SỞ GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO HÀ NỘI

TRƯỜNG THCS -THPT TRẦN QUỐC TUẤN
*************

HỒ SƠ DỰ THI
DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP LIÊN MÔN
DÀNH CHO GIÁO VIÊN THPT

BẢO VỆ VỐN GEN LOÀI NGƯỜI
MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC

Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Hương
Bộ môn: Sinh học
Điện thoại: 0988555244
Gmail:

Hà Nội . Tháng 12 – năm 2014


Hå s¬ dù thi gåm :
TT

Nội dung

Số
lượng

ĐVT

1


01

Bài

Tư liệu dạy học bằng video

02

Đoạn

Tư liệu dạy học bằng hình ảnh

05

Chiếc

7

Sản phẩm của học sinh
(San_pham_HS)

05

Sản
phẩm

8

Sản phẩm sau bài học của giáo viên

+ Môn sinh học: Học sinh có được những hiểu biết về
- Vai trò chung của hệ gen con người
- Gánh nặng di truyền của loài người nếu hệ gen bị biến đổi.
- Các biện pháp để bảo vệ vốn gen con người
- Có kiến thức và hiểu biết về các bệnh tật di truyền ở người và các biện
pháp ngăn ngừa, phòng tránh
- Xác định được tư vấn di truyền là gì và vai trò to lớn của nó trong việc bảo
vệ vốn gen của loài người
- Trình bày được một số vấn đề xã hội của di truyền học cũng như đưa ra
được quan điểm của bản thân về những vấn đề đó.
+ Môn hóa học: Học sinh có những hiểu biết về các chất hóa học gây tổn hại
cho hệ gen con người từ đó có các biện pháp ngăn ngừa, hạn chế khi sử dung
các chất hóa học .
+ Môn Vật lý: Các tác nhân vật lý ảnh hưởng tới hệ gen, các biện pháp phòng
ngừa khi tiếp xúc với các tác nhân đó.
+ Môn giáo dục môi trường : Học sinh có ý thức giữ gìn và bảo vệ môi trường
nhằm hạn chế các tác nhân gây đột biến .
+ Môn giáo dục công dân : Ý thức trách nhiệm của người công dân trong xã
hội, giáo dục lối sống cho học sinh nhằm bảo vệ tốt hệ gen và biết xử lý các tình
huống cần thiết khi gặp phải trong đời sống hàng ngày.
+ Môn Văn học: HS biết dàn dựng, xắp xếp và xử lý các văn bản, tình huống
trong văn bản, biết viết và báo cáo các văn bản đó...


+ Môn Tin học: Có kỹ năng tìm kiếm thông tin có liên quan trong bài học, biết
sử dụng kiến thức máy tính, các phần mềm của máy tính.

2. Kỹ năng: Học sinh có năng lục vận dụng các kiến thúc liên môn đẻ giải
quyết các tình huống thục tiễn trong cuộc sông.
- Rèn kĩ năng tìm kiếm thông tin, chọn lựa, phân tích và xử lí thông tin phù

của con người, các hành vi các hoạt động của xã hội loài người đã làm ảnh


hưởng như thế nào tới vốn gen của loài người. Từ đó nêu được những biện pháp
bảo vệ môi trường sống ở cấp độ vi mô và vĩ mô.

IV. THIẾT BỊ DẠY HỌC :

- M¸y chiÕu, b¶ng nhãm, bót da, m¸y vi tÝnh, m¸y ¶nh...
- Một số hình ảnh về các tật bệnh di truyền ở người
- Hình ảnh quy trình chọc dò dịch ối, sinh thiết tua nhau thai, liệu pháp
gen…
- Phiếu giao việc cho HS chuẩn bị trước, yêu cầu HS về nhà chuẩn bị rồi
báo cáo trong tiết học
PHIẾU GIAO VIỆC
- HS tìm hiểu trước các biện pháp bảo vệ vốn gen của loài người và mục
đích của từng biện pháp
+ Tạo môi trường sạch, hạn chế các tác nhân gây đột biến (các hành động
nên và không nên làm)
+ Tư vấn di truyền( khái niệm, nội dung)
+ Sàng lọc trước sinh ( quy trình, thời gian, mục đích)
- HS tìm hiểu trước các nội dung:
+ Tác động xã hội của việc giải mã bộ gen người ( lợi ích, mặt trái, quan
điểm của bản thân về vấn đề này)
+ Một số vấn đề xã hội phát sinh do công nghệ gen và công nghệ tế bào
( lợi ích, mặt trái, quan điểm của bản thân về vấn đề này)
- HS chuẩn bị trước vấn đề di truyền và khả năng trí tuệ ( chỉ số IQ, các yếu
tố ảnh hưởng đến khả năng trí tuệ, cách bảo vệ tiềm năng trí tuệ)
- Các nhóm tìm hiểu và chuẩn bị trước ở nhà vấn đề 4 - di truyền học và
bệnh AIDS, báo cáo bằng phần mềm powerpoint, cử đại diện một nhóm báo cáo

