khác chúng ta cần xác định phụ tải điện. Phụ tải điện là một hàm
của nhiều yếu tố theo thời gian P(t), vì vậy chúng ta không tuân thủ một quy tắc bất
dịch nào. Cho nên việc xác định được chúng rất khó khăn nhưng phụ tải điện lại là
một thông số quan trọng để lựa chọn các thiết bị của HTĐ cũng như tiêu thụ điện,
công suất mà chúng ta xác định bằng cách tính toán được gọi là công suất tính toán
P
tt
.
Nếu P
tt
< P thực tế thì thiết bị mau hỏng, có thể dẫn đến cháy nổ.
Nếu P
tt
> P thực tế thì sẽ gây lãng phí năng lượng.
Do đó đã có rất nhiều công trình nghiên cứu nhằm xác định P
tt
sát nhất với P
thực tế. Chủ yếu tồn tại hai nhóm phương pháp cơ bản sau:
+ Nhóm phương pháp dựa trên kinh nghiệm vận hành, thiết kế và được tổng
kết lại bằng các hệ số tính toán
+ Và nhóm thứ hai là nhóm phương pháp dựa trên cơ sở phân tích lý thuyết
xác suất và thống kê.
* Các đặc trưng chung của phụ tải điện:
Mỗi phụ tải có các đặc trưng riêng và các chỉ tiêu xác định điều kiện làm
việc của mình. Khi cung cấp điện cần phải được thoả mãn hoặc chú ý tới.
+ Công suất định mức. Là thông số đặc trưng chính của phụ tải điện, thường

* Đồ thị phụ tải.
Đặc trưng cho sự tiêu dùng năng lượng điện của các thiết bị riêng lẻ, của
nhóm thiết bị, của nhóm phân xưởng hoặc của toàn bộ doanh nghiệp. Nó chính là
tài liệu quan trọng trong thiết kế và vận hành hệ thống cung cấp điện cho doanh
nghiệp công nghiệp.
+ Đồ thị phụ tải ngày đêm. Có thể lập cho nhóm thiết bị, phân xưởng hoặc
của toàn doanh nghiệp. Thường được xét với chu kì thời gian là một ngày đêm và
có thể xác định theo 3 cách:
- Bằng dụng cụ đo tự động ghi lại (a).
- Do nhân viên trực tiếp ghi lại sau những giờ nhất định (b).
- Biểu diễn theo bậc thang, ghi lại giá trị trung bình trong những khoảng nhất
định (c).
Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ kỹ thuật 13

Đồ thị phụ tải hàng ngày cho ta biết tình trạng làm việc của thiết bị để từ đó