Ảnh hưởng của giới luật Phật giáo trong giáo
dục đạo đức thanh niên Việt Nam hiện nay Hoàng Văn Nam Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn
Luận văn ThS. ngành: Tôn giáo học; Mã số: 60 22 90
Người hướng dẫn: TS. Dương Văn Duyên
Năm bảo vệ: 2010 Abstract. Khái quát một số vấn đề lý luận chung về đạo đức và giới thiệu những nội
dung cơ bản về tư tưởng giáo dục trong giới luật Phật giáo. Trình bày thực trạng và
những yêu cầu về đạo đức thanh niên ở nước ta hiện nay; phân tích một số ảnh
hưởng của Giới luật Phật giáo trong giáo dục đạo đức thanh niên Việt Nam hiện nay.
Đưa ra một số khuyến nghị nhằm phát huy những ảnh hưởng tích cực của Giới luật
Phật giáo trong giáo dục đạo đức cho thanh niên Việt Nam.

Keywords. Tôn giáo học; Phật giáo; Giới luật; Đạo đức thanh niên; Việt Nam

Content
1. Lý do chọn đề tài
Phật giáo ra đời ở Ấn Độ vào khoảng thế kỷ thứ VI trước Công nguyên. Người sáng lập
là thái tử Tất Đạt Đa (Sidahrtha), họ Gôtama (Gautama), con vua Tịnh Phạn (một vương quốc
Bắc ấn Độ) Phật giáo với tư cách là một tôn giáo đặc biệt không đề cập đến thần sáng tạo ra
thế giới và con người. Khác với các tôn giáo khác (Kitô giáo: thượng đế, Đạo Islam: Thánh
Allah, Đạo giáo: Trời đại la sinh ra ba Thánh, Đạo Do Thái: yaroeh (tồn tại mãi), Đạo
Bàlamôn: Brahman…). Sự xuất hiện Phật giáo là nhằm phủ nhận thế giới quan của đạo
Bàlamôn, chống lại sự bất bình đẳng của tôn giáo này, nó đã thể hiện tính tiến bộ, nhân văn

