SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA

PHÒNG GIÁO DỤC VA ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
GIÁO DỤC ÂM NHẠC CHO TRẺ 4-5 TUỔI TẠI TRƯỜNG
MẦM NON TÂN SƠN, THÀNH PHỐ THANH HÓA.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Ánh Tuyết
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường MN Tân Sơn
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn

THANH HÓA NĂM 2018


MỤC LỤC
I.
1.
2.
3.
4.
II.
1.
2.
2.1.
2.2.
3.
3.1.

Tài liệu tham khảo

Trang
2
3
3
3
3
3
4
5
5
7
7
7
8
12
14
14
15
17
17
18
20

I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài:
“Gió mùa thu mẹ ru con ngủ
.....Năm canh chày thức đủ vừa năm....”
Ai sinh ra, trải qua tuổi thơ hầu như cũng hơn một lần đều được nghe những

xuyên, liên tục và được lồng ghép trong các hoạt động của trẻ, nó là cầu nối giữa
hoạt động này với hoạt động khác và là nguồn tạo hứng thú mạnh mẽ nhất để trẻ
tham gia vào các hoạt động. Tuy nhiên, khi trẻ ca hát ta thường nhận thấy đôi
lúc có phần không chính xác về giai điệu hoặc lời ca ... Bên cạnh đó do đặc điểm
của trẻ độ tuổi này cách phát âm của trẻ còn chưa thực sự hoàn chỉnh, âm phát ra
yếu, hơi thở ngắn, nông và đặc biệt sự phối hợp giữa tai nghe và giọng chưa
thực sự chủ động do trẻ hát chưa có tính nghệ thuật. Trẻ còn rụt dè, nhút nhát
3


chưa đủ tự tin để thực hiện trọn vẹn bài hát. Mặt khác trẻ còn hạn chế về giọng,
về hơi, về âm vực tiết tấu. Vì thế nó làm giảm đi tính nghệ thuật trong mỗi bài
hát.
Trong tất cả các môn học của trẻ, có lẽ tôi đặc biệt yêu thích bộ môn âm
nhạc. Bởi vì, bản thân âm nhạc đã mang đến cho cuộc sống biết bao cảm xúc
tuyệt vời, tạo niềm tin yêu, thăng hoa trong mỗi giờ dạy. Giúp cho trẻ biết cảm
nhận cái hay, cái đẹp đang diễn ra trong cuộc sống hàng ngày.
Trước thực tế đó, xác định được vai trò của âm nhạc đối với trẻ, tôi luôn
mong muốn mình phải làm thế nào để giúp trẻ học thật tốt bộ môn âm nhạc và
tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục
âm nhạc cho trẻ 4-5 tuổi tại trường mầm non Tân Sơn, Thành Phố Thanh
Hóa”.
2. Mục đích nghiên cứu.
Tìm ra một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho
trẻ mẫu giáo nhỡ tại Trường mầm non Tân Sơn, thành phố Thanh Hóa.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Trẻ mẫu giáo nhỡ (4 - 5 tuổi), năm học 2017 – 2018 Trường MN Tân Sơn.
4. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp lí luận: Đọc, phân tích, tổng hợp những tài liệu có liên
quan nhằm xây dựng cơ sở lí luận cho việc viết sáng kiến kinh nghiệm

tiện nâng cao khả năng trí tuệ, giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, củng cố kiến
thức trẻ qua học tập, vui chơi trong cuộc sống. Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt
động âm nhạc như: Nghe cô hát, trẻ tự hát, nhảy múa, chơi trò chơi âm nhạc…
sẽ hình thành yếu tố phát triển toàn diện về nhân cách đức, trí, thể, mỹ và nó có
mối quan hệ khăng khít chặt chẽ với nhau.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, trẻ được nghe nhạc cổ điển từ
trong bào thai sẽ kích thích sóng điện não giúp não phát triển tăng trí thông minh
sau này. Và đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non âm nhạc là môn học giúp trẻ phát
triển toàn diện nhất, và thông qua âm nhạc trẻ sẽ linh họat, mạnh dạn, thông
minh qua việc sáng tạo các động tác minh họa kết hợp khi hát và rèn luyện cho
trẻ, khi vận động theo nhạc sẽ thúc đấy sự vận động cơ thể, sự nhanh nhẹn khéo
léo, bền bỉ và dẻo dai qua các động tác.
Với vai trò như vậy, âm nhạc đã trở thành nội dung cần thiết trong chương
trình giáo dục mầm non.Vì vậy, cần thiết phải có biện pháp để khai thác tối ưu
khả năng âm nhạc của từng trẻ .
Đây chính là cơ sở lý luận để tôi xây dựng các giải pháp cho đề tài sáng
kiến kinh nghiệm.
2. Thực trạng vấn đề
2.1. Thực trạng
5


