Một số ý kiến về kinh doanh XNK ở Việt Nam hiện nay
Lời nói đầu
Ngày nay trên thế giới xu thế quốc tế hoá về cả sản xuất lẫn thơng
mại diễn ra vô cùng mạnh mẽ, vì thế không có một quốc gia nào có thể tách
rời nền kinh tế của mình với nền kinh tế thế giới, không một dân tộc nào có
thể phát triển đất nớc mình bằng cách tự lực cánh sinh và đóng cửa nền
kinh tế nớc mình.
Nhận thức rõ đợc xu hớng phát triển tất yếu của nhân loại Đảng và
Nhà nớc ta đã chủ trơng xây dựng nền kinh tế Việt nam trở thành nền kinh
tế thị trờng có sự quản lý của nhà nớc theo định hớng XHCN. Từ đó Việt
Nam đã tiến hành thực hiện chính sách mở cửa. Từ khi thực hiện chính
sách này, Việt Nam đã thiết lập đợc nhiều mối quan hệ ngoại giao trong
khu vực và trên thế giới, một sự kiện quan trọng đó là Việt Nam đã ra nhập
ASEAN. Mở cửa nền kinh tế Việt Nam đã thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế
thơng mại làm cho xuất nhập khẩu ngày càng sôi động thông qua xuất nhập
khẩu nớc ta có thể đón nhận những thành tựu khoa học kỹ thuật những kinh
nghiệm quí báu trong quá trình phát triển kinh tế của các nớc đi trớc để có
sự áp dụng phù hợp với nền kinh tế Việt Nam. Nhờ có hoạt động xuất nhập
khẩu Việt Nam đã từng bớc thực hiện công cuộc công nghiệp hoá và hiện
đại hoá đất nớc nâng cao đời sống nhân dân. Tuy nhiên để thực hiện tốt
hoạt động xuất nhập khẩu là một điều vô cùng khó khăn, bất kỳ một quốc
gia nào cũng đều muốn đẩy mạnh xuất khẩu hạn chế nhập khẩu để thu
ngoại tệ, đẩy mạnh phát triển kinh tế trong nớc và đồng thời nâng cao vai
trò và vị trí của quốc gia trên trờng quốc tế, muốn vậy cần phải có một
tiềm lực mạnh về kinh tế đó là khoa học kỹ thuật và công nghệ phải ở trình
độ cao, nguồn vốn rồi rào, trình độ quản lý kinh tế cao... nh thế mới có thể
sản xuất đợc các sản phẩm có chất lợng tốt giá cả rẻ có khả năng cạnh
tranh lớn trên thị trờng quốc tế.
1
Hiện nay tuy Việt Nam đã và đang tiến hành công cuộc đổi mới nền
kinh tế thông qua quá trình mở cửa và hội nhập quốc tế song nền kinh tế
nay:
III. Kiến nghị về hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu trên giác độ vi mô
Phần I:
Những vấn đề lý luận chung về hoạt động
kinh doanh xuất nhập khẩu
I. Hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu và vai trò của nó trong
nền kinh tế thị tr ờng:
1. Tính tất yếu của thơng mại quốc tế:
Hiện nay, trên thế giới kinh tế thị trờng đã trở thành định hớng phát
triển kinh tế của nhiều quốc gia. sản xuất hàng hoá ra đời và phát triển là tiền
đề quan trọng cho kinh tế thị trờng phát triển, nó kéo theo sự phát triển không
ngừng của trao đổi, lu thông hàng hoá và của sự phân công lao động, chuyên
môn hoá sản xuất.
Sự phát triển mạnh mẽ của trao đổi và lu thông hàng hoá diễn ra từ
trao đổi hàng hoá giữa các vùng của một đất nớc đã vơn lên vợt ra ngoài biên
giới quốc gia, đánh dấu sự ra đời của hoạt động kinh doanh buôn bán thơng
mại quốc tế.
Nh vậy, thơng mại quốc tế là sự trao đổi hàng hoá dịch vụ giữa các nớc
thông qua mua bán, thơng mại quốc tế là một hình thức của mối quan hệ xã
3
hội và phản ánh sự phù thuộc lẫn nhau về kinh tế giữa ngời sản xuất hàng hoá
riêng biệt của nhiều quốc gia.