Kimura Taiken với tác phẩm Nguyên Thủy Phật giáo tư tưởng luận, tác giả Thích Quảng Độ
dịch, Nxb.Tôn giáo, năm 2007; Lưu Vô Tâm với tác phẩm Phật học khái lược, Nxb.Tôn giáo,
Hà Nội, năm 2002; Thích Minh Chánh với Luật học toát yếu, Nxb. Thành hội Phật giáo
Thành phố Hồ Chí Minh, năm 1986; Thích Thiện Chơn với Giới học, Nxb. Thành hội Phật
giáo Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2009; Thích Tuệ Đăng với Giới luật học cương yếu, Nxb.
Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2000…. Nhìn chung các công trình kể trên đề cập đến các nội
dung nghiên cứu về lịch sử Phật giáo, nguồn gốc ra đời, giáo lý của Phật giáo nguyên thủy,
các vấn đề về giới luật trong Phật giáo dành cho người xuất gia cũng như người tại gia một
cách rất cụ thể dưới góc độ tiếp cận của thần học và tôn giáo.
Nghiên cứu về đạo đức thanh niên Việt Nam hiện nay có một số công trình tiêu biểu
sau: Đạo đức xã hội ở nước ta hiện nay vấn đề và giải pháp của tác giả Nguyễn Duy Quý chủ
biên; Mấy vấn đề đạo đức trong điều kiện kinh tế thị trường ở nước ta hiện nay của tác giả
Nguyễn Trọng Chuẩn và Nguyễn Văn Phúc đồng chủ biên; Một số vấn đề lối sống, đạo đức,
chuẩn giá trị xã hội của tác giả Huỳnh Khái Vinh chủ biên; Lý tưởng đạo đức và việc giáo
dục lý tưởng đạo đức cho thanh niên trong điều kiện hiện nay của Đoàn Văn Khiêm; Giáo
dục nhân cách cho tuổi trẻ của Phan Hà Sơn, Phát triển lý tưởng xã hội chủ nghĩa cho thanh
niên Việt Nam hiện nay của Nguyễn Đức Tiến….Các công trình trên đã khái quát được
những nội dung chính về tình hình, thực trạng cũng như xu hướng biến đổi của đạo đức thanh
niên nước ta hiện nay. Những giá trị đạo đức thanh niên trong bối cảnh đổi mới của đất nước
cũng như mặt hạn chế trong đạo đức thanh niên trước tác động của cơ chế thị trường, thông
qua đó đề xuất các giải pháp khác nhau nhằm xây dựng và hoàn thiện đạo đức thanh niên
trong công cuộc xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở nước ta hiện nay.
Nghiên cứu về đạo đức Phật giáo có các công trình sau: “Đạo đức Phật giáo trong
thời hiện đại” của Trần Văn Giàu, Nxb. Thành phố Hồ Chí Minh, năm 1993; Đặng Thị Lan
với “Đạo đức Phật giáo với đạo đức con người Việt Nam”, Nxb. Đại học Quốc gia, Hà Nội,
năm 2006; Tạ Chí Hồng với “Ảnh hưởng của đạo đức Phật giáo trong đời sống đạo đức của
xã hội Việt Nam hiện nay”, Luận án Tiến sĩ Triết học, Hà Nội, năm 2004; Hoàng Thị Lan với
“Ảnh hưởng của đạo đức tôn giáo đối với đạo đức trong xã hội Việt Nam hiện nay”, Luận án
Tiến sĩ Triết học, Hà Nội, năm 2004; Nguyễn Phan Quang với “Có một nền đạo lý ở Việt
Nam”, Nxb. Thành phố Hồ Chí Minh, năm 1996; … Trong đó tiêu biểu là công trình “Đạo

3.1. Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở lý luận mác xít luận văn phân tích làm rõ những
ảnh hưởng của Giới luật Phật giáo trong giáo dục đạo đức thanh niên Việt Nam hiện nay.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu: Để thực hiện mục đích trên, luận văn có nhiệm vụ:
Thứ nhất: Luận văn khái quát một số vấn đề lý luận chung về đạo đức và phân tích
những nội dung cơ bản về tư tưởng giáo dục trong Giới luật Phật giáo.
Thứ hai: Trình bày thực trạng và những yêu cầu về đạo đức thanh niên ở nước ta hiện
nay; phân tích một số ảnh hưởng của Giới luật Phật giáo trong giáo dục đạo đức thanh niên
Việt Nam hiện nay.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu: Giới luật Phật giáo và đạo đức thanh niên Việt Nam hiện
nay.
4.2. Phạm vi nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu một số ảnh hưởng của Giới luật Phật
giáo (chủ yếu là Giới luật dành cho tín đồ Phật tử) trong giáo dục đạo đức thanh niên Việt
Nam hiện nay trên các lĩnh vực: giáo dục tư tưởng đạo đức; giáo dục niềm tin và lý tưởng đạo
đức; giáo dục hành vi và nghĩa vụ đạo đức.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận: Luận văn đựơc thực hiện trên cơ sở vận dụng các quan điểm mác xít
về tôn giáo và đạo đức.
Luận văn cũng tiếp thu những kết quả của các công trình nghiên cứu trong và ngoài
nước về Giới luật Phật giáo, đạo đức thanh niên Việt Nam hiện nay.
5.2. Phương pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu của Triết
học và Tôn giáo học; phương pháp lôgíc và lịch sử, phân tích, tổng hợp, đối chiếu và so sánh.
6. Đóng góp của luận văn
Phân tích, làm sáng tỏ một số ảnh hưởng của Giới luật Phật giáo trong giáo dục đạo đức
thanh niên ở nước ta hiện nay.
7. Ý nghĩa của luận văn
Ý nghĩa lý luận: Luận văn góp phần vào việc tìm hiểu và phân tích được ảnh hưởng của
Giới luật Phật giáo một cách có hệ thống.
Ý nghĩa thực tiễn: Vận dụng những tư tưởng giáo dục trong Giới luật Phật giáo vào giáo
dục thanh niên nước ta hiện nay. Luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho công tác nghiên