bệnh, gia đình và xã hội?
GV: Các bệnh mà chúng ta thấy chỉ là con số rất nhỏ trong hơn 6000 bệnh
di truyền ở người. Các tật bệnh này không chỉ làm giảm sức sống, gây chết cho
người bệnh mà còn di truyền qua các thế hệ tạo ghánh nặng về tâm lí, kinh tế
cho gia đình và toàn xã hội. Theo WHO, hàng năm , trên thế giới có khoảng hơn
8 triệu trẻ em sinh ra mắc dị tật di truyền, con số này ở Việt Nam là 20- 30 nghìn
trẻ và có xu hướng gia tăng gần đây. Thực trạng này đòi hỏi chúng ta phải tìm ra
những biện pháp để bảo vệ vốn gen loài người từ đó hạn chế các dị tật di truyền.
Vậy các biện pháp đó là gì? Đó chính là nội dung bài 22 mà cô và các em sẽ tìm
hiểu sau đây.
Lưu ý: Bài học này , kiến thức lí thuyết không nhiều nhưng có nhiều kiến
thức thực tế rất gần gũi, bổ ích và thiết thực nên các em không cần ghi chép
nhiều mà cần tích cực vận dụng các hiểu biết thực tế vào việc xây dựng bài.
Nội dung

Hoạt động thầy - trò


I. BẢO VỆ VỐN GEN GV: Yêu cầu HS quan sát sơ đồ trên màn hình ,
CỦA LOÀI NGƯỜI
nêu biện pháp bảo vệ vốn gen của loài người?
Nguyên nhân gây suy thoái vốn gen loài người
làm xuất hiện dị tật di truyền là gì?
? Nêu nguyên nhân gây đột biến ? Vì sao gần
đây các bệnh truyền nhiễm có xu hướng giảm
trong khi các bệnh di truyền có xu hướng tăng
1. Tạo môi trường sạch, lên cho biết biện pháp ngăn chặn sự phát sinh
hạn chế tác nhân gây đột của các đột biến trong quần thể?
biến
HS: Dựa vào phần chuẩn bị trả lời

+ Người tư vấn: Bác sĩ tư vấn GV chốt, HS ghi bài
di truyền: chẩn đoán bệnh,
xây dựng sơ đồ phả hệ, dự
đoán khả năng mắc bệnh và GV: Đối với các cặp vợ chồng có nguy cơ sinh
cho lời khuyên
con mang dị tật di truyền cần tư vấn vấn để họ
- Mục đích: Hạn chế sự lan thực hiện việc sàng lọc trước sinh


truyền của bệnh tật di truyền
b. Sàng lọc trước sinh
- Gồm 2 kĩ thuật chủ yếu:
+ Chọc dò dịch ối
+ Sinh thiết tua nhau thai
- Mục đích: Phát hiện sớm di
tật ở thai nhi để có biện pháp
xử trí đúng đắn , giảm dị tật
di truyền
3. Liệu pháp gen – kĩ thuật
của tương lai
- K/n: Kĩ thuật chữa bệnh di
truyền bằng cách thay thế
gen bệnh ( gen đột biến )
bằng gen lành.
- Nguyên tắc: Kĩ thuật
chuyển gen

GV: Y/c HS đọc SGK trả lời câu hỏi:
? sàng lọc trước sinh là gì? có những kĩ thuật
nào? Tiến hành ra sao? Mục đích?