Năm học 2017 – 2018 tôi dược giao phụ trách lớp mẫu giáo nhỡ 4 -5 tuổi.
Lớp được bố trí 2 giáo viên có trình độ trên chuẩn và có tổng số học sinh là 35
cháu. Trong đó số cháu nam là 19, cháu nữ là 16.
* Thuận lợi:
- Được sự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường đầu tư, tạo
điều kiện về cơ sở vật chất, phương tiện thực hiện.
- Được sự chỉ đạo của ban giám hiệu nhà trường về kế hoạch, chương
trình dạy trẻ trong từng giai đoạn nên tôi đã chủ động trong việc lập kế hoạch

- Các cháu đều được trang bị đầy đủ về đồ dùng học tập như: dụng cụ âm
nhạc, đồ chơi phong phú, và có điều kiện học hành vui chơi rất tốt.
Tất cả những điều đó góp phần rất lớn cho sự phát triển toàn diện của trẻ.
* Khó khăn.
Bên cạnh những điều kiện thuận lợi trên thì vẫn còn tồn tại một số khó
khăn nhất định như:
- Một số cháu đi học còn chưa đều dẫn đến không đồng đều về chất
lượng.
- Một số trẻ chưa mạnh dạn, chưa nhanh nhẹn, còn nhút nhát, dụt dè.
- Khả năng âm nhạc của trẻ còn chưa đồng đều, khi hát trẻ chưa hòa nhịp
giọng hát của mình vào giọng hát của tập thể dẫn đến việc cảm thụ âm nhạc cho
trẻ còn khó khăn.
- Trẻ hát không đúng giai điệu, hát không rõ lời hoặc hát sai lời.
- Trẻ chưa tao được âm thanh hợp lý khi hát ( hát nhỏ hoặc la hét).
- Cô giáo còn chưa chú trọng khai thác hết khả năng của từng trẻ, chưa tận
dụng mọi cơ hội cho trẻ làm quen với âm nhạc dẫn đến kết quả chưa cao.
- Chưa chú trọng đến việc rèn kỹ năng ca hát cho trẻ.
Để đáp ứng nhiệm vụ và mục đích giáo dục, hình thành ở trẻ kỹ năng ca
hát, nghe hát, gõ nhịp cho trẻ và để khắc phục những hạn chế của nó, trước hết
giáo viên phải tìm hiểu cặn kẽ tình hình và khả năng của từng cháu trong lớp,
phải nắm được nội dung chương trình, phương pháp thực hiện từng nội dung
gắn với những thay đổi của chương trình, của chuyên đề hàng năm từ đó khai
thác triệt để những kỹ năng của trẻ.
Từ đầu năm học, khi tiến hành thực hiện chương trình tôi đã kiểm tra và
tìm hiểu khả năng của từng cháu để có biện pháp linh hoạt giúp đỡ các cháu
trong việc cảm thụ âm nhạc.
2.2. Kết quả thực trạng:
Qua khảo sát tôi đã có những kết quả sau:
TT


43%
2
xúc khi nghe nhạc
3
Thể hiện tốt kỹ năng âm nhạc
35
20
57%
15
43%
Thể hiện được nghệ thuật khi
35
18
51%
17
49%
4
biểu diễn
Qua khảo sát ban đầu, tôi thấy khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ còn hạn
chế. Tôi rất băn khoăn vì kết quả chưa đi đúng với với tầm quan trọng chất
lượng âm nhạc. Điều đó đã làm tôi trăn trở và phải tìm ra biện pháp tích cực để
nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ.
3. Các giải pháp thực hiện
Từ những thuận lợi và khó khăn trên, tôi đã đề ra một số giải pháp cụ thể
như sau:
3.1 Tạo môi trường học tập cho trẻ.
Để nhằm mục đích cho trẻ hứng thú vào hoạt động âm nhạc việc tạo môi
trường cũng rất quan trong đối với trẻ .
Góc âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng âm nhạc của
mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, củng cố và vận dụng phát triển những kỹ