13. Dương Tự Đam (2001), Văn hóa thanh niên với văn hóa dân tộc, Nxb. Thanh niên,
Hà Nội.
14. Dương Tự Đam (2003), Thanh niên học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh,
Nxb. Thanh niên, Hà Nội.
15. Quang Đạm (1999), Nho giáo xưa và nay, Nxb. Văn hóa thông tin, Hà Nội.
16. Đảng Cộng sản Việt Nam (1998), Văn kiện Hội nghị lần thứ V, BCHTW khóa VIII,
Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
17. Đảng Cộng sản Việt Nam (2003), Văn kiện Hội nghị lần thứ VII, BCHTW khóa IX,
Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
18. Đảng Cộng sản Việt Nam (2008), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X,
Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
19. Thích Tuệ Đăng (2000), Giới luật học cương yếu, Nxb. TP. Hồ Chí Minh.
20. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (2000), Báo cáo ngày 15 tháng 10 năm 2000
của Ban Mặt trận Thanh niên, Nxb. Thanh niên, Hà Nội
21. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (2002), Văn kiện đại hội đại biểu toàn
quốc Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ VIII, Nxb. Thanh niên, Hà Nội.
22. Gia đình Phật tử Việt Nam (1996), Tài liệu tu học bậc Kiên, Nxb. Đà Nẵng
23. Gia đình Phật tử Việt Nam (2001), Kỷ yếu Hội nghị Huynh trưởng cấp Tấn toàn
quốc năm 2001, Nxb. Từ Đàm, Huế.
24. Giáo hội Phật giáo Việt Nam – tỉnh Thừa Thiên – Huế (2001), Ôn cố tri ân (Lưu
hành nội bộ), Nxb Thừa Thiên Huế.
25. Giáo Hội Phật giáo Việt Nam (1992), Phật học phổ thông, Nxb. Thành hội Phật
giáo TP. Hồ Chí Minh.
26. Giáo Hội Phật giáo Việt Nam (1992), Phật pháp, Nxb. Thành hội Phật giáo TP. Hồ
Chí Minh.
27. Giáo hội Phật giáo Việt Nam (2000), Đại Tạng Kinh, Nxb. Tôn giáo.
28. Giáo hội Phật giáo Việt Nam (2000), Trường Bộ Kinh, Nxb. Tôn giáo.
29. Trần Văn Giàu (1993), Đạo đức Phật giáo trong thời hiện đại, Nxb. TP. Hồ Chí
Minh.
30. Trần Văn Giàu (1998), Giá trị tinh thần truyền thống của dân tộc Việt Nam, Nxb.

