Đề án môn học ĐHKTQD - HN

Mục lục
Lời nói đầu
...........................................................................................................................
1
Phần I: Vai trò của bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng
đờng biển ở Việt Nam
...............................................................................................................................
3...................................................................................................................................
I-. Đặc điểm quá trình xuất nhập khẩu hàng hoá vận chuyển bằng đờng biển
...........................................................................................................................................
3
II- vai trò của bảo hiểm hàng hóa XNK vận chuyển bằng đờng biển
...........................................................................................................................................
4
Phần II : Nội dung cơ bản của nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá xuất nhập
khẩu vận chuyển bằng đờng biển
...............................................................................................................................
5
I -Đặc điểm và trách nhiệm của các bên có liên quan
..........................................................................................................................................................
5
II- Các loại Rủi Ro(RR) và các loại Tổn Thất(TT)
................................................................................................................................................
6
1-Các loại Rủi Ro
...........................................................................................................................................
6
2 -Các loại Tổn Thất
...........................................................................................................................................

18
2- Bồi thờng tổn thất
...........................................................................................................................................
19
3 Bồi thờng tổn thất chung
:
...............................................................................................................................
21
PHầN III- THựC TRạNG Và GIảI PHáP PHáT TRIểN CủA NGHIệP Vụ BảO HIểM HàNG
HóA XNK VậN CHUYểN BằNG ĐƯờNG BIểN CủA CáC CÔNG TY BảO HIểM PHI NHÂN
Ngô Xuân Thuận KTBH - 43B
Đề án môn học ĐHKTQD - HN

THọ ở VIệT NAM.
...............................................................................................................................
2
I. Thực trạng của nghiệp vụ Bảo hiểm hàng hóa XNK vận chuyển bằng đ-
ờng biển của các công ty Bảo hiểm phi nhân thọ ở việt nam.
...............................................................................................................................
22
1. Thị trờng bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu Việt Nam.
...............................................................................................................................
22
2. Một số thuận lợi và khó khăn của các doanh nghiệp Bảo hiểm phi nhân
thọ ở việt nam
.......................................................................................................................
26
II- một số kiến nghị và giải pháp phát triển
...............................................................................................................................
28.................................................................................................................................

tới Việt Nam sẽ gia nhập vào tổ chức thơng mại thế giới (WTO), nhu cầu bảo
hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu ngày càng lớn hơn. Chính những yêu cầu khách
quan đó đòi hỏi ngành bảo hiểm Việt Nam phải có những thay đổi kịp thời để
đáp ứng nhu cầu của tình hình mới.
Đối với Công ty bảo hiểm Hà Nội, một doanh nghiệp vừa trở lại thị tr-
ờng bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu, việc nghiên cứu thực trạng Công ty và
thị trờng bảo hiểm hàng hoá nhằm tìm ra những biện pháp để nâng cao chất l-
ợng triển khai nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu đáp ứng một cách
tốt nhất nhu cầu của khách hàng và thích ứng trong điều kiện mới là nhiệm vụ
hàng đầu đặt ra cho các nhà quản lý.
Trong thời gian thực tập tại Công ty bảo hiểm Hà Nội, nhận thức ro vai
trò quan trọng của nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển
bằng đờng biển đối với hoạt động thơng mại Quốc tế cũng nh đối với sự phát
triển của Công ty bảo hiểm Hà Nội. Trên cơ sở đánh giá việc triển khai nghiệp
vụ này của Công ty trong thời gian qua cũng nh phơng hớng nhệm vụ kinh
doanh của Công ty. Em đã lựa chọn đề tài: "Một số vấn đề về triển khai
nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng
đờng biển tại Công ty bảo hiểm Hà Nội" để nghiên cứu.
Ngô Xuân Thuận KTBH - 43B
Đề án môn học ĐHKTQD - HN

