BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

ĐINH THỊ LAN DOANH

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN
SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI HUYỆN MINH HÓA TỈNH QUẢNG BÌNH

Chuyên ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ Mã
số

: 8340410

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. Trịnh Văn Sơn

HUẾ, 2018


LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung
thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Tôi cũng xin cam đoan rằng
mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích
dẫn trong luận văn này đã được chỉ rõ nguồn gốc.

Tác giả luận văn


ii


TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ
Họ và tên học viên: ĐINH THỊ LAN DOANH
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế ứng dụng

Mã số: 60 34 04 10

Niên khóa: 2016 - 2018
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. TRỊNH VĂN SƠN
Tên đề tài: HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN
SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI HUYỆN MINH HÓA TỈNH QUẢNG BÌNH
1. Tính cấp thiết
Công tác quản lý chi thường NSNN tại huyện Minh Hóa trong thời gian qua đã
đạt được những kết quả nhất định và đã có sự chuyển biến tích cực. Tuy nhiên,
bên cạnh kết quả đạt được, công tác quản lý chi thường xuyên NSNN vẫn chưa hoàn
thiện, chưa đạt được hiệu quả cao, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế cơ bản cần phải
được khắc phục như hiệu quả các khoản chi ngân sách còn thấp, chi còn dàn trải,
thiếu tập trung dẫn đến hiệu quả đầu tư còn thấp, gây lãng phí, chi thường xuyên còn
vượt dự toán. Vì vậy, trong thời gian tới cần nghiên cứu thực trạng để chỉ ra những
ưu điểm và hạn chế, từ đó để ra giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi
thường xuyên NSNN tại huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình.
2. Phương pháp nghiên cứu
Quá trình nghiên cứu tác giả đã sử dụng các phương pháp: Phương pháp
thu thập số liệu thứ cấp và sơ cấp; Phương pháp tổng hợp và phân tch.
3. Kết quả nghiên cứu và những đóng góp khoa học của luận văn
- Về mặt lý luận: Luận văn đã hệ thống hóa được những vấn đề cơ bản nhất về
quản lý chi thường xuyên NSNN cấp huyện.
- Về mặt thực tiễn: Luận văn đã đánh giá được thực trạng, chỉ ra được những


Hội đồng nhân dân

KBNN

Kho bạc Nhà nước

KT - XH

Kinh tế - Xã hội

NĐ-CP

Nghị định - Chính phủ

NSNN

Ngân sách nhà nước

QT

Quyết toán

QĐ

Quyết định

TC - KH

Tài chính - Kế hoạch

Tình hình dân số và lao động của huyện Minh Hóa
Một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội huyện Minh Hóa, năm 2014 2016
Tình hình Thu – chi ngân sách nhà nước huyện Minh Hóa
Tổng hợp các khoản chi NSNN huyện Minh Hóa giai đoạn
2014 - 2016
Qui mô và cơ cấu chi thường xuyên Ngân sách nhà nước theo
tổng và theo phân cấp ở huyện Minh Hóa, Quảng Bình
Cơ cấu chi NSNN theo phân cấp tại Huyện Minh Hóa
Bảng qui trình lập dự toán chi thường xuyên NSNN huyện
Minh Hóa, Quảng Bình
Bảng Dự toán và phân bổ dự toán chi thường xuyên NSNN
huyện Minh Hóa, giai đoạn 2014-2016
Chi cho sự nghiệp giáo dục, đào tào và dạy nghề huyện Minh
Hóa
Tổng hợp chi thường xuyên NSNN cho y tế, sự nghiệp kinh tế
tại huyện Minh Hóa, giai đoạn 2014 – 2016
Chi thường xuyên cho quản lý hành chính Đảng, đoàn thể
tại huyện Minh Hóa
Tổng hợp chi thường xuyên NSNN tại huyện Minh Hóa giai
đoạn 2014 – 2016
Kết quả khảo sát về lập dự toán chi thường xuyên NSNN ở
huyện Minh Hóa
Kết quả khảo sát một số nội dung về lập dự toán chi thường
xuyên NSNN ở huyện Minh Hóa