3.2. Xây dựng hoạt động học lấy trẻ làm trung tâm.
Hoạt động học lấy trẻ làm trung tâm là ở đó trẻ được trực tiếp tìm tòi,
khám phá, trải nghiệm, đây là thời điểm mà trẻ có khả năng tập trung chú ý tốt
nên tôi chú trọng đầu tư vào hoạt động này. Qua đó giúp trẻ hứng thú, tích cực
và cảm nhận tác phẩm âm nhạc một cách trọn vẹn, hiệu quả nhất.
Mỗi giờ học giáo dục âm nhạc thường được xây dựng theo cách khác
nhau, mỗi giờ chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động để tạo cơ
hội cho trẻ được thực hành thể hiện hết mình những khả năng vốn có.
* Chú ý gây hứng thú cho trẻ khi vào bài.
Để thu hút trẻ vào giờ học và giúp trẻ làm quen với hoạt động âm nhạc
được tốt hơn đòi hỏi cô giáo phải luôn suy nghĩ, đầu tư nghiên cứu, sáng tạo
trong phương pháp dạy học: Khi vào đầu giờ học có thể trò chuyện về chủ đề,
xem vật thật, tranh ảnh, mô hình…có trong chủ đề theo nội dung bài dạy để dẫn
dắt trẻ tới tác phẩm, vào bài học một cách nhẹ nhàng, tự tin, không gò bó.
Ví dụ: Khi dạy hát bài “Em thích làm chú bộ đội” của nhạc sỹ Hoàng
Long cô có thể dựng mô hình doanh trại bộ đội cho các bé được mặc trang phục
những chú bộ đội rồi cho trẻ đến thăm quan doanh trại. Từ đó trẻ có thể hình
dung, trẻ vừa được trải nghiệm lại vừa gây hứng thú cho trẻ.
Hoặc khi dạy trẻ đề tài: Vận động bài hát ‘Đố bạn” của tác giả
Hồng Ngọc trong chủ đề động vật có thể cho trẻ sử dụng mũ minh họa, trang

9


phục để đóng vai thể hiện vài hành động đơn giản của các con vật được nhắc tới
trong bài hát nhằm thu hút trẻ.
Hay ở chủ đề thực vật với bài hát ‘Quả” nhạc và lời Xanh Xanh cô giáo
có thể chuẩn bị sẵn một số loại qủa thật cho trẻ quan sát.
* Tổ chức các hoạt động đa dạng, linh hoạt dựa vào hoạt động trọng tâm.
Muốn một giờ hoạt động âm nhạc đạt kết quả cao đòi hỏi giáo viên phải

Còn nếu phần dạy hát là trọng tâm cô có thể dùng nhiều hình thức hát
khác nhau : hát từng câu, hát to - nhỏ, hát nối tiếp...theo hiệu lệnh của cô
Không chỉ tổ chức tốt hoạt đông tích hợp trên tiết âm nhạc mà tôi còn vận
dụng những bài hát phù hợp với chủ đề để tích hợp trong các hoạt động khác
một cách hiệu quả.
Để nhằm củng cố, rèn luyện và khắc sâu kiến thức, kỹ năng vận động, sự
tinh nhanh, nhạy bén trong phát triển tai nghe, sự cảm thụ âm nhạc giáo viên cần
phải tổ chức tốt phần trò chơi cho trẻ dưới nhiều hình thức, và cách lựa chọn
từng trò chơi cho phù hợp và có sự sáng tạo linh hoạt trong từng trò chơi.
Chú ý: Khi hướng dẫn cách chơi cần rõ ràng, cụ thể, dần dần nâng cao
yêu cầu của trò chơi. Từ đơn giản đến phức tạp hơn nhằm nâng cao khả năng,
phát triển năng khiếu cho trẻ.
Ví dụ: Khi cho trẻ chơi trò chơi “ Tai ai tinh”, không chỉ sử dụng một loại
dụng cụ âm nhạc mà sử dụng kết hợp nhiều dụng cụ được làm từ các phế liệu
khác nhau như: Vỏ hộp sữa, vỏ hộp bánh, lon bia, gáo dừa, dụng cụ nhà bếp, bát
sứ… cho lần lượt trẻ lên tự chọn dụng cụ được làm từ các phế liệu để trẻ tự gõ
đệm bằng những dụng cụ mình đã chọn. Từ đó cho trẻ khác đoán xem đó là
dụng cụ được làm từ phế liệu gì?
* Một số biện pháp thủ thuật khác.
Trên hình thức tổ chức hướng dẫn hoạt động để tránh nhàm chán lại gây
hứng thú thì tôi tìm tòi nhiều các hình thức tổ chức hoạt động dưới dạng có thể
tự đánh đàn cho trẻ nghe, xem các hình ảnh phù hợp trên màn hình …. Trong
11


hoạt động để tránh sự gò bó, thì tôi đã thay đổi đội hình, cách bố trí chỗ ngồi cho
trẻ linh hoạt không để trẻ ngồi một vị trí nhất định. Phối hợp một cách linh hoạt
nhẹ nhàng ngay cả khi bố trí cho trẻ tự đi lấy dụng cụ để biểu diễn nếu là tiết
vận động hoặc biểu diễn.
Vào bài trẻ có thể ngồi quây quần hoặc đứng bên cô, khi nghe cô hướng