Chuyên đề đợc thực hiện với mục đích đánh giá tình hình triển khai,
những kết quả đạt đợc, những tồn tại cần giải quyết để từ đó đa ra những giải
pháp nhằm nâng cao chất lợng nghiệp vụ tại Công ty.
Với mục tiêu trên, chuyên đề này đợc chia làm 3 chơng nh sau:
Chơng I: Lý luận chung về bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận
chuyển bằng đờng biển.
Chơng II: Thực tiễn triển khai nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá xuất nhập
khẩu vận chuyển bằng đờng biển tại Công ty bảo hiểm Hà Nội.
Chơng III: Một số ý kiến đề xuất nhằm góp phần nâng cao chất lợng

nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đờng biển đối với
hoạt động thơng mại Quốc tế cũng nh đối với sự phát triển của các Công ty bảo hiểm
phi nhân thọ ở việt nam hiện nay.Em đ mạnh dạn chọn đề tài "ã Thực trạng và ph-
ơng hớng phát triển nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển
băng đờng biển ở các công ty bảo hiểm phi nhân thọ ở nớc ta". Tuy đ có nhiềuã
cố gắng tìm kiếm tài liệu nhng mà do kiến thức còn hạn hẹp cho nên không tránh
khỏi những hạn chế, em rất mong nhận đợc những lời đánh giá của các thầy cô trong
bộ môn giúp em hoàn thiện hơn về kiến thức. Em xin chân thành cảm ơn các thầy cô
trong bộ môn đ giúp em hoàn thành đề án nay, đặc biệt em xin chân hành cảm ơnã
thầy giáo TS Nguyễn văn Định là ngời trực tiếp hớng dẫn em thực hiện đề tài này.
Ngô Xuân Thuận KTBH - 43B
Đề án môn học ĐHKTQD - HN

Nội dung đề tài nay bao gồm: ba phần
Phần I: Vai trò của bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng
đờng biển ở Việt Nam
Phần II: Nội dung cơ bản của nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá xuất nhập
khẩu vận chuyển bằng đờng biển.
Phần III: Thực trạng và phơng hớng phát triển.
Em xin chân thành cảm ơn.
Ngô Xuân Thuận KTBH - 43B
Đề án môn học ĐHKTQD - HN

Lời nói đầu
Trong hoạt động thơng mại quốc tế, hình thức vận tải biển luôn đợc coi
trọng và trở thành hình thức vận tải chủ yếu. Tuy nhiên, vận tải bằng hình thức
này hay gặp phải rủi ro gây tổn thất cho hàng hoá trong quá trình vận chuyển.
Để đối phó với vấn đề này bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển
bằng đờng biển ra đời.
Trên thế giới, bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đờng

Với mục tiêu trên, chuyên đề này đợc chia làm 3 chơng nh sau:
Chơng I: Lý luận chung về bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận
chuyển bằng đờng biển.
Chơng II: Thực tiễn triển khai nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá xuất nhập
khẩu vận chuyển bằng đờng biển tại Công ty bảo hiểm Hà Nội.
Chơng III: Một số ý kiến đề xuất nhằm góp phần nâng cao chất lợng
nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đờng biển tại
Công ty bảo hiểm Hà Nội.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng song do còn hạn chế về kiến thức thực tế,
khả năng chuyên môn và thời gian nên đề tài này em thực hiện không thể tránh
khỏi những thiếu sót và hạn chế. Vì vậy, em rất mong nhận đợc sự đóng góp ý
kiến của thầy, cô hớng dẫn, các cô chú,anh chị trong công ty và các bạn để đề
tài này đợc hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn.
Ngô Xuân Thuận KTBH - 43B
Đề án môn học ĐHKTQD - HN