Lịch sử đã chứng minh rõ rằng: các quốc gia không thể tồn tại tách
biệt với thế giới bên ngoài mà có thể đảm bảo đợc đủ điều kiện vật chất và
phát triển. Việc trao đổi buôn bán hàng hoá với nớc ngoài cho phép một quốc
gia có thể mở rộng sản xuất, tăng khả năng tiêu dùng, có nghĩa là một quốc
gia có khả năng tiêu thụ tất cả các mặt hàng với số lợng nhiều hơn mức có
thể tiêu dùng với giới hạn khả năng sản xuất trong nớc khi thực hiện chế độ
tự cấp. Do đó có thể hiểu đợc giữa các nớc ngày càng có sự phụ thuộc lẫn
nhau trong việc buôn bán trao đổi hàng hoá. Với sự đa dạng về điều kiện tự
sung túc hơn. Trong trờng hợp 1, nớc tỏ ra kém hiệu quả hơn nớc khác trong
việc sản xuất tất cả các mặt hàng thì vẫn tồn tại cơ sở dẫn đến chuyên môn
hoá sản xuất và trao đổi. Cụ thể là quốc gia thứ nhất sẽ tập trung vào sản xuất
mặt hàng có mức lợi nhỏ hơn (nghĩa là mặt hàng có lợi thế so sánh và mặt
hàng có múc lợi thế cao hơn). Để chứng minh nguyên lý lợi thế so sánh D.
Ricardo đã dùng những ví dụ cụ thể bằng số,cụ thể nh sau:
Mô hình đơn giản của Ricardo.
Quốc gia
Mặt hàng
Anh Pháp
Da (m)
Lúa mì (tấn)
10h
20h
20h
30h
Theo bảng trên để sản xuất ra 1m da ở Anh cần10 giờ lao động, nhng
ở Pháp cần 20 giờ có nghĩa là trong 1 giờ ở Pháp sản xuất đợc1/20m da còn ở
Anh sản xuất đợc 1/10m da suy ra năng suất sản xuất da ở Anh cao gấp
1/10:1/20 = 2 lần ở Pháp; Để sản xuất ra 1 tấm lúa mì ở Anh cần 20 giờ lao
động còn ở Pháp cần 30 giờ nh vậy trong 1 giờ lao động, ở Pháp sản xuất đợc
1/30 tấn lúa mì còn ở Anh sản xuất đợc 1/20 tấn lúa mì tức là năng suất lao
động sản xuất lúa mì ở Anh cao gấp 1/20 : 1/30 = 1,5 lần ở Pháp.
5
Tóm lại rõ ràng ở Anh có lợi thế tuyệt đối ở cả 2 mặt hàng (da và lúa
mì) nhng do năng suất lao động của Anh trong sản xuất lúa mì chỉ bằng 1,5
lần ở Pháp trong khi đó năng suất lao động sản xuất da của Anh lại gấp 2 lần
ở Pháp, do vậy ở Pháp có lợi thế so sánh về mặt hàng lúa mì, còn ở Anh có
lợi thế so sánh về mặt hàng da. Theo Ricardo Pháp nên chuyên môn hoá sản
xuất lúa mì còn Anh nên tập trung sản xuất da. Nếu đa ra một tỷ lệ trao đổi
dồi dào của quốc gia đó. Khi đó quốc gia đó sẽ thực hiện chuyên môn hoá
sản xuất và xuất khẩu mặt hàng có lợi thế so sánh này".
ở đây cần làm rõ thêm về khái niệm "Yếu tố sản xuất dồi dào". Khi
nói một mặt hàng nào đó sử dụng nhiều một yếu tố sản xuất so với mặt hàng
khác không có nghĩa là đề cập đến số lợng tuyệt đối. Quan trọng là các yếu
tố sản xuất đã đợc sử dụng với tỷ lệ nh thế nào trong sản xuất từng mặt hàng
ở các nớc khác nhau. Tơng tự khi nói rằng một yếu tố sản xuất nào đó là dồi
dào không có nghĩa là xét về mặt giá trị tuyệt đối mà là xét tới tỷ lệ giữa yếu
tố đó với các yếu tố sản xuất khác đợc sử dụng trong sản xuất hoặc nói đến tỷ
lệ giá cả của các yếu tố đó. Khi so sánh chi phí sản xuất hàng hoá nào đó
giữa các nớc, ta thấy tại mỗi nớc chi phí cơ hội giữa các mặt hàng có sụ khác
biệt với nhau từ đó ta so sánh chi phí cơ hội để sản xuất ra mặt hàng nào đó
giữa các nớc, nớc nào có chi phí cơ hội thấp nhất sẽ đi vào chuyên môn hoá
sản xuất mặt hàng đó.