v

Trang
35
38


Minh Hóa
Kết quả khảo sát về một số hiện tượng xảy ra khi tổ chức thực
Bảng 2.17

hiện chấp hành chi thường xuyên cho các lĩnh vực khác nhau ở

71

huyện Minh Hóa
Bảng 2.18

Kết quả khảo sát một số nội dung kế toán và quyết toán chi
thường xuyên ngân sách huyện Minh Hóa

vi

73


MỤC LỤC
LỜI

CAM

ĐOAN

............................................................................................................i LỜI CẢM ƠN
.................................................................................................................ii



trò

Ngân

Ngân

sách

sách

nhà
nhà

nước
nước

cấp
cấp

huyện
huyện

1.2. QUẢN LÝ CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CẤP HUYỆN............ 11
1.2.1. Khái niệm và nguyên tắc quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp
huyện................... 11
1.2.2. Nội dung công tác quản lý chi thường xuyên Ngân sách cấp
huyện............................. 12
1.2.2.1. Tổ chức bộ máy quản lý chi thường xuyên...................................................................
12


HUYỆN

MINH

HÓA,

QUẢNG

.............................................................................................................................. 24

vii

BÌNH


1.3.1. Kinh nghiệm quản lý chi thường Ngân sách nhà nước ở một số huyện ngoài và
trong

nước

................................................................................................................................................ 24
1.3.2. Bài học kinh nghiệm rút ra cho huyện Minh hóa, Quảng Bình
..................................... 28
1.4. TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ............................................... 30
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH
NHÀ NƯỚC Ở HUYỆN MINH HÓA, TỈNH QUẢNG BÌNH ...... 34
2.1. TỔNG QUAN VỀ HUYỆN MINH HÓA, QUẢNG BÌNH ................................... 34
2.1.1. Đặc điểm về điều
.................................................... 34

huyện

2.2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH
NHÀ NƯỚC Ở HUYỆN MINH HOÁ, QUẢNG BÌNH...................... 39
2.2.1. Đánh giá tình hình chi thường xuyên Ngân sách ở huyện Minh Hóa
........................... 40
2.2.2. Đánh giá thực trạng công tác quản lý chi thường xuyên Ngân sách nhà nước ở
huyện
Minh Hóa, Quảng bình .................................................................................................................
45
2.2.2.2. Đánh giá công tác lập dự toán Chi thường xuyên Ngân sách nhà nước ở huyện
Minh
Hóa..................................................................................................................................................
50
2.3 KẾT QỦA KHẢO SÁT Ý KIẾN CỦA CÁN BỘ LÃNH ĐẠO VÀ CÁN BỘ TÀI CHÍNH VỀ
CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI THƯỜNG XUYÊN NSNN HUYỆN MINH HÓA, QUẢNG BÌNH
.................................................................................................... 65

viii
viiiv


2.3.1. Mẫu khảo sát .......................................................................................................................
65
2.3.2. Kết quả khảo sát ..................................................................................................................
66
2.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ
NƯỚC Ở HUYỆN MINH HÓA, QUẢNG BÌNH ................................... 76
2.4.1. Kết quả đạt được .................................................................................................................
76

kinh

tế

-

xã

hội

huyện

Minh

3.1.2. Mục tiêu hoàn thiện quản lý chi thường xuyên NSNN huyện Minh Hóa
.................... 87
3.2.

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI THƯỜNG

XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC HUYỆN Ở

MINH

HÓA,

QUẢNG BÌNH

.............................................................................................................................. 88
3.2.1.

