Nhu cầu về tâm lý & Xã hội của
người nhiễm HIV/AIDS tại Việt Nam
by Phi Huynh Do, MD, MPH
VCHAP
Vietnam CDC Harvard Medical School AIDS Partnership
05/2006
2
Nội dung trình bày
•
Xem xét một vài khía cạnh tâm lý xã hội của
HIV/AIDS.
•
Tại sao việc đảm bảo chắc chắn bệnh nhân được
chăm sóc điều trị và chăm sóc tâm lý là quan trọng
•
Bằng cách nào OPC có thể cải thiên hỗ trợ tâm lý xã
hội cho khách hàng
•
Xác định cách quan tâm chăm sóc người có
HIV/AIDS tác động đối với nhân viên y tế.
3
Ai là người có
HIV ở Việt Nam
4
Ở Việt Nam người có HIV
dễ bị gây tổn thương
•
Phần đông người có HIV/AIDS (NCHA) là ngoài rìa
xã hội, khó khăn về tài chính, đối mặt với khó khăn
•
Điều kiện sống và việc làm không ổn định
Bạn cảm thấy không
khoẻ
•
Bị gia đình và cộng
đồng chối bỏ
•
Bị phân biệt trên truyền
thông, xã hội, và tự kỳ
thị
•
Cảm giác tội lỗi và sợ
truyền cho người khác
•
Sợ chết
•
Xấu hổ
•
Cảm giác là gánh
nặng
•
Mất phẩm cách
•
Đau khổ vì mất tất
cả (sức khoẻ, tài
chính, việc làm, bạn
bè, và hỗ trợ của gia
đình)
7
Nhân viên y tế đóng vai trò gì
và tại sao lại là quan trọng?
Nổi lên trên hết, người nghiện matúy có thể
xuât hiện hành vi phức tạp
•
Nhân viên y tế bị ảnh hưởng bởi stress khi
chăm sóc cho NCHA và cần phát triển nguồn
lực hỗ trợ về người và nghề nghiệp.
10
Đối với người có thể vào liệu trình điều trị
thuốc kháng virút hiệu quả cao (HAART)
•
HIV là một bệnh mạn tính
•
Phác đồ điều trị với ARV phức tạp với nhiều tác động
không có lợi, tương tác thuốc, cần thiết phải tuân thủ
điều trị lâu dài
•
Tiên lương không ổn định
•
Sợ thuốc sẽ không luôn luôn sẵn có
•
Sợ thất bại điều trị
•
Bệnh nhân phải học cách sống cùng với HIV/AIDS,
thích nghi với thời gian biểu dùng thuốc, quay lại
công việc và cuộc sống bình thường
11
Nghiên cứu trường hợp
•
Ngọc, nữ 24 tuổi, đến khám tại phòng khám
của bạn lần đầu tiên. Bạn hoàn toàn chắc chắn
trong đánh giá tâm lý xã hội?
•
Thông tin cơ bản về nhân khẩu
•
Thông tin về tiền sử sức khoẻ
•
Tình trạng sống
•
Sức khoẻ tâm thần – lo lắng, phiền muộn
•
Tiền sử dùng matuý và tình trạng sử dụng matuý
hiện nay
•
Tuân thủ
•
Việc làm/đào tạo
14
Những vấn đề gì cần thu thập
trong đánh giá tâm lý xã hội?
•
Sự hiểu biết của khách hàng, thái độ và lòng tin đối với
HIV và sự lan truyền
•
Dinh dưỡng
•
Nguồn lực tài chính
•
Phương tiện đi lại
•
Hỗ trợ xã hội
17
Các yếu tố gây Stress cho NVYT
•
Sự khó khăn và/hoặc kỳ thị vì là người chăm sóc cho
NCHA
•
Trách nhiệm chăm sóc cho ca bệnh nặng hoặc người
sắp chết & GĐ của họ
•
Quản lý những BN khó: người NCMT, người có bệnh
tâm thần…
•
Thương lượng giữa các quyền cá nhân & nhu cầu: BN,
GĐ, bản thân bạn
•
Sự thất bại của hệ thống: thiếu các phương tiện
•
Điều trị thất bại
•
Thuờng xuyên tiếp xúc với cái chết
•
Quá tải công việc, thiếu các hỗ trợ cho người chăm sóc
18
Các chiến lược đối với NVYT
•
Làm việc trong 1 nhóm đa ngành
•
Nói chuyện với đồng nghiệp về các ca bệnh
khó để bạn cảm thấy mình không đơn độc!
•
Câu hỏi?