Tóm lại, dù có lý giải về lý do dẫn đến thơng mại quốc tế theo những
góc độ, cách thức khác nhau nhng tất cả các nhà kinh tế học đều có chung ý
tởng đó là: Thơng mại quốc tế là một tất yếu, đem lại lợi ích cho các quốc gia
tham gia vào quá trình này tạo nên hiệu quả kinh tế cao cho nền sản xuất ở
mỗi quốc gia và trên toàn thế giới.
2. Vai trò của hoạt động xuất nhập khẩu đối với nền kinh tế Việt
Nam
7
Hiện nay, nền kinh tế nớc ta đang chuyển sang cơ chế thị trờng, thơng
mại quốc tế đã tạo điều kiện để đảm bảo lu thông hàng hoá thông thơng với
nớc ngoài khai thác tiềm năng và thế mạnh của nớc ta và của thế giới trên cơ
sở phân công lao động và chuyên môn hoá quốc tế. Thơng mại quốc tế đã trở
thành điều kiện tòn tại và phát triển của nền kinh tế nớc ta, cho phép nớc ta
mở rộng khả năng sản xuất và tiêu dùng hơn so với thời kỳ tập trung quan
liêu bao cấp. Vai trò của hoạt động xuất nhập khẩu đợc thể hiện cụ thể nh
sau:
đổi mới trang thiết bị và công nghệ sản xuất nhờ đó mà công nghệ sản xuất
đợc nâng cao và năng suất lao động tăng nhanh. Trong giai đoạn hiện nay
của nền kinh tế đất nớc, để đảm bảo phát triển kinh tế với tốc độ nhanh thì
nhu cầu về nhập khẩu cũng gia tăng, nhất là máy móc thiết bị và công nghệ
mới, nguyên vật liệu mà trong nớc cha thể sản xuất đợc hoặc không thể đáp
ứng đợc đầy đủ. Nhập khẩu làm cho thị trờng trong nớc dồi dào, phong phú
hơn, giải quyết đợc tình trạng khan hiếm hàng hoá trên thị trờng, điều hoà
quan hệ cung cầu tạo môi trờng cạnh tranh kích thích ngời sản xuất trong nớc
phải cải tiến hoàn thiện chất lợng mẫu mã bao bì của sản phẩm đáp ứng đợc
nhu cầu cao của ngời tiêu dùng.
Tóm lại, hoạt động nhập khẩu đóng vai trò hết sức to lớn và cần thiết,
nó làm cho nền kinh tế nớc ta gắn liền, hoà nhập với nền kinh tế thế giới, nó
không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho đất nớc, tránh nguy cơ tụt hậu so với
các nớc trong khu vực và trên thế giới mà còn tạo ra lợi thế về chính trị xã hội
cho đất nớc trong những trờng hợp nhất định.
3. Các nhân tố ảnh hởng đến hoạt động xuất nhập khẩu:
Xuất nhập khẩu hàng hoá có vai trò tích cực đối với nền kinh tế của
mọi quốc gia, tuy nhiên không phải là không có những mặt bất lợi cho nền
kinh tế. Dễ thấy rằng các bất lợi đó gồm có những vấn đề nh: xuất nhập khẩu
nếu không có sự quản lý điều tiết tốt thì dễ gây nên việc xuất nhập khẩu có
thể bóp nghẹt các ngành sản xuất trong nớc, nhất là các ngành công nghiệp
9
non trẻ, có thể làm mất cân đối về cung cầu gây ra những cú sốc lớn về kinh
tế...