49. C.Mác – Ph.Ăngghen (1993), Toàn tập, Tập 20, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
50. C.Mác - Ph.Ăngghen (2004), Bàn về Thanh niên, Nxb. Thanh niên, Hà Nội.
51. Hồ Chí Minh (1982), Về giáo dục Thanh niên, Nxb. Thanh niên, Hà Nội.
52. Đỗ Mười (1995), Lý tưởng của Thanh niên Việt Nam trong sự nghiệp đổi mới,
Nxb. Thanh niên, Hà Nội.
53. Nghiên cứu Thanh niên. Lý luận và thực tiễn (1996), Nxb.Thanh niên.
54. Phạm Đình Nghiệp (2004), Giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên hiện nay,
Nxb. Thanh niên, Hà Nội.
55. Thích Đức Nghiệp (1995), Đạo Phật Việt Nam, Nxb. Thành hội Phật giáo TP. Hồ
Chí Minh.
56. Nhiều tác giả (1995), Phấn đấu vào Đảng để thực hiện lý tưởng cao đẹp của chúng
ta, Nxb. Thanh niên, Hà Nội.
57. Nhiều tác giả (1998), Ngọn lửa tuổi trẻ, Nxb. Trẻ TP. Hồ Chí Minh
58. Nguyễn Văn Phúc (1996), Khía cạnh đạo đức của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện
đại hóa ở nước ta hiện nay, Tạp chí Triết học, số 1.
59. Nguyễn Văn Phúc (2000), Vấn đề xây dựng đạo đức nghề nghiệp trong nền kinh tế
thị trường hiện nay, Tạp chí Triết học, số 7.
60. Nguyễn Văn Phúc (2008), Quan niệm của C.Mác về đạo đức và ý nghĩa của nó đối
với sự nghiệp xây dựng nền đạo đức mới ở Việt Nam hiện nay, Tạp chí Triết học, số 9.
61. Thích Chân Quang (2006), Tâm lý đạo đức, Nxb. Tôn giáo, Hà Nội.
62. Thích Thiện Siêu (2002), Cương yếu giới luật, Nxb Tôn Giáo, Hà Nội.
63. Vladimir Soloviev, Karol Vojtyla, Albert Schweitzer (2004), Triết học đạo đức,
Nxb. Văn hóa Thông tin, Hà Nội.
64. Phan Hà Sơn (2006), Giáo dục nhân cách cho tuổi trẻ, Nxb. Hà Nội.
65. Thích Phước Sơn (2006), Một số vấn đề giới luật, Nxb Phương Đông, TP. Hồ Chí
Minh.
66. Đoàn Văn Thái (2004), Nhiệm vụ cơ bản của thanh niên Việt Nam trong thời kỳ công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Nxb. Thanh niên, Hà Nội.
67. Lê Mạnh Thát (1999), Lịch sử Phật giáo Việt Nam, tập 1(Từ khởi nguyên đến thời
Lý Nam Đế), Nxb Thuận hóa, Huế.

Tạp chí Triết học, số 4.
88. Võ Minh Tuấn, Giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên, www.home.vnn.vn
89. Thích Phổ Tuệ (1996), Bát Nhã Dư Âm, Nxb. TP. Hồ Chí Minh.
90. Văn Tùng (2002), Tìm hiểu tư tưởng Hồ Chí Minh về vận động thanh niên, Nxb.
Thanh niên, Hà Nội.
91. Từ điển tiếng Việt (1997), Nxb. Đà Nẵng.
92. Kim Cương Tử (2001), Phật luật học, Nxb. Tôn giáo, Hà Nội.
93. Đặng Nghiêm Vạn (2001), Lý luận về tôn giáo và tình hình tôn giáo ở Việt Nam,
Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
94. Viện Khoa học xã hội (2006), Chuẩn mực đạo đức con người Việt Nam hiện nay,
Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội.
95. Viện Khoa học xã hội Việt Nam (2006), Đạo đức xã hội ở nước ta hiện nay, vấn
đề và giải pháp, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
96. Chu Xuân Việt (2005), Cơ sở lý luận và thực tiễn của chiến lược phát triển thanh
niên, Nxb. Thanh niên, Hà Nội.
97. Phan Thị Xê (1996): Ảnh hưởng của tư tưởng Phật giáo trong lối sống người Huế
hiện nay, Nxb. Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.
98. Web: tintuconline.com.vn, “Vô tư giải quyết hậu quả”,
http://news.ndthuan.com/ao-trang/2010/08/11/174759-vo-tu-giai-quyet-hau-qua.shtml.
99. Tuệ Tĩnh đường Hải Đức: Phát học bổng cho học sinh nghèo vượt khó,
http://www.lieuquanhue.com.vn/index.php/43/3573.html
100. CLB.Đến Từ Trài Tim: Phát học bổng và tập sách năm học mới,
http://dentutraitim.net/home/modules.php?name=News&op=viewst&sid