PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THÁI THỤY
ĐỀ KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN
NĂM HỌC 2013-2014
Môn: Ngữ văn 7
Thời gian: 120 phút
(Không kể thời gian giao đề)
Câu 1. (4 điểm)
Để thỏa mãn nhu cầu hưởng thụ và phát triển cho tâm hồn, trí tuệ, không gì
thay thế được việc đọc sách. Cuốn sách tốt là người bạn giúp ta học tập, rèn luyện
hằng ngày.
Em hãy trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến trên bằng một đoạn văn nghị
luận ngắn 15 đến 20 dòng tờ giấy thi.
Câu 2. (4 điểm)
CẢNH KHUYA
Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
1947
Hồ Chí Minh
(Sách Ngữ văn 7 tập một - Nhà xuất bản Giáo dục)
Trình bày cảm nhận của em về bài thơ trên bằng một bài viết ngắn gọn.
Câu 3. (12 điểm)
Các nhà văn, nhà thơ thường gửi vào sáng tác của mình một cách nhìn sâu
sắc về cuộc sống và con người, cách nhìn này hướng đến đời sống nội tâm và cảm
xúc.
Qua bài thơ Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan (Sách Ngữ văn 7
tập một - Nhà xuất bản Giáo dục), em hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.
Họ và tên:
…………………………………………… ;

- Biết chọn lựa những cuốn sách có nội dung tốt, nội dung thiết thực để đọc.
Không đọc những cuốn sách có nội dung xấu, không phù hợp với chuẩn mực đạo
đức… 1 điểm
- Với mỗi học sinh, việc đọc sách giúp ta học tập, rèn luyện hằng ngày, bổ sung
kiến thức, cuốn sách tốt với ta như người bạn thân tình; muốn phát huy tác dụng
của việc đọc sách, chúng ta cần phải biết cách đọc sách, cách ghi chép lại những
nội dung hay sau mỗi cuốn sách đã đọc… 1 điểm
- Biết trao đổi sách với bạn bè, có ý thức xây dựng tủ sách cá nhân, tủ sách nhà
trường, đồng thời có ý thức bảo quản để sách được sử dụng lâu dài… 1 điểm
Câu 2. 4 điểm
2
Học sinh trình bày cảm nhận về bài thơ “Cảnh khuya”.
Yêu cầu chung:
Học sinh trình bày cảm nhận về bài thơ bằng một bài viết ngắn gọn, không yêu
cầu phân tích bài thơ. Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng
cần nêu được một số ý cơ bản (như ở Phần yêu cầu cụ thể).
Yêu cầu cụ thể:
- Giới thiệu khái quát về Chủ tịch Hồ Chí Minh: là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc
và cách mạng Việt Nam. Chủ tịch Hồ Chí Minh còn là một danh nhân văn hoá thế
giới, một nhà thơ lớn. Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác bài thơ: bài thơ được Bác Hồ
viết ở chiến khu Việt Bắc năm 1947, trong những năm đầu gian khổ của cuộc
kháng chiến chống thực dân Pháp 1 điểm
- Nêu cảm nghĩ chung: bài thơ miêu tả cảnh trăng ở chiến khu Việt Bắc, thể
hiện tình cảm với thiên nhiên, tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu nặng và
phong thái ung dung, lạc quan của Bác Hồ… 1 điểm
- Bài thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên tha thiết của tâm hồn nghệ sỹ, chiến sĩ -
đó cũng chính là biểu hiện cụ thể và sinh động nhất của lòng yêu nước, của cốt
cách người chiến sĩ ở Bác Hồ. 1 điểm
- Mặc dù phải ngày đêm lo nghĩ việc nước, nhiều đêm không ngủ, nhưng
không phải vì thế mà tâm hồn Người quên rung cảm trước vẻ đẹp của một đêm

Mở bài: 2 điểm
- Giới thiệu khái quát về Bà Huyện Thanh Quan: tên thật là Nguyễn Thị Hinh,
sống ở thế kỉ XIX, bà là một nữ sĩ tài danh, thơ Đường luật của bà có phong cách
điêu luyện, trang nhã và đượm buồn… 1 điểm
- Giới thiệu về bài thơ Qua Đèo Ngang , trích dẫn nội dung cần chứng minh…
1 điểm
Thân bài: 8 điểm
- Bài thơ Qua Đèo Ngang là một bài thơ tả cảnh ngụ tình, cảnh sắc thiên nhiên
hiện ra thể hiện rõ tâm sự, tâm trạng của tác giả, ngay từ những câu thơ đầu. Nhà
thơ đã gửi vào sáng tác của mình một cách nhìn sâu sắc về cuộc sống và con
người, cách nhìn này hướng đến đời sống nội tâm và cảm xúc. 2 điểm
- Cảnh Đèo Ngang hiện lên trong buổi chiều tà, bóng xế có hình ảnh, màu sắc,
âm thanh …
Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà,
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.
Và có cả sự xuất hiện của con người: tiều vài chú - chợ mấy nhà. Cảnh Đèo Ngang
hiện lên là cảnh thiên nhiên bát ngát, tuy có thấp thoáng sự sống con người, nhưng
còn hoang sơ, vắng lặng…cảnh hiện lên vào lúc chiều tà, bóng xế nên càng gợi
cảm giác buồn, tâm trạng cô đơn… 2 điểm

- Tâm trạng của nữ sĩ khi qua Đèo Ngang là tâm trạng buồn, cô đơn, hoài cổ.
Tiếng chim cuốc nhớ nước, tiếng chim đa đa thương nhà cũng chính là tiếng lòng
thiết tha, da diết của tác giả: nhớ nước, thương nhà, hoài cổ… Hai câu thơ cuối
bài là hai câu thơ biểu cảm trực tiếp làm cho người đọc thấy và cảm nhận rõ sự cô
đơn thầm kín, hướng nội của nhà thơ trước cảnh trời, non, nước bao la…
2 điểm
4
Dừng chân đứng lại, trời, non, nước,
Một mảnh tình riêng, ta với ta.


nội dung và phương pháp, có đoạn còn lạc sang phân tích hoặc diễn xuôi lại bài
thơ, còn mắc nhiều lỗi về chính tả và diễn đạt .
0 điểm: bỏ giấy trắng .
6