Để khắc phục những hạn chế nêu trên đó của xuất nhập khẩu đối với
sự phát triển kinh tế của đất nớc và đời sống của dân s, nhà nớc phải luôn tiến
hành quản lý các hoạt động xuất nhập khẩu thông qua chính sách ngoại th-
ơng - đây là chính sách của nhà nơc có ảnh hởng đến thơng mại quốc tế
thông qua việc đánh thuế hoặc trợ cấp hoặc thông qua những hạn chế về xuất
nhập khẩu. Là chính sách tác động và quản lý hoạt động xuất nhập khẩu cho
nớc, nó đem lại lợi nhuận lớn và còn có thể là sự độc quyền cho những ai
may mắn xin đợc giấy phép xuất nhập khẩu theo hạn ngạch. Do đó sẽ gây ra
tiêu cực trong quan hệ xin cấp giấy phép hạn ngạch xuất nhập khẩu giữa cơ
quan chủ quản và các tổ chức kinh doanh xuất nhập khẩu.
c. Trợ cấp xuất nhập khẩu:
Để tạo điều kiện tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm về mặt giá cả trên
thị trờng thế giới, trong một số trờng hợp chính phủ phải thực hiện trợ cấp
xuất khẩu. Trợ cấp xuất khẩu sẽ làm tăng giá nội địa của hàng xuất khẩu
giảm tiêu dùng trong nớc và tăng sản lợng xuất khẩu.
11
d. Tỷ giá hối đoái:
Tỷ giá hối đoái là giá cả đồng tiền của nớc này đợc tính theo đồng tiền
nớc khác. Tỷ giá hối đoái tăng sẽ ảnh hởng đến cán cân thanh toán làm tăng
nhập khẩu giảm xuất khẩu dẫn đến thâm hụt cán cân thơng mại và ngợc lại.
Chính vì thế mà nhà nớc sẽ chủ động tác động đến tỷ giá hối đoái để
có thể tăng xuất khẩu và hạn chế nhập khẩu ở một mức tốt nhất có thể đợc
nhằm chống thâm hụt cán cân thơng mại thúc đẩy kinh tế phát triển.
e. Hàng rào phi thuế quan (Cấm hẳn xuất khẩu hoặc nhập khẩu
một số loại hàng hoá nào đó):
Việc cấm nhập khẩu hoặc xuất khẩu một số loại hàng hoá nào đó tuỳ
thuộc vào chính sách kinh tế củamỗi nớc. Đây là hình thức bảo hộ mậu dịch
tuyệt đối bằng biện pháp hành chính để loại hoàn toàn đối thủ cạnh tranh trên
thị trờng nội địa.
Trừ một số loại hàng hoá có hại cho an ninh quốc gia, có hại cho cuộc
sống của nhân dân nh ma tuý, vũ khí, văn hoá phẩm đồi truỵ, có quốc gia còn
cấm cả những loại hàng hoá bình thờng nh lơng thực thực phẩm, phơng tiện
đi lại, thuốc chữa bệnh, thuốc lá... để bảo vệ sản xuất trong nớc.
Xét về mặt ngắn hạn, biện pháp này có tác dụng đối với một ngành
một lĩnh vực nào đó. Nhng xét về mặt dài hạn thì biện pháp này chỉ có lợi
cho từng bộ phận dân c vì hàng hoá bị cấm nhập khẩu sẽ đắt lên, chính phủ
không phải bán những gì mà ngời bán có . Chính vì thế trong hoạt động kinh
doanh xuất nhập khẩu phải tiến hành nghiên cứu thị trờng để biết đợc những
thông tin cần thiết về thị trờng nh khách hàng, hàng hoá, đối thủ cạnh tranh
và các yếu tố trong mỗi luồng thông tin đó nhằm phục vụ cho việc ra quyết
định cho hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu đợc đúng đắn. Nghiên cứu thị
trờng gồm có các công việc sau:
a. Nghiên cứu về sản phẩm xuất nhập khẩu:
13
- Mục đích của việc nghiên cứu sản phẩm xuất nhập khẩu là để lựa
chọn ra mặt hàng kinh doanh thích hợp mạng lại hiệu quả lớn nhất, nh đã nói
ở trên, nhà kinh doanh phải bán ra những mặt hàng mà thị trờng cần chứ
không bán những thứ mà mình có, vì lẽ đó, khi tiến hành hoạt động kinh
doanh xuất nhập khẩu nhà kinh doanh phải nghiên cứu thị trờng sản phẩm
xuất nhập khẩu để từ đó tiến hành hoạt động xuất nhập khẩu dựa trên cơ sở
nhu cầu của khách hàng điều này có nghĩa là cần thoả mãn đợc các vấn đề
sau:
+ Cần nắm đợc mặt hàng mà thị trờng đang cần: Điều này đòi hỏi chủ
thể kinh doanh phải nhạy bén, biết thu thập, phân tích và sử dụng các thông
tin về thị trờng trong nớc (thị trờng nhập khẩu) và thị trờng ngoài nớc (thị tr-
ờng xuất khẩu), vận dụng đợccác mối quan hệ bạn hàng để có đợc các thông
tin cần thiết về mặt hàng, qui cách, chủng loại cũng nh chất lợng của mặt
hàng mà thị trờng đang cần.