tác

Quyết

toán

chi

thường

xuyên

3.2.4. Tăng cường công tác thanh kiểm tra, kiểm soát công tác quản lý chi thường
xuyên
Ngân sách nhà nước của huyện....................................................................................................
92
3.2.5. Đa dạng hóa nguồn
xuyên...................................... 93

lực

tài

chính

hoạt

động

chi



NHẬN XÉT CỦA PHẢN BIỆN 1+2
BẢN GIẢI TRÌNH
XÁC NHẬN HOÀN THIỆN LUẬN VĂN

x


ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngân sách nhà nước (NSNN) là một công cụ chính sách tài chính quan trọng
của một quốc gia, là khâu chủ đạo, là điều kiện vật chất quan trọng để Nhà nước thực
hiện chức năng và nhiệm vụ của mình. NSNN có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy
cho sự phát triển kinh tế nhanh và bền vững, đảm bảo an ninh quốc phòng, thực
hiện các chính sách xã hội, là một công cụ quan trọng để Nhà nước quản lý và điều
tiết vĩ mô nền kinh tế. Thông qua NSNN, Nhà nước thực hiện huy động các nguồn lực
trong xã hội, phân phối và sử dụng cho nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, đáp ứng
yêu cầu của công cuộc đổi mới đất nước.
Chi NSNN bao gồm hai bộ phận chính là chi đầu tư phát triển và chi thường
xuyên, trong đó chi thường xuyên thường chiếm một tỷ trọng lớn và có vị trí, vai trò
rất quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) đất nước. Trong những năm
gần đây, việc bố trí nguồn vốn chi thường xuyên còn dàn trải, tnh bao cấp chưa
được xoá bỏ triệt để, hiệu quả còn thấp; tình hình chi ngân sách còn nhiều thất thoát,
lãng phí; chi tiêu hành chính và chi NSNN cho một số lĩnh vực như y tế, giáo dục
chưa đáp ứng được nhu cầu cần thiết. Vì vậy, việc quản lý chi thường xuyên NSNN
như thế nào để đạt được hiệu quả cao nhất, triệt để tiết kiệm, khắc phục tình trạng
chi ngoài dự toán, chi vượt dự toán hoặc chi không đúng thẩm quyền, sai quy định
của Luật NSNN đang là vấn đề được Đảng và Nhà nước ta hết sức coi trọng và quan
tâm nhằm mục tiêu đáp ứng được yêu cầu sự phát triển trong thời kỳ đổi mới và hội

(2) Quản lý chi thường xuyên NSNN tại huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình giai
đoạn 2014 - 2016 đã đạt được những kết quả gì?
(3) Có những hạn chế gì trong quản lý chi thường xuyên NSNN tại huyện Minh
Hóa, tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2014 - 2016?
(4) Giải pháp nào giúp hoàn thiện quản lý chi thường xuyên NSNN tại huyện
Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình trong thời gian tới?
3. Mục têu nghiên cứu
3.1. Mục tiêu chung
Đánh giá thực trạng và đề xuất một số giải pháp góp phần hoàn thiện công tác
quản lý chi thường xuyên NSNN trên địa bàn huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình.
3.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác quản lý chi thường xuyên Ngân
sách nhà nước cấp huyện;
- Đánh giá thực trạng công tác quản lý chi thường xuyên NSNN trên địa bàn
huyện Minh Hóa, giai đoạn 2014 - 2016;
- Đề xuất định hướng và giải pháp hoàn thiện công tác quản lý chi thường xuyên
NSNN trên địa bàn huyện Minh Hóa đến năm 2020.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3


4.1. Đối tượng nghiên cứu

4


- Đối tượng nghiên cứu là công tác quản lý chi thường xuyên Ngân sách nhà
nước cấp huyện (huyện Minh Hóa, Quảng Bình).
- Đối tượng khảo sát: Lãnh đạo huyện, Hội đồng Nhân dân, Lãnh đạo Sở Tài