Ví dụ: Trong giờ hoạt động ngoài trời sau khi quan quát góc thiên nhiên
có thể cho trẻ hát bài “ Em yêu cây xanh” của tác giả Ngân Hà.
* Ở giờ hoạt động chiều: Ngoài củng cố ôn lại các bài đã học tôi còn cho
trẻ làm quen những bài hát trong và ngoài chương trình, cho trẻ nghe cô hát,
đàn, gõ nhịp… Từ đó khắc sâu, luyện rèn, phát triển tai nghe cho trẻ.
Không chỉ tận dụng mọi lúc, mọi nơi, ngoài ra cuối mỗi chủ đề tôi thường
tổ chức ôn lại những bài đã học thông qua hình thức biểu diễn hoặc tổ chức trò
chơi như: "Ai nhanh nhất", "Nghe tiếng hát tìm đồ vật”, “Tai ai tinh”, “Hát
theo hình vẽ”... Khi chơi trẻ sẽ được thể hiện lại các bài hát mà mình đã được
học.
Dựa vào khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ sau khi quan sát đánh giá trẻ
trên tiết dậy và ở mọi lúc mọi nơi, tôi tiến hành luyện tập cho những trẻ còn hạn
chế và bối dưỡng cho những trẻ có năng khiếu như sau:
Đối với trẻ có năng khiếu, tôi bồi dưỡng cho trẻ kỹ năng hát kết hợp múa,
vận động động tác tự nhiên, thể hiện sắc thái tình cảm ở mỗi bài hát.
Với những cháu nhút nhát, tự ti, tôi thường tận dụng thời gian vào giờ trả
trẻ, dạo chơi... để luyện tập. Lúc đầu tập riêng sau đó tập cho từng nhóm (2 - 8
trẻ); sau đó bố trí xen kẽ những cháu có năng khiếu hát cùng nhau. Nếu thấy tiến
bộ, tôi động viên khen ngợi, nêu gương trẻ kịp thời. Thường xuyên mời những trẻ
nhút nhát hát trước lớp, hát cùng bạn...
Ngoài việc giúp trẻ biết thực hiện các kỹ năng cần thiết cho lứa tuổi như:
Vỗ đệm, gõ, múa (với những vận động cơ bản) bằng sự sự mạnh dạn, tự tin, linh
hoạt. Tôi còn luôn thường xuyên chú trọng đến việc giúp trẻ cảm thụ âm nhạc
trong cuộc sống theo bản năng vốn có và kỹ năng yêu thích âm nhạc của từng cá
nhân trẻ.
Rèn thêm cho trẻ một số động tác múa như: Cuộn tay, nhún chân, lắc
mông… nhịp nhàng theo lời bài hát.
Tạo điều kiện cho trẻ tự thỏa thuận và tự chọn các vận động theo ý thích
và sự sáng tạo của trẻ. Cô có thể dùng lời để khuyến khích, động viên trẻ thực


những âm thanh khác nhau: Như âm thanh từ những viên sỏi, từ cốc nước bằng
sứ, bát bằng sứ …Trẻ được trực tiếp sử dụng sẽ tăng khả năng cảm thụ từ đó
phát triển năng khiếu, kỹ năng gõ nhịp cũng như phát triển tai nghe cho trẻ.

Những dụng cụ tự làm bằng phế liệu trưng bày ở góc âm nhạc .
3.5. Đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động.
Trước đây giáo viên phải rất vất vả để có thể tìm kiếm những hình ảnh,
biểu tượng, đồ dùng phục vụ bài giảng thì hiện nay với ứng dụng CNTT có thể
sử dụng intenet để chủ động khai thác tài nguyên giáo dục phong phú, chủ động
quay phim, chụp ảnh làm tư liệu cho bài giảng điện tử.
Thực tế cho thấy việc đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào tiết học hiện
nay được sử dụng rất phổ biến và rộng rãi nhưng quan trọng là phải đưa như thế
nào nhằm thu hút hiệu quả trên trẻ cao mà vẫn đảm bảo tính khoa học tránh bị
lam dụng, lúng túng.
Tôi thường xuyên vào các trang Web như: Youtobe.com, nhạc của toi.vn,
zing me.mp3…tìm các tư liệu phù hợp với nội dung bài dạy sau đó làm các hiệu
ứng với hình ảnh, video clip, ảnh động…kết hợp với phần mềm photoshop
pwerpoint …để sử lý hình ảnh, cắt nhạc áp dụng cho bài dạy.
Ví dụ : Ở chủ đề nhánh Tết trung thu, nội dung trọng tâm là vận động
‘ Rước đèn dưới trăng’ thì trước khi vào bài tôi có thể cho trẻ xem đoạn clip về
đêm hội trăng rằm.
15