+ Tình hình tiêu thụ hiện tại của các mặt hàng: Ta biết rằng việc tiêu
dùng các mặt hàng thờng tuân theo một tập quán tiêu dùng nhất định phụ
thuộc vào thời gian tiêu dùng, thị hiếu tiêu dùng, qui luật của quan hệ cung
cầu... Khi nắm vững đợc tập quán tiêu dùng của thị trờng, chủ thể kinh doanh
sẽ dễ dàng hơn trong việc nắm bắt và thoả mãn nhu cầu của thị trờng trong
hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu.
+ Xác định "pha" mà sản phẩm đang tồn tại. Mỗi mặt hàng đều có một
thời gian tồn tại khác nhau nhng chúng đều phải trải qua một "chu kỳ sống"
sản xuất hàng hoá cụ thể trong lĩnh vực lu thông sản xuất và phân phối hàng
hoá. Nghiên cứu thị trờng hàng hoá để hiểu rõ qui luật vận động của các mặt
hàng, qui luật này đợc thể hiện qua những biến đổi về nhu cầu, điều kiện
cung cấp, giá cả hàng hoá đó trên thị trờng. Từ đó chủ thể kinh doanh xuất
nhập khẩu có thể giải quyết hàng loạt những vấn đề có liên quan tới thị trờng
khi kinh doanh nh thái độ tiếp thu của ngời tiêu dùng, yêu cầu của thị trờng
hàng hoá, khả năng tiêu thụ tiềm năng, năng lực cạnh tranh của hàng hoá,
các hình thức và biện pháp thâm nhập thị trờng.
15
Đối với các chủ thể kinh doanh xuất nhập khẩu, việc tìm hiểu nắm bắt
dung lợng thị trờng của hàng hoá mình cần xuất nhập khẩu là điều rất quan
trọng. Có thể coi dung lợng của thị trờng là khối lợng hàng hoá đợc giao dịch
trên phạm vi thị trờng nhất định trong một thời kỳ nhất định, dung lợng thị tr-
ờng không cố định mà thay đổi theo diễn biến của tình hình do tác động tổng
hợp của nhiều nhân tố khác nhau trong giai đoạn nhất định.
+ Các yếu tố làm dung lợng thị trờng thay đổi có tính chất chu kỳ: đó
là sự vận động của tình hình kinh tế các nớc xuất khẩu mặt hàng đó, tính thời
vụ trong sản xuất lu thông và phân phối hàng hoá, nghiên cứu những ảnh h-
ởng của sự vận động này có ý nghĩa rất quan trọng quyết định việc định thời
gian và đối tác giao dịch.
+ Các yếu tố ảnh hởnglâu dài đến sự biến đổi dung lợng thị trờng, đó
là: Những thành tựu của khoa học kỹ thuật, cho phép ngời tiêu dùng đợc thoả
mãn ngày một tốt hơn những nhu cầu phong phú đa dạng, nói cách khác nhờ
có tiến bộ của khoa học kỹ thuật mà dung lợng thị trờng đợc mở rộng hơn.
Các biện pháp, các chính sách của chính phủ hoặc chiến lợc phát triển của
các tập đoàn lớn cũng có ảnh hởng lớn đến sự thay đoỏi dung lợng của thị tr-
ờng. Thị hiếu và tập quán tiêu dùng của thị trờng cũng là nhân tố ảnh hởng
quan trọng tới sự biến đổi dung lợng thị trờng, với yếu tố này các nhà kinh
doanh có thể tác động bằng các biện pháp tiếp thị để hớng dẫn và thay đổi thị
hiếu của ngời tiêu dùng. Ngoài ra còn có các yếu tố khác nh khả năng sản
nhập thì có thể không có).