- Nguồn số liệu, dữ liệu thu thập được tổng hợp và hệ thống hóa theo các
nhóm tiêu thức chỉ tiêu phù hợp với nội dung nghiên cứu;
- Số liệu tính toán, điều tra được xử lý với sự hỗ trợ của phần mềm thống kê
thông dụng Excel và SPSS.
5.3. Phương pháp phân tích
- Dùng phương pháp so sánh, phương pháp thống kê mô tả để xác định
xu hướng biến động của nguồn chi thường xuyên của ngân sách nhằm phục vụ cho
việc phân tch đánh giá công tác quản lý chi thường xuyên ngân sách;
- Sử dụng các phương pháp phân tch dãy dữ liệu thời gian, phương pháp phân
tch kinh tế để phân tch, đánh thực trạng quản lý chi thường xuyên ngân sách trên
cơ sở các số liệu thứ cấp và sơ cấp đã được tổng hợp.
- Sử dụng phương pháp phương pháp phân tích hồi qui để làm rõ công tác
quản lý chi thường xuyên NSNN của Huyện.
5.4 Phương pháp chuyên gia, chuyên khảo
Tham khảo ý kiến của các chuyên gia về lĩnh vực quản lý chi thường xuyên để
tham khảo đánh giá kết quả nghiên cứu và đề xuất giải pháp.
6. Những đóng góp mới của luận văn
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về NSNN và công tác quản lý chi
thường xuyên NSNN; Phân tch thực trạng quản lý chi thường xuyên NSNN tại huyện
Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình để đánh giá kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân
hạn chế. Từ đó đề xuất phương hướng và giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý
chi thường xuyên NSNN cho huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình.
- Đề tài cũng chỉ ra được những điểm yếu trong công tác quản lý cần khắc phục
về bộ máy tổ chức quản lý, công tác tổ chức thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, công tác
phối hợp thanh, kiểm tra, kiểm toán,...
- Là tài liệu phục vụ cho công tác quản lý điều hành NSNN, nghiên cứu định
hướng phát triển kinh tế xã hội cho địa phương; dùng làm tài liệu nghiên cứu cho các
ngành, các cấp và các đơn vị trong và ngoài huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình.

phân cấp ngân sách địa phương nói rõ hơn về quyền hạn và trách nhiệm ngân sách
quận, huyện. [4, 13]
Từ sau Đại hội Đảng lần thứ VI, đất nước ta tiến hành chuyển đổi mô hình kinh
tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa. Cùng với thực hiện cách mạng công nghiệp hóa, hiện đại hóa của nước nhà,
Ngân sách nhà nước (NSNN) huyện cũng được xác định lại về vai trò và nhiệm vụ của
mình. Vào ngày 27/11/1989, Hội đồng Bộ trưởng (HĐBT) đã ra Nghị quyết số
186/HĐBT về phân cấp quản lý ngân sách địa phương trong đó có NSNN huyện. Tiếp
đến vào ngày
16/02/1992, HĐBT ban hành Nghị quyết số 186/HĐBT sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số
186/HĐBT ngày 27/11/1989. [4, 14]
Tại kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa IX khẳng định: Ngân sách quận, huyện là một
cấp ngân sách thực hiện vai trò, chức năng, nhiệm vụ của NSNN trên phạm vi địa bàn
quận, huyện. [4, 14]
Như vậy, NSNN cấp huyện mang bản chất của NSNN, đó chính là các mối quan
hệ giữa cấp ngân sách huyện với các tổ chức, cá nhân trên địa bàn huyện trong
quá trình phân bổ, sử dụng với bản chất nhà nước xã hội chủ nghĩa.
Tóm lại, NSNN huyện là quỹ tiền tệ tập trung của huyện được hình thành bằng
các nguồn thu và đảm bảo các khoản chi trong phạm vi huyện; Nó phản ảnh những

9


mối quan hệ một bên là chính quyền cấp huyện với một bên là các chủ thể khác
thông qua

1
0




1
1