160
niêm mạc ruột bị loét hay thành sẹo), làm giảm nhu động ruột → sinh ra táo bón. Khi
thức ăn trong ruột tích lại lâu thường lên men và kích thích vào niêm mạc ruột, làm tăng
tiết dịch và nhu động ruột → gây ỉa chảy. Vì vậy, trong quá trình bệnh con vật có hiện
tượng táo bón, ỉa chảy xuất hiện xen kẽ có tính chu kỳ và kéo dài. Bệnh kéo dài, con vật
suy dinh dưỡng, thiếu máu, kiệt dần rồi chết.
6.10.4. Triệu chứng
Con vật ăn uống thất thường, mệt mỏi, kém tiêu hoá, lúc ỉa chảy, lúc táo bón, bụng
thường hóp nhưng có lúc lại sinh chướng hơi ruột, dạ cỏ hay chướng hơi nhẹ (đối với
trâu, bò). Ngựa đôi khi có hiện tượng đau bụng.
Triệu chứng toàn thân không rõ ràng, bệnh nặng con vật bị suy dinh dưỡng, thiếu
máu, ngày một gầy dần, niêm mạc trắng bệch hoặc hơi vàng, con vật bị suy tim có thể
gây phù ở bốn chân và bụng, sau đó suy kiệt rồi chết (hình 6.13).
6.10.5. Tiên lượng
Bệnh kéo dài hàng tháng hoặc hàng
năm, rất khó điều trị.
6.10.6. Chẩn đoán
Căn cứ vào hiện tượng ỉa chảy kéo dài
(ỉa chảy xen kẽ với táo bón), con vật gầy
dần.
Khi chẩn đoán chú ý phân biệt với một
số bệnh truyền nhiễm mạn tính, bệnh gan
mạn tính, bệnh về trao đổi chất, bệnh ký
sinh trùng, cần chú ý cả bệnh mềm xương của ngựa cũng kế phát bệnh này.
6.10.7. Điều trị
a. Hộ lý
- Điều chỉnh khẩu phần ăn (cho ăn những loại thức ăn dễ tiêu hoá và kích thích tiết
dịch, chia lượng ăn làm nhiều bữa). Tăng cường hoạt động đối với con vật bệnh.
- Chăm sóc nuôi dưỡng gia súc tốt, chuồng trai sạch sẽ và thoáng.
b. Dùng thuốc điều trị
- Dùng thuốc điều trị nguyên nhân chính.

o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e

V
i
e
w

Cafeinnatribenzoat 20% 10 - 15 5 - 10 1 - 3
Canxi clorua 10% 50 - 70 30 - 40 5 - 10
Urotropin 10% 50 - 70 30 - 50 10 - 15
Vitamin C 5% 15 10 5
Tiêm chậm vào tĩnh mạch ngày 1 lần.
- Dùng thuốc làm se niêm mạc ruột và diệt vi khuẩn bội nhiễm
6.11. CHỨNG KHÔNG TIÊU CỦA GIA SÚC NON
(Dispepsia)
6.11.1. Đặc điểm
Đây là bệnh kém tiêu hoá của dạ dày và ruột ở gia súc non. Bệnh thường gặp nhất là
bệnh ỉa phân trắng của lợn con và bê nghé.
Bệnh được chia làm hai thể: thể đơn giản mang tính chất viêm cata thông thường và
thể nhiễm độc do kế phát các vi trùng có sẵn trong đường ruột gây nên.
6.11.2. Nguyên nhân
a. Do bản thân gia súc non
- Do sự phát dục của bào thai kém.
- Do những đặc điểm sinh lý bộ máy tiêu hoá của gia súc non như dạ dày và ruột
của lợn con trong 3 tuần đầu chưa có khả năng tiết dịch vị, thức ăn trực tiếp kích thích
vào niêm mạc mà tiết dịch, trong dịch vị chưa có HCl, hàm lượng và hoạt tính của men
pepsin rất ít.
- Do hệ thống thần kinh của gia súc non chưa ổn định nên kém thích nghi với sự
thay đổi của ngoại cảnh.
- Gia súc non trong thời kỳ bú sữa có tốc độ phát triển về cơ thể rất nhanh, đòi hỏi phải
cung cấp đầy đủ đạm, khoáng và vitamin. Trong khi đó sữa mẹ ngày càng giảm về số lượng
và chất lượng, nếu không bổ sung kịp thời, gia súc non dễ bị còi cọc và nhiễm bệnh.
Click to buy NOW!
P
D
F
-

o
m
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e

V
i
e
w
e
r
w
w
w
.
d
o
c
u
-

thể chết.
6.11.4. Triệu chứng
a. Lợn con ỉa phân trắng
Lợn con từ 5 - 25 ngày tuổi dễ mắc
bệnh. Trong 1 - 2 ngày đầu mắc bệnh,
lợn vẫn bú và chạy nhảy như thường.
Phân táo như hạt đậu xanh, nhạt màu.
Sau đó phân lỏng dần, có màu vàng
hoặc trắng, có bọt và chất nhày, mùi
tanh khắm. Con vật có bú hoặc bỏ bú,
lông xù và dựng, da nhăn nheo, nhợt
nhạt, đuôi và khoeo dính đầy phân.
Con vật bị bệnh từ 5 - 7 ngày, cơ thể
quá kiệt sức dẫn đến chết, nếu gia súc
qua khỏi thì chậm lớn, còi cọc.
Hình 6.14. Lợn ỉa phân trắng
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e

V

h
a
n
g
e

V
i
e
w
e
r
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m

Cách ly riêng những con bệnh, hạn chế cho bú (thậm chí bắt nhịn bú từ 8 - 12 giờ)
cho uống nước đường pha muối hoặc dung dịch orezol.
* Dùng thuốc điều trị:
Dùng thuốc kháng sinh chống nhiễm khuẩn đường ruột:
- Sulfaguanidin 0,1 - 0,2g/kg TT, uống 2 - 3 lần trong ngày, liên tục 3 - 5 ngày.
- Biomycin 0,02g/kg TT cho uống ngày 2 lần, liên tục 2 - 3 ngày.
Hình 6.15. Bê ỉa phân trắng
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e

V
i
e
w
e
r
w
w
w
.

w
e
r
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
164
Dùng thuốc tăng cường trợ sức, trợ lực.
Thuốc Liều lượng
Glucoza 20% 300 - 400ml
Cafeinnatribenzoat 20% 5 - 10ml
Canxi clorua 10% 30 - 40ml
Urotropin 10% 30 - 50ml
Vitamin C 5% 10ml
Tiêm chậm vào tĩnh mạch ngày 1 lần.

o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e

V
i
e
w