- Các chi phí khác.
Giá cả quốc tế là giá có tính chất đại diện đối với một loại hàng hoá
nhất định trên thị trờng quốc tế. Đó là giá của những giao dịch thơng mại
thông thờng không kèm theo một điều kiện nào và đợc tính theo ngoại tệ tự
do chuyển đổi.
17
Nghiên cứu giá cả hàng hoá trên thị trờng quốc tế là một công việc
phức tạp vì xu hớng biến động của giá cả trên thị trờng quốc tế rất phức tạp
khó xác định, vì thế công việc nghiên cứu rất khó khăn tón kém, nhng nó lại
rất quan trọng trong hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu vì nắm đợc xu thế
biến động của giá cả sẽ hạn chế đợc rủi ro từ đó nâng cao đợc lợi nhuận.
18
2. Lựa chọn đối tác kinh doanh xuất nhập khẩu:
- Trong hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu chủ thể kinh doanh sẽ
luôn có rất nhiều bạn hàng, tuy nhiên để kinh doanh có hiệu quả đồng thời
tránh đợc các rủi ro trong kinh doanh, chủ thể kinh doanh phải biết lựa chọn
trong số các bạn hàng để chọn ra một số đối tác tốt nhất cho hoạt ddộng kinh
doanh của mình. Đây là một vấn đề rất khó khăn và tế nhị, các chủ thể kinh
doanh có thể lựa chọn dối tác kinh doanh theo nhiều cách khác nhau trong
các trờng hợp khác nhau. Song các căn cứ thông thờng đợc dùng để lựa chọn
đó là:
+ Quan điểm kinh doanh của đối tác.
+ Lĩnh vực kinh doanh của đối tác.
+ Khả năng về tài chính (vốn lu động và tài sản cố định) của đối tác.
+ Uy tín cùng các mối quan hệ trong kinh doanh của đối tác.
+ Con ngời (xét về mọi mặt: t cách đạo đức, tài năng...) đại diện cho
đối tác trong khi kinh doanh và phạm vi trách nhiệm của họ.
Ngoài các cơ sở trên trong việc lựa chon đối tác kinh doanh xuất nhập
khẩu, chủ thể kinh doanh thờng lựa chọn những bạn hàng có thể trực tiếp làm
trong khi thực hiện.
Tóm lại, việc lập phơng án kinh doanh là rất quan trọng và cần thiết vì
một phơng án kinh doanh đợc lập ra một cách khoa học dựa trên cơ sở của sự
phân tích tỉ mỉ đúng đắn và chính xác về thị trờng, bạn hàng và về bản thân
chủ thể kinh doanh có ý nghĩa quyết định đến sự thành hay bại của hoạt động
kinh doanh nói chung và của hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu nói riêng.
4. Giao dịch và ký kết hợp đồng xuất nhập khẩu:
20
Sau khi đã tiến hành 3 phần công việc trên, chủ thể kinh doanh xuất
nhập khẩu tiến hành giao dịch nắm các đầu mối buôn bán tức là tìm kiếm các
bạn hàng trong và ngoài nớc với mục đích có thể lựa chọn đợc bạn hàng phù
hợp để hoạt động kinh doanh có hiệu quả (an toàn và có lãi) bởi vì trên thực
tế có nhiều doanh nghiệp xuất nhập khẩu bị phá sản do đối tác kinh doanh
không có đủ độ tin cậy và khả năng kinh doanh lại hạn chế.
Với nhiều hình thức giao dịch nh gặp gỡ trực tiếp để bàn bạc đàm
phán thoả thuạn hoặc thông qua th từ, điện tín... nhà kinh doanh xuất nhập
khẩu có thể tìm hiểu đợc thị trờng bạn hàng trong và ngoài nớc để tiến hành
kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hoá. Để nắm bắt bạn hàng đợc tốt doanh
nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu cần gặp gỡ trực tiếp với bạn hàng để biết
đợc thực trạng của bạn hàng nh vậy mới đảm bảo độ tin cậy và an toàn trong
kinh doanh.