Phần I: Vai trò của bảo hiểm hàng hoá xuất nhập
khẩu vận chuyển bằng đờng biển ở Việt Nam
I-. Đặc điểm quá trình xuất nhập khẩu hàng hoá vận chuyển bằng đờng
biển
Hoạt động xuất nhập khẩu hàng hoá là hoạt động kinh doanh buôn bán ở
phạm vi quốc tế. Nó liên quan đến một hệ thống quan hệ mua bán trong lĩnh vực th-
ơng mại có tổ chức trong và ngoài nớc. Nhìn chung quá trình này có một số đặc điểm
cần lu ý sau:
-Việc xuất nhập khẩu hàng hoá thờng đợc thc hiện thông qua hợp đồng giữa
ngời mua và ngời bán với nội dung về số lờng, phẩm chất, kỹ m hiệu, quy cáchã
đóng gói, giá cả hàng hoá, trách nhiệm thuê tàu và trả cớc phí, phí bảo hiểm, thủ
tục và đồng tiền thanh toán......
-Có sự chuyển giao quyền sở hữu lô hàng xuất nhập khẩu từ ngời bán sang

thanh toán
Có sự chuyển giao quyền sở hữu lô hàng XNK từ ngời bán sang ngời mua.
Hàng hoá XNK thờng đợc chuyển qua biên giới quốc gia, phảI chịu sự kiểm
soát của hải quan, kiểm dịchtuỳ theo quy định của mỗi nớc. Đồng thời để đợc vận
chuyển ra hoặc vào qua biên giới phải mua BH theo tập quán thơng mại quốc tế. Ng-
ời tham gia BH có thể là ngời bán hàng(ngời xuất khẩu) hoặc có thể là ngời mua
hàng(ngời nhập khẩu). Hợp đồng bảo hiểm(HĐBH)thể hiện quan hệ giữa công ty BH
và ngời mua BH đối với hàng hoá đợc BH. Nếu ngời bán hàng mua BH thì phải
chuyển nhợng lại cho ngời mua hàng để khi hàng về đến nớc nhập, nếu bị tổn thất có
thể đòi công ty BH bồi thờng.
Hàng hoá XNK thờng đợc vận chuyển bằng các phơng tiện khác nhau theo
phơng thức vận chuyển đa phơng tiện, trong dó có tàu biển. Ngời vận chuyển hàng
hoá đồng thời cũng là ngời giao hàng cho ngời mua.
Quá trình XNK hàng hoá có liên quan đến nhiều bên, trong đó có bốn bên chủ
yếu đó là: ngời bán, ngời mua, ngời vận chuyển và ngời bảo hiểm.
2. Trách nhiệm của các bên có liên quan
Đối với loại hợp đồng BH này thì thờng trách nhiệm của các bên có liên quan
đợc phân định nh sau :
- Đối với ngời bán (ngời xuất khẩu) thì chuẩn bị hàng hoá theo đúng hợp đồng
về số lợng, chất lợng, loại hàng, bao bì đóng gói, thời hạn tập kết hàng ở cảng, thủ
tục hải quan, kiểm dịch
Ngô Xuân Thuận KTBH - 43B
Đề án môn học ĐHKTQD - HN

- Ngời mua (ngời nhập khẩu): có trách nhiệm nhận hàng của ngời chuyên chở
theo đúng số lợng, chất lợng đ ghi trong hợp đồng vận chuyển và hợp đồng muaã
bán, lấy giấy chứng nhận kiểm đến, biên bản kết toán giao nhận hàng với chủ tàu,
biên bản hàng hoá h hỏng đổ vỡ do tàu gây nên(nếu có).
Nếu sai lệch về số lợng, chất lợng với hợp đồng mua bán, nhng đúng với hợp
đồng vận chuyển thì ngời mua bảo lu quyền khiếu nại đối với ngời bán. Nếu phẩm