Ví dụ: Bài hát “Thật là hay” của tác giả Hoàng Lan muốn có hình ảnh
sinh động kết hợp có cả những chú chim trên cành nhưng không có hình sẵn tôi
dùng phần mềm sử lý để có được bức ảnh đẹp, phù hợp với nội dung bài hát.

Hình ảnh minh hoạ cho bài hát “Thật là hay”

1

Nội dung

Tổng số
cháu

Đạt

Chưa
đạt
100%
0
Tỷ lệ

Tỷ lệ

Trẻ hào hứng với hoạt động
35
35
âm nhạc
2
Hứng thú và biết bộc lộ cảm
35
33
94%
2
6%
xúc khi nghe nhạc
3

17


Sáng kiến kinh nghiệm có sự góp ý, bổ sung nhằm nâng cao chất lượng
âm nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi với việc giáo dục bộ môn trong toàn
trường.
Sáng kiến kinh nghiệm có tác dụng trao đổi kinh nghiệm để tìm ra cái
mới, cái hay của tập thể giáo viên, giáo viên tham khảo đóng góp thêm ý kiến để
giúp tôi được hoàn thiện hơn và có thể áp dụng một phần nào đó vào chương
trình giảng dạy.
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Từ thực tế giảng dạy chăm sóc và giáo dục trẻ mẫu giáo nhỡ 4 - 5 tuổi tại
lớp tôi. Bản thân rút ra những bài học kinh nghiệm như sau:
- Giáo viên luôn phải có lòng nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, được phụ
huynh tin yêu, có chuyên môn vững vàng, linh hoạt sáng tạo trong các phương
pháp giảng dạy.
- Luôn nghiên cứu kỹ đề tài trước khi cung cấp cho trẻ và đưa ra những
yêu cầu phù hợp với nhận thức của trẻ.
- Không ngừng nghiên cứu tài liệu, sách báo có liên quan, kết hợp học hỏi
kinh nghiệm từ đồng nghiệp trong và ngoài nhà trường.
- Cần quan tâm đến những động tác dạy trẻ khi vận động phải phù hợp với
lứa tuổi và bám sát theo yêu cầu của chương trình.
- Không ngừng sáng tạo trong công tác làm đồ dùng học tập, đảm bảo tính
thẩm mỹ. Kết hợp tham mưu, bổ sung ý kiến nâng cao cơ sở vật chất phục vụ
cho hoạt động của trẻ.
- Thực hiện nghiêm túc chương trình chăm sóc, giáo dục đúng chủ đề.
Qua đó đúc rút kinh nghiệm trong mỗi bài dạy để không ngừng nâng cao chất
lượng giáo dục.
- Bản thân giáo viên phải biết sử dụng đàn trong giờ học, chú ý đến trang

giới ngày mai”. Chúng ta hãy hành động vì nền giáo dục trong trường mầm non
cho tương lai tươi sáng của đất nước.
Trên đây là một số biện pháp nhỏ của tôi để nhằm nâng cao chất lượng giáo
dục âm nhạc cho trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi. Sẽ không tránh khỏi những
thiếu sót. Kính mong được sự góp ý của hội đồng xét duyệt và các bạn đồng nghiệp.

19


Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 8 tháng 4 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung của
người khác
Người viết

Nguyễn Thị Ánh Tuyết

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình Phương pháp giáo dục âm nhạc trong trường mầm non phần I,II
- Phạm Thị Hòa.
2. Cuốn Tuyển tập trò chơi, bài hát, thơ ca, câu đố dành cho trẻ 4-5 tuổi NXB giáo dục Việt Nam.
3. Ebook Giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non - Tài liệu, giáo trình, hướng
dẫn.
4. Trần Hữu Du. Giáo dục âm nhạc trong trường mẫu giá - NXB Giáo duc
1983.
20


Một số biện pháp nâng cao
chất lượng dạy thơ cho trẻ 45 tuổi tại trường mầm non
Tân Sơn Thành Phố Thanh
Hóa.

(Ngành GD cấp
Phòng, Sở,
Tỉnh...)

xếp loại
(A, B,
hoặc C

Phòng giáo dục
và đào tạo TP
Thanh Hóa

B

xếp loại
2016-2017

22