giao việc, SGK tiến hành thảo luận nhóm và ghi
2. Một số vấn đề phát sinh kết quả vào bảng phụ theo kĩ thuật khăn trải bàn
do công nghệ gen và công ( Chia bảng phụ thành nhiều phần; phần chính
nghệ tế bào
giữa nhóm trưởng ghi các nội dung đã thống
nhất cả nhóm, các phần xung quanh các cá nhân
có ý kiến riêng ghi)
HS: Hoạt động nhóm (2’ 30)
GV: quan sát


HS: Treo bảng phụ
GV: Nhận xét, đánh giá hoạt động, kết quả các
nhóm
GV: Bổ sung, hoàn thiện kiến thức

3. Vấn đề di truyền khả
năng trí tuệ
- Khả năng trí tuệ ∼ chỉ số IQ
- Công thức tính IQ:
Chỉ số IQ = (tuổi khôn: tuổi
sinh học) . 100
- Khả năng trí tuệ chịu ảnh
hưởng nhất định của tính di
truyền và chịu ảnh hưởng
nhiều từ môi trường sống

GV: Một vấn đề khác cũng gây tranh cãi trong
dư luận và “nóng” không kém 2 vấn đề trên đó
là vấn đề di truyền khả năng trí tuệ

C. DẶN DÒ:
1. Trả lời các câu hỏi cuối bài
2. Chuẩn bị bài 23


VII. CÁCH THỨC KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ
1. Các nhóm học sinh báo cáo kết quả chuẩn bị của mình theo hướng dẫn
của giáo viên
2. các nhóm học sinh nhận xét chéo và bổ sung ý kiến đồng thời cho điểm
chéo nhau
3. Giáo viên nhận xét , đánh giá kết quả làm việc của từng nhóm , chọn ra
nhóm có kết quả tốt nhất để cho học sinh báo cáo trước lớp
4. Giáo viên nhận xét và đánh giá chung tiết học, khả năng tiếp nhận kiến
thức bài học của học sinh.
5. Giáo viên đánh giá về khả năng vận dụng kiến thức và liên hệ với thực
tiễn để giải quyết các tình huống của học sinh.

VIII. CÁC SẢN PHẨM CỦA HỌC SINH :
I. Báo cáo của các nhóm về công việc giáo viên yêu cầu chuẩn bị :
Báo cáo của nhóm 1 : Tác nhân vật lý
1. Các loại tác nhân vật lý có thể gây đột biến cho con người
2. Các hoạt động của con người làm gia tăng cac tác nhân vật lý
3. Những biện pháp nhằm hạn chế các tác nhân vạt lý và ảnh hưởng của chúng.
Báo cáo nhóm 2: Tác nhân hóa học
1. Các loại hóa chất gây đột biến cho con người
2. Những hành động của con người làm gia tăng các tác nhân hóa học
3. Những việc làm cực kỳ nguy hiểm đối với môi trường ở Việt Nam trong
thời gian gần đây.
4. Các biện pháp nhằm hạn chế các tác nhân hóa học và ảnh hưởng của chúng.
Báo cáo của nhóm 3: Học sinh diễn kịch

Tác nhân vật lý


Nội dung
Chuẩn bị
Kiến thức
Ý thức
Điểm

Nhóm 1
Tốt
10
Tốt
10

Nhóm 2
Khá
7
Tốt
8

Nhóm 3
Khá
7
Khá
7

Nhóm 4
Tốt
9

8
Khá
8

Di truyền học và bệnh AIDS
Nội dung
Chuẩn bị
Kiến thức
Ý thức
Điểm

Nhóm 1
Tốt
8
Tốt
8

Nhóm 2
Khá
9
Tốt
9

Nhóm 3
Tốt
9
Tốt
9

Nhóm 4


X. HỌC SINH TỰ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ SẢN PHẨM CỦA NHAU:
1. Tiểu phẩm kịch của nhóm 3 đạt kết quả cao nhất
2. báo cáo của nhóm 2 về tác nhân hóa học
3. Báo cáo của nhóm 1 vè tác nhân vật lý
4. Báo cáo của nhóm 4 về bệnh AIDS.