Kết quả của việc giao dịch là phải đa đến một thoả thuận nào đó trong
mối quan hệ kinh doanh, khi các bên tham gia kinh doanh xuất nhập khẩu đã
đi đến đợc những thoả thuận trong quan hệ buôn bán kinh doanh thì đi đến
ký kết hợp đồng ngoại thơng. Ký kết hợp đồng cần lu ý mấy điểm sau:
+ Hợp đồng cần đợc trình bày sáng sủa rõ ràng, phản ánh đúng nội
dung đã thoả thuận, không để tình trạng mập mờ nhiều cách hiểu.
+ Hợp đồng cần đầy đủ, đề cập tới mọi vấn đề tránh việc phải áp dụng
tập quán một nớc để giải quyết những vấn đề bên kia không đề cập tới. Các
điều khoản trong hợp đồng phải tuân đúng luật pháp quốc tế cũng nh luật của
nhập khẩu tiến hành chuẩn bị hàng hoá xuất khẩu (chủ thể kinh doanh nội
địa) hoặc hàng hoá nhập khẩu (là sự chuẩn bị hàng hoá xuất khẩu của đối
tác), nó bao gồm các phần việc sau:
- Thu gom tập trung thành các lô hàng.
- Bao bì, đóng gói hàng hoá.
22
- Đóng hoặc dán nhãn hiệu, mã số hàng hoá.
c. Thuê tàu chở hàng hay uỷ thác thuê tàu chở hàng: Kinh doanh
xuất nhập khẩu bao giời cũng bao gồm việc chuyên chở hàng qua biên giới
cửa khẩu, chính vì thế phải thuê mớn tàu bè chở hàng, công việc này phải căn
cứ vào các yếu tố sau:
- Đặc điểm của hàng hoá (nếu là đồ dễ vỡ phải thuê những phơng tiện
nh máy bay...).
- Điều khoản hợp đồng mua bán.
- Điều kiện vận tải.
23
Thông thờng trong nhiều trờng hợp các đơn vị kinh doanh xuất nhập
khẩu thờng hay uỷ thác việc thuê tàu bè cho một công ty vận tải thuê tàu nh
Vietfrach, Tranoi...
d. Kiểm tra chất lợng hàng xuất nhập khẩu: Đây là công việc cần
thiết vì đó là sự tiếp tục quá trình thực hiện hợp đồng. Kiểm tra chất lợng
hàng hoá xuất nhập khẩu bảo gồm cả kiểm nghiệm và kiểm dịch qua hai cấp:
cơ sở và cửa khẩu (đối với hàng xuất khẩu) còn đối với hàng nhập khẩu thì
tuỳ theo chức năng của các cơ quan có quyền kiểm tra.Đối với chủ hàng hoá
xuất nhập khẩu nếu phát hiện thấy có tổn thất, thất thoát thì phải kháng nghị
bằng văn bản lên cơ quan chủ quản.
e. Mua bảo hiểm:
Vận chuyển hàng hoá xuất nhập khẩu trong quá trình vận chuyển th-
ờng có rủi ro xảy ra vì vậy để hạn chế bớt thiệt hại, đảm bảo an toàn cho kinh
doanh xuất nhập khẩu, cần mua bảo hiểm cho hàng hoá. Thông thờng ở Việt
g. Giao nhận hàng hoá với tàu:
- Giao nhận hàng hoá xuất nhập khẩu đúng yêu cầu đòi hỏi chủ kinh
doanh phải nắm vững chi tiết hàng hoá và lập bản đăng ký chuyên chở gồm
tên hàng hoá, lấy mã hiệu, số lợng, trọng lợng của hàng hoá. Chủ thể kinh
doanh xuất nhập khẩu đa bản đăng ký cho hãng tàu để lấy sơ đồ xếp hàng ở
trên tàu, theo dõi đều đặn để biết đợc ngày giờ đến lợt bốc hàng của mình
vào cảng và bốc hàng lên tàu dới sự giám sát của hải quan về kiểm đếm sau
đó đổi hồ sơ để lấy đơn từ vận chuyển hàng hoá.
- Giao nhận với ngời nhập khẩu theo qui định của chính phủ ta, các
hãng nhập khẩu do công ty cảng đảm nhận với cảng theo trình tự là: khi hàng
25
Copyright: Tài liệu đại học ©