BÀI GIẢNG NGHIỆP VỤ HẢI QUAN
NỘI DUNG
Phần I : Lịch sử Hải quan Thế giới;
Phần II : Lịch sử Hải quan Việt Nam;
PHẦN I
LỊCH SỬ HẢI QUAN THẾ GIỚI
LỊCH SỬ HẢI QUAN THẾ GIỚI
Tổ chức Hải quan Thế giới được hình thành bắt đầu từ năm
1947 khi chính phủ của 13 quốc gia châu Âu, đại diện trong Ủy
ban Hợp tác Kinh tế châu Âu đồng ý thành lập một nhóm
nghiên cứu. Nhóm này có trách nhiệm khảo sát khả năng thành
lập một hoặc nhiều hiệp hội Hải quan châu Âu
Đến năm 1948, nhóm nghiên cứu thành lập Ủy ban Kinh tế và
Ủy ban Hải quan.
Ủy ban Kinh tế là tổ chức tiền nhiệm của Tổ chức phối hợp và
Phát triển Kinh tế (OECD), còn Ủy ban Hải quan trở thành Hội
đồng Hợp tác Hải quan (CCC).
LỊCH SỬ HẢI QUAN THẾ GIỚI
Ngày 04/11/1952, Công ước thành lập Hội đồng Hợp tác hải
quan có hiệu lực. Hội đồng này có trách nhiệm lãnh đạo và duy
trì sự họat động của CCC .
Ngày 26/01/1953 Kỳ họp lần thứ nhất của Hội đồng hợp tác
Hải quan được tổ chức ở Brussels, Bỉ . Tại hội nghị này có đại
diện của 17 quốc gia Âu châu đã tham dự kỳ họp, cho đến nay
ngày 26/01 hàng năm được xem là ngày kỷ niệm Hải quan quốc
tế.
Ngày 25/9/1974 Công ước quốc tế về Đơn giản hóa và hài hòa
thủ tục Hải quan có hiệu lực thi hành.
LỊCH SỬ HẢI QUAN THẾ GIỚI
Ngày 21/5/1980 Công ước Nairobi( Công ước hỡ trợ lẫn nhau
trong việc phòng ngừa, ngăn chặn và điều tra tội phạm Hải

Họat động thuế quan ở nước ta xuất hiện từ thời Nhà Lý
( Thế kỷ thứ XI ) và trở thành bộ phận hữu cơ của nền
ngoại thương.
►
Năm 1858 thực dân Pháp xâm lược nước ta và năm 1884
bằng Hiệp ước Patơnốt, thực dân Pháp đã đặt ách cai trị lên
tòan đất nước ta. Song song với việc lập nên bộ máy cai trị
các cấp, để đảm bảo quyền lợi kinh tế trong lĩnh vực ngoại
thương, thực dân Pháp đã thiết lập bộ máy thuế quan khá
hòan chỉnh từ trung ương xuống đến các địa phương, hệ
thống này được duy trì cho đến Cách mạng 8/1945.
►
HẢI QUAN VIỆT NAM
LỊCH SỬ HÌNH THÀNH
Ngày 10/9/1945, đồng
chí Võ Nguyên Giáp –
Bộ trưởng Bộ Nội Vụ
Chính phủ lâm thời Việt
Nam dân chủ Cộng hòa
đã ký Sắc lệnh thành lập
Sở Thuế quan và Thuế
gián thu (tiền thân của
Tổng cục Hải quan ngày
nay).
►
HẢI QUAN VIỆT NAM
LỊCH SỬ HÌNH THÀNH
Ngay sau khi giành được chính quyền, nhằm phục vụ tốt
chính sách thu thuế và kiểm sóat việc thu thuế có hiệu quả,
ngày 10/9/1945 theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Tài chính,

+ Thu các thuế gián thu có biên vào số tổng dự tóan ;
+ Thu các món tiền do sự kinh doanh các độc quyến mà có;
+ Thu hộ các thuế lặt vặt cho quỹ địa phương, quỹ thành phố hay
quỹ các phòng thương mại”.
►
Theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Tài chính, Bộ trưởng Bộ nội vụ thay
mặt Chính phủ nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ký Sắc lệnh số 28/SL,
bổ nhiệm ông Trịnh văn Bính làm tổng giám đốc Sở thuế quan và Thuế
gián thu. Các sắc lệnh trên là cơ sở pháp lý ban đầu cho các họat động
của Sở Thuế quan và Thuế gián thu trong những ngày đầu thành lập.
Trong thời kỳ này mô hình tổ chức của Sở theo mô hình bộ máy
Thương chính ( Thuộc Bộ Tài chính ).
►
HẢI QUAN VIỆT NAM
Quá trình phát triển của Hải quan Việt Nam và sự ra đời của Luật
Hải quan
Giai đọan 1 : từ tháng 5/1945 – tháng 7/1954 :
Hình ảnh các cán bộ
thuế quan trong
kháng chiến chống
Pháp và sau ngày
hòa bình lập lại ở
miền Bắc
HẢI QUAN VIỆT NAM
Quá trình phát triển của Hải quan Việt Nam và sự ra đời của Luật
Hải quan
Giai đọan 1 : từ tháng 5/1945 – tháng 7/1954 :
Tổ chức của các Ty chính Thuế quan ở các địa phương ngoài bộ
phận hành chính văn phòng, còn có ban Kiểm nã lưu động và các
trạm kiểm sóat thuế quan. Tại các thương cảng lớn như Hải