ngoài không thuộc những tai hoạ của biển nói trên. Tai nạn bất ngờ có thể xảy ra ở
trên biển, trên bộ, trên không, trong quá trình vận chuyển, xếp dỡ, giao nhận, lu
khodẫn đến hàng bị vỡ, cong, bẹp, thiếu hụt, mất cắpNhững RR này đợc gọi là
những RR phụ.
- RR do các hiện tợng chính trị, x hội hoặc do lỗi của ngã ời đợc BH gây lên,
nh: các RR chiến tranh (chiến tranh, nội chiến, bị tịch thu, thiệt hại do bom, mìn..),
RR đình công và các hành động khủng bố hoặc do ngời khủng bố gây lên.
- RR do bản chất hoặc tính chất đặc biẹt của đối tợng BH hoặc những thiệt hại
mà nguyên nhân trực tiếp là chậm trễ.
b) Xét về mặt BH có thể phân ra thành:
- RR thông thờng đợc BH: là các RR đơc BH một cách bình thờng theo các đIều
kiện BH gốc. Đây là những RR có tính chất bất ngờ, ngẫu nhiên, xảy ra ngoàI ý
muốn của ngời đợc BH, nh:thiên tai, tai hoạ của biển, tai nạn bất ngờ khác
- RR phải BH riêng: là những RR mà muốn đợc BH thì phải thoả thuận thêm,
thoả thuận riêng chứ không đợc bồi thờng theo các điều kiện BH gốc. Loại RR này
bao gồm RR chiến tranh, đình công, khủng bố, đợc BH theo các điều kiện riêng.
- RR không đợc BH: Là những RR không đợc ngời BH nhận BH hoặc không đ-
ợc ngời BH bồi thờng trong mọi trờng hợp. Đó là các RR đơng nhiên xảy ra, chắc
chắn xảy ra
2 -Các loại Tổn Thất
2.1 - KháI niệm Tổn Thất
Tổn Thất là những thiệt hại, h hỏng, mất mát của đối tợng BH do RR gây ra.
2.2- Phân loại Tổn Thất
a) Căn cứ vào mức độ của tổn thất có thể phân ra
Ngô Xuân Thuận KTBH - 43B
Đề án môn học ĐHKTQD - HN

- Tổn thất bộ phận là một phần của đối tợng BH theo một hợp đồng BH bị h
hỏng, mất mat, thiệt hại.TT bộ phận có thể thể hiện về số lợng, trọng lợng, phẩm
chất, giá trị; ví dụ nh:Lô hàng co 10 kiện kính bị vỡ 3 kiện kính

+ Hy sinh hoặc chi phí phảI bất thờng.
+ Hy sinh hoặc la chi phí phải hợp lý vì an toàn chung cho tất cả quyền lợi
trong hành trình.
+ Nguy cơ đe doạ toàn bộ hành trình phải nghiêm trọng và thực tế.
+ Mất mát, thiệt hại hoặc chi phí phảI là hậu quả trực tiếp của hành động tổn
thất chung.
+ TTC phảI xảy ra trên biển
TTC bao gồm hai bộ phận chủ yếu là hy sinh TTC và chi phí TTC
- Hy sinh tổn thất chung là những thiệt hại hoặc chi phí do hậu quả trực tiếp của
hành động tổn thất chung. Ví dụ nh việc vứt bỏ bớt hành lý vì lý do an toàn của tàu,
đốt vật phẩm trên tàu để thay nhiên liệu
- Chi phí TTC là những chi phí phảI trả cho ngời thứ ba trong viẹc cứu tàu và
hàng thoát nạn hoặc chi phí làm cho tàu tiếp tục hành trình.
Vì TTC có liên quan đến nhiều bên và quyền lợi của các bên trên tàu cho nên
cần tính toán, xác định TTC môt cách chính xác về mức đóng góp của các bên.
Việc xác định TTC bao gồm các bớc sau:
+ Bớc 1: Xác định giá trị TTC (Gt)
Giá trị TTC = Giá trị tài sản hy sinh + chi phí liên quan đến hành động TTC
+ Bớc 2: Xác định giá trị chịu phân bổ(Gc)
Gc = giá trị của tàu, hàng - giá trị TTR xảy ra
Khi cha có tổn thất trớc tổn thất chung
+ Bớc 3: Xác định tỷ lệ chịu phân bổ(t)
Tỷ lệ chịu phân bổ(t) = Giá trị TTC(Gt)
+ Bớc 4: Xác định mức đóng góp TTC của mỗi bên (Mi)
Mi = T*G
ci
G
ci
là giá trị chịu phân bổ tổn thất chung liên quan bên i
+ Bớc 5: Xác định số tiền đợc lấy về hay bỏ ra trong TTC của mỗi